Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 4): Codicis Dn. Ivstiniani Sacratissimi Imp. PP. Avgvsti, Repetitae Praelectionis Libri Duodecim — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0265
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
425 Ne liceat potent.

NE LICEAT POTENTIORIBVS, &c..
Dixit de licita procuratione, & eius occaſione: ſequitur hic, &
ſequentibus titulis de illicita. Nam omnia mala exempla ſunt orta
de bonis rebus, vt ait Sallustius.
Iuine.J CASVS.

Drres habet par-
tes: in prima recitat
Imperator conſtitutio-
nem diui Claudij, qua
cauetur, vt ſi aliquis
cauſam habẽs cum ali-
quo, ſuffragium poten-
tiorum ratione officij
implorauerit, quô ma-
gis aduerſarius vel ad
tranſactionem veniat,
vel cedat in amiſſione
cauſ, puniatur: & lis
ſuo tramine æqualiter
decurrat. & hoc in pri-
ma. Aſſumens, ſeuera
ſententia puniatur:qu
autem ſit poena, hîc non
aperit: & dicitur ſeuera
in faciendo, non in pa-
tiendo: quia patiens ea
dignus eſt. & hoc in ſe-
cunda. quia autem om-
nium intereſt, & maxi-
me pauperum, à poten-
tioribus non grauari:
duo præſidi commit-
tuntur per dictam con-
ſtitutionẽ, ſcil. vindicta,
ſi non fuerit obſerua-
tum, quod in conſtitu-
tione dicitur: & cogni-
tio poenæ, ſcilicet iactu-
ra cauſæ, hoc eſt, rei in-
ductæ in cauſam debi-
tore hoc petente, &
querelam deponente.
neque timeat preſes,
quod potẽtioribus præ-
iudicet, ſcil in dignitate:
cum quantum ad hoc
ſuperior ſit.
. J Ex iſto tertu nota,
a Potentioris quod aſſumensa patro-
atrociniu cinium potentioris, pu-
nitur in amiſſione cau-
ſæ. 1. Similiter Comi-
tatenſes, qui faciunt
ciuememere aliquam
rem pro eis, vt ſub ti-
tulo ciuis non ſubſint
oneribus eis impoſitis:
t Intelligit Puniuntur amiſſione
Claudium po- talis rei empt, qua
ſteriorem hoc debet publicari. ita no-
nomine voei¬ tat Bartolin l.j. Cod. de
tal foron naui non excuſlib xj-
i hahauduun a S Admodum. id eſt,
Neronem. valdé.
b Constituit. & ide
de nouo conſtituendum
non eſt.
cJIactura. id eſt, amiſ-
ſione.
bConcord e dq Afficerentur. P an

tan dé ipſo iure quidan ſieTu



aſſumens,
nitur cau
amiſſione.

nente.ACvRS.

eJ Potentiorum non loquitur de quolibet potentiore, ſed de eo,
qui ratione officij eſt potentior, & qui minacem poteſt feruorẽ
oſtendere: vtJ de his que vi met. caul. ſi per impreſſionem. & ſi

quacumque pra. po. &

paret hic, & j ead. l. in. vbi dicit, ne praiudices, &c.
Et ſie differt chic titulus abeo de alie iudi, mutan. cauſa fac.

Titulus ne li-
ceai pos quo-
modo differat
à titulo de
alie u. mu.e.

quia ibi de potente alia

Sed ibi in minori:hîc in

Codex.

die per ſententiam. non dicit afficerentur. & non, ſunt afſecti:vt
J. proxim. 2. Item quia hic committit ſtatim duo ſcil. vindi-
ctam, & cognitionem huius poenæ, ſc-acturæ debiti, ſi appareat
id commiſſum. & hoc implorante debitore . .a¬

ff ſi ex noxa cau.l.j.S ſi deſinat opponitur S de aduo diuer iud. .ij.

fs Aduocaſſent videtur ergo quod ex ipſo ſolo, quod paciſcun
tur de patrocinio, licet nõ fuerit preſtitu, puniãtur. Vel fortél

poſito, ſe. de amiſſione cauſæ.

NE LICEAT POTENTIORIBVS PATRO-
cinium litigantibus prſtare, vel actiones in ſe transferre.

XIII.

Ars eſt tituli ſuperioris: nam vocat potentiores, id eſt, eos, qui gratia, &
opibus pollent, ad agendum procuratores fieri. Puto potentiores cauſam
orare pro quolibet, & aduerſus quemlibet poſſe:l. quiſquis. S. de poſtul.
Sednon poſunteris auere prorraoris nomine aduerſu medineres, qui,
vt ait Caius in l. 3 ff de iud. mut ca fac potentioribus pares eſſe non poſſunt: quod
dictum prouerbij ſpeciem habet. nam & Pindarus, ant d’oas bpd oioir
eir xpuor rνν- & Heſiodus, pond’és x’éotos rrieppee. Et
patrocinij nomine in hoc tituloſignificatur procuratio, non aduocatio nec enim mi-
nus, ime magis patrocinium litiganti praſtat procurator, qui quaſi rem ſuam agit,
vrget, inſtat, imminet rei ſemper, quam aduocatus. Et quod adiicitur, vel actiones
in ſe transferre, eô pertinet, vt intelligatur neque poientiori recte mandari actio-
nem, vt eam intendat procuratorio nomine, ſicut dicimus, neque vt eam intendat
ſuo nomine, omni iure, & emolumento litis in ſe tranſlato: quam operam à poten-
tibus eliciunt facile creditores vel prece, vel pretio, aut pactione certa. & longe alia
eſt cauſa Conſtitutionis Anaſtaſij in l.pen. j. mand. ea enim eſt de redemptoribus
actionum alienarum. Constitutio autem Claudij, de qua agitur in hoc titulo, eſt de
his, qui actionum ſuarum alios redimunt exactores, déque redemptis actoribus. &
rurſus hoc diſtat hie titulus à titulo, ſiue edicto de alienatione iudicij mutandi
cauſa facta, quod hic titulus eſt de lite, ſiue actione: edictum de re tranſlata in po-
tentiorem ab eo, qui eius rei nomine verebatur ipſe iudicium accipere. Punitur au-
tem hoc titulo tam potentior, qui ſuſcepit, quam creditor, qui ei ceſſit actionem:hic
enim ius crediti amittit, ille verô extra ordinem, prout praſidi prouinci viſum
fuerit. Nam ex Conſtitutione Claudij, huius rei coërcitio pertinet ed praſidem,
etiamſi Senator, aut clariſſimus ſit is, qui alienam actionem ſuſceperit exequen-
dam, cum tamen aliàs de Senatorum delictis iure veteri cognitio ſit Principis, vel
prafecti pratorio, vel prafecti vrbi, non praſidis prouinciæ, vt dicemus lib.33 tit. 4. Po-
tentiores ſunt, qui opibus, & gratia valent, & conuentu ſunt difficiles. CVIAC.

TITVLVS



l
i

tantum prouincialium queſtio-
nibus eſſe commotum, vt huius
ſanctionis l rectores prouincia-
rum cuſtodesm, & contemptæ
huius rei vindices fecerit n: ſci-
licet vt in actores, ſeu pro-
curatores in ſubſidiaP nego-
tiorum vel vſurpatos gratia,
vel redemptosr, ſeueraſſen-
tentia vindicarent. Quare cûm
interſit t in vniuerſum om-
nium, & præcipuè tenuiorum

Recipiens patrocinium potẽtio-
rum ad terrorem aduerſari, debet
puniri in iactura cauſæ. Et patro-
cinium praſtans venit puniendus
arbitrio rectoris prouinciæ, qui in
prædictis eſt iudex, etiã contra po-
tentiores magiſtratus, quamuis ta-
les iuriſdictioni rectoris prouinci
regulariter non ſubeſſent. ALEx.
1. Impp.DIOCLETIANVS, &

MAXIMLANVS AA.
Aristobolo ſalutem.

Iuine admodûm? con-
ſtituit diuus Clau-
dius conſultiſſimus
Princeps parens no-
ſter, vt iactura scauſæ affice-
rentur d hi, qui ſibi potentio-
rume patrocinium aduocaſſent
f: vt hoc propoſitos metu: iu-
diciariæ lites potius ſuo marte h
diſcurrerent, quam potentio-
rum domorum opibus i nite-
rentur. Quem l palam eſt in

tium interceſſionibus oppri-
muntur: inter litigatores * au-
dientiam tuam impertiri debe-
bis. Nec metuas y *, ne preiu-
dices z clariſſimis viris: cum
diuus Claudius huius rei recto-
rem prouinciæ diſceptatorem,
&, ſi res poſtularet, vltorem
ſpecialiter? fecerit. Dat. IV.
Id. Septembr. AA. III. & II.
Coss.

plorante debitore, & querelam expo-
qEt q

J. ſi rector prouincie, vel ad eum per. l.j. &

ratione tractat: vt ffade alie. iudi.l iij. &

maiori officiali.

e, qui ſpe importunis poten-

patroc &c Tit xiij. 426
de æquitate, tune non puniuntur:vt ff. de in ius voc. l. quamuis.

g Propoſitoid eſt, procul poſito 2. Vel dic é contrà, id eſt, ante-

h Marte. id eſt, equaliter. vel id eſt, ſuo ordine.
i Opibus. id eſt, ſuffragiis. & quod dicit, domorum, id eſt, illis

de domibus: vt ff ſi cer.
pet l. lecta. in princip.
e qQuem. ſcilic. diuum
Claudium.
l Huius ſanctionis qua
prohibentur porentes
patrocinari.
m ( Custodes. quoad
amiſſionem cauſ: ſed
iudices quoad pœnam
imponendam potenti.
n Fecerit. diuus Clau-
dius.
o In actores. id eſt,
aduocatos, quos vo-
cat actores, quia cau-
ſam agunt.
Sed contrà, j.de ſuf-
fra. l. j. Sed non poteſt
aſſumi in terrorem, vt
hic. poteſt tamen ad ius
conſeruandum. 2. Vel
ibi non erat potentior.
p J In ſubſidia. id eſt,
auxilia.
q5 Vſurpatos. id eſt,
malé queſitos.
r J Redemptos. ſcilicet
pretio.
ſ J Seuera. id eſt, capi-
tali ſecundûm B. & di-
citur ſeuera in facien-
do vel verius ſecundûm
Azo pro motu iudicis.
tSQuare cum interſit.
quia diuus Claudius,
&c. & eſt locus ab au-
ctoritate.
u ſ Tenuiorum fauetur
debilibus: vt hic, & j.
quando imper inter pupil.
& vid. l.j. & in auth. de
manda. prine. S. ſi tibi.
coll iij.
x J Litigatores. hoc ips
quærentes. conqueritur-
enim reus de tali pro-
curatore.
y Metuas. loquitur
præſidi.
2 Praiudices. Prœiudi-
cat enim. nam aliàs cla-
riſſimi, & Pilluſtres non bIlluſtres ſub
conueniuntur ſub pr- praſide non
ſide:vt j. vbi ſe vel clal. cõueniuntur.
ii que incipit, quoties, & al. Nec me-
S. de offie. rec. prouin. l ij. Nec me
Sed ratione delicti hoc
fit:vt j. vbi ſe. vel cla.l.j.
& eſt optimum ſimile
in authen. de man. prin.
S patrocinia. coll. iij.
a Specialiter. & ide
alij delegare non poteſt:
vt ff. de offic. eius cui
man. eſt iur l.j in princip.
Nec obſtatj de iudi l’à

a Aduocati
actores vo-
cantur.

iudice in fin. Nam hîe datur iuriſdictio abipſa conſtitutione, vel
à Principe per conſtitutionem, vt ordinarius ſit illius cauſa
ſpecialiter: & ideo delegare nõ poteſt:vt ffde offic. eius cui mand.
eſt iurl.j. ibi autem vt delegatus ſimpliciter.
uia de ceſſione actionis hic titulus dicit in rubr. & inl.
fin ideo diſtingue, quia aut fit in vltima voluntate, aut inter vi-
uos. primo caſu valet, vt ffade leg iijl. nomen. in princ. & de lib. leg. voluntate.
l negaui niſi iam erat in iudicium deducta: quo caſu agit heres.
& quod conſequitur, legatario prſtat: vt j.de litig. l. quicum-
que & in authent ibi poſita. nunc ſi heres. Secundô, ſi quidem
potentiori d ratione officij, actio amittitur:vt j.l proxi. & j. qui
dare tut poſſ-authent. minoris. ſi alia ratione, tune habet locum
titulus de alie. iudi. Si non potentiori;e ſi eſt in iudicium e An æquali
deducta, nulla eſt ceſſio, niſi in caſibus: non tamen amittitur fieri poſſit
actio, licêt fiat ceſſio de ea litigioſa: vt j. de litig. l.ij. & fin.ir
fin. Si autem eſt indubitata, id eſt, in iudicium non deducta:

cCeſſio actio-
nis poreſt fie-
ri in vltima

d An inter vi-
uos cedi poſ-
ſit actio.

i ceſſio actionis
litigioſa.

O 2 ſi

3
 
Annotationen