ROCZNtK! HUMANtSTYCZNE
łom XXVIi!. zeszyt 4 -]9H0
BARBARA FLEJSZER
GOTYCKA RZEŹBA ZE SKRZYNKA
W GRONIE POLSKICH PIĘKNYCH MADONN
Gotycka rzeźba Aia&wny z znajdująca się w kaplicy Przemienienia
Pańskiego kościoła parafialnego św. Szczepana w Skrzynnie', mimo wybitnych wa-
lorów artystycznych nie doczekała się żadnego opracowania. Wiadomości archiwal-
ne i historyczne dotyczące Skrzynna pozwalają na podanie ogółnych i tylko
hipotetycznych okoliczności powstania rzeźby. Szczegółowe inwentarze kościoła
oraz probostwa w Skrzynnie, sporządzone przez rządowych komisarzy w 1841 i
1851 roku, pozwalają przypuszczać, że wyszczególniona pod pozycją 102 statua
Najświętszej Marii Panny znajdowała się wówczas w kościele parafiałnym^.
Wiadomości historyczne nie pozwalają natomiast dokonać bliższych ustaleń war-
tości obiektu. Dopiero dokładna anałiza inwentaryzacyjna i formałno-porównawcza
na tle polskiej i zachodnioeuropejskiej rzeźby umożliwia ocenę jej wysokiej wartości
artystycznej, charakterystycznych cech treściowych oraz rozważenie problemu
miejsca powstania i kułtu, jakim się cieszyłaś
Rzeźba wykonana jest w drewnie lipowym, powszechnie używanym w snycer-
stwie gotyckim, łatwym w obróbce i tanim. Niewielkie rozmiary dzieła umożli-
wiły wykonanie figury z jednego kłoca. Wełno stojąca i pełnopłastyczna poli-
chromowana figura 97,5 cm wysokości przedstawia Maryję ukazującą podtrzymy-
wane oburącz nagie Dziecię. Wysoka i smukła postać Madonny" ustawiona jest w
wyraźnie zaznaczonym kontrapoście, podkreślonym bogato udrapowaną szatą. Jej
głowa ozdobiona koroną pochyła się ku Dzieciątku. Młoda twarz Madonny została
' Skrzynno — miasto położone w woj. radomskim, nałeżące do diecezji sandomierskiej.
^ /anwfarz Ao.s'c/u/a ÓMtrMch'" proóoj/wa w uu'c.sc;'c XArryf!/u'e w pow/cc/c / oAryyu opo-
crymA/f?! w ra&w;.sA;'c/ po/ożuac/ w 4rr7?. far. fF .SArzyna/e (nr 8ł7 z ł84ł r. i nr 4786 z ł84ł r., nr
t K)() z ł85ł r.. nr K)ł8 z ł85t r.). inwentarz obejmował okresy od 22 VHł do łO X ł84ł roku i od ł6 V!!!
do 22 VłM !85ł roku. Opis ten znajduje się w posiadaniu proboszcza ze Skrzynna. Z najdawniejszych
dokumentów ułegły zniszczeniu podczas Powstania Warszawskiego w ł944 r. akta wizytacji dekanatu
skrzyńskiego z XVłł-XVHł w. Wiadomość zaczerpnięta z informacji ks. prof. S. Librowskiego,
dotycząca danych o aktach wizytacji dekanatu skrzyńskiego.
*' Artykuł podejmuje zagadnienia rozważane w pracy magisterskiej autorki artykułu na temat:
CotycAa rzcźóa f/ęAaćy Madonny w XArzy/ra;'c, powstałej pod kierunkiem ks. prof. W. Smołenia na Sekcji
Fłistorii Sztuki KUL.
łom XXVIi!. zeszyt 4 -]9H0
BARBARA FLEJSZER
GOTYCKA RZEŹBA ZE SKRZYNKA
W GRONIE POLSKICH PIĘKNYCH MADONN
Gotycka rzeźba Aia&wny z znajdująca się w kaplicy Przemienienia
Pańskiego kościoła parafialnego św. Szczepana w Skrzynnie', mimo wybitnych wa-
lorów artystycznych nie doczekała się żadnego opracowania. Wiadomości archiwal-
ne i historyczne dotyczące Skrzynna pozwalają na podanie ogółnych i tylko
hipotetycznych okoliczności powstania rzeźby. Szczegółowe inwentarze kościoła
oraz probostwa w Skrzynnie, sporządzone przez rządowych komisarzy w 1841 i
1851 roku, pozwalają przypuszczać, że wyszczególniona pod pozycją 102 statua
Najświętszej Marii Panny znajdowała się wówczas w kościele parafiałnym^.
Wiadomości historyczne nie pozwalają natomiast dokonać bliższych ustaleń war-
tości obiektu. Dopiero dokładna anałiza inwentaryzacyjna i formałno-porównawcza
na tle polskiej i zachodnioeuropejskiej rzeźby umożliwia ocenę jej wysokiej wartości
artystycznej, charakterystycznych cech treściowych oraz rozważenie problemu
miejsca powstania i kułtu, jakim się cieszyłaś
Rzeźba wykonana jest w drewnie lipowym, powszechnie używanym w snycer-
stwie gotyckim, łatwym w obróbce i tanim. Niewielkie rozmiary dzieła umożli-
wiły wykonanie figury z jednego kłoca. Wełno stojąca i pełnopłastyczna poli-
chromowana figura 97,5 cm wysokości przedstawia Maryję ukazującą podtrzymy-
wane oburącz nagie Dziecię. Wysoka i smukła postać Madonny" ustawiona jest w
wyraźnie zaznaczonym kontrapoście, podkreślonym bogato udrapowaną szatą. Jej
głowa ozdobiona koroną pochyła się ku Dzieciątku. Młoda twarz Madonny została
' Skrzynno — miasto położone w woj. radomskim, nałeżące do diecezji sandomierskiej.
^ /anwfarz Ao.s'c/u/a ÓMtrMch'" proóoj/wa w uu'c.sc;'c XArryf!/u'e w pow/cc/c / oAryyu opo-
crymA/f?! w ra&w;.sA;'c/ po/ożuac/ w 4rr7?. far. fF .SArzyna/e (nr 8ł7 z ł84ł r. i nr 4786 z ł84ł r., nr
t K)() z ł85ł r.. nr K)ł8 z ł85t r.). inwentarz obejmował okresy od 22 VHł do łO X ł84ł roku i od ł6 V!!!
do 22 VłM !85ł roku. Opis ten znajduje się w posiadaniu proboszcza ze Skrzynna. Z najdawniejszych
dokumentów ułegły zniszczeniu podczas Powstania Warszawskiego w ł944 r. akta wizytacji dekanatu
skrzyńskiego z XVłł-XVHł w. Wiadomość zaczerpnięta z informacji ks. prof. S. Librowskiego,
dotycząca danych o aktach wizytacji dekanatu skrzyńskiego.
*' Artykuł podejmuje zagadnienia rozważane w pracy magisterskiej autorki artykułu na temat:
CotycAa rzcźóa f/ęAaćy Madonny w XArzy/ra;'c, powstałej pod kierunkiem ks. prof. W. Smołenia na Sekcji
Fłistorii Sztuki KUL.