DOI Heft:
Sprawozdania
DOI Artikel:Zaborowski, Andrzej: Muzea podopieczne rys historyczny Zibiory
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.25233#0468
Muzea podopieczne
Rys historyczny
Zbiory
W pierwszym powojennym tomie Sprawozdań i Rozpraw Muzeum Narodowego 381
w Krakowie, za rok 1951, wydanym w roku 1953, ukazały się krótkie artykuły
zawierające zarys historii, ogólną charakterystykę zbiorów i działalności pięciu
muzeów regionalnych województwa krakowskiego. Rzecz dotyczyła mu-
zeów w Miechowie, Nowym Sączu, Rabce, Tarnowie i Żywcu1, nad którymi
to placówkami, przejętymi w latach 1949—1950 w zarząd i użytkowanie
państwa, zlecono Muzeum Narodowemu w Krakowie administrację i nadzór
naukowy.
Odtąd, aż do roku 1955 włącznie, w kolejnych tomach Rozpraw i Sprawoz-
dań Muzeum Narodowego w Krakowie ukazywały się treściwe omówienia bie-
żącej działalności muzeów podopiecznych, których liczba pomniejszyła
się w międzyczasie o Muzeum w Miechowie (decyzją ministra kultury
i sztuki placówkę tę zlikwidowano z końcem roku 1951 a zbiory przekazano
PTTK).
Fakt, iż od roku 1956 w Rozprawach i Sprawozdaniach zabrakło informacji
o podległych placówkach, mógłby sugerować, że Muzeum Narodowe przestało
pełnić nad nimi opiekę i nadzór. Taki wniosek byłby jednak niezgodny z rzeczy-
wistym stanem. Opieka ta i wzajemna współpraca trwa nadal, jakkolwiek
formy nadzoru uległy pewnym zmianom i nowym ustaleniom. Od roku 1963
całość spraw związanych z administracją muzeów podopiecznych przejęły
prezydia miejskich lub powiatowych rad narodowych, co w sposób
istotny przyczyniło się do większego niż dotąd powiązania muzeów z organami
władzy terenowej. Muzeum Narodowemu pozostawiono nadzór nad działal-
nością merytoryczną i ogólnomuzealną. Kolejne zarządzenie ministra kul-
tury i sztuki z dnia 4 kwietnia 1967 w sprawie wyznaczenia Muzeum Narodo-
wego w Krakowie jako muzeum okręgowego dla niektórych muzeów wojewódz-
twa krakowskiego usankcjonowało jego funkcje jako instytucji nadrzędnej.
Należy tu zaznaczyć, że Muzeum Narodowe od początku pełnienia swych
obowiązków w stosunku do muzeów regionalnych współpracuje z Wydziałem
1 Artykuły te napisali pracownicy naukowi Muzeum Narodowego w Krakowie: Helena
Blum (o Muzeum w Nowym Sączu), Kazimierz Buczkowski (o Muzeum w Żywcu), Ja-
nina Kłosińska (o Muzeum w Miechowie i Muzeum im. Władysław Orkana w Rabce) oraz Zofia
Tobiaszowa (o Muzeum w Tarnowie).
Rys historyczny
Zbiory
W pierwszym powojennym tomie Sprawozdań i Rozpraw Muzeum Narodowego 381
w Krakowie, za rok 1951, wydanym w roku 1953, ukazały się krótkie artykuły
zawierające zarys historii, ogólną charakterystykę zbiorów i działalności pięciu
muzeów regionalnych województwa krakowskiego. Rzecz dotyczyła mu-
zeów w Miechowie, Nowym Sączu, Rabce, Tarnowie i Żywcu1, nad którymi
to placówkami, przejętymi w latach 1949—1950 w zarząd i użytkowanie
państwa, zlecono Muzeum Narodowemu w Krakowie administrację i nadzór
naukowy.
Odtąd, aż do roku 1955 włącznie, w kolejnych tomach Rozpraw i Sprawoz-
dań Muzeum Narodowego w Krakowie ukazywały się treściwe omówienia bie-
żącej działalności muzeów podopiecznych, których liczba pomniejszyła
się w międzyczasie o Muzeum w Miechowie (decyzją ministra kultury
i sztuki placówkę tę zlikwidowano z końcem roku 1951 a zbiory przekazano
PTTK).
Fakt, iż od roku 1956 w Rozprawach i Sprawozdaniach zabrakło informacji
o podległych placówkach, mógłby sugerować, że Muzeum Narodowe przestało
pełnić nad nimi opiekę i nadzór. Taki wniosek byłby jednak niezgodny z rzeczy-
wistym stanem. Opieka ta i wzajemna współpraca trwa nadal, jakkolwiek
formy nadzoru uległy pewnym zmianom i nowym ustaleniom. Od roku 1963
całość spraw związanych z administracją muzeów podopiecznych przejęły
prezydia miejskich lub powiatowych rad narodowych, co w sposób
istotny przyczyniło się do większego niż dotąd powiązania muzeów z organami
władzy terenowej. Muzeum Narodowemu pozostawiono nadzór nad działal-
nością merytoryczną i ogólnomuzealną. Kolejne zarządzenie ministra kul-
tury i sztuki z dnia 4 kwietnia 1967 w sprawie wyznaczenia Muzeum Narodo-
wego w Krakowie jako muzeum okręgowego dla niektórych muzeów wojewódz-
twa krakowskiego usankcjonowało jego funkcje jako instytucji nadrzędnej.
Należy tu zaznaczyć, że Muzeum Narodowe od początku pełnienia swych
obowiązków w stosunku do muzeów regionalnych współpracuje z Wydziałem
1 Artykuły te napisali pracownicy naukowi Muzeum Narodowego w Krakowie: Helena
Blum (o Muzeum w Nowym Sączu), Kazimierz Buczkowski (o Muzeum w Żywcu), Ja-
nina Kłosińska (o Muzeum w Miechowie i Muzeum im. Władysław Orkana w Rabce) oraz Zofia
Tobiaszowa (o Muzeum w Tarnowie).