1491. 259
soudenyers,2) vrunde off ondersaten van beyden sijden de en op ten andern y'et gcroeit, gescadicht
off bedreven hadden die wijle ende binnen der tijt, dat die vrunde Ocko, Sybets ende der stat
ende lande voirscr. bij ons hertoge Johan om deser eendrachticlieyt ende zuene te maken ende
te overdragen geweest hadden ende tot dat sij wederomme t'huys gecomen waren, ende oic hoir
vrunde ende soudenyers, die van lioirre wegen nt waren, om te beschädigen onss hertoge Johans
lande, lüde ende ondersaten oic t'huys gecomen waren, dats te verstaen dat die voirscr. tijt niet
langen duren en sal, dan tot sinte Michiels misse toe naestcomendc sonder argelist, dat om al-
sulcx bedrijf ende schaden wille voir sinte Michiels misse voirscr. geschiet, dese tegenwoirdigen
zuene ende overdracht niet gebroken noch vermeynet wesen en sali, mer vast, gans, stadich in
hoirre machten bliven. Item so sullen wij van beyden sijden in den landen bij Westen ende bij
Oisten der Lauwers tot op die Weser elc van ons in den sinen alle dieyen, moirdencren, kerek-
roveren ende breckeren, craemscumeren, 3) vrouwenscenderen ende straetroveren, sturen ende ver-
volgen, alsmen dat van rechtswegen sculdich is te doen, t'allen tijden, als dat geclaicht wordt.
Item want die lande van Ächtkerspel ende Oistbroecsaterslant *) an die Westzijde der Lauwers
ende die van Langwolt ende Fredewolt an die Oistsijde der Lauwers an mallicanderen hier na
gelant ende gelegen sijn ende dairom dicwijle mit mallicanderen kiven, so hebben wij van beiden
sijden om die selve lande te bet in rüsten ende in vreden te houden, samentlic geraemt ende
overdragen; weret sake dat enich goet man geestlijc off wereltlic, hovetlingc off huysman, bij
ongelucke tusschen den lande voirscr. doot geslagen worde, dien geestlike gehoirsain persoen off
dien hoffinan sal men betalen mit vierhundert scilde ende den huysman mit tweehondert scilde
binnen den yersten jair endo dag, na dat die dootslach geschiet were, halff den heren ende half
der pertyen t'gelt voirscr. te betalen, elken seilt voir dertich oude Vlaemsche gerekent; ende
weret dat die handadige des niet te betalen en hadde, so sullen sesse sijnrc naester magen, 5)
den doden ende den rechter betalen in manieren als voirscr. is; behoudelic dat die mage voirscr.
binnen eenre maent mitten handadigen den rechter ende clager te leveren sullen mögen betalen;
ende en heeft die misdadige dair geen mage in den lande, ende bij een ingecomen man is, ende
Inj dan gegrepen wordt ende gevangen, so sal hij die misdaet beteren en voldoen mit sinen live;
ende ontcoemt die misdadige ende loept hij wech, so sal men vervolgen alsmen misdadige scul-
dich is en pleecht te vervolgen. Item so sullen wij hertoge Johan ende wij Ocko, Sybet ende
gemeyn poirters ende ingeseten der stat van Grueningen ende der lande voirscr. ende elc van
ons in den sinen onsen vrunden, dyenren, soudenyers, ondersaten ende allen den genen, die van
onserwegen den anderen van, ons off sinen landen, steden off ondersaten voir desen tijt bescadicht
hebben off van onserwegen ut mögen wesen, om schade te doen, t'stont also bevelen ende indien 6)
hebben, dat sij in, ut, noch doir den onsen te water noch te lande op ten anderen van ons niet
meer beschädigen en sullen, in enigerwijs; ende en wouden die gene die wij duslange oirloff ge-
2) = Söldner.
3) kraani = die Waare; schuimer = der Seeräuber; doch wahrscheinlich soll es heissen craeinscinneren
(Ehebrecher), obgleich liier im folgenden Worte deutlich scenderen, nicht scinnereu steht. In der folgenden Urkunde
heisst es kraemsehyneren ende vrouwenschyneren; da ist kein Zweifel in der Bedeutung möglich.
4) Opsterland?
6) männliche Anverwandte.
6) = aandienen, anzeigen.
33*
soudenyers,2) vrunde off ondersaten van beyden sijden de en op ten andern y'et gcroeit, gescadicht
off bedreven hadden die wijle ende binnen der tijt, dat die vrunde Ocko, Sybets ende der stat
ende lande voirscr. bij ons hertoge Johan om deser eendrachticlieyt ende zuene te maken ende
te overdragen geweest hadden ende tot dat sij wederomme t'huys gecomen waren, ende oic hoir
vrunde ende soudenyers, die van lioirre wegen nt waren, om te beschädigen onss hertoge Johans
lande, lüde ende ondersaten oic t'huys gecomen waren, dats te verstaen dat die voirscr. tijt niet
langen duren en sal, dan tot sinte Michiels misse toe naestcomendc sonder argelist, dat om al-
sulcx bedrijf ende schaden wille voir sinte Michiels misse voirscr. geschiet, dese tegenwoirdigen
zuene ende overdracht niet gebroken noch vermeynet wesen en sali, mer vast, gans, stadich in
hoirre machten bliven. Item so sullen wij van beyden sijden in den landen bij Westen ende bij
Oisten der Lauwers tot op die Weser elc van ons in den sinen alle dieyen, moirdencren, kerek-
roveren ende breckeren, craemscumeren, 3) vrouwenscenderen ende straetroveren, sturen ende ver-
volgen, alsmen dat van rechtswegen sculdich is te doen, t'allen tijden, als dat geclaicht wordt.
Item want die lande van Ächtkerspel ende Oistbroecsaterslant *) an die Westzijde der Lauwers
ende die van Langwolt ende Fredewolt an die Oistsijde der Lauwers an mallicanderen hier na
gelant ende gelegen sijn ende dairom dicwijle mit mallicanderen kiven, so hebben wij van beiden
sijden om die selve lande te bet in rüsten ende in vreden te houden, samentlic geraemt ende
overdragen; weret sake dat enich goet man geestlijc off wereltlic, hovetlingc off huysman, bij
ongelucke tusschen den lande voirscr. doot geslagen worde, dien geestlike gehoirsain persoen off
dien hoffinan sal men betalen mit vierhundert scilde ende den huysman mit tweehondert scilde
binnen den yersten jair endo dag, na dat die dootslach geschiet were, halff den heren ende half
der pertyen t'gelt voirscr. te betalen, elken seilt voir dertich oude Vlaemsche gerekent; ende
weret dat die handadige des niet te betalen en hadde, so sullen sesse sijnrc naester magen, 5)
den doden ende den rechter betalen in manieren als voirscr. is; behoudelic dat die mage voirscr.
binnen eenre maent mitten handadigen den rechter ende clager te leveren sullen mögen betalen;
ende en heeft die misdadige dair geen mage in den lande, ende bij een ingecomen man is, ende
Inj dan gegrepen wordt ende gevangen, so sal hij die misdaet beteren en voldoen mit sinen live;
ende ontcoemt die misdadige ende loept hij wech, so sal men vervolgen alsmen misdadige scul-
dich is en pleecht te vervolgen. Item so sullen wij hertoge Johan ende wij Ocko, Sybet ende
gemeyn poirters ende ingeseten der stat van Grueningen ende der lande voirscr. ende elc van
ons in den sinen onsen vrunden, dyenren, soudenyers, ondersaten ende allen den genen, die van
onserwegen den anderen van, ons off sinen landen, steden off ondersaten voir desen tijt bescadicht
hebben off van onserwegen ut mögen wesen, om schade te doen, t'stont also bevelen ende indien 6)
hebben, dat sij in, ut, noch doir den onsen te water noch te lande op ten anderen van ons niet
meer beschädigen en sullen, in enigerwijs; ende en wouden die gene die wij duslange oirloff ge-
2) = Söldner.
3) kraani = die Waare; schuimer = der Seeräuber; doch wahrscheinlich soll es heissen craeinscinneren
(Ehebrecher), obgleich liier im folgenden Worte deutlich scenderen, nicht scinnereu steht. In der folgenden Urkunde
heisst es kraemsehyneren ende vrouwenschyneren; da ist kein Zweifel in der Bedeutung möglich.
4) Opsterland?
6) männliche Anverwandte.
6) = aandienen, anzeigen.
33*