DOI Artikel:
Komaszyński, Michał: Ikonografia batalistyczna w zagranicznych rezydencjach Marii Kazimiery Sobieskiej
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.36253#0114
92
gań ukochanego zięcia z Turkami. Świadczy już o tym pragnienie
Marii Kazimiery posiadania obrazu konnego elektora Bawarii przed
7/
jedną ze zdobytych przezeń twierdz tureckich .
Szczególne zaciekawienie z owej batalistycznej ikonografii
wzbudza seria obrazów poświęcona bitwom Sobieskiego. Problem o-
wego cyklu występował już niejednokrotnie na łamach literatury
przedmiotu. W świetle jej okazuje się, że serii takowych było
dwie, a mianowicie: 1. "bawarska." /zwana przez A. Czołowskiego
"dupontowską"/, 2. "żółkiewska". Zachowała się tylko seria "ba-
warska", składająca się z ośmiu obrazów
Pierwszą o niej wzmiankę zamieścił w "Tygodniku Illustrowa-
9/
nym" w 1863 r. A.Lesser . Oglądał on płótna owe w zamku Schleis-
sheim pod Monachium. Są to obrazy raczej niewielkie, gdyż posia-
dają przeważnie rozmiary 79 x 125 cm. Prawie na wszystkich znaj-
dują się kartusze z objaśnieniami. Podają one nazwę bitwy i u-
dział w niej Filipa Duponta, wiernego towarzyszakampaniiwojen-
nych Jana Sobieskiego. Np. na płótnie bitwy chocimskiej czyta-
my: "Bataille de Cotchim en Moldavie gagnóe par le Roy de Polo-
gne sur 80000 Turcs six mois avant qu'il montat sur le trosne.
Premi&re campagne et premi&re action ou le Sieur Dupont se soit
trouvó". Na płótnie bitwy wiedeńskiej widnieje w kartuszu na-
pis: "Bataille de Vienne en Autriche gagnśe par le Roy de Po-
logne sur 250000 Turcs et Tartares. Le Sieur Dupont y comman-
dait sept pi&ces de canons, a pointę droite de 1' aile droite".
Na pozostałych obrazach przedstawił malarz bitwy pod Lwowem,
Żurawnem, Parkanami /il.2/, Ostrzyhomiem, Jazłowcem oraz "Wy-
prawę Mołdawską". Na obrazie ukazującym oblężenie Jazłowca nie
7/ J. G. Hohenzollern, Die franzBsischen Maler
am Hofe Max Emanuels, /w:/ Kurffirst Max Emanuel, Bayem und Eu-
ropa urn 1700, MKnchen, t.I, 1976, s.219 przyp.46.
8/ Stan badań nad obu cyklami batalistycznymi zamieszcza M.
Gębarowic z, Materiały źródłowe do dziejów kultury i
sztuki XVI-XVIII w., Wrocław 1973, s.199-20 przyp.104.
9/ A. L e s s e r, Soniesciana, "Tygodnik Illustrowany", 1884,
nr 58, s.91. "
gań ukochanego zięcia z Turkami. Świadczy już o tym pragnienie
Marii Kazimiery posiadania obrazu konnego elektora Bawarii przed
7/
jedną ze zdobytych przezeń twierdz tureckich .
Szczególne zaciekawienie z owej batalistycznej ikonografii
wzbudza seria obrazów poświęcona bitwom Sobieskiego. Problem o-
wego cyklu występował już niejednokrotnie na łamach literatury
przedmiotu. W świetle jej okazuje się, że serii takowych było
dwie, a mianowicie: 1. "bawarska." /zwana przez A. Czołowskiego
"dupontowską"/, 2. "żółkiewska". Zachowała się tylko seria "ba-
warska", składająca się z ośmiu obrazów
Pierwszą o niej wzmiankę zamieścił w "Tygodniku Illustrowa-
9/
nym" w 1863 r. A.Lesser . Oglądał on płótna owe w zamku Schleis-
sheim pod Monachium. Są to obrazy raczej niewielkie, gdyż posia-
dają przeważnie rozmiary 79 x 125 cm. Prawie na wszystkich znaj-
dują się kartusze z objaśnieniami. Podają one nazwę bitwy i u-
dział w niej Filipa Duponta, wiernego towarzyszakampaniiwojen-
nych Jana Sobieskiego. Np. na płótnie bitwy chocimskiej czyta-
my: "Bataille de Cotchim en Moldavie gagnóe par le Roy de Polo-
gne sur 80000 Turcs six mois avant qu'il montat sur le trosne.
Premi&re campagne et premi&re action ou le Sieur Dupont se soit
trouvó". Na płótnie bitwy wiedeńskiej widnieje w kartuszu na-
pis: "Bataille de Vienne en Autriche gagnśe par le Roy de Po-
logne sur 250000 Turcs et Tartares. Le Sieur Dupont y comman-
dait sept pi&ces de canons, a pointę droite de 1' aile droite".
Na pozostałych obrazach przedstawił malarz bitwy pod Lwowem,
Żurawnem, Parkanami /il.2/, Ostrzyhomiem, Jazłowcem oraz "Wy-
prawę Mołdawską". Na obrazie ukazującym oblężenie Jazłowca nie
7/ J. G. Hohenzollern, Die franzBsischen Maler
am Hofe Max Emanuels, /w:/ Kurffirst Max Emanuel, Bayem und Eu-
ropa urn 1700, MKnchen, t.I, 1976, s.219 przyp.46.
8/ Stan badań nad obu cyklami batalistycznymi zamieszcza M.
Gębarowic z, Materiały źródłowe do dziejów kultury i
sztuki XVI-XVIII w., Wrocław 1973, s.199-20 przyp.104.
9/ A. L e s s e r, Soniesciana, "Tygodnik Illustrowany", 1884,
nr 58, s.91. "