DOI Artikel:
Papabasileios, Georgios A.: Symplērōseis kai paratērēseis eis tas L. Ziehen Leges Graecorum sacras, 1906
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.13160#0098
88
Εις τάς Ε Ζίβΐιβη £β(/β8 Θναββοτητη βαβναβ' υπό Γ. Παπαβασιλείου.
δη των έκ της τριττύος όντων έν Χαλκίδι Αθη-
ναίων κληρούχοον. Την γνώμην ταύτην και ήμεΐς
δεν άποκρούομεν, δ'τι δηλ. -πρόκειται περί της τριτ-
τύος, εξ ής οί έγκαταστάντες έν Χαλκίδι ώς κλη-
ραΰχοι Αθηναίοι, άλλ' έννοοϋμεν ό'τι οί Αθηναίοι
κληροΰχοι οί έν Χαλκίδι οΐκουντες άφηρωίσαντες
την εαυτών τριττΰν έλάτρευον δια τών ερανιστών
όμοϋ μετά τών αυτοχθόνων ώς θεότητα κοινήν.
Τούτου ένεκα κατά την γνώμην ημών Ό ιερός οΰ-
τος νόμος πλην τών κοινών πασι τοις Ίωσι θεών
και ηρώων, Διός, Ηρας, Αθηνάς, Ιππολύτου,
Απόλλωνος, Αφροδίτης, Διονύσου,'Έρωτος,Ήρα-
κλέους^ μνημονεύει τούτο μεν τους τά μάλιστα
τιμωμένους έν Εύβοια Απόλλωνα, Αρτεμιν, Γλαϋ-
κον, τοΟτο δε την Τριττύν, εξ ής -πιθανώς προήρ-
χοντο οί έν Χαλκίδι ήδη εγκαθιδρυμένοι Αθηναίοι
κληροΰχοι (περί τών ερανιστών πρβ. Ζίβ1ιβη47,49).
Ό κ.Σοορώνος συμπληροΐ ΘησεϊΊιιερο' ίι,εκάστοτον
έ[ν τϊι τριττύι δέμον Ηιερόσυν\α τριττύϊ, άλλ' οΰτω
τό χωρίον είνε άδίανόητον' διότι, αν νοήσωμεν, ώς
λέγει Ό κ. Σβορώνος, το ρήμα Φύεται, κατ άνάγ-
κην α') θά λάβωμεν ώς Οποκείμενον το ιερώσυνα' τά
ίεοώσυνα οαω; δεν θύονται,άλλά δίδονται τοις ίεοεΰ'-
σιν (Άθήν. θ' 368 θ, Ζΐβΐίθη 24 Ήσύχ.)· β') την
γενικήν εκάστου ίεροΰ (=ναοΰ, ώς ερμηνεύει ο κ.
Σ.) θά έξαρτήσωμεν έκ τοΟ ίερώσυνα, άλλά τότε
τί θά νοήσωμεν ώς ίερώσυνα; τά ύφ εκάστου ίεροΐί
έκ τών έν τη τριττύι δήμων θυόμενα τω θησεΐ ή
τά έκ τών θυμάτων ώς ίερώσυνα διδόμενα προς
έκαστον τών έν τή τριττύι δήμων; Πλην τούτων
ή δοτική τριττύι πόθεν κρέμαται; Και άν παραδε-
χθώμεν τήν σημασίαν, ήν παρέχουσι τά ανέκδοτα
τοΟ Βεκκήρου ό'τι δηλ. ή λέξις ίερώσυνα σημαίνει
τά τοις θεοϊς εξαιρούμενα μέρη και θυμιώμενα,
πάλιν το θύεσθαι δεν εύαρμοστεΐ.
Στίχ. 8-10. Συνεΐΐληρώσαμεν έν μεν τή άρχή
του 8ου στίχου (ά)ρνα θε]οι άντΐ Γλαύκ]οι ούχί
διότι ό ΓλαΟκος και κατωτέρω μνημονεύεται, άλλά
διότι κατά τά Ποσείδια, έορτήν του Ποσειδώνος,
τό δνομα αύτοΟ δεν φαίνεται. Τό θεώ άρα ένταΰθα
κείται άντί Ποσειδώνι, ώς γίνεται οήλον έκ του
έπομένου Ποσειδέοις. "Οτι τό θεώ τίθεται άντί του
κυρίου ονόματος ΐδέ ΖϊθΙιθπ 54 Έν τέλει δε συνε-
πληρώσαμεν τ[ρίττοαν χρυσόκερον έχοντες προ
οφθαλμών τάς έπιγραφάς Ζϊβΐίθη 4 και 15. Έν
τώ 9" ο-τίχω ό \νΐ11ιβ1ηι συμπληροΐ Κυνο σούραι.
Τήν συμπλήρωσιν ταύτην άπεδέξατο καί ό Ζίβΐιβη,
επειδή έν τή άκρα της Σαλαμίνος Κυνοσούρα έλα-
τρεύετο ό τροπαΐος Ζεύς, εί και ομολογεί ότι πολύ
πιθανόν είνε, ώς και ο \¥ϊ11ιθ1πι λέγει, νά είνε ή
Μαραθώνια Κυνόσουρα, ένθα ωσαύτως έλατρεύετο
ό τροπαΐος Ζεύς. Ό δε κ. Σβορώνος άποκρούων τήν
γνώμην τοΟ κ. Λνϊΐΐιβίπι, ό'τι έπι της Κυνοσούρας
εκείτο τό τράπαιον, διότι « αί τό τρόπαιον της Σα-
λαμίνος μνημονεύουσαι πηγαί ουδέποτε προσθέ-
τουσιν δτι τούτο εκείτο έπι της Κυνοσούρας» προσ-
τίθησιν ό'τι τρόπαια άκρα είνε ή νυν Βαθειά πούντα
καλουμένη και ότι έπι ταύτης έν τω έξάλλω έν-
θουσιασμώ και τη χαρά αυτών οί έπι της Βαθειάς
Πούντας θεαταί της τροπής τοϋ έχθροϋ θά ήγει-
ρα.ν αμέσως έκεϊ βωμδν τοϋ Τροπαίου Διός και
συγχρόνως έν τών αυθορμήτων καί αυτοσχεδίων
τροπαίων τών έγειρομένων τό πάλαι υπό τών Ελ-
λήνων έν στιγμαΐς υπάτης χαράς καί θριάμβου ->.
Ιΐσχε επάγεται ο κ. ^οορωνος ν. η γνώμη του
]ΥίΙίιβΙηι δεν είνε τόσον βεβαία, όσον έκ πρώτης
δψεως φαίνεται, άν δέ άλλος τις υπόδειξη δτι υπάρ-
χει καί άλλη τις θέσις της Αττικής καί μάλιστα
τοϋ Κολωνού διά τών Κυνο- αρχομένη, έν ή νά
ίδρύθη ποτέ τρόπαιον άττικόν, κατ άκολουθίαν δέ
καί ετέρα αττική λατρεία Διός τροπαίου », τότε ή
γνώμη τοΟ λνΐΐΐΐθΐιιι αποδεικνύεται όλως άβάσι-
μος. Θεωρών Ό κ. Σβορώνος ώς τοιούτον τόπον τον
Κολωνάν, έπειδή κατά τό έτος 410/9 οί Αθηναίοι
ήραντο νίκην κατά τοΟ ιππικού τών Βοιωτών καί
του Άγιδος καί έστησαν τρόπαιον, συμπληροΐ έν
Κυνο\σάργει.Ίν<χ. κατάδειξη δέ τήν σχ_έσιν τοΟ έν
τώ Κυνοσάργει σταθέντος τροπαίου προς τον Κο-
λωνόν λέγει" έπειδή ή νίκη ώφείλετο τοις πρεσβυ-
τέροις καί τοις μεγίστοις παι,σίν, μεταξύ δέ τών με-
γίστων παίδων, ήτοι τών εφήβων, θά ήσαν βε-
βαίως καί οί λεγόμενοι νόθοι, οΐτινες τόπον ανα-
στροφής εΐχον ιό Κυνόσαργες, ήδύναντο ούτοι 1
κάλλιστα νά ίδρύσωσιν έν αύτω τώ (Κυνοσάργει)
τρόπαιον καί τον βωμόν τοϋ Τροπαίου Διός, οί δέ
Κολωνιται νά θύωσιν έν αύτω, άφ' οϋ μάλιστα τό
Κυνόσαργες εκείτο έν τω δήμω, τοις Διομείοις, δσ-
1 Δεν ήδύναντο λοιπόν και πρεσβύτεροι, άφ' οϋ και αϋτοϊς ώφείλετο
ή νίκη, να άπαιτήαωσι νά σταΟή άλλανοΰ τό τρο'παιον ή /.α! ούτοι
πάντες ήσαν έκ των νόθων τοΰ Κυνοσάργου; ;
Έτυπ. 4.10.11.
Εις τάς Ε Ζίβΐιβη £β(/β8 Θναββοτητη βαβναβ' υπό Γ. Παπαβασιλείου.
δη των έκ της τριττύος όντων έν Χαλκίδι Αθη-
ναίων κληρούχοον. Την γνώμην ταύτην και ήμεΐς
δεν άποκρούομεν, δ'τι δηλ. -πρόκειται περί της τριτ-
τύος, εξ ής οί έγκαταστάντες έν Χαλκίδι ώς κλη-
ραΰχοι Αθηναίοι, άλλ' έννοοϋμεν ό'τι οί Αθηναίοι
κληροΰχοι οί έν Χαλκίδι οΐκουντες άφηρωίσαντες
την εαυτών τριττΰν έλάτρευον δια τών ερανιστών
όμοϋ μετά τών αυτοχθόνων ώς θεότητα κοινήν.
Τούτου ένεκα κατά την γνώμην ημών Ό ιερός οΰ-
τος νόμος πλην τών κοινών πασι τοις Ίωσι θεών
και ηρώων, Διός, Ηρας, Αθηνάς, Ιππολύτου,
Απόλλωνος, Αφροδίτης, Διονύσου,'Έρωτος,Ήρα-
κλέους^ μνημονεύει τούτο μεν τους τά μάλιστα
τιμωμένους έν Εύβοια Απόλλωνα, Αρτεμιν, Γλαϋ-
κον, τοΟτο δε την Τριττύν, εξ ής -πιθανώς προήρ-
χοντο οί έν Χαλκίδι ήδη εγκαθιδρυμένοι Αθηναίοι
κληροΰχοι (περί τών ερανιστών πρβ. Ζίβ1ιβη47,49).
Ό κ.Σοορώνος συμπληροΐ ΘησεϊΊιιερο' ίι,εκάστοτον
έ[ν τϊι τριττύι δέμον Ηιερόσυν\α τριττύϊ, άλλ' οΰτω
τό χωρίον είνε άδίανόητον' διότι, αν νοήσωμεν, ώς
λέγει Ό κ. Σβορώνος, το ρήμα Φύεται, κατ άνάγ-
κην α') θά λάβωμεν ώς Οποκείμενον το ιερώσυνα' τά
ίεοώσυνα οαω; δεν θύονται,άλλά δίδονται τοις ίεοεΰ'-
σιν (Άθήν. θ' 368 θ, Ζΐβΐίθη 24 Ήσύχ.)· β') την
γενικήν εκάστου ίεροΰ (=ναοΰ, ώς ερμηνεύει ο κ.
Σ.) θά έξαρτήσωμεν έκ τοΟ ίερώσυνα, άλλά τότε
τί θά νοήσωμεν ώς ίερώσυνα; τά ύφ εκάστου ίεροΐί
έκ τών έν τη τριττύι δήμων θυόμενα τω θησεΐ ή
τά έκ τών θυμάτων ώς ίερώσυνα διδόμενα προς
έκαστον τών έν τή τριττύι δήμων; Πλην τούτων
ή δοτική τριττύι πόθεν κρέμαται; Και άν παραδε-
χθώμεν τήν σημασίαν, ήν παρέχουσι τά ανέκδοτα
τοΟ Βεκκήρου ό'τι δηλ. ή λέξις ίερώσυνα σημαίνει
τά τοις θεοϊς εξαιρούμενα μέρη και θυμιώμενα,
πάλιν το θύεσθαι δεν εύαρμοστεΐ.
Στίχ. 8-10. Συνεΐΐληρώσαμεν έν μεν τή άρχή
του 8ου στίχου (ά)ρνα θε]οι άντΐ Γλαύκ]οι ούχί
διότι ό ΓλαΟκος και κατωτέρω μνημονεύεται, άλλά
διότι κατά τά Ποσείδια, έορτήν του Ποσειδώνος,
τό δνομα αύτοΟ δεν φαίνεται. Τό θεώ άρα ένταΰθα
κείται άντί Ποσειδώνι, ώς γίνεται οήλον έκ του
έπομένου Ποσειδέοις. "Οτι τό θεώ τίθεται άντί του
κυρίου ονόματος ΐδέ ΖϊθΙιθπ 54 Έν τέλει δε συνε-
πληρώσαμεν τ[ρίττοαν χρυσόκερον έχοντες προ
οφθαλμών τάς έπιγραφάς Ζϊβΐίθη 4 και 15. Έν
τώ 9" ο-τίχω ό \νΐ11ιβ1ηι συμπληροΐ Κυνο σούραι.
Τήν συμπλήρωσιν ταύτην άπεδέξατο καί ό Ζίβΐιβη,
επειδή έν τή άκρα της Σαλαμίνος Κυνοσούρα έλα-
τρεύετο ό τροπαΐος Ζεύς, εί και ομολογεί ότι πολύ
πιθανόν είνε, ώς και ο \¥ϊ11ιθ1πι λέγει, νά είνε ή
Μαραθώνια Κυνόσουρα, ένθα ωσαύτως έλατρεύετο
ό τροπαΐος Ζεύς. Ό δε κ. Σβορώνος άποκρούων τήν
γνώμην τοΟ κ. Λνϊΐΐιβίπι, ό'τι έπι της Κυνοσούρας
εκείτο τό τράπαιον, διότι « αί τό τρόπαιον της Σα-
λαμίνος μνημονεύουσαι πηγαί ουδέποτε προσθέ-
τουσιν δτι τούτο εκείτο έπι της Κυνοσούρας» προσ-
τίθησιν ό'τι τρόπαια άκρα είνε ή νυν Βαθειά πούντα
καλουμένη και ότι έπι ταύτης έν τω έξάλλω έν-
θουσιασμώ και τη χαρά αυτών οί έπι της Βαθειάς
Πούντας θεαταί της τροπής τοϋ έχθροϋ θά ήγει-
ρα.ν αμέσως έκεϊ βωμδν τοϋ Τροπαίου Διός και
συγχρόνως έν τών αυθορμήτων καί αυτοσχεδίων
τροπαίων τών έγειρομένων τό πάλαι υπό τών Ελ-
λήνων έν στιγμαΐς υπάτης χαράς καί θριάμβου ->.
Ιΐσχε επάγεται ο κ. ^οορωνος ν. η γνώμη του
]ΥίΙίιβΙηι δεν είνε τόσον βεβαία, όσον έκ πρώτης
δψεως φαίνεται, άν δέ άλλος τις υπόδειξη δτι υπάρ-
χει καί άλλη τις θέσις της Αττικής καί μάλιστα
τοϋ Κολωνού διά τών Κυνο- αρχομένη, έν ή νά
ίδρύθη ποτέ τρόπαιον άττικόν, κατ άκολουθίαν δέ
καί ετέρα αττική λατρεία Διός τροπαίου », τότε ή
γνώμη τοΟ λνΐΐΐΐθΐιιι αποδεικνύεται όλως άβάσι-
μος. Θεωρών Ό κ. Σβορώνος ώς τοιούτον τόπον τον
Κολωνάν, έπειδή κατά τό έτος 410/9 οί Αθηναίοι
ήραντο νίκην κατά τοΟ ιππικού τών Βοιωτών καί
του Άγιδος καί έστησαν τρόπαιον, συμπληροΐ έν
Κυνο\σάργει.Ίν<χ. κατάδειξη δέ τήν σχ_έσιν τοΟ έν
τώ Κυνοσάργει σταθέντος τροπαίου προς τον Κο-
λωνόν λέγει" έπειδή ή νίκη ώφείλετο τοις πρεσβυ-
τέροις καί τοις μεγίστοις παι,σίν, μεταξύ δέ τών με-
γίστων παίδων, ήτοι τών εφήβων, θά ήσαν βε-
βαίως καί οί λεγόμενοι νόθοι, οΐτινες τόπον ανα-
στροφής εΐχον ιό Κυνόσαργες, ήδύναντο ούτοι 1
κάλλιστα νά ίδρύσωσιν έν αύτω τώ (Κυνοσάργει)
τρόπαιον καί τον βωμόν τοϋ Τροπαίου Διός, οί δέ
Κολωνιται νά θύωσιν έν αύτω, άφ' οϋ μάλιστα τό
Κυνόσαργες εκείτο έν τω δήμω, τοις Διομείοις, δσ-
1 Δεν ήδύναντο λοιπόν και πρεσβύτεροι, άφ' οϋ και αϋτοϊς ώφείλετο
ή νίκη, να άπαιτήαωσι νά σταΟή άλλανοΰ τό τρο'παιον ή /.α! ούτοι
πάντες ήσαν έκ των νόθων τοΰ Κυνοσάργου; ;
Έτυπ. 4.10.11.