DOI article:
Goetel-Kopffowa, Maria: Michał Lanz z Kitzingen a krakowska grafika książkowa
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.21221#0047
Obok wyraźnych zwią-
zków z obrazami ojców
Kościoła omawiany drze-
woryt ujawnia także mo-
tywy zaczerpnięte z in-
nych malowideł wawel-
skiego ołtarza. I tak
motyw ozdobnej kolu-
mienki na oparciu krzesła
i rozet na kasetonowym
stropie spotykamy na
baldachimie w scenie
Zaśnięcia Matki Boskiej,
podobny kształt pastorału
odnajdujemy na miniatu-
rowym portrecie donato-
ra (ryc. 14) a przesadnie
wydłużone palce odpo-
wiadają budowie rąk
Chrystusa na awersie
skrzydła.
Przytoczone analogie
treściowe i formalne mo-
głyby sugerować wyko-
nanie drzeworytu przez
twórcę wawelskiego try-
ptyku. Twierdzeniu temu sprzeciwia się jednak niekonsekwentna kompo-
zycja przestrzeni w ilustracji przedstawiającej Autora w pracowni, kontra-
stująca z poprawmą perspektywą wmętrz architektonicznych na obrazach
skrzydłowych. Niezgodność tę wytłumaczyć może hipoteza, iż drzeworyt
został wykonany według odręcznego rysunku Michała Lancza przez jednego
z miejscowych tzw. formschneiderów, który renesansową budowę perspekty-
wicznego wnętrza zapewne przekształcił w duchu konserwatywnych zasad
odwróconej perspektywy.
Przechodząc do analizy techniki drzeworytniczej, zastosowanej w obu
omówuonych dotychczas dziełach graficznych, trzeba podkreślić, że nie wy-
kazuje ona jednolitości, co może przemawiać za wykonaniem obu drzewo-
rytów przez różnych rytowników. Kontur ilustracji przedstawiającej Autora
w pracowni jest prowadzony ostro, lecz delikatnie, cienie wydobyte co prawda
także równoległym szrafowaniem, nie przechodzą jednak w czarne plamy
lub szerokie obwódki, jak miało to miejsce w przypadku pierwszej ilustracji.
Także modelunek twarzy, ograniczony do nikłych szrafowań i czystej linii
42
zków z obrazami ojców
Kościoła omawiany drze-
woryt ujawnia także mo-
tywy zaczerpnięte z in-
nych malowideł wawel-
skiego ołtarza. I tak
motyw ozdobnej kolu-
mienki na oparciu krzesła
i rozet na kasetonowym
stropie spotykamy na
baldachimie w scenie
Zaśnięcia Matki Boskiej,
podobny kształt pastorału
odnajdujemy na miniatu-
rowym portrecie donato-
ra (ryc. 14) a przesadnie
wydłużone palce odpo-
wiadają budowie rąk
Chrystusa na awersie
skrzydła.
Przytoczone analogie
treściowe i formalne mo-
głyby sugerować wyko-
nanie drzeworytu przez
twórcę wawelskiego try-
ptyku. Twierdzeniu temu sprzeciwia się jednak niekonsekwentna kompo-
zycja przestrzeni w ilustracji przedstawiającej Autora w pracowni, kontra-
stująca z poprawmą perspektywą wmętrz architektonicznych na obrazach
skrzydłowych. Niezgodność tę wytłumaczyć może hipoteza, iż drzeworyt
został wykonany według odręcznego rysunku Michała Lancza przez jednego
z miejscowych tzw. formschneiderów, który renesansową budowę perspekty-
wicznego wnętrza zapewne przekształcił w duchu konserwatywnych zasad
odwróconej perspektywy.
Przechodząc do analizy techniki drzeworytniczej, zastosowanej w obu
omówuonych dotychczas dziełach graficznych, trzeba podkreślić, że nie wy-
kazuje ona jednolitości, co może przemawiać za wykonaniem obu drzewo-
rytów przez różnych rytowników. Kontur ilustracji przedstawiającej Autora
w pracowni jest prowadzony ostro, lecz delikatnie, cienie wydobyte co prawda
także równoległym szrafowaniem, nie przechodzą jednak w czarne plamy
lub szerokie obwódki, jak miało to miejsce w przypadku pierwszej ilustracji.
Także modelunek twarzy, ograniczony do nikłych szrafowań i czystej linii
42