DOI Artikel:
Bernhard, Maria Ludwika; Muzeum Narodowe w Warszawie [Mitarb.]: Wykopaliska archeologiczne Muzeum Narodowego w Warszawie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19394#0171
Znaleziono bowiem na obszarze miasta szereg wytwórni wina4. Jedna z najlepiej zachowanych
wytwórni wina została odkryta przez polską ekipę (il. 2) To odkrycie o tyle stało się rewelacyjne,
że odsłoniło wszystkie elementy urządzeń ; a więc kamień do tłoczenia winogron, kanały, którymi
spływał sok do basenów oraz rodzaj moździerzy, połączonych spływami z basenami, które słu-
żyły przypuszczalnie do rozcierania żywicy przeznaczonej do konserwacji wina5.
Odkrycie tego warsztatu produkcyjnego wraz z sąsiednimi pomieszczeniami mieszkalnymi
i przebiegającą w pobliżu ulicą, dało wyobrażenie o części miasta hellenistycznego i o rodzaju
zatrudnienia jego mieszkańców, a w połączeniu z innymi dawniejszymi odkryciami radzieckimi
wyraźniej nakreśliło rolę gospodarczą Mirmeki.
Następne wyprawy w 1957 r. — 1958 г., które pozwoliły odsłonić przede wszystkim węzeł
ulic oraz dalsze pomieszczenia związane z wytwórnią wina, dały bardzo dużo zabytków rucho-
mych6. Pozwoliło to na scharakteryzowanie przedmiotów użytkowych, którymi posługiwali się
mieszkańcy Mirmeki. Na terenie domów znaleziono przede wszystkim ceramikę, a w większości
są to ułamki naczyń reliefowych tzw. czarek megaryjskich, wyrabianych na miejscu, według
wzorów importowanych. Natomiast na przestrzeni otwartej — ulicy czy też placu, który
być może był rodzajem rynku, odkryto bardzo wiele fragmentów naczyń w przeważającej więk-
szości pochodzących z ceramiki reliefowej importowanej, znanej pod nazwą umowną wyrobów
z Delos lub Małej Azji7. Obok tego występuje również ceramika malowana. Licznie znajdy-
wane stemple amfor pozwoliły na stwierdzenie ożywionej wymiany handlowej z miastami: Si-
nope, Herakleia, Rodos8. Należy tu jeszcze wymienić liczne znaleziska figurek terakotowych,
wśród których dominuje piękny posążek bogini Kybele siedzącej na tronie, pochodzący prawdo-
podobnie z warsztatów w Amyssos III—II w.p.n.e. (il. 3)9. Przedmioty drobne: z kości, wśród
nich plakietka z głową Sylena, brązu wraz z monetami dają dobre elementy do datowania po-
szczególnych warstw strategraficznych. Przeprowadzony sondaż potwierdził datę założenia miasta
na koniec VI w.p.n.e. przez kolonistów z Miletu.
4 W. F. Gajdukiewicz, Mirmeki. Wykopaliska radzieckie w 1956 r. Warszawa 1959, s. 21 —23, ryc. 12.
5 K. Michałowski, Mirmeki. Wykopaliska odcinka polskiego w r. 1956. Warszawa 1958, s. 60.
6 W latach 1957 — 1958 na terenie Mirmeki pracowały następujące osoby: prof. dr K. Michałowski (kierownik
wykopalisk), prof. dr M. L. Bernhard (zastępca kierownika), doc. dr W. Kopaczyńska, mgr M. Krogulska, mgr
Z. Sztetyłło, mgr W. Zdrojewska, K. Michałowska (rysowniczka), inż. W. Terlecki i inż. J. Główczewski (archi-
tekci), H. Romanowski i T. Biniewski (fotografowie).
7 M. L. Bernhard, Katalog zabytków z wykopalisk w Mirmeki 1956 r. Warszawa 1957; M. L. Bern-
hard, Pamiętnik wystawy zabytków z wykopalisk w Mirmeki w 1957 r. Warszawa 1959, s. 36-59.
8 M. L. Bernhard Pamiętnik wystawy..., j.w., s. 70—100.
9 M. L. Bernhard, Pamiętnik wystawy..., j.w., s. 111-112, pl. V; К. M i с h a ł o w s к i, Les fouilles
polonaises de Mirmeki.
167
wytwórni wina została odkryta przez polską ekipę (il. 2) To odkrycie o tyle stało się rewelacyjne,
że odsłoniło wszystkie elementy urządzeń ; a więc kamień do tłoczenia winogron, kanały, którymi
spływał sok do basenów oraz rodzaj moździerzy, połączonych spływami z basenami, które słu-
żyły przypuszczalnie do rozcierania żywicy przeznaczonej do konserwacji wina5.
Odkrycie tego warsztatu produkcyjnego wraz z sąsiednimi pomieszczeniami mieszkalnymi
i przebiegającą w pobliżu ulicą, dało wyobrażenie o części miasta hellenistycznego i o rodzaju
zatrudnienia jego mieszkańców, a w połączeniu z innymi dawniejszymi odkryciami radzieckimi
wyraźniej nakreśliło rolę gospodarczą Mirmeki.
Następne wyprawy w 1957 r. — 1958 г., które pozwoliły odsłonić przede wszystkim węzeł
ulic oraz dalsze pomieszczenia związane z wytwórnią wina, dały bardzo dużo zabytków rucho-
mych6. Pozwoliło to na scharakteryzowanie przedmiotów użytkowych, którymi posługiwali się
mieszkańcy Mirmeki. Na terenie domów znaleziono przede wszystkim ceramikę, a w większości
są to ułamki naczyń reliefowych tzw. czarek megaryjskich, wyrabianych na miejscu, według
wzorów importowanych. Natomiast na przestrzeni otwartej — ulicy czy też placu, który
być może był rodzajem rynku, odkryto bardzo wiele fragmentów naczyń w przeważającej więk-
szości pochodzących z ceramiki reliefowej importowanej, znanej pod nazwą umowną wyrobów
z Delos lub Małej Azji7. Obok tego występuje również ceramika malowana. Licznie znajdy-
wane stemple amfor pozwoliły na stwierdzenie ożywionej wymiany handlowej z miastami: Si-
nope, Herakleia, Rodos8. Należy tu jeszcze wymienić liczne znaleziska figurek terakotowych,
wśród których dominuje piękny posążek bogini Kybele siedzącej na tronie, pochodzący prawdo-
podobnie z warsztatów w Amyssos III—II w.p.n.e. (il. 3)9. Przedmioty drobne: z kości, wśród
nich plakietka z głową Sylena, brązu wraz z monetami dają dobre elementy do datowania po-
szczególnych warstw strategraficznych. Przeprowadzony sondaż potwierdził datę założenia miasta
na koniec VI w.p.n.e. przez kolonistów z Miletu.
4 W. F. Gajdukiewicz, Mirmeki. Wykopaliska radzieckie w 1956 r. Warszawa 1959, s. 21 —23, ryc. 12.
5 K. Michałowski, Mirmeki. Wykopaliska odcinka polskiego w r. 1956. Warszawa 1958, s. 60.
6 W latach 1957 — 1958 na terenie Mirmeki pracowały następujące osoby: prof. dr K. Michałowski (kierownik
wykopalisk), prof. dr M. L. Bernhard (zastępca kierownika), doc. dr W. Kopaczyńska, mgr M. Krogulska, mgr
Z. Sztetyłło, mgr W. Zdrojewska, K. Michałowska (rysowniczka), inż. W. Terlecki i inż. J. Główczewski (archi-
tekci), H. Romanowski i T. Biniewski (fotografowie).
7 M. L. Bernhard, Katalog zabytków z wykopalisk w Mirmeki 1956 r. Warszawa 1957; M. L. Bern-
hard, Pamiętnik wystawy zabytków z wykopalisk w Mirmeki w 1957 r. Warszawa 1959, s. 36-59.
8 M. L. Bernhard Pamiętnik wystawy..., j.w., s. 70—100.
9 M. L. Bernhard, Pamiętnik wystawy..., j.w., s. 111-112, pl. V; К. M i с h a ł o w s к i, Les fouilles
polonaises de Mirmeki.
167