DOI Heft:
Sprawozdania
DOI Artikel:Zaborowski, Andrzej: Muzea podopieczne rys historyczny Zibiory
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.25233#0469
ANDRZEJ ZABOROWSKI
Kultury Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie, a ściślej
z wojewódzkim konserwatorem zabytków.
W roku 1970 minęło dwadzieścia lat od chwili przejęcia przez Muzeum
Narodowe pieczy nad muzeami regionalnymi. Liczba ich wzrosła do sześciu,
gdyż w roku 1958 przybyło Muzeum w Bochni, a od roku 1967 datuje się
opieka nad Muzeum w Chrzanowie. Skromna rocznica skłoniła autora
niniejszego opracowania do przedstawienia zarysu historycznego podległych
placówek oraz krótkiej charakterystyki najcenniejszych zespołów wchodzących
w skład ich zbiorów. Stan liczebny muzealiów podano według danych na dzień
31 grudnia 1970; omówieniem objęto te działy (druk rozstrzelony), w których
znajdują się ważniejsze i cenniejsze obiekty.
Muzeum w Bochni
Powstanie Muzeum w Bochni związane jest ściśle z osobą Stanisława Fischera
(1879—1967), miejscowego nauczyciela gimnazjalnego, działacza kulturalnego
i społecznego, który w roku 1957 ofiarował miastu swoje prywatne zbiory
artystyczne, historyczne i etnograficzne.
Zbieractwo Fischera datowało się od około roku 1905. Pracował wówczas
na pierwszej posadzie nauczycielskiej w Wadowicach i interesował się sztuką
górali. Prosił więc swoich uczniów, pochodzących z Podhala, o wyszukanie
i zakupienie starych rzeźb, obrazów malowanych na szkle, ozdobnych łyżni-
ków, spinek itp. Przedmioty te stały się zalążkiem przyszłych zbiorów.
Po przeniesieniu się do Bochni (r. 1908) Stanisław Fischer poszerzył krąg
swych zainteresowań. Do wielkiej pasji, w jaką przerodziło się jego kolekcjo-
nerstwo, doszły studia nad przeszłością ziemi bocheńskiej i jej okolic, uwień-
czone opublikowaniem wielu prac o charakterze historycznym, obyczajowym
i krajoznawczym. Plonem licznych wycieczek, którym z zamiłowaniem oddawał
się Fischer, były zarówno zeszyty pełne notatek jak i coraz nowsze nabytki.
Gromadził archiwalia, starodruki, ryciny, obrazy, pieczęcie, numizmaty,
zbierał pamiątki z czasów walk wyzwoleńczych narodu, autografy wybitnych
ludzi, przedmioty sztuki ludowej i kultury materialnej. Znaczną część obiektów
pozyskał w zamian za własne prace malarskie i rysunki, za udzielone lekcje
i korepetycje.
W ciągu kilkudziesięciu lat Stanisław Fischer zgromadził parę tysięcy
przedmiotów chroniąc je przez zniszczeniem i zapomnieniem, opracowując
i udostępniając badaczom. Z myślą o pozostawieniu swej kolekcji w Bochni
oparł się licznym propozycjom sprzedaży zbiorów do różnych muzeów.
Legat z roku 1957 stworzył podstawę do założenia Muzeum, które otwarto
w roku 1959 w części zabytkowego budynku poklasztornego w Rynku 20,
przekazanego nowo powstałej placówce przez Przezydium Powiatowej Rady
Narodowej w Bochni. Oprócz zbiorów Fischera, w posiadaniu Muzeum znalazły
się obrazy, rysunki, grafika i obiekty sztuki ludowej pochodzące z zapisu
zmarłego w roku 1945 artysty malarza Marcina Samlickiego z Bochni.
Powołany na stanowisko kustosza Muzeum Stanisław Fischer w ciągu
dziesięciu lat swojej pracy znacznie powiększył stan posiadania tej placówki
Kultury Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie, a ściślej
z wojewódzkim konserwatorem zabytków.
W roku 1970 minęło dwadzieścia lat od chwili przejęcia przez Muzeum
Narodowe pieczy nad muzeami regionalnymi. Liczba ich wzrosła do sześciu,
gdyż w roku 1958 przybyło Muzeum w Bochni, a od roku 1967 datuje się
opieka nad Muzeum w Chrzanowie. Skromna rocznica skłoniła autora
niniejszego opracowania do przedstawienia zarysu historycznego podległych
placówek oraz krótkiej charakterystyki najcenniejszych zespołów wchodzących
w skład ich zbiorów. Stan liczebny muzealiów podano według danych na dzień
31 grudnia 1970; omówieniem objęto te działy (druk rozstrzelony), w których
znajdują się ważniejsze i cenniejsze obiekty.
Muzeum w Bochni
Powstanie Muzeum w Bochni związane jest ściśle z osobą Stanisława Fischera
(1879—1967), miejscowego nauczyciela gimnazjalnego, działacza kulturalnego
i społecznego, który w roku 1957 ofiarował miastu swoje prywatne zbiory
artystyczne, historyczne i etnograficzne.
Zbieractwo Fischera datowało się od około roku 1905. Pracował wówczas
na pierwszej posadzie nauczycielskiej w Wadowicach i interesował się sztuką
górali. Prosił więc swoich uczniów, pochodzących z Podhala, o wyszukanie
i zakupienie starych rzeźb, obrazów malowanych na szkle, ozdobnych łyżni-
ków, spinek itp. Przedmioty te stały się zalążkiem przyszłych zbiorów.
Po przeniesieniu się do Bochni (r. 1908) Stanisław Fischer poszerzył krąg
swych zainteresowań. Do wielkiej pasji, w jaką przerodziło się jego kolekcjo-
nerstwo, doszły studia nad przeszłością ziemi bocheńskiej i jej okolic, uwień-
czone opublikowaniem wielu prac o charakterze historycznym, obyczajowym
i krajoznawczym. Plonem licznych wycieczek, którym z zamiłowaniem oddawał
się Fischer, były zarówno zeszyty pełne notatek jak i coraz nowsze nabytki.
Gromadził archiwalia, starodruki, ryciny, obrazy, pieczęcie, numizmaty,
zbierał pamiątki z czasów walk wyzwoleńczych narodu, autografy wybitnych
ludzi, przedmioty sztuki ludowej i kultury materialnej. Znaczną część obiektów
pozyskał w zamian za własne prace malarskie i rysunki, za udzielone lekcje
i korepetycje.
W ciągu kilkudziesięciu lat Stanisław Fischer zgromadził parę tysięcy
przedmiotów chroniąc je przez zniszczeniem i zapomnieniem, opracowując
i udostępniając badaczom. Z myślą o pozostawieniu swej kolekcji w Bochni
oparł się licznym propozycjom sprzedaży zbiorów do różnych muzeów.
Legat z roku 1957 stworzył podstawę do założenia Muzeum, które otwarto
w roku 1959 w części zabytkowego budynku poklasztornego w Rynku 20,
przekazanego nowo powstałej placówce przez Przezydium Powiatowej Rady
Narodowej w Bochni. Oprócz zbiorów Fischera, w posiadaniu Muzeum znalazły
się obrazy, rysunki, grafika i obiekty sztuki ludowej pochodzące z zapisu
zmarłego w roku 1945 artysty malarza Marcina Samlickiego z Bochni.
Powołany na stanowisko kustosza Muzeum Stanisław Fischer w ciągu
dziesięciu lat swojej pracy znacznie powiększył stan posiadania tej placówki