DOI Artikel:
Krasny, Piotr: Lwowskie środowisko artystyczne wobec idei symbiozy sztuk w wystroju i wyposażeniu wnętrz sakralnych (1730 - 1780)
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.14574#0188
176
PIOTR KRASNY
jego lekkości. W ten sposób „staromodny" gotycki korpus katedry upodobnił się pod względem stylistycz-
nym do architektonicznych „etiud" komponowanych z wyolbrzymionych motywów rocaille i ornamentów
roślinnych przez François Cuvillésa, którego wzorniki odegrały olbrzymią rolę w upowszechnianiu rokoko-
wego gustu w Europie Środkowej138.
Pomimo takich świeckich, galanteryjnych paranteli, freski Stroińskiego odgrywają kluczową rolę w ko-
munikowaniu programu treściowego katedry, opracowanego najprawdopodobniej przez ks. Szczepana Mi-
kulskiego. Ukazane na nich sceny z życia Matki Boskiej, symbole maryjne z Litanii loretańskiej i Godzinek,
a przede wszystkim cuda, zdziałane za sprawą cudownego obrazu, przypominają bowiem w ostentacyjny
sposób, że świątynia ta stała się z woli Sierakowskiego ważnym sanktuarium maryjnym1,9. Zasługi tego
hierarchy dla przeobrażenia katedry zostały upamiętnione na malowidle w prezbiterium, w którym można
dopatrywać się zbiorowego portretu współtwórców późnobarokowej przebudowy: inwestora i twórcy pro-
gramu treściowego, a także architekta i freskanta (il. 20)140.
Dorobek Piotra Polejowskiego w zakresie wystroju wnętrz sakralnych nie został jeszcze w pełni prze-
badany. Można go jednak poszerzać o koleje efektowne dzieła zarówno na podstawie przekazów źródło-
wych (np. część wystroju kościoła w Nawarii, ok. 1765l4i), jak i analizy stylistycznej (gruntowne prze-
kształcenie wnętrza kościoła Karmelitów w Bołszowcach, 1767—1777l42). Polejowski podjął się również
wzniesienia murów kościoła w Malechowie (ok. 1771-1780), ale rezultaty tych działań zaskakują zarówno
' W. Braunfels, François de Cuvilliés. Der Baumaister der galanten Architektur des Rokoko. Miinchen 1986. passim.
119 P e t r u s, Domus Sapientiae..., s. 231-232.
140 H o r n u n g, Stanisław Stroiński..., s. 374, Q. 19: К o w a 1 с z у к. Świątynie.... s. 174, 232. П. 3.
141 Kowalczyk, Świątynie..., s. 239, il. 81.
I4: P. Krasny, Kościół parafialny p.w. Zwiastowania Najświętszej Panny Marii i klasztor 00. Karmelitów Trzewiczkowych
w Bołszowcach, [w:] Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego, t. 10. red. J.K. O s t r o w s к i. Kraków
2002, s. 68-72, il. 46-51. 56-59.
PIOTR KRASNY
jego lekkości. W ten sposób „staromodny" gotycki korpus katedry upodobnił się pod względem stylistycz-
nym do architektonicznych „etiud" komponowanych z wyolbrzymionych motywów rocaille i ornamentów
roślinnych przez François Cuvillésa, którego wzorniki odegrały olbrzymią rolę w upowszechnianiu rokoko-
wego gustu w Europie Środkowej138.
Pomimo takich świeckich, galanteryjnych paranteli, freski Stroińskiego odgrywają kluczową rolę w ko-
munikowaniu programu treściowego katedry, opracowanego najprawdopodobniej przez ks. Szczepana Mi-
kulskiego. Ukazane na nich sceny z życia Matki Boskiej, symbole maryjne z Litanii loretańskiej i Godzinek,
a przede wszystkim cuda, zdziałane za sprawą cudownego obrazu, przypominają bowiem w ostentacyjny
sposób, że świątynia ta stała się z woli Sierakowskiego ważnym sanktuarium maryjnym1,9. Zasługi tego
hierarchy dla przeobrażenia katedry zostały upamiętnione na malowidle w prezbiterium, w którym można
dopatrywać się zbiorowego portretu współtwórców późnobarokowej przebudowy: inwestora i twórcy pro-
gramu treściowego, a także architekta i freskanta (il. 20)140.
Dorobek Piotra Polejowskiego w zakresie wystroju wnętrz sakralnych nie został jeszcze w pełni prze-
badany. Można go jednak poszerzać o koleje efektowne dzieła zarówno na podstawie przekazów źródło-
wych (np. część wystroju kościoła w Nawarii, ok. 1765l4i), jak i analizy stylistycznej (gruntowne prze-
kształcenie wnętrza kościoła Karmelitów w Bołszowcach, 1767—1777l42). Polejowski podjął się również
wzniesienia murów kościoła w Malechowie (ok. 1771-1780), ale rezultaty tych działań zaskakują zarówno
' W. Braunfels, François de Cuvilliés. Der Baumaister der galanten Architektur des Rokoko. Miinchen 1986. passim.
119 P e t r u s, Domus Sapientiae..., s. 231-232.
140 H o r n u n g, Stanisław Stroiński..., s. 374, Q. 19: К o w a 1 с z у к. Świątynie.... s. 174, 232. П. 3.
141 Kowalczyk, Świątynie..., s. 239, il. 81.
I4: P. Krasny, Kościół parafialny p.w. Zwiastowania Najświętszej Panny Marii i klasztor 00. Karmelitów Trzewiczkowych
w Bołszowcach, [w:] Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa ruskiego, t. 10. red. J.K. O s t r o w s к i. Kraków
2002, s. 68-72, il. 46-51. 56-59.