DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.66257#0009
*De Legibus. ?
quando accidat,ex formulis & modis loquendi certis aLegislatorevsurpatis,at-
que inprimis ex populi acceptatione colligi debet.
3$. Neque tamen crediderim per se & de fado vllam legem humanam etiam
cum periculo vitae obligare, Constituta iam lex tum it Legislatore, tum a ratio-
nabili,pracscripta, &ex conniuentiaquadam tolerataconsuetudinecommuni-
tatis abrogari potest,St ab ea quicunque vel per priuilegium, vel per dispensatio-
nem proprie didam ab habente audoritatem valide ■, accedente causa iusra,lici-
te etiam eximi possunt.
Lex diuinaest decretum diuinum hominibus praescribens modum necessa-
rium,vtapteperuenirepossintadsupernaturalem beatitudinem.Ex parte Dei &
finislimplicissimaquidem,diuersum tamenstatum in Deo,(criptis,Sementehu-
manaexistes,obtinet;&ratione temporis, in veterem Sc nouam diuiditur. Hanc
costatveteriperfediorem ede, tum ob statum,finem proximum,materiam per-
fediorem; tum quia lexnouaiustificat,cum vetus non iustificauerir. Qutequi-
dem praerogatiua legi nouaeconuenit,nonmodbspedanddsacramera&statum
vtriusquequem in mentibus hominumhabuerint,sedinprimis etiam obserua-
tionem saltem secundum propositum,quatenus obseruatalex an tiqua,qua talis
erat,&aMoyse promulgata, per se non valebat ad gratiam conciliandam, sed
tantum relatione quadam ad Christum Conditorem nouae legis, cuius proinde
obseruatio per se tanquam dispositio nccessaria ad iustificationem conferre d i ci-
tu r.Hoc modosi sedarij D,Paulum intellexissent,nunquam tam stolidcpromis-
siones noute legis ab eiusobseruatione pendere negassent.
37. Legem diuinam veterem,redam & pro illo tempore cumprimis vtilem fc-
isse,iam vero eius obligationem cessass^defide est. Obligabat solum populum
ludteorum: comprehendebat prarcepta moralia,caeremonialia,& iudicialia. In
morteChristi St ipsa mortua,post sufficientem autem Euangelij diuulgationem
eius obseruatio ad cultum, quoad caerimonialia, etiam absque opinione neces-
sitatis ad salutem , mortifera esic coepit. Legem diuinam nouam, quae vt de fide
est,ad omnes homines pertinet,nunquam in hac vita mutanda,obligare coepisse
existimauerim ab ipso pundo mortis dominica. Per priuilegium aut dispensa-
tionempropriedidam a soloDeojpersTr/erxeraVjaut declarationem in casudu-
bij ex cauda rationabili etiam ab homine liberari quis potest ab eius obligatio-
£ie.
38. Ex vi autem legis adum aliquem praecipientis no requiritur,vt adus prae-
ceptus ex habituvirtutis eliciatur, aut omni ex parte redus sit, aut implicite vel
explicite,per gratiam & Charitatemin operante existentem, ad Deum refera-
turjnisicum circa rerum sacrarum & sacramentorum vsum versamurtsedsuffick
cum modum virtutis adhibere,qui est adui praeseripto in trinsecus,
quamuis interim ex vniuersali quodam praecepto non
nisi bene operandum sit, cum legem
quamcunque implemus.
A s
quando accidat,ex formulis & modis loquendi certis aLegislatorevsurpatis,at-
que inprimis ex populi acceptatione colligi debet.
3$. Neque tamen crediderim per se & de fado vllam legem humanam etiam
cum periculo vitae obligare, Constituta iam lex tum it Legislatore, tum a ratio-
nabili,pracscripta, &ex conniuentiaquadam tolerataconsuetudinecommuni-
tatis abrogari potest,St ab ea quicunque vel per priuilegium, vel per dispensatio-
nem proprie didam ab habente audoritatem valide ■, accedente causa iusra,lici-
te etiam eximi possunt.
Lex diuinaest decretum diuinum hominibus praescribens modum necessa-
rium,vtapteperuenirepossintadsupernaturalem beatitudinem.Ex parte Dei &
finislimplicissimaquidem,diuersum tamenstatum in Deo,(criptis,Sementehu-
manaexistes,obtinet;&ratione temporis, in veterem Sc nouam diuiditur. Hanc
costatveteriperfediorem ede, tum ob statum,finem proximum,materiam per-
fediorem; tum quia lexnouaiustificat,cum vetus non iustificauerir. Qutequi-
dem praerogatiua legi nouaeconuenit,nonmodbspedanddsacramera&statum
vtriusquequem in mentibus hominumhabuerint,sedinprimis etiam obserua-
tionem saltem secundum propositum,quatenus obseruatalex an tiqua,qua talis
erat,&aMoyse promulgata, per se non valebat ad gratiam conciliandam, sed
tantum relatione quadam ad Christum Conditorem nouae legis, cuius proinde
obseruatio per se tanquam dispositio nccessaria ad iustificationem conferre d i ci-
tu r.Hoc modosi sedarij D,Paulum intellexissent,nunquam tam stolidcpromis-
siones noute legis ab eiusobseruatione pendere negassent.
37. Legem diuinam veterem,redam & pro illo tempore cumprimis vtilem fc-
isse,iam vero eius obligationem cessass^defide est. Obligabat solum populum
ludteorum: comprehendebat prarcepta moralia,caeremonialia,& iudicialia. In
morteChristi St ipsa mortua,post sufficientem autem Euangelij diuulgationem
eius obseruatio ad cultum, quoad caerimonialia, etiam absque opinione neces-
sitatis ad salutem , mortifera esic coepit. Legem diuinam nouam, quae vt de fide
est,ad omnes homines pertinet,nunquam in hac vita mutanda,obligare coepisse
existimauerim ab ipso pundo mortis dominica. Per priuilegium aut dispensa-
tionempropriedidam a soloDeojpersTr/erxeraVjaut declarationem in casudu-
bij ex cauda rationabili etiam ab homine liberari quis potest ab eius obligatio-
£ie.
38. Ex vi autem legis adum aliquem praecipientis no requiritur,vt adus prae-
ceptus ex habituvirtutis eliciatur, aut omni ex parte redus sit, aut implicite vel
explicite,per gratiam & Charitatemin operante existentem, ad Deum refera-
turjnisicum circa rerum sacrarum & sacramentorum vsum versamurtsedsuffick
cum modum virtutis adhibere,qui est adui praeseripto in trinsecus,
quamuis interim ex vniuersali quodam praecepto non
nisi bene operandum sit, cum legem
quamcunque implemus.
A s