FY
a
41
tOians.
O tebas à me rem mo-
bilem, velimmobilem.
ante ſententiam ſignum
illi rei impoſuiſti: au-
ctoritate mea illud poſ-
* Fructus a- ſum extrahere, vt cauſa.
pud poſſeſſo quam mihi moues, offi-
rem eſſe de- cio iudicis terminetur.
bent. a Ea. ſcil. ſigna, quaæ
appellantur Bononi
a Glia, ſigna Glifa.?
pni ſa ſ’ſimpoſiu, ſe ab acto-
nienſeqDetrahere. etiam
auctoritate tua: vt arg.
f quod vi aut clam. l. ſi
vitem. ſi ad ianuam. &
S.tit.j.l. fin. & arg. S. de
Iudais, l. nullees.
d Ebus. Alius, putà
R Trius.
e Nemini. ſe. Sein.
f q Suas. id eſt, Seij.
g TAliquis. ſcil alius à
poſſidente. ſed his, quas
ipſe tenet, ſint ſuæ, vel
alienæ, poreſt impone-
re ſigna, ſed non vexil-
lum, vel vela: vt Stit.j.
l A mst. non eſt
tamen verum.
ulita, Fiſcus...-
n deberfuiSNE FISCVS.
ſeipere exa¬ & dic, Ne fiſcus, id eſt,
ctionẽ debito- procurator fiſci.
ri priuati pro Vel Reſpublica.
debito ſu Lit generaliter probi-
a l oorr. buerit fiupra paroeiniunm
noc eſt, Priuato porentis, nune tamen ſpe-
actio Reipu cialiter prohibet fiſcum.
picz cõmitti vel Rempublicam, id eſt,
poteſt pro fiſcum, ſiue Raipublice, ia
i psns ooe eſt, fiſi procuratorem.
putat Barto¬ ACCVRS.
lus arg-lann- Eipublicæ. CASVS.
nut nſs de ceR Riht in centun
gatione milita-enebaris, & Reipubli-
eis annona.. :
t Vribus, in cœ illa centum obtuli-
omnib manu. ſti, & contra me peten-
ſeriptis, recte. tem il la centum auxi-
lium Reipublic im-
ploraſti: an ſis audien-
dus, quœritur? Et reſp.
quod non. Vel dic, Si
Reipublicæ tenebaris in
centum, & ego tibi in
decemſi feciſti mihi pa-
ctum de non petendo:
ſi Reipublic ſua cẽtum
obtuleris, quô magis
contra me preſtaret iu-
uamẽ, an ſis audiendus?
Et dicit, quôd non.
l Reipublica. hic con-
fitebatur ſe debere ſuo
creditori: ſed à fiſco
contra ius ſe iuuari
contra priuatum poſtu-
labat ſed in vltima lege
huius tituli non confi-
tebatur ſe debere. 2. Vel
dic, quod hîc contra de-
bitores exceptione tu-
tor ſe iuuari petebat, in
vltima contra credito-
res. ACCVRS.
Sub obtentu. Sic in
l.3 j eod &l. vlt.j com-
mod. & l.1. J. de mand.
CVIAC.
m Vm allegas. Pla-
na eſt.
n Inuidiam. id eſt,
blaſmum. Idem in quo-
libet aduocato, vt hu-
iuſmodi pactum facere
non poſſit:vtS. de po-
Epe.) CASVE. Pe-
Codicis Liber ſecundus.
1.mp. Ponvs A. Otauio.J
gs Æpe reſcriptum eſt an-
d te ſententiam ſigna re-
d bus, quas aliquis tene-
bat, imprimi non oportere. Et
ideô ea? rebus, aut fructibus *
apud te conſtitutis illicite im-
poſitaP poteris ipſe licité de-
qua ex officio tibi infertur, ter-
minetur. Dat. IV. Ralend. Iul.
Probo A.Il. & Lupo Coss.
L1. Impp. DIOCLETIANVS, & MAXI-
MIANVS AA. & CC. Craugaſio.
REbus, quas alius d detinet,
imprimere ſigna nemini e
licet, etiamſi ſuas f vel obligatas
traheres: vt amotis his, cauſa, lſibi eas eſſe aliquis b affirmer h.
NE FISCVSi, VEL RESPVBLICA PROCV-
rationem * alicui patrocinij cauſa in lite preſtet.
TITVLVS XVII.
Vod de potentioribus tit xiij. idem iſte cauetur de fiſco, & Republica, ne
procurationem liti aliena in perniciem priuatorum ſu ſcipiat, nec hoc pra-
textu, quod is, cuius is eſt debitor, ſit fiſci, vel Reipublica, nec quod partem
litu donauerit fſco, vel Reipublica: qua donatio non recipitur: l.2. hoc tir.l.res.S.
litesff de iure fiſc. & illud quoque mandatum nullum, ſi debitor fiſci mandet fiſco
actionem aduerſus debitorem ſuum. l.3. CVIAC.
Sub prætextu pecuniæ fiſco debi-
tæ non debet fiſcus patrocinium
preſtare. Bartolus autem aliter
iſtam legem intelligit, & ſummat
eam ſic: Actio litigioſa, vel dubia
non poteſt in ſolutum fiſco dari
ſponte recipienti. ALEx.
1. GORDIANVS A. Legitimo, & aliis.
Eipublicæ iuribus 4
adiuuari te ſub obtentu a
é quantitatis, quam eidem
Reipublicæ debes, contra iuris
rationem deſideras. III. Id.
Ianuar. Gordiano A. Il. & Pom-
peiano Coss.
Respublica non debet paciſci de
quota litis.h. d. Vel ſic: Actionem
littgioſam, vel dubiam ex cauſa
donationis Respublica ſuſcipere
non poteſt. ALEX.
I1. Iidem A. Tertullo.
CVn allegas n parten re-
rum, vel actionum dimi-
diam fiſco, quô magis eius iuri-
bus protegaris, vel te donare:
huiuſmodi litium donationem
admitti temporum meorum di-
ſciplina non patitur. vnde ius
tuum, ſi quod tibi competit, ci-
tra inuidiam n fiſci mei tueri
ſolenniter cura. S. VI. Non. Aug.
Gordiano A.Il. & Pompeiano
COSS.
I11. Impp. DIOCLETIANVS, &
MAXIMIANVS AA. &
CC. Amphioni.
Bhorret à ſeculo noſtro,
ſub pratextu debitio pro-
curationem contra priuatos P
fiſcum d praſtare. Dat. VIII.
Ralend. Ianuar. Philippopoli,
CC. CosS.
Respublica non debet debitorem
ſuum iuuare contra alium, præ-
textu debiti ſui. SAL.
IV. Iidem AA. & CC. Achilli.
D fraudemr creditoribus
fiſcalem, contra ſeculi noſtri
tranquillitatem implorari non
decet. Redde itaque quod fiſco
noſtro debes: & ſi conuentus
velut à creditore fueris, quem
tibi numeraſſe pecuniam negas,
exceptione non numerate pe-
cunie ſecundûm leges vti po-
Sirmij, CC. Coss.
DE NEGOTIIS
GESTIS. *
TITVLVS XVIII.
Equitur titulus de procura-
ribus voluntariis, qui ſine
mandato dominorum ſua
ſponte litibus ſe, vel nego-
tiis alienis immiſcent. Hi ſunt, qui
Geſtores appellantur. Procuratores, qui
ex mandato dominorum conſtituuntur,
de quibus actum eſt ſuprà: neceſſarij
ſunt, non voluntarij, nam etſi beneficij,
& nudæ voluntatis ſit mandatum ſu-
ſcipere, neceſſitatis tamen eſt conſum-
mare id, quod ſuſceperis ſemel: l.in cõ-
modato. .ſieut.ff comm. . manda-
tum. Inſtit. de mand. etiamſi nondum
quidquam gerere cœperis: l.ſi remune-
randi. . 1. ff. mand. Qui autem ſine
mandato accedit ad negotium alienum,
non ante obligatur, quam id gerere cœ-
perit: verum vbi cœperit, deſerere quod
inchoauit non poteſt: d,.ſicut. At aliis
quoque eiuſdem amici negotiis gerendis
non obſtringitur. propria enim voluntas
finem ei adminiſtrationis facit, vt ait
l. tutori hoc tit. l.1. vt Graci interpre-
Afaciendam, inuidiamſ
tes. Dat. XVI. alend. Ianuar.
432
fulan. lſi quis.
A nooret l Casvsvs.
Tenebatur tibi fi-
ſcus in centumtei remi-
ſiſti, quo magis tibi in
cau ſa contra me patro-
cinium prſtarer: qu-
ritur, an valeat? Reſp.
quod non.
OJDebiti. quod fiſeus
tibi debet, quod vole-
bas fiſco remittere, ſi ti-
bi patrocinium exhibe-
ret. 2. Vel pone,vr S.lj.
ADDITIO. Vide not.
ad l.jS end. CVIACIVS.
p Priuatos. debitores
ilhius, qui volebat fiſce
ſuum eſſe procurato-
rem, vel aduocatum.
Item ſuperior lex lo-
quitur in creditoribus
nihil fiſco debentibus:
he autem duæ de debi-
toribus loquuntur tam
fiſci, quam priuati: &
prima ſimiliter. vel
hanc expone, vt priûs.
ACCVRSIVS.
qJ Fifcum. ſcil debito-
rem.
A PfaudmnC..
sVs. Teicbans
mihi in centum, & fiſco
in aliis centum:fiſco ſua
centum obtuliſti, quô
magis tibi contra me
patrocinium preſtaret.
hoc implorare non de-
buiſti: ſed ſi negas me
tibi centum mutuaſſe,
exceptione non nume-
ratæ pecuniæ vteris.
Quid ergo differt hc
lex à ſuperiori? Placen.
dicit, quod ibi debitor
ſe debere confitebatur:
hîc negat. Vel ibi con-
tra debitores ſuos ex-
ceptione ſe iuuari po-
ſtulabat:hîc contra cre-
ditores. AccvRs.
* aliàs, Preu-
ratorem alieui
petrocinij cauſ
idicité praſtet.
t iliciti. ſed
plures libri
tabent. in liẽ.
rectius.
* aliàs, De ne-
gotiorum geſte-
rum actione.
rJ Ad fraudem. id à a Fraus pro
eſt, ad damnum:vt ff de damno.
adil edict. l. cum autem.
S. excipitur. 2. Vel pro-
priè pone.
Inuidiam. id eſt,
parrocinium fiſci, quod
inuidiam generaret, eſt
odium.
DE NEGOTIIS
geſtis.
Dixit de negotiis geſtis
ex mandato, nunc quan-
do ſine mandato.
tantur, r srat oidle: quia ſatis, abundé, ſufficit ſi cui vel in
vno negotio amici labore cõſulatur, qua verba l.tutoris. ſumpta süt
ex Papiniano in l.tutores.S qui ſe.ff.de adm. tut. Ergo negotiorum
geſtorum actio datur tantum voluntario procuratori, actio contraria
ſcilicet, niſi donãdi animo ſumptus fecerit, putà affectione paterna,
maritali, domeſtica, vel obſequio libertino:l.i-5.11.12.13. 15. hoc tit.
& niſi poſt denunciationem, & prohibitionem domini: l. vlt. hoc tit.
Directa datur domino negotiorum in gestoré doli, vel culpa nomine.
Et rurſus contraria directô tanti datur geſtori voluntario, vtiliter
datur etiam ei, qui velex neceſſitate offici, quod inuitus ſuſcepit, vel-
quaſi ex neceſſitate ſeruilierrans in ſatu cõditionis ſua negotia alie-
na geſſit, veluti curatori adoleſcentis, aut furioſi, vel ei, qui falso
ſeruum ſi opinabatur eius eſſe, cuius negotia geſſit, cum liber eſſet, &
vioiſſim in eundem adoleſcenti, aut furioſo, eiſve, ad quem res
pertinet: l. ob negotium. hoc tit. l. 3. S. penult. l. 6.S. ſi quis
quaſi ſeruusff-eod. nam vt in mandato eſt mutua actio, directa,
& contraria; ita ex negotiis gestis directa in gestorem, contraria in
dominum etiam inuitum, & ignorantem. l. 2. 1. 2.IuC Cun.
licet actio mandati non detur in inuitum, vel ignorantem: l qui
fide ff mand. Qriuntur quidem ex gestione negotiorum alienorum,
l. 2. I. ſoluendo. ff. eod.
etiam