stylu. Uogólnienie tłumaczyć można
oddaleniem się artysty od podłoża
wprawdzie już dalekiego, ale prze-
cież nadal stanowiącego dla niego
nieustanną podnietę twórczą. Jak
silną ciągle była ta podnieta świad-
czy sugestywne działanie tych szki-
ców, zarówno datowanych jak i ca-
łego szeregu niedatowanych (po-
krewnych stylistycznie poprzednim),
z których część musiała także
powstać w okresie późniejszym.
Zbliżone do siebie stylistycznie
są niedatowane rysunki o moty-
wach z życia ludu warszawskiego
(Przedająca poziomki, Plotki) co po-
zwala wysunąć przypuszczenie, że
artysta miał szereg pomysłów, któ-
rych nie zrealizował w formie wy-
kończonych opracowań, zbliżonych
zarówno motywem jak i ujęciem do
scen i postaci zawartych w Albumie
ubiorów. W każdym razie okres
powstania tych szkiców (podobnie
jak i poprzednich datowanych) uja-
wnia rozpiętość conajmniej kilku lat,
co uwidacznia się także w pewnych
różnicach stylistycznych. Nie ulega
więc wątpliwości, że ogniwem pośrednim między szkicem z natury a ostateczną
realizacją byłjeszcze szkic kompozycyjny, w związku z czym tę trójfazowość pro-
cesu twórczego wolno uznać za charakterystyczną cechę warsztatu Norblina.
Zestawienie kilku przykładów pozwoli wysnuć pewne wnioski o stosunku szkicu
z natury jak i szkicu kompozycyjnego do ostatecznej jego realizacji w zbiorze
Ubiorów.
Na podstawie analizy stylistycznej oraz daty Gospodarza krakowskiego, 1804,
jak i nieuwzględnionych dotąd przez naukę notatek wykonanych ręką Nor-
blina na odwrocie akwareli Husarza 12), można zaryzykować twierdzenie, że
!
Ryc. 136. J. P. Norblin, Szewczyki (szkic). Kra-
ków, Muzeum Narodowe, Zbiory Czartoryskich.
12) Rr 1667 Husarz Jana III. Na odwrocie notatka ręką Norblina: „Pancerne Cavalirie Polonoi-
sse qui a ete... Jean Sobiesky la chemise de maille une lance de ąuatorze pieds avec le fanon (?) et des
ailes petit moyens pour faire peur a la Cavalerie Ennemie. Fourment juif 26 Wiesniaki qui vend
de la yerdure aux fete de pentecoste 37, filie des enyirons de Cracovie 29, Montagnard de Cracoyie 30,
15*
227
oddaleniem się artysty od podłoża
wprawdzie już dalekiego, ale prze-
cież nadal stanowiącego dla niego
nieustanną podnietę twórczą. Jak
silną ciągle była ta podnieta świad-
czy sugestywne działanie tych szki-
ców, zarówno datowanych jak i ca-
łego szeregu niedatowanych (po-
krewnych stylistycznie poprzednim),
z których część musiała także
powstać w okresie późniejszym.
Zbliżone do siebie stylistycznie
są niedatowane rysunki o moty-
wach z życia ludu warszawskiego
(Przedająca poziomki, Plotki) co po-
zwala wysunąć przypuszczenie, że
artysta miał szereg pomysłów, któ-
rych nie zrealizował w formie wy-
kończonych opracowań, zbliżonych
zarówno motywem jak i ujęciem do
scen i postaci zawartych w Albumie
ubiorów. W każdym razie okres
powstania tych szkiców (podobnie
jak i poprzednich datowanych) uja-
wnia rozpiętość conajmniej kilku lat,
co uwidacznia się także w pewnych
różnicach stylistycznych. Nie ulega
więc wątpliwości, że ogniwem pośrednim między szkicem z natury a ostateczną
realizacją byłjeszcze szkic kompozycyjny, w związku z czym tę trójfazowość pro-
cesu twórczego wolno uznać za charakterystyczną cechę warsztatu Norblina.
Zestawienie kilku przykładów pozwoli wysnuć pewne wnioski o stosunku szkicu
z natury jak i szkicu kompozycyjnego do ostatecznej jego realizacji w zbiorze
Ubiorów.
Na podstawie analizy stylistycznej oraz daty Gospodarza krakowskiego, 1804,
jak i nieuwzględnionych dotąd przez naukę notatek wykonanych ręką Nor-
blina na odwrocie akwareli Husarza 12), można zaryzykować twierdzenie, że
!
Ryc. 136. J. P. Norblin, Szewczyki (szkic). Kra-
ków, Muzeum Narodowe, Zbiory Czartoryskich.
12) Rr 1667 Husarz Jana III. Na odwrocie notatka ręką Norblina: „Pancerne Cavalirie Polonoi-
sse qui a ete... Jean Sobiesky la chemise de maille une lance de ąuatorze pieds avec le fanon (?) et des
ailes petit moyens pour faire peur a la Cavalerie Ennemie. Fourment juif 26 Wiesniaki qui vend
de la yerdure aux fete de pentecoste 37, filie des enyirons de Cracovie 29, Montagnard de Cracoyie 30,
15*
227