DOI Artikel:
Biedrońska-Słota, Beata: Kobierce islamu w polskim malarstwie: Przyczynek do ikonografii tkanin orientalnych
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.21223#0128
126
Beata Biedrońska-Słota
pas biegnący przez jej środek. Pier-
wowzoru dla namalowanego kobier-
ca szukać należy przez porównanie
motywów z dekoracji pola środko-
wego, ornamenty bordiury są bo-
wiem typowe dla wielu ośrodków
kobiemictwa. Najbliższy omawia-
nym kobiercom jest zabytek zacho-
wany w zbiorach Staatliche Museen
w Berlinie (ii. 14). Kurt Erdmann w
publikacji na temat kobierców per-
skich określił ten typ mianem kobier-
ców medalionowych, które wiązano
na terenie Persji z początkiem wieku
XVII33.
Z analizy wyobrażeń kobierców
wschodnich w dziełach malarzy pol-
skich i w Polsce pracujących można
wysnuć kilka wniosków. O ile łatwo
można było odnaleźć w zbiorach pol-
skich tkaniny pokrewne kobiercom tu-
reckim przedstawionym na obrazach,
o tyle z dużą trudnością udało się po-
łączyć niektóre namalowane kobierce perskie z kobiercami zachowanymi w ko-
lekcjach rodzimych. Kobierców tureckich sprowadzano do Polski więcej; czę-
ściej niż perskie miały one mniejsze wymiary, toteż mniej były narażone na zni-
szczenia spowodowane przez czas i użytkowanie. Mniej także od perskich - bar-
dziej cenionych jako prestiżowy element wyposażenia wnętrza - ucierpiały w
czasie wojen i grabieży. Zaznaczyć też wypada, że kobierce perskie - o wyrafi-
nowanej kompozycji, wytwornie prowadzonych liniach ornamentu, łagodnym ko-
lorycie, często wykonywane z lśniących nici jedwabnych - stanowiły dla malarzy
kuszące wyzwanie.
14. Fragment kobierca perskiego.
Staatliche Museen w Berlinie
(fot. Archiwum MNK)
33 K. Erdmann, Teppicherwebungen der islamischen Abteilung (Berliner
Museen, 64/1-2, 1943), s. 7, il. 2.
Beata Biedrońska-Słota
pas biegnący przez jej środek. Pier-
wowzoru dla namalowanego kobier-
ca szukać należy przez porównanie
motywów z dekoracji pola środko-
wego, ornamenty bordiury są bo-
wiem typowe dla wielu ośrodków
kobiemictwa. Najbliższy omawia-
nym kobiercom jest zabytek zacho-
wany w zbiorach Staatliche Museen
w Berlinie (ii. 14). Kurt Erdmann w
publikacji na temat kobierców per-
skich określił ten typ mianem kobier-
ców medalionowych, które wiązano
na terenie Persji z początkiem wieku
XVII33.
Z analizy wyobrażeń kobierców
wschodnich w dziełach malarzy pol-
skich i w Polsce pracujących można
wysnuć kilka wniosków. O ile łatwo
można było odnaleźć w zbiorach pol-
skich tkaniny pokrewne kobiercom tu-
reckim przedstawionym na obrazach,
o tyle z dużą trudnością udało się po-
łączyć niektóre namalowane kobierce perskie z kobiercami zachowanymi w ko-
lekcjach rodzimych. Kobierców tureckich sprowadzano do Polski więcej; czę-
ściej niż perskie miały one mniejsze wymiary, toteż mniej były narażone na zni-
szczenia spowodowane przez czas i użytkowanie. Mniej także od perskich - bar-
dziej cenionych jako prestiżowy element wyposażenia wnętrza - ucierpiały w
czasie wojen i grabieży. Zaznaczyć też wypada, że kobierce perskie - o wyrafi-
nowanej kompozycji, wytwornie prowadzonych liniach ornamentu, łagodnym ko-
lorycie, często wykonywane z lśniących nici jedwabnych - stanowiły dla malarzy
kuszące wyzwanie.
14. Fragment kobierca perskiego.
Staatliche Museen w Berlinie
(fot. Archiwum MNK)
33 K. Erdmann, Teppicherwebungen der islamischen Abteilung (Berliner
Museen, 64/1-2, 1943), s. 7, il. 2.