Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
58

KAI'AKZÏ N \ MIM К'КЛ к \( 'l U В( )\\Л

4. Giacomo Monaldi, Chronos, marmur biały, 1786 r.
Zamek Królewski w Warszawie.
Fot. J. Langda, neg. Instytut Sztuki PAN

w brązie. Do dziewięciu popiersi gotowe były już wówczas modele w glinie autorstwa Le Bruna i Monal-
diego57, a w latach 1781-1783 artyści ci wykonali modele pozostałych popiersi i głów58. Cały zespół, usta-
wiony w sali Rycerskiej w listopadzie 1786 г., składał się z dwóch serii. Pierwszą były cztery duże popiersia
(Pawła Sapiehy, Jana Zamoyskiego, Stefana Czarnieckiego i Stanisława Jabłonowskiego), do których mode-
le wykonał Le Brun, a drugą osiemnaście małych głów i popiersi. Do trzynastu z nich modele wykonał Le
Brun, a do pięciu Monaldi, który był autorem powstałych w latach 1781-1783 portretów: Piotra Kochanow-
skiego, Macieja Sarbiewskiego, Pawła Działyńskiego, Jana Wielopolskiego i zapewne także Andrzeja Chry-
zostoma Załuskiego59. Prócz tych dwóch była także trzecia seria portretów, złożona z czterech średnich

' BN, rkps 3292: Papiery Marcella Bacciarellego z lat 1771-1793. Korespondencja i różne materiały dotyczące budowli
warszawskich, przede wszystkim zamku królewskiego i Łazienek, k. 83-84, dokument wykorzystany w: T. Mańkowski, Rzeźby
portretowe w brązie na Zamku Królewskim w Warszawie, [w:] idem, Mecenat..., s. 200-201; też: R o 11 e r m u n d, op. cit.,
s. 125-127.

58 Z modeli wykonanych przez Le Bruna i Monaldiego formator Davino Cristofani zrobił w latach 1781-1784 formy do
odlewów, odlewał je w wosku m.in. w 1782 r. Franciszek Pinck, a z odlewów woskowych odlewy w brązie wykonał giser Johann
Hhrenfried Dietrich. T. Mańkowski, Rzeźby portretowe w brązie na Zamku Królewskim w Warszawie, Warszawa 1934 (też:
idem. Rzeźby portretowe..., 1976, s. 197-218); idem, Rzeźby zbioru..., s. 68. W inwentarzu zamkowym z początku lat 80.
XVIII w. wymieniono stojące w sypialni biusty „de bronze noiré": Konarskiego, Zamoyskiego, Czartoryskiego, Poniatowskiego
oraz „en bronze non coloré" popiersie Stefana Czarnieckiego (AGAD, Zbiór Popielów, nr 231, k. 330v.), a w późniejszym, nieda-
towanym wykazie (z lat 1794-1817) w Zamku Królewskim odnotowano wykonane w brązie biusty i głowy: Jabłonowskiego.
Czarnieckiego, Zamoyskiego i Sapiehy, wszystkie po 29 cali (ok. 73,5 cm) wysokości oraz 18 brązowych głów różnych „panów
polskich", mających po 13 cali (ok. 33 cm) wysokości (AGAD, Arch. J. Poniatowskiego, nr 509, s. 2).

59 O wykonanych przez Monaldiego popiersiach: AGAD, Archiwum Kameralne, nr Ш/414, k. 111. 114 (plik „Mouleur
Davino"). Też: Sztuka warszawska od średniowiecza do polowy XX wieku. Katalog wystawy jubileuszowej zorganizowanej w stulecie
 
Annotationen