DOI Artikel:
Goetel-Kopffowa, Maria: Michał Lanz z Kitzingen a krakowska grafika książkowa
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.21221#0041
MARIA GOETEL-KOPFFOWA
MICHAŁ LANCZ Z KITZINGEN A KRAKOWSKA GRAFIKA
KSIĄŻKOWA
Przyczynek do badań nad twórczością Michała Lancza
W dotychczasowej literaturze poświęconej polskiej grafice książkowej
pierwszej połowy w. XVI zarysowują się dwie różne hipotezy naukowe.
Jedną z nich reprezentuje J. Bołoz-Antoniewicz wiążący najwybitniejsze
dzieła ilustracyjne krakowskiej książki z lat 1516—1535 z anonimowym
twórcą Lamentu Opatowskiego 1), drugą zaś A. Betterówna, która na podstawie
częściowo tego samego materiału dowodowego przyjmuje istnienie dużej
pracowni drzeworytniczej Jana Robią, dostarczającej począwszy od r. 1518/19
drzeworyty dla drukarń J. Hallera i H. Wietora 2). Podobne próby grupo-
wania drzeworytów krakowskich, mimo różnic interpretacyjnych obu badaczy,
zdają się przemawiać bezspornie za jednolitym charakterem stylowym po-
kaźnej części dzieł graficznych, powstałych w tym czasie w Krakowie. Nie
czując się na siłach rozwiązać tak ważnego problemu, jakim jest ustalenie
głównych pracowni graficznych w okresie najwspanialszego rozkwitu książki
krakowskiej, pragnę jedynie zwrócić uwagę na możliwość związania pewnych
dzieł drzeworytniczych, uwzględnionych w toku badań przez wspomnianych
autorów, z malarską twórczością Michała Lancza z Kitzingen 3).
Za punkt wyjściowy'rozważań przyjmuję tryptyk wawelski z r. 1521, jedyne
dzieło zachowane dziś w Polsce tego malarza, nabyte w latach ostatnich
do zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie 4). Wszechstronna znajomość
x) J. Bołoz-Antoniewicz, „Lament“ opatowski i jego twórca. Prace KHS, t. II, Kraków 1922,
s. 130—150.
2) A. Betterówna, Polskie ilustracje książkowe XV i XVI wieku (1490—1525). Prace Sekcji H. S.
i K. Tow. Lwów. Lwów 1929, s. 391, 393, 395—397.
3) Pisownię nazwiska artysty ustalono w oparciu o przekazy źródłowe; J. Ptaśnik, Cracotia
artificum 1501—/550, Kraków 1936, 1937 i 1948, s. 489, nr 1235, s. 448 nr 1156, s. 605 nr 1472. —
Archiw. Akt Dawnych m. Krakowa, testamenta 779, akt luźny.
4) Obszerne omówienie zagadnień związanych z ołtarzem wawelskim jak i jego twórcą ukaże
się w artykule autorki pt. Tryptyk wawelski Michała Lancza z Kitzingen, Studia Renesansowe, t. II
(w druku).
36
MICHAŁ LANCZ Z KITZINGEN A KRAKOWSKA GRAFIKA
KSIĄŻKOWA
Przyczynek do badań nad twórczością Michała Lancza
W dotychczasowej literaturze poświęconej polskiej grafice książkowej
pierwszej połowy w. XVI zarysowują się dwie różne hipotezy naukowe.
Jedną z nich reprezentuje J. Bołoz-Antoniewicz wiążący najwybitniejsze
dzieła ilustracyjne krakowskiej książki z lat 1516—1535 z anonimowym
twórcą Lamentu Opatowskiego 1), drugą zaś A. Betterówna, która na podstawie
częściowo tego samego materiału dowodowego przyjmuje istnienie dużej
pracowni drzeworytniczej Jana Robią, dostarczającej począwszy od r. 1518/19
drzeworyty dla drukarń J. Hallera i H. Wietora 2). Podobne próby grupo-
wania drzeworytów krakowskich, mimo różnic interpretacyjnych obu badaczy,
zdają się przemawiać bezspornie za jednolitym charakterem stylowym po-
kaźnej części dzieł graficznych, powstałych w tym czasie w Krakowie. Nie
czując się na siłach rozwiązać tak ważnego problemu, jakim jest ustalenie
głównych pracowni graficznych w okresie najwspanialszego rozkwitu książki
krakowskiej, pragnę jedynie zwrócić uwagę na możliwość związania pewnych
dzieł drzeworytniczych, uwzględnionych w toku badań przez wspomnianych
autorów, z malarską twórczością Michała Lancza z Kitzingen 3).
Za punkt wyjściowy'rozważań przyjmuję tryptyk wawelski z r. 1521, jedyne
dzieło zachowane dziś w Polsce tego malarza, nabyte w latach ostatnich
do zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie 4). Wszechstronna znajomość
x) J. Bołoz-Antoniewicz, „Lament“ opatowski i jego twórca. Prace KHS, t. II, Kraków 1922,
s. 130—150.
2) A. Betterówna, Polskie ilustracje książkowe XV i XVI wieku (1490—1525). Prace Sekcji H. S.
i K. Tow. Lwów. Lwów 1929, s. 391, 393, 395—397.
3) Pisownię nazwiska artysty ustalono w oparciu o przekazy źródłowe; J. Ptaśnik, Cracotia
artificum 1501—/550, Kraków 1936, 1937 i 1948, s. 489, nr 1235, s. 448 nr 1156, s. 605 nr 1472. —
Archiw. Akt Dawnych m. Krakowa, testamenta 779, akt luźny.
4) Obszerne omówienie zagadnień związanych z ołtarzem wawelskim jak i jego twórcą ukaże
się w artykule autorki pt. Tryptyk wawelski Michała Lancza z Kitzingen, Studia Renesansowe, t. II
(w druku).
36