DOI Artikel:
Bernatowicz, Aleksandra: Groteska a symbolika królewskiego panowania: dekoracja pokoju stołowego w łazienkowskim Białym Domu
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14537#0201
GROTESKA A SYMBOLIKA KRÓLEWSKIHGO PANOWANIA
195
5. Jan Bogumił Plersch, Alegoria Azji, fragment polichromii narożnika północno-zachodniego
pokoju stołowego w Białym Domu w Łazienkach Warszawskich, tempera, ok. 1777, fot. P. Jamski
róg obfitości67. Na uwagę zasługuje także rysunek Franciszka Smuglewicza, wzorowany na Iconologii Ripy<
zawierający następujący napis: „Cornucopio z fruktami znaczy pożytek z pracy bez którey nie można nabyć
szczęśliwości"68. Jeśli zatem pewne cechy alegorii z Pokoju Stołowego odnajdujemy w obrazie Ziemi po-
danym przez Sandrarta i Ripę, to inne łączyć można z przedstawieniem Félicitas publica występującym
u tego ostatniego autora. Powiązanie Ceres, Matki Ziemi, żywicielki rodzącej owoce i płody ziemi z niewia-
stą ofiarowującą prawa pojawia się w I księdze Georgik Wergiliusza, co przywołuje w swej Iconologii
Sandrart. Obraz Ceres podany przez Sandrarta wydaje się zresztą najbliższy analizowanemu przedstawieniu.
Lwy podkreślają monarszy charakter boginii, podobnie jak korona i berło. Ceres została przedstawiona
przez Plerscha w dość niekonwencjonalny sposób, jakkolwiek w miarę zgodny z rysopisem tej bogini skre-
ślonym przez A. Osińskiego69.
67 R i p a, op. cit., s. 166.
6X Repr. w: W kręgu wileńskiego klasycyzmu. Katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Warszawie, grud/ień 1999 Styczeri
2000, Lietuvos Dailes Muziejus w Wilnie, marzec-wrzesień. Warszawa 2000, s. 254 (A. Grochala).
'''' A. Osiński, Słownik mitologiczny, t. I, Warszawa 1806.
195
5. Jan Bogumił Plersch, Alegoria Azji, fragment polichromii narożnika północno-zachodniego
pokoju stołowego w Białym Domu w Łazienkach Warszawskich, tempera, ok. 1777, fot. P. Jamski
róg obfitości67. Na uwagę zasługuje także rysunek Franciszka Smuglewicza, wzorowany na Iconologii Ripy<
zawierający następujący napis: „Cornucopio z fruktami znaczy pożytek z pracy bez którey nie można nabyć
szczęśliwości"68. Jeśli zatem pewne cechy alegorii z Pokoju Stołowego odnajdujemy w obrazie Ziemi po-
danym przez Sandrarta i Ripę, to inne łączyć można z przedstawieniem Félicitas publica występującym
u tego ostatniego autora. Powiązanie Ceres, Matki Ziemi, żywicielki rodzącej owoce i płody ziemi z niewia-
stą ofiarowującą prawa pojawia się w I księdze Georgik Wergiliusza, co przywołuje w swej Iconologii
Sandrart. Obraz Ceres podany przez Sandrarta wydaje się zresztą najbliższy analizowanemu przedstawieniu.
Lwy podkreślają monarszy charakter boginii, podobnie jak korona i berło. Ceres została przedstawiona
przez Plerscha w dość niekonwencjonalny sposób, jakkolwiek w miarę zgodny z rysopisem tej bogini skre-
ślonym przez A. Osińskiego69.
67 R i p a, op. cit., s. 166.
6X Repr. w: W kręgu wileńskiego klasycyzmu. Katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Warszawie, grud/ień 1999 Styczeri
2000, Lietuvos Dailes Muziejus w Wilnie, marzec-wrzesień. Warszawa 2000, s. 254 (A. Grochala).
'''' A. Osiński, Słownik mitologiczny, t. I, Warszawa 1806.