DOI article:
Łabinowicz, Adam: Strzelba z końca XVI wieku ze Zbiorów Moszyńskich
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.21221#0078
(ryc. 44). Pierwsza ma na sobie charaktery-
styczny wams z wysokim kołnierzem zeszy-
wany z wąskich pasów tkaniny, wypchany
silnie na brzuchu i zapinany na podłużne
guzy15), na głowie zaś kapelusz z brzegiem
odwiniętym ku górze; druga, w fanta-
stycznym kusym ubiorze posiada obuwie
z nosami wygiętymi do góry. Dalszy ciąg
zdobienia nakładki kościanej nie wiąże
się ze sceną u dołu i przedstawia ele-
menty groteskowe, jak motyw maszka-
ronu, satyra z draperią w rękach
(ryc. 46), popiersie putta, wazę puklo-
waną ze sową, pęki owoców itp.
Jakkolwiek nie udało się znaleźć
bezpośrednich wzorów ornamentów, któ-
rymi posłużył się dekorator strzelby, to
stwierdzić trzeba, że wiele z użytych tu
motywów tkwi jeszcze w grotesce rene-
sansowej, rozwiniętej przez Rafaela i jego
szkołę. Inne analogie można znaleźć
w szesnastowiecznych groteskach nie-
mieckich i niderlandzkich. Wiele elementów, jak np. ząbkowane draperie
trzymane przez fauny, występuje w projektach ornamentów norymber-
skiego mieclziorytnika Han-
sa Siebmachera (zmarłego
w r. i6ii)16j. Motyw gro-
teskowego maszkaronu po-
dobnego do harpii ze skrzy-
dłami i koźlimi nóżkami,
umieszczony po lewej stro-
nie łoża strzelby, ma pewne
związki z groteską nider-
landzkiego monogramisty
„G 1“ podaną w dziele
Lichtwarka17).. Jeden z ze-
społu ornamentów na spo-
dzie łoża, używający pozio- Ryc. 47. Fragment dekoracji kolby strzelby z r. 1599-
15) Por. M. Gutkowska, Historia ubiorów, Lwów—Warszawa 1932, t. II, ryc. 222 i 229.
16) J. E. Wessely, Das Ornament und die Kunstindastrie in ihrer geschichtlicher Entwickelung auf dem
Gebiete des Kunstdruckes, t. II, Berlin 1877, tabl. 141.
17) A. Lichtwark, Die Kleinmeister ais Ornamentisten, Berlin (bez r. wydania).
Ryc. 46. Fragment dekoracji kolby
strzelby z r. 1599.
73
styczny wams z wysokim kołnierzem zeszy-
wany z wąskich pasów tkaniny, wypchany
silnie na brzuchu i zapinany na podłużne
guzy15), na głowie zaś kapelusz z brzegiem
odwiniętym ku górze; druga, w fanta-
stycznym kusym ubiorze posiada obuwie
z nosami wygiętymi do góry. Dalszy ciąg
zdobienia nakładki kościanej nie wiąże
się ze sceną u dołu i przedstawia ele-
menty groteskowe, jak motyw maszka-
ronu, satyra z draperią w rękach
(ryc. 46), popiersie putta, wazę puklo-
waną ze sową, pęki owoców itp.
Jakkolwiek nie udało się znaleźć
bezpośrednich wzorów ornamentów, któ-
rymi posłużył się dekorator strzelby, to
stwierdzić trzeba, że wiele z użytych tu
motywów tkwi jeszcze w grotesce rene-
sansowej, rozwiniętej przez Rafaela i jego
szkołę. Inne analogie można znaleźć
w szesnastowiecznych groteskach nie-
mieckich i niderlandzkich. Wiele elementów, jak np. ząbkowane draperie
trzymane przez fauny, występuje w projektach ornamentów norymber-
skiego mieclziorytnika Han-
sa Siebmachera (zmarłego
w r. i6ii)16j. Motyw gro-
teskowego maszkaronu po-
dobnego do harpii ze skrzy-
dłami i koźlimi nóżkami,
umieszczony po lewej stro-
nie łoża strzelby, ma pewne
związki z groteską nider-
landzkiego monogramisty
„G 1“ podaną w dziele
Lichtwarka17).. Jeden z ze-
społu ornamentów na spo-
dzie łoża, używający pozio- Ryc. 47. Fragment dekoracji kolby strzelby z r. 1599-
15) Por. M. Gutkowska, Historia ubiorów, Lwów—Warszawa 1932, t. II, ryc. 222 i 229.
16) J. E. Wessely, Das Ornament und die Kunstindastrie in ihrer geschichtlicher Entwickelung auf dem
Gebiete des Kunstdruckes, t. II, Berlin 1877, tabl. 141.
17) A. Lichtwark, Die Kleinmeister ais Ornamentisten, Berlin (bez r. wydania).
Ryc. 46. Fragment dekoracji kolby
strzelby z r. 1599.
73