DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.43487#0144
70
Ks. Jan Nieciecki
wej uniesionej ręce trzyma naczynko z wodą, a w lewej wysoki krzyż. Szero-
ka twarz obwiedziona jest zarostem i bujnymi włosami. Ciało obnażone, je-
dynie poniżej pasa okryte płaszczem, przewiązanym na lewym boku. Płaszcz
opada z tyłu fałdami, z przodu zaś odsłania nogi. Nad prawym ramieniem
świętego znajduje się kilka obłoczków, a nad nimi symbol Ducha Świętego.
Wolno stojąca rzeźba św. Jana Nepomucena (ił. 13), pełna, na prostym
postumencie, jest barwnie polichromowana, w partiach karnacji w kolorze
lokalnym. Rzeźba przedstawia mężczyznę w średnim wieku, stojącego w
kontrapoście. Ciężar ciała spływa na prawą nogę, noga lewa zaś jest lekko
zgięta w kolanie. Głowa zwrócona w prawo, nieco pochylona. Spod czarnego
biretu widoczne są falujące ciemne włosy. Obwiedziona zarostem pociągła
twarz ma długi prosty nos i wpół przymknięte, zamyślone oczy. Wokół gło-
wy widnieje metalowa aureola z pięcioma złoconymi gwiazdkami. Święty
przytrzymuje dłońmi opleciony zieloną palmą ciemny krzyż z pasyjką. Świę-
ty Jan Nepomucen ubrany jest w czarną sutannę z widocznymi spod niej bu-
cikami. Na niej długa biała komża, z szerokimi, misternie wykonanymi ko-
ronkami u dołu i na szerokich rękawach; komża jest lekko pofałdowana na
skutek niewielkiego obrotu ciała w lewo. Nałożona na wierzch peleryna
z ciemnego futra, z kapturem, podbita jest czerwoną podszewką, a pod szyją
ozdobiona kokardką. Peleryna sięga łokci, lekko fałdując się wskutek uniesie-
nia przedramion, z tyłu spływa swobodnie do kolan.
Cały wystrój snycerski kościoła białostockiego - z wyjątkiem chrzcielni-
cy, ławek i figury św. Jana Nepomucena - utrzymany jest w dwóch kolorach,
białym i złotym. Złocone są następujące detale: głowice i torusy kolumn,
simy, półeczki, ćwierć- i półwałki (na ogół nie zawsze konsekwentnie),
obrzeża płycin, woluty i ornamenty, ramy obrazów, obłoczki, promienie,
skrzydełka i perizonia puttów, atrybuty puttów i świętych, całe kolumny i
pilastry, skocje w tabernakulum, relief antepedium ołtarza głównego i siatki
z różyczkami w ołtarzach bocznych, gloria, symbol Ducha Świętego i obrze-
ża lambrekinów na ambonie oraz reliefy na ściankach parapetowych chóru
muzycznego.
Stan zachowania obiektów jest dobry. Niewielkim uszkodzeniom uległy
ornamenty, głównie prospektu organowego, ścianek parapetowych chóru
muzycznego, konfesjonałów i ołtarzy bocznych. Większe ubytki są przy
tabernakulum - brak puttów na belkowaniu tempietta (widoczne na fotografii
z 1962 r.), a także niektórych skrzydeł puttów. Zauważalne jest pewne spry-
mitywizowanie przy powtórnym składaniu, po rozebraniu prezbiterium koś-
cioła. Dotyczy ono: fryzu ołtarza głównego, podniebia baldachimu ambony,
także wykrojonego wówczas w korpusie ambony otworu na schody.
Gorszy natomiast jest stan zachowania polichromii i złoceń. Przy po-
wierzchownym już oglądzie zauważalne jest kilkakrotne przemalowanie
obiektów i wtórne pokrycie złoconych partii szlakmetalem. Na trzonach ko-
lumn ołtarza głównego pod odpryskami farby widoczne są złocenia na pul-
Ks. Jan Nieciecki
wej uniesionej ręce trzyma naczynko z wodą, a w lewej wysoki krzyż. Szero-
ka twarz obwiedziona jest zarostem i bujnymi włosami. Ciało obnażone, je-
dynie poniżej pasa okryte płaszczem, przewiązanym na lewym boku. Płaszcz
opada z tyłu fałdami, z przodu zaś odsłania nogi. Nad prawym ramieniem
świętego znajduje się kilka obłoczków, a nad nimi symbol Ducha Świętego.
Wolno stojąca rzeźba św. Jana Nepomucena (ił. 13), pełna, na prostym
postumencie, jest barwnie polichromowana, w partiach karnacji w kolorze
lokalnym. Rzeźba przedstawia mężczyznę w średnim wieku, stojącego w
kontrapoście. Ciężar ciała spływa na prawą nogę, noga lewa zaś jest lekko
zgięta w kolanie. Głowa zwrócona w prawo, nieco pochylona. Spod czarnego
biretu widoczne są falujące ciemne włosy. Obwiedziona zarostem pociągła
twarz ma długi prosty nos i wpół przymknięte, zamyślone oczy. Wokół gło-
wy widnieje metalowa aureola z pięcioma złoconymi gwiazdkami. Święty
przytrzymuje dłońmi opleciony zieloną palmą ciemny krzyż z pasyjką. Świę-
ty Jan Nepomucen ubrany jest w czarną sutannę z widocznymi spod niej bu-
cikami. Na niej długa biała komża, z szerokimi, misternie wykonanymi ko-
ronkami u dołu i na szerokich rękawach; komża jest lekko pofałdowana na
skutek niewielkiego obrotu ciała w lewo. Nałożona na wierzch peleryna
z ciemnego futra, z kapturem, podbita jest czerwoną podszewką, a pod szyją
ozdobiona kokardką. Peleryna sięga łokci, lekko fałdując się wskutek uniesie-
nia przedramion, z tyłu spływa swobodnie do kolan.
Cały wystrój snycerski kościoła białostockiego - z wyjątkiem chrzcielni-
cy, ławek i figury św. Jana Nepomucena - utrzymany jest w dwóch kolorach,
białym i złotym. Złocone są następujące detale: głowice i torusy kolumn,
simy, półeczki, ćwierć- i półwałki (na ogół nie zawsze konsekwentnie),
obrzeża płycin, woluty i ornamenty, ramy obrazów, obłoczki, promienie,
skrzydełka i perizonia puttów, atrybuty puttów i świętych, całe kolumny i
pilastry, skocje w tabernakulum, relief antepedium ołtarza głównego i siatki
z różyczkami w ołtarzach bocznych, gloria, symbol Ducha Świętego i obrze-
ża lambrekinów na ambonie oraz reliefy na ściankach parapetowych chóru
muzycznego.
Stan zachowania obiektów jest dobry. Niewielkim uszkodzeniom uległy
ornamenty, głównie prospektu organowego, ścianek parapetowych chóru
muzycznego, konfesjonałów i ołtarzy bocznych. Większe ubytki są przy
tabernakulum - brak puttów na belkowaniu tempietta (widoczne na fotografii
z 1962 r.), a także niektórych skrzydeł puttów. Zauważalne jest pewne spry-
mitywizowanie przy powtórnym składaniu, po rozebraniu prezbiterium koś-
cioła. Dotyczy ono: fryzu ołtarza głównego, podniebia baldachimu ambony,
także wykrojonego wówczas w korpusie ambony otworu na schody.
Gorszy natomiast jest stan zachowania polichromii i złoceń. Przy po-
wierzchownym już oglądzie zauważalne jest kilkakrotne przemalowanie
obiektów i wtórne pokrycie złoconych partii szlakmetalem. Na trzonach ko-
lumn ołtarza głównego pod odpryskami farby widoczne są złocenia na pul-