18
9Kan tjat oft bte 9tebe be§ Claudius im ©enat über ba§ ius
honorum ber ©atlier, tote fie Tac. ann. XI 24 toieöergibt, mit
bem un§ infdjriftlid) erljaltenen öriginal ber SSrongetafel tion
Lyon1) tierglict)en unb öiefer SSergleict) ift lelirreicE) für öte fpifiorio*
graf)I)ie be§ Sacitu§, öer fo ganj anber§ al§ j. 33. Livius bei bem
<3enatu§confuItum de Bacchanalibus tierfül)rt (f. o. <3. 16 f.),
tiielmeür nur öen U)efentIicE)en ^nljalt ia freier SSeife, im taci»
teifdjen <3til, toiebergibt. 916er totr lönnen t)ier nmfo efjer tiott
einer nofjereit 33etrac|tung biefe§ 33ert)ältniffe§ be§ <3d)riftfteIIer§
gitr ^nfc^rift abfel)en, al§ ja £acitu§ f)ier nid)t eine Snfdjrift
gitiert n. felbfttierftänblicE) aucE) nicf)t benut^t f)at. ®ie 9lebe öe§
Jfaifer§ unb ba§ barauf folgenöe 3enatu§confuItnm2) f)at er
aller Safjrfdjeinlidjleit nad) avt§ ben 3enat§alten gefannt. Stud)
fonft finb al§ öntelle be§ Sacitu§ bie 3enat§aften anäunefjmen,
too er 3enatu§confnIta gitiert. 3o füfjrt er XII 53 (gfjrenbefdflüffe
für Pallas au§ bem 52 an ttnb fügt mit bitterem fpofjn f)ie§u,
bafs bem fyretgelaffenen, ber ettt ißermögen tion fdhotnbelnber
lpöf)e jttfammettgerafft I)at, ba§ Sob ber altrömifd)en 3parfam*
feit öffentlid) erteilt nmrbe, öenn fixum est aere publico senatus
consultum. <3)od) fütjrt Sacitu§ I)ier aud) eine (Sufjerung be§
Üfaifer§ an, )oo bie au§ (SI)reninfd)riften fo belannte formelfjafte
aBenbttng contentum honore tiorfommt. ®iefe SEßorte finb in
ba§ 3enatu§confuItum übergegangen; toir fennen biefe§ loenig*
ften§ ättm SLeil im SBortlaut bur<| Plin. epist. VII 29, 2, öer
beridjtet, bafj e§ attf öem ©rabmal be§ Pallas toiebergegeben ift,
aud) ba§ ein (Sebrand), öer un§ au§ tiielen ©rabfdfriften geläufig
ift. Plinius fagt au§brüdlid), öafj er felbft an Drt unb 3teIIe bie
$nfd)rift notiert I)abe, est via Tiburtina intra primum lapidem
(proxime adnotavi) monimentum Pallantis ita inscriptum ‘Huic
senatus ob fidem pietatemque erga patronos ornamenta praetoria
decrevit et sestertium centies quinquagies,3) cuius honore contentus
fuit’, unb er fommt in einem anberen 33rief an benfelben 3I5ref-
faten (Montanus) nod)maI§ auf öie 3ad)e §urüd, VIII 6, 1 Co-
gnovisse iam ex epistula debes adnotasse me nuper monumentum
Pallantis sub hac inscriptione ttnb nnn folgt genau 5er gleidje
(£e£t. 2tber I)ier erfaf)ren toir nod) utefjr über 5a§ 33erf)ältni§
be§ 3enatu§confuItum felbft jtt bem in 5er toieberge*
gefenen iEeil. fßliniu§ I)at nämlicf) mit ber ^nfdjrift bett 3enat§-
befdjln^ im Original tierglic£)en unb ba finbet er (VIII 6, 2)
Senatus consultum tam copiosum et effusum, ut ille superbissimus
titulus modicus atque etiam demissus videretur, ma§ if)m ju f)öfp
nifcf)en SSergleidjen be§ faiferlid)en ^retgefaffeTtetn mit ben <3ch
pionen, mit 9Lariu§, 3uIIa unb fßomf)eiu§ ülnlaf) bietet. iSie
J) C.IL XIII 1668 = Dessau I 212.
2) Tac. ann. XI 25.
3) Tac. ann. XII 53 praetoria insignia et ceniies quinquagies sestertium.
9Kan tjat oft bte 9tebe be§ Claudius im ©enat über ba§ ius
honorum ber ©atlier, tote fie Tac. ann. XI 24 toieöergibt, mit
bem un§ infdjriftlid) erljaltenen öriginal ber SSrongetafel tion
Lyon1) tierglict)en unb öiefer SSergleict) ift lelirreicE) für öte fpifiorio*
graf)I)ie be§ Sacitu§, öer fo ganj anber§ al§ j. 33. Livius bei bem
<3enatu§confuItum de Bacchanalibus tierfül)rt (f. o. <3. 16 f.),
tiielmeür nur öen U)efentIicE)en ^nljalt ia freier SSeife, im taci»
teifdjen <3til, toiebergibt. 916er totr lönnen t)ier nmfo efjer tiott
einer nofjereit 33etrac|tung biefe§ 33ert)ältniffe§ be§ <3d)riftfteIIer§
gitr ^nfc^rift abfel)en, al§ ja £acitu§ f)ier nid)t eine Snfdjrift
gitiert n. felbfttierftänblicE) aucE) nicf)t benut^t f)at. ®ie 9lebe öe§
Jfaifer§ unb ba§ barauf folgenöe 3enatu§confuItnm2) f)at er
aller Safjrfdjeinlidjleit nad) avt§ ben 3enat§alten gefannt. Stud)
fonft finb al§ öntelle be§ Sacitu§ bie 3enat§aften anäunefjmen,
too er 3enatu§confnIta gitiert. 3o füfjrt er XII 53 (gfjrenbefdflüffe
für Pallas au§ bem 52 an ttnb fügt mit bitterem fpofjn f)ie§u,
bafs bem fyretgelaffenen, ber ettt ißermögen tion fdhotnbelnber
lpöf)e jttfammettgerafft I)at, ba§ Sob ber altrömifd)en 3parfam*
feit öffentlid) erteilt nmrbe, öenn fixum est aere publico senatus
consultum. <3)od) fütjrt Sacitu§ I)ier aud) eine (Sufjerung be§
Üfaifer§ an, )oo bie au§ (SI)reninfd)riften fo belannte formelfjafte
aBenbttng contentum honore tiorfommt. ®iefe SEßorte finb in
ba§ 3enatu§confuItum übergegangen; toir fennen biefe§ loenig*
ften§ ättm SLeil im SBortlaut bur<| Plin. epist. VII 29, 2, öer
beridjtet, bafj e§ attf öem ©rabmal be§ Pallas toiebergegeben ift,
aud) ba§ ein (Sebrand), öer un§ au§ tiielen ©rabfdfriften geläufig
ift. Plinius fagt au§brüdlid), öafj er felbft an Drt unb 3teIIe bie
$nfd)rift notiert I)abe, est via Tiburtina intra primum lapidem
(proxime adnotavi) monimentum Pallantis ita inscriptum ‘Huic
senatus ob fidem pietatemque erga patronos ornamenta praetoria
decrevit et sestertium centies quinquagies,3) cuius honore contentus
fuit’, unb er fommt in einem anberen 33rief an benfelben 3I5ref-
faten (Montanus) nod)maI§ auf öie 3ad)e §urüd, VIII 6, 1 Co-
gnovisse iam ex epistula debes adnotasse me nuper monumentum
Pallantis sub hac inscriptione ttnb nnn folgt genau 5er gleidje
(£e£t. 2tber I)ier erfaf)ren toir nod) utefjr über 5a§ 33erf)ältni§
be§ 3enatu§confuItum felbft jtt bem in 5er toieberge*
gefenen iEeil. fßliniu§ I)at nämlicf) mit ber ^nfdjrift bett 3enat§-
befdjln^ im Original tierglic£)en unb ba finbet er (VIII 6, 2)
Senatus consultum tam copiosum et effusum, ut ille superbissimus
titulus modicus atque etiam demissus videretur, ma§ if)m ju f)öfp
nifcf)en SSergleidjen be§ faiferlid)en ^retgefaffeTtetn mit ben <3ch
pionen, mit 9Lariu§, 3uIIa unb fßomf)eiu§ ülnlaf) bietet. iSie
J) C.IL XIII 1668 = Dessau I 212.
2) Tac. ann. XI 25.
3) Tac. ann. XII 53 praetoria insignia et ceniies quinquagies sestertium.