DOI Artikel:
Baroucha, Eirēnē A.: Kykladikoi taphoi tēs Parou
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14370#0117
ΑΕ 1925-1926
105
χνή έμφάνισις εις την Κρήτην αγγείων εγχάρακτων Κυκλαδικού τύπου κατά την τρίτην
πρωτομινωϊκήν καΐ πρώτην μεσομινωϊκήν περίοδον (ΕΜ III και ΜΜΙ), ενώ ή βιομη-
χανία των γραπτών εΐχε περιορίσει αυτά εις Κρήτην 1. "Εν δέ ακόμη παράδειγμα της
εισαγωγής ή μιμήσεως Κυκλαδικών προτύπων είναι και ή εις Κρήτην άνεύρεσις ομοίων
προς τό ίδικόν μας αγγείων.
Ε'ις τον αυτόν τάφον μετά τοϋ ανωτέρω αγγείου ευρέθη ή πηλίνη σφαιρική
πυξις (εικ. 8). "Εχει ύψος 0,09 και είναι χειροποίητος εκ πηλόϋ ερυθρού ακαθάρτου,
έ'χει δέ εκατέρωθεν τρεις αποφύσεις καθέτως τετρημένας, και εις τό στόμιον τρεις παραλλή-
λους πλαστικάς γραμμάς· καθ' δλην την λοιπήν έπιφάνειαν έ'χει έγχάρακτον διακόσμησιν
έκ συστημάτων καθέτων και
διασταυρουμένων γραμμών,
αΐτινες άποτελούσι τό συνή-
θως κιγκλιδωτόν ή δικτυω-
τό ν καλούμενον κόσμημα2.
Ώς προς τό σχήμα" του εν ϋ'ΙΙίΊίΜΧΙΙ \ \ Ι\ ^ Χ^^ΜΚ
γένει τό άγγεΐον δεν παρέ- { (11 ΎΜ^ \ \ Ι\ Μ 11\\ \\\ \ \Η^~'®Ι| °
χει Ίδιαίτερον ενδιαφέρον,
διότι αί πυξίδες α>ς γνωστόν
(σφαιρικά! ή κυλινδρικά!)
δχι μόνον εις τάς νήσους
αποτελούν τό κύριον μέρος
τών ευρημάτων τών πάφων^
εις δλας τός περιόδους της
κυκλαδικής κεραμεικής, αλλά
και εις πάσαν προϊστορικήν
κεραμεικήν είναι έκ τών συνηθέστατων τύπων Α. "Ηδη εις την άρχαιοτέραν Κυκλαδικήν
περίοδον της Πύλου ή σφαιρική πυξις έχει πλουτισθή διά βάσεως ·\ Αι εκατέρωθεν
αποφύσεις τετρημέναι καθέτως δπως δλη ή σειρά τών τοιαύτας αποφύσεις εχόντων πή-
λινων πυξίδων, εν αντιθέσει προς τάς οριζοντίως τετρημένας τών μαρμάρινων 6, διαφέρουσι
ολίγον τών έπ! άλλων πυξίδων εύρισκομένοον, διότι εις έκείνας μεν αϊ αποφύσεις αύται
είναι κυλινδρικαί, δπως αί τοϋ προηγουμένου αγγείου, προσομοιάζουσαι ολίγον και προς
λαβάς, ενώ ε'ις τήν Ίδικήν μας εξέχουν μόνον ελαφρώς, δπως εις μερικά πήλινα Κυκλαδικά
«δοχεία». Επίσης ή έκατέρωθεν τού αγγείου συμμετρική διάταξις αύτών δεν είναι συνή-
θης, διότι ενώ συνήθους και μάλιστα εις τάς άρχαιοτέρας πυξίδας αί λαβα! ή αποφύσεις
1 Ώς κυκλαδικά παραδέχεται τα έκ τοϋ Πύργου 5 Ε(1§&γ Β. 8. Α III σ. 44 κέ.
αγγεία και δ Ρΐ'3η1ί£θΓΐ (ε. ά. σ. 11 κέ.) και μά- 6 ΕΑ-1898 σ. 184. "Ενίοτε ύπάρχουσι και όριζόντιαι
λίστα νομίζει, δτι καί ό πηλός είναι όμοιος πρός τόν λαβαι εις πήλινα πρβ. Β. 8. Α III σ. 44 είκ. 14 ΕναιίΒ
κυκλαδικόν πρβ. καί σ. 119 κέ. ε. ά. σ 18. Περί τών λαβών έν γένει πρβ. ΕνΗΠδ έ'. ά.
2 Τσούντας. Πρυϊστ. άκροπ. Διμην. καί Σέσκλου σ.177 σ. 60 κέ. ϋιΐδδίίικί έ'. ά. σ. 84 καί ϋα§88 έ. ά. σ. 14 κ. έ.
Καββηδοΐιη ΑΜ 1917 σ. 50 Β. 8. Α 1900-1 σ. 144 κτλ_ Τάς λαβάς . της πυξίδος αί όποΐαι είναι κάθετοι έν άντι-
3 ΑΕ 1898 πίν. 9. 22. 27. 34 1899. πίν. 8 άρ. 5.7.8. θέσει πρός τάς έν Κρήτη καί Στερεά κατά τήν νεολι-
Πρακτικά 1910 σ. 271 Οα«&3 έ'. ά. σ. 14. θικήν έποχήν, ό ΕΓβηΙίϋοΓΐ θεωρεί ώς έπίδρασιν έκ τών
4 Ηοθγπ.2 σ 255. Πρβ. Εν&π8 ΡηΙ&οο ο£ Μπιοβ σ.67. μεταλλίνων αγγείων (έ. ά. σ. 87 κέ.).
14
θ : Πηλίνη πυξίς (Ιχνογράφημα Ά Ξνγγοπονλον).
105
χνή έμφάνισις εις την Κρήτην αγγείων εγχάρακτων Κυκλαδικού τύπου κατά την τρίτην
πρωτομινωϊκήν καΐ πρώτην μεσομινωϊκήν περίοδον (ΕΜ III και ΜΜΙ), ενώ ή βιομη-
χανία των γραπτών εΐχε περιορίσει αυτά εις Κρήτην 1. "Εν δέ ακόμη παράδειγμα της
εισαγωγής ή μιμήσεως Κυκλαδικών προτύπων είναι και ή εις Κρήτην άνεύρεσις ομοίων
προς τό ίδικόν μας αγγείων.
Ε'ις τον αυτόν τάφον μετά τοϋ ανωτέρω αγγείου ευρέθη ή πηλίνη σφαιρική
πυξις (εικ. 8). "Εχει ύψος 0,09 και είναι χειροποίητος εκ πηλόϋ ερυθρού ακαθάρτου,
έ'χει δέ εκατέρωθεν τρεις αποφύσεις καθέτως τετρημένας, και εις τό στόμιον τρεις παραλλή-
λους πλαστικάς γραμμάς· καθ' δλην την λοιπήν έπιφάνειαν έ'χει έγχάρακτον διακόσμησιν
έκ συστημάτων καθέτων και
διασταυρουμένων γραμμών,
αΐτινες άποτελούσι τό συνή-
θως κιγκλιδωτόν ή δικτυω-
τό ν καλούμενον κόσμημα2.
Ώς προς τό σχήμα" του εν ϋ'ΙΙίΊίΜΧΙΙ \ \ Ι\ ^ Χ^^ΜΚ
γένει τό άγγεΐον δεν παρέ- { (11 ΎΜ^ \ \ Ι\ Μ 11\\ \\\ \ \Η^~'®Ι| °
χει Ίδιαίτερον ενδιαφέρον,
διότι αί πυξίδες α>ς γνωστόν
(σφαιρικά! ή κυλινδρικά!)
δχι μόνον εις τάς νήσους
αποτελούν τό κύριον μέρος
τών ευρημάτων τών πάφων^
εις δλας τός περιόδους της
κυκλαδικής κεραμεικής, αλλά
και εις πάσαν προϊστορικήν
κεραμεικήν είναι έκ τών συνηθέστατων τύπων Α. "Ηδη εις την άρχαιοτέραν Κυκλαδικήν
περίοδον της Πύλου ή σφαιρική πυξις έχει πλουτισθή διά βάσεως ·\ Αι εκατέρωθεν
αποφύσεις τετρημέναι καθέτως δπως δλη ή σειρά τών τοιαύτας αποφύσεις εχόντων πή-
λινων πυξίδων, εν αντιθέσει προς τάς οριζοντίως τετρημένας τών μαρμάρινων 6, διαφέρουσι
ολίγον τών έπ! άλλων πυξίδων εύρισκομένοον, διότι εις έκείνας μεν αϊ αποφύσεις αύται
είναι κυλινδρικαί, δπως αί τοϋ προηγουμένου αγγείου, προσομοιάζουσαι ολίγον και προς
λαβάς, ενώ ε'ις τήν Ίδικήν μας εξέχουν μόνον ελαφρώς, δπως εις μερικά πήλινα Κυκλαδικά
«δοχεία». Επίσης ή έκατέρωθεν τού αγγείου συμμετρική διάταξις αύτών δεν είναι συνή-
θης, διότι ενώ συνήθους και μάλιστα εις τάς άρχαιοτέρας πυξίδας αί λαβα! ή αποφύσεις
1 Ώς κυκλαδικά παραδέχεται τα έκ τοϋ Πύργου 5 Ε(1§&γ Β. 8. Α III σ. 44 κέ.
αγγεία και δ Ρΐ'3η1ί£θΓΐ (ε. ά. σ. 11 κέ.) και μά- 6 ΕΑ-1898 σ. 184. "Ενίοτε ύπάρχουσι και όριζόντιαι
λίστα νομίζει, δτι καί ό πηλός είναι όμοιος πρός τόν λαβαι εις πήλινα πρβ. Β. 8. Α III σ. 44 είκ. 14 ΕναιίΒ
κυκλαδικόν πρβ. καί σ. 119 κέ. ε. ά. σ 18. Περί τών λαβών έν γένει πρβ. ΕνΗΠδ έ'. ά.
2 Τσούντας. Πρυϊστ. άκροπ. Διμην. καί Σέσκλου σ.177 σ. 60 κέ. ϋιΐδδίίικί έ'. ά. σ. 84 καί ϋα§88 έ. ά. σ. 14 κ. έ.
Καββηδοΐιη ΑΜ 1917 σ. 50 Β. 8. Α 1900-1 σ. 144 κτλ_ Τάς λαβάς . της πυξίδος αί όποΐαι είναι κάθετοι έν άντι-
3 ΑΕ 1898 πίν. 9. 22. 27. 34 1899. πίν. 8 άρ. 5.7.8. θέσει πρός τάς έν Κρήτη καί Στερεά κατά τήν νεολι-
Πρακτικά 1910 σ. 271 Οα«&3 έ'. ά. σ. 14. θικήν έποχήν, ό ΕΓβηΙίϋοΓΐ θεωρεί ώς έπίδρασιν έκ τών
4 Ηοθγπ.2 σ 255. Πρβ. Εν&π8 ΡηΙ&οο ο£ Μπιοβ σ.67. μεταλλίνων αγγείων (έ. ά. σ. 87 κέ.).
14
θ : Πηλίνη πυξίς (Ιχνογράφημα Ά Ξνγγοπονλον).