DOI Heft:
Sztuka starożytna
DOI Artikel:Rodziewicz, Mieczysław: Terakotowe kraty okienne z Faras
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.19549#0175
28. Fragment ramy z kratownicą skośną
(U. 48)
Glina czerwona. Wys. 0,148 m, szer. 0,257 m, grub. 0,035 m.
Jest to fragment prostej ramy malowanej żółtą farbą
z zachowanymi dwoma elementami motywu kratownicy
skośnej, malowanej farbą brązową. Linie ryte na zachowa-
nym fragmencie nie przecinają się ani nie przeplatają.
Przełomy na szczytach kratownicy są tak ustawione, jakby
nie rozwijały się w dalszych partiach jako ten sam motyw,
lecz łączyły się z innym motywem czy też z listwą konstruk-
cyjną. Fragment ten mógł być częścią bordiury.
29. 46 fragmentów
Poza wyżej wymienionymi, w zespole glinianych krat okiennych z Faras, znajduje się jeszcze
46 fragmentów z motywem kratownicy, które nie pasują do siebie oraz do innych fragmentów
jak ramy czy listwy dzielące. Część z nich to grube listwy stanowiące najprawdopodobniej frag-
menty bordiur. Pozostałe to trudne do zidentyfikowania drobne części ornamentów, pochodzące
z różnych okien.
MOTYW AŻUROWEGO KOŁA I TRÓJKĄTA
30. Fragment kraty z motywem ażurowego trójkąta i koła (il. 49).
Glina szaro-czerwona. Wys. 0,179 m, szer. 0,325 m, grub. 0,03 m.
Jest to fragment narożnika kraty w postaci litej płyty z ażurowym motywem koła i trójkąta,
ułożonych w ciąg ornamentalny na przemian i oddzielonych od siebie skośnymi liniami rytymi
oraz wąskimi pasami, malowanymi w kolorze żółtym.
Ornament o podobnym charakterze, posiada terakotowa krata okienna z monasteru w Gha-
zali (pomieszczenie L)52. Jest ona mniej starannie wykonana, ale układ ogólny, rozmieszczenie
ażurów oraz rysunek są identyczne. Krata z Ghazali, pełniej zachowana niż nasza, pozwala
nam stwierdzić, że motyw widoczny na naszej kracie występował w nieprzerwanym ciągu na
całej płaszczyźnie. Przy rozrysowaniu elementu koła oraz trójkąta wzdłuż ramy i w głąb kraty,
otrzymujemy w środku cztery trójkąty zwrócone wierzchołkami ku sobie z kołem w centrum
(il. 50). Zatem otrzymujemy obraz krzyża. Identyczny krzyż występuje na jednym z reliefów
52 S h i n n i e, C h i 11 i c k, jw., tabl. XIV, a.
48. Faras, nr kat. 28
171
(U. 48)
Glina czerwona. Wys. 0,148 m, szer. 0,257 m, grub. 0,035 m.
Jest to fragment prostej ramy malowanej żółtą farbą
z zachowanymi dwoma elementami motywu kratownicy
skośnej, malowanej farbą brązową. Linie ryte na zachowa-
nym fragmencie nie przecinają się ani nie przeplatają.
Przełomy na szczytach kratownicy są tak ustawione, jakby
nie rozwijały się w dalszych partiach jako ten sam motyw,
lecz łączyły się z innym motywem czy też z listwą konstruk-
cyjną. Fragment ten mógł być częścią bordiury.
29. 46 fragmentów
Poza wyżej wymienionymi, w zespole glinianych krat okiennych z Faras, znajduje się jeszcze
46 fragmentów z motywem kratownicy, które nie pasują do siebie oraz do innych fragmentów
jak ramy czy listwy dzielące. Część z nich to grube listwy stanowiące najprawdopodobniej frag-
menty bordiur. Pozostałe to trudne do zidentyfikowania drobne części ornamentów, pochodzące
z różnych okien.
MOTYW AŻUROWEGO KOŁA I TRÓJKĄTA
30. Fragment kraty z motywem ażurowego trójkąta i koła (il. 49).
Glina szaro-czerwona. Wys. 0,179 m, szer. 0,325 m, grub. 0,03 m.
Jest to fragment narożnika kraty w postaci litej płyty z ażurowym motywem koła i trójkąta,
ułożonych w ciąg ornamentalny na przemian i oddzielonych od siebie skośnymi liniami rytymi
oraz wąskimi pasami, malowanymi w kolorze żółtym.
Ornament o podobnym charakterze, posiada terakotowa krata okienna z monasteru w Gha-
zali (pomieszczenie L)52. Jest ona mniej starannie wykonana, ale układ ogólny, rozmieszczenie
ażurów oraz rysunek są identyczne. Krata z Ghazali, pełniej zachowana niż nasza, pozwala
nam stwierdzić, że motyw widoczny na naszej kracie występował w nieprzerwanym ciągu na
całej płaszczyźnie. Przy rozrysowaniu elementu koła oraz trójkąta wzdłuż ramy i w głąb kraty,
otrzymujemy w środku cztery trójkąty zwrócone wierzchołkami ku sobie z kołem w centrum
(il. 50). Zatem otrzymujemy obraz krzyża. Identyczny krzyż występuje na jednym z reliefów
52 S h i n n i e, C h i 11 i c k, jw., tabl. XIV, a.
48. Faras, nr kat. 28
171