DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.9651#0157
256
M Y R O T H E c I V M. I
nos aperire compellit: dicitur enim in facro textu,
quad fex menfibus oleo ungerentur myrrhino, & alus
fex quibufdam pigmentis, & aromcttibus. cui uiui pig-
menta, 8c aromata defervirent, agnovimus. quo ge-
nere unguenti uterentur, videndum remanet : quod
enim oleum myrrhinum nofter interpresdixit^Oi?5?
fcemen hamor, hebraicus textus fcripfit. Hujus didtio-
nis radix, 8c variata fcriptio, in varias interpretatio-
nes auclores diftraxit; aliquando enim cmn vau cho-
lem fctibitur fic n,D , aliquando tantum cum choiem
fic reperitur, interdum cum T cametz, chatuphfic-,
**?: quamobrem non defunt, qui difcrimen agno-
fcant maximum inter illas duas voces; affirmantes ,
fi quando cum vau cholem fcribitur fic , n)D mor,
propria radice regi ; 8c nequaquam myrrham
fignificari, fed marum; quae quidem herba furcu-
loia elt, 8c odorifera, haud abfimilis ab amaraco;
de qua etiam tractat Diofcor. lib. 3. cap. 74. 8c Pli-
nius lib. 12* cap. 24. 8c grsece diciturp^ov quam-
obrem Cant. 1. ubi nos legimus: Faficicuius myrrh&
dtletlus meus mihi , legunt illi : Fafiiculus mari efi
amicus meus mihi: myrrham vero fignificari conten-
dunt, quoties praedi£ta dictio fcribitur fine w#, fic
*>a, quam dicunt derivari a radice marar, quse
amaricare fignificat: quia vero juxta doctrinam Dio-
fcor. myrrha commendatur, 11 fueritamara, acris,
8c odorata; propterea ab ea radice derivata dictione
myrrham interpretandam fore cenfent.
Hac ratione duclri hi auctores, Sc eam lectionem
tenacius forte quam par effet retinendo; marum, fi-
ve amaracum pro myrrha in pluribus facrae Scriptu-
xx locis interpretantur, 8c in cap. 5. Cant. legunt:
Mejfui marum menm .- marum enim , 8c amaracum
perfimiles fore plantas, docet Matthiolus in cap.42.
Jib. 3. Diofcor. qui de hac planta ita cap. 49. fcrip-
fit : Wl&qqv , v vo-o(d(>jQV Ttooi yvu£/[/,QC <p^vyoivw^i]g ofioicL
r(a otv&j og/yoivcp , rol ^iv roi cpvfk» rirn xdjKon^i 7ro^w,
to olvB-oc dJcaSisi^Qv. hoc eft, Marumefl herba vul-
garis, furculofa, flori origano fimilis, folia quidem hu~
jus multo albiora, fios vero odoratior. A,maracum vero
idem quod fampfucum dixerunt aliqui apud Athe-
nseum lib. 15. cap. 8. Ifid. lib. 7. tradit, regium
quemdam puerum Amaracutri nomine, quampluri-
ma unguentorum genera ferentem, cafu prolapfum
efie , & majorem ex commixtione odorem creaffe,
indeque optima unguenta amaracina dici: is poftea
in herbam Sampfucum verfus eft. Amaracum adeo
gratum fore mulieribus affirmat Matthiolus, ut per-.
paucas fint mulieres, quas fuis in hortulis , penfili-
bus, aut fictilibus vafis marum non ferant, vel mari
plantas eodem tranfplantatas diligenti cultura non fb-
veant: imo inde majoranam Italice appellatum ma-
rum , cenfet Matthiol. cap. 40. ejufdem lib. quod
majori cura, quam reliquae plantse feratur, ac dili-
gentiori ftudio colatur. 8c re vera quidem apud He-
trufcas mulieres, id ego ipfe cognovi, cum aliquan-
do difieminaturus verbum Dei Hetruriam petiviflem.
Eft autem hasc planta perquam jucundi odoris in
omnibus fuis partibus, nimirum in caule, in radice,
in foliis, acfloribus; planta eft tota odorata , 8c in
medicamentis admodum utilis. Marum vero odora"
tius efle amaraco ex Galeno in lib. de antidot.fcribit
Matthiolusj affirmat enim marum multum redolere,
& has duas plantas viciffim conferens, amaracUm fe
vidifle teftatur, qui odore multum a maro fuperare-
tur , denique marum inter peregrinas Plantas ex
iEgypto in Italiam allatas recenfendum docet Pli-
nius lib. 12. cap. 24. 8c Matthiolus ex Galeno hoc
idem tradir.
Amaraci autem ufus probat corona amaracina,
quam camdem quidam putabant cum Naucra-
tite. ita Athsneus lib. 5. cap. 6. Trxpnit.Kvc oUothiyov-
reo? t c/it fotp^vxp s-i^Avov Zvon t vetvn^rlrlw ,
R
D
E
257-
ttoXv ^Vto otvd-o? ravTQ %oira rvy h!lyvTr\ovi hoc eft,
Adultos autem cognovi, dicentes coronam ex fampfuca'
ejfe naucratitem , hujus autem fLoris ejfe feraciffimam Ae°%
«yptum. Goronabantur etiam veteres occafione nup-
tiarum ; quamobrem arnaracus erat cum primis in
coronando conjugum capita, ut docet CatullusEleg.
62. in Epithal. ad nuptias Julias 6c Manlii, dicens-
Cinge tempora floribus,
Suave olentis amaraci.
Quod etiam ad delicias ufus amaraci apud eof-
dem extiterit tam in foiiis, 8c floribus, quam ra-
mufculis ad fuffumigationes, 8c ad componendum
unguenta, qux amaracina dicerentur, teftis effc'
Plinius lib. 13. cap. 1. affirmans hoc genus.unguen-
ti plurimi aeltimatum fuiffe apud infulam Coum,
deque illo Lucretius ait:
Pofiesque fnperbos
ZJngit amaracino.
Et lterum.
Sicut amaracini blandum, flaUique liquoreml
Hujus unguenti nobiliffimus odor locum fecic
proverbio , Nihil cum amaracmo fm. quod eiegantif-
fime dicitur , in quofdam l.ngenio pinguiores homi-
nesj qui elegantiores- literas, quas non aflequuntur,
miro iuperciiio contemnunt.- & quidem fuaviflimum
hoc extitifle unguentum plurima Athenaci loca de-
monftrant.
Nil minus de maro affirmare pofiumus; ad fufFu-
migationes nimirum in conviviis adhibitum fuifle;
cum primis in nuptjis, cujus teftis eft Athenaeuslib»
9. cap. 15. ex Mnefimacho in carminibus allatis,
per hasc verba:
OVjW^ o~i^,vi) y.VKrvipcf. ^ovet Ai/Sw^, [Aotgov ,'
c-y.vpyqc , xooKoiyi.Qv , <;v^of.mc , ^ ficif%Xiv$QV 3
KlV^QV , KlSS, VOL^QV , f/,lv§-QV.
hoc eft,
Nares procul multus odor quatit thuris, mari,
Myrrhiz, calami, flyracis & bdellii ,
dnnamomi^ nardi, mentha.
Quod aurem unguenta pariter ex maro parata fue-
rint j Plinius loco proxime citato oftendit > affir-
mans, & m Cypro, 8c in Mytilene infula optima
haec unguenta parata fuifle. quod denique 8c ad nup-
tialiagaudia defervierintj prseter teftimoniumallatum
ex Catullo 8c Athenteo , multis etiamaliisargumen-
tis probari pofTet : idem de amaraco diximus. con^
fundimus enim ufum mari 8c amaraci , quod ferc'
idem arbitremur; fed brevitati ftudentes, aliis reli-
qua inveftiganda relinquimus.
His ita conftitutis de fuavitate mari 8c amaraci k
fcopo aberrafle nequaquam videntur illi, quimarum
fignificari dictione illa n'D mor, affirmarunt, locum-
que illum : Fafciculus mari dileSius mem mihi^ inter
ubera mea commorabiturinterpretati funt Cant. 1.
8c Cant.. 5. .Mefjui marum meumy necnon etiam 8c
illud Prov. 7. ubi nos legimus, Afperfi cubile meum
myrrha, & aloe: dixerunt, afperfi cubile meum maro9
five, agitavi cubile meum maro, interpretantur. nam
hebraice fic legitur ^10 !Mf P ,J?f l naphti mifcabbi mor.
ubi dictio naphtt: recte interpretatur, agitavi: vel il-
lo nimirum genere agitationis, quas hinc inde dex-
trorfum , vel finiftrorfum , furfum & deorfum in
fufFumigationibus linteaminiim fieri folet. quod con-
fuevifle mulieres lafcivipres , illud Clem. Alexan.
lib. 2. Pasdag. cap. 8. probat; illarum in his molli-
tiem, damnans his verbis: Atque ea quidem, fiipple
mulieres, .& fua vefiimenta-,- & vefies firagulas, do-
mosque fuas:fuffumigant, & dfpergunt j atque adeo
vel ipfas..pro.ne1mod%m mawlas olere cogunt unguentidelf-
M Y R O T H E c I V M. I
nos aperire compellit: dicitur enim in facro textu,
quad fex menfibus oleo ungerentur myrrhino, & alus
fex quibufdam pigmentis, & aromcttibus. cui uiui pig-
menta, 8c aromata defervirent, agnovimus. quo ge-
nere unguenti uterentur, videndum remanet : quod
enim oleum myrrhinum nofter interpresdixit^Oi?5?
fcemen hamor, hebraicus textus fcripfit. Hujus didtio-
nis radix, 8c variata fcriptio, in varias interpretatio-
nes auclores diftraxit; aliquando enim cmn vau cho-
lem fctibitur fic n,D , aliquando tantum cum choiem
fic reperitur, interdum cum T cametz, chatuphfic-,
**?: quamobrem non defunt, qui difcrimen agno-
fcant maximum inter illas duas voces; affirmantes ,
fi quando cum vau cholem fcribitur fic , n)D mor,
propria radice regi ; 8c nequaquam myrrham
fignificari, fed marum; quae quidem herba furcu-
loia elt, 8c odorifera, haud abfimilis ab amaraco;
de qua etiam tractat Diofcor. lib. 3. cap. 74. 8c Pli-
nius lib. 12* cap. 24. 8c grsece diciturp^ov quam-
obrem Cant. 1. ubi nos legimus: Faficicuius myrrh&
dtletlus meus mihi , legunt illi : Fafiiculus mari efi
amicus meus mihi: myrrham vero fignificari conten-
dunt, quoties praedi£ta dictio fcribitur fine w#, fic
*>a, quam dicunt derivari a radice marar, quse
amaricare fignificat: quia vero juxta doctrinam Dio-
fcor. myrrha commendatur, 11 fueritamara, acris,
8c odorata; propterea ab ea radice derivata dictione
myrrham interpretandam fore cenfent.
Hac ratione duclri hi auctores, Sc eam lectionem
tenacius forte quam par effet retinendo; marum, fi-
ve amaracum pro myrrha in pluribus facrae Scriptu-
xx locis interpretantur, 8c in cap. 5. Cant. legunt:
Mejfui marum menm .- marum enim , 8c amaracum
perfimiles fore plantas, docet Matthiolus in cap.42.
Jib. 3. Diofcor. qui de hac planta ita cap. 49. fcrip-
fit : Wl&qqv , v vo-o(d(>jQV Ttooi yvu£/[/,QC <p^vyoivw^i]g ofioicL
r(a otv&j og/yoivcp , rol ^iv roi cpvfk» rirn xdjKon^i 7ro^w,
to olvB-oc dJcaSisi^Qv. hoc eft, Marumefl herba vul-
garis, furculofa, flori origano fimilis, folia quidem hu~
jus multo albiora, fios vero odoratior. A,maracum vero
idem quod fampfucum dixerunt aliqui apud Athe-
nseum lib. 15. cap. 8. Ifid. lib. 7. tradit, regium
quemdam puerum Amaracutri nomine, quampluri-
ma unguentorum genera ferentem, cafu prolapfum
efie , & majorem ex commixtione odorem creaffe,
indeque optima unguenta amaracina dici: is poftea
in herbam Sampfucum verfus eft. Amaracum adeo
gratum fore mulieribus affirmat Matthiolus, ut per-.
paucas fint mulieres, quas fuis in hortulis , penfili-
bus, aut fictilibus vafis marum non ferant, vel mari
plantas eodem tranfplantatas diligenti cultura non fb-
veant: imo inde majoranam Italice appellatum ma-
rum , cenfet Matthiol. cap. 40. ejufdem lib. quod
majori cura, quam reliquae plantse feratur, ac dili-
gentiori ftudio colatur. 8c re vera quidem apud He-
trufcas mulieres, id ego ipfe cognovi, cum aliquan-
do difieminaturus verbum Dei Hetruriam petiviflem.
Eft autem hasc planta perquam jucundi odoris in
omnibus fuis partibus, nimirum in caule, in radice,
in foliis, acfloribus; planta eft tota odorata , 8c in
medicamentis admodum utilis. Marum vero odora"
tius efle amaraco ex Galeno in lib. de antidot.fcribit
Matthiolusj affirmat enim marum multum redolere,
& has duas plantas viciffim conferens, amaracUm fe
vidifle teftatur, qui odore multum a maro fuperare-
tur , denique marum inter peregrinas Plantas ex
iEgypto in Italiam allatas recenfendum docet Pli-
nius lib. 12. cap. 24. 8c Matthiolus ex Galeno hoc
idem tradir.
Amaraci autem ufus probat corona amaracina,
quam camdem quidam putabant cum Naucra-
tite. ita Athsneus lib. 5. cap. 6. Trxpnit.Kvc oUothiyov-
reo? t c/it fotp^vxp s-i^Avov Zvon t vetvn^rlrlw ,
R
D
E
257-
ttoXv ^Vto otvd-o? ravTQ %oira rvy h!lyvTr\ovi hoc eft,
Adultos autem cognovi, dicentes coronam ex fampfuca'
ejfe naucratitem , hujus autem fLoris ejfe feraciffimam Ae°%
«yptum. Goronabantur etiam veteres occafione nup-
tiarum ; quamobrem arnaracus erat cum primis in
coronando conjugum capita, ut docet CatullusEleg.
62. in Epithal. ad nuptias Julias 6c Manlii, dicens-
Cinge tempora floribus,
Suave olentis amaraci.
Quod etiam ad delicias ufus amaraci apud eof-
dem extiterit tam in foiiis, 8c floribus, quam ra-
mufculis ad fuffumigationes, 8c ad componendum
unguenta, qux amaracina dicerentur, teftis effc'
Plinius lib. 13. cap. 1. affirmans hoc genus.unguen-
ti plurimi aeltimatum fuiffe apud infulam Coum,
deque illo Lucretius ait:
Pofiesque fnperbos
ZJngit amaracino.
Et lterum.
Sicut amaracini blandum, flaUique liquoreml
Hujus unguenti nobiliffimus odor locum fecic
proverbio , Nihil cum amaracmo fm. quod eiegantif-
fime dicitur , in quofdam l.ngenio pinguiores homi-
nesj qui elegantiores- literas, quas non aflequuntur,
miro iuperciiio contemnunt.- & quidem fuaviflimum
hoc extitifle unguentum plurima Athenaci loca de-
monftrant.
Nil minus de maro affirmare pofiumus; ad fufFu-
migationes nimirum in conviviis adhibitum fuifle;
cum primis in nuptjis, cujus teftis eft Athenaeuslib»
9. cap. 15. ex Mnefimacho in carminibus allatis,
per hasc verba:
OVjW^ o~i^,vi) y.VKrvipcf. ^ovet Ai/Sw^, [Aotgov ,'
c-y.vpyqc , xooKoiyi.Qv , <;v^of.mc , ^ ficif%Xiv$QV 3
KlV^QV , KlSS, VOL^QV , f/,lv§-QV.
hoc eft,
Nares procul multus odor quatit thuris, mari,
Myrrhiz, calami, flyracis & bdellii ,
dnnamomi^ nardi, mentha.
Quod aurem unguenta pariter ex maro parata fue-
rint j Plinius loco proxime citato oftendit > affir-
mans, & m Cypro, 8c in Mytilene infula optima
haec unguenta parata fuifle. quod denique 8c ad nup-
tialiagaudia defervierintj prseter teftimoniumallatum
ex Catullo 8c Athenteo , multis etiamaliisargumen-
tis probari pofTet : idem de amaraco diximus. con^
fundimus enim ufum mari 8c amaraci , quod ferc'
idem arbitremur; fed brevitati ftudentes, aliis reli-
qua inveftiganda relinquimus.
His ita conftitutis de fuavitate mari 8c amaraci k
fcopo aberrafle nequaquam videntur illi, quimarum
fignificari dictione illa n'D mor, affirmarunt, locum-
que illum : Fafciculus mari dileSius mem mihi^ inter
ubera mea commorabiturinterpretati funt Cant. 1.
8c Cant.. 5. .Mefjui marum meumy necnon etiam 8c
illud Prov. 7. ubi nos legimus, Afperfi cubile meum
myrrha, & aloe: dixerunt, afperfi cubile meum maro9
five, agitavi cubile meum maro, interpretantur. nam
hebraice fic legitur ^10 !Mf P ,J?f l naphti mifcabbi mor.
ubi dictio naphtt: recte interpretatur, agitavi: vel il-
lo nimirum genere agitationis, quas hinc inde dex-
trorfum , vel finiftrorfum , furfum & deorfum in
fufFumigationibus linteaminiim fieri folet. quod con-
fuevifle mulieres lafcivipres , illud Clem. Alexan.
lib. 2. Pasdag. cap. 8. probat; illarum in his molli-
tiem, damnans his verbis: Atque ea quidem, fiipple
mulieres, .& fua vefiimenta-,- & vefies firagulas, do-
mosque fuas:fuffumigant, & dfpergunt j atque adeo
vel ipfas..pro.ne1mod%m mawlas olere cogunt unguentidelf-