DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0284
E
p
Codicis Liber ſecundus.
DE FiLIOF
Diait de reſtittione in genere, nune in ſpeeie, & prineiſteS
tie perſonarum, ſcilic. filiifamilias, cuius reſtitutio patri proficere vi
AMILIAS MINORE.
debatur: & ideo etiam ſibi deneganda, ſed tamen datur: vt in hoc ſit prior, non eſt vis.
tit. & ff. de mil.l. 3. S ſed
vtrum.
J Iliusfamilias.) Ca-
svs. Hc lex di-
cit, quod minor viginti
quinque annis, ſiue pro
extraneo, ſiue pro patre
fideiuſſit, neque ei ſuc-
cedit, reſtituitur, ſecus
ſi ſuccedit: quia tunc
non reſtituitur, duplici
ex cauſa: vna, quia læſus
non videtur ſi ſuccedit:
alia ratio, quia extiucta
a Fideluſſione
minor nõ ob-
ligatur: autve-
rius obliga-
tur, ſed reſti-
tuitur: vt ta-
men reſtitua-
tur, non reſti-
tuitur reus
principalis.
Extraneus
filiofamilias
quis dicatur.
e Reſtituitur
filiusfamilias
minor aduer-
fas fideiuſſio-
nem pro ex-
tranec factã,
etiamſi prir-
cipalis debi-
ter ſit ſoluen-
do;quia inter-
eſt ſua potius
non ſoluere,
quam ſolu-
tum repetere.
T al. Cardiano.
Filiusfami-
lias minor nõ
non eſt ſua obligatio.
a Non prohibetur. vt ff.
de mino l ait prator. S non
ſolum. reus tamen re-
manet obligatus: vt ff.
ood. l. minor ſe in id. in
vlt-coll. Item accipe ex-
traneum P omnem, pre-
ter patrem, vel alium in
poteſtate habentem: vt
auus paternus: vt j. de
rei vxo ac. S. extraneunm.
Item S eſt hoc ve-
rum, quod hîc dicit, ſe-
cundûm P. ſi non eſt
ſoluendo ille, pro quo
fideiuſſie, vr ſic in ſubſi-
dium detur reſtitutio:
vt arg ffeod l. cum man-
dato S ſedſi ex euentu &
Sſi autem ipſe ſed ibi in
vno caſu primo prin-
cipaliter iure maioris
contraxit minor, hîc ſe-
cundario in alio non
contraxit minor, ſed
procurator eius: vnde
ipſe in ſubſidium reſti-
tuitur. 2. Vel aliter, &
verius, quod ibi dicitur,
intelligitur quando pa-
ter ſtatuerat iniquum
retium, & filius pro
llo ſtatuto à patre pre-
tio vendidit. licèt res
plus valeret, non tamen
filius poteſt reſtitui, ſe-
cundûm Iaſon. & Azo.
3. Dic ergo eum hlc re-
ſtitui, etiamſi ſit ſoluen-
do principalis: quia in-
tereſt ſua potiûs non
ſoluere, quam ſolutum
repetere:vt ffde compen.
lideo, & ff. de fideiuſſ. lſi
ſtipulatus in princip.
reſtituitur ad¬ Fideiuſſor qu fide-
uerſus fideiuſ iuſſio valet: vtff-de fide-
ſionem, ſi re9 iuſſl ſi dubitetur. S. filius
principali ſuc-
cedit.
e Filiusfami-
fami. & ffqui ſatiſd cog.
l.ij. S. & filius.
lias minor ſi c’ Non ſucceſſit. ſ ipſe
pro patre ſe filius ſecus d ſi ſucceſſit
principaliter
obligauit, ei-
que ſuccedit.
tollitur
non
patri, vel extraneo, pro
quo fideiuſſit: quia tunc
duplici ex cauſa non
obligatio per ſubuenitur. Prima, quia
ſucceſſionem: non eſt leſus. Secunda, quia eſt extincta obligatio ſua: vt ff.de
ſed laſio tan- ſoll. Stichum. S. quod vulgo, & de fideiuſſ-l. generaliter. & hoc ſi
tum,atque ita ſimpliciter fideiuſſit. Vbie autem principaliter ſe obligat pr
ceſſat reſtitu-
tio: vnde con¬ ,,L Ve E - . 71 r..
ſtat ſucceſio leſus: non autem obligatio eſt extincta: vt ff.de fideiuſſil gene-
ne vniuerſali raliter.2. Sed Pdixit f ſecûs eſſe, ſi ſucceſſit extraneo, quaſi ni-
reſtitutionem hilominus reſtituatur, arg-huius lſed certè ſemper confirmatur
pro ea parte, qua ſucceſſit: vt d l.StichumS quod vulgo & de fidei.
lheres S. quod ſtipulator. & ſic ad fictionem ſe refertſed in ſe-
quenti expoſitione ad veriratem.
qItem dixit P. eum patri ſuccedentem in parte non modica,
in integrum
vel quia con-
funditur obli-
gatio, vel quia
tollitur læ ſio.
S & malé.
Odo.
alio, tunc vna ex cauſa
non reſtituendum pro ca parte:aliàs ſecûs:vt ff quod cum eo.l. ij.
& iv. ſed ſecus hic puto:quia nomine patris ſiue iure heredita-
contractum fili minoris contra
pro patre, reſtituitur in integrum,
onp cooo e
DE PILIOFAMILIAS MINORE.
TITVLVS XXII.
e& Oſt gentralem titulum de reſtitutione adoleſcentium, ſequuntur ſpecia-
ei les, quibus quaſtiones multa ad eum traatatum pertinentes explican-
os uriaue prinia quien he aan eriaan ſliofamilius minori vioinitiquin.
que annis detur reſtitutio in integrum ſi pater eius ſit maior: nam ſi fi-
liumfamilias minorem reſtituit in integrum, per conſequentias videris etiam reſti-
tuere patrem, qui malor eſt:quod eſt alienum à propoſito pratoris. Sed hac dubitatio
remouetur, quia reſtitutio filij ſoli filio prodeſt, non patri ex eadem cauſa ſuo nomi-
ne obligatoil.3. S. ſed vtrum ff. de minor.l. vlt. J. tit. 42. ſuo, inquã, nomine. Secus
ſi fili nomine, ſt peculiari nomine: l patri-in pr-ff.eod. Itaque filiusfamilias minor
vigintiquinq; annis in integrû reſtitui poteſt, ſi ſit obligatus ſuo nomine: vt in caſu
l.1. (qua in Baſilicis eſt ſecunda.ſi fidaiuſſerit pro extraneo, vel pro patre ipſo igno-
rante nam ſi non ſit obligatus ſuo nomine, vt ſi ei pro auo fideiuſſit, heres extiterit:
quo genere perimitur obligatio fideiuſſoria: d.l.1. vel ſi pecuniam mutuam accepe-
rit contra ſenatusconſultum Macedonianum, non eſt neceſſaria reſtitutio: la3 hoc
tit. Imo etſi obligatus ſit, vno caſu in integrum restitutio filiofamilias denegatur:
dl.2. & S. ſed vtrûm, putà ſi iuſſu patris mutuam pecuniam acceperit luſſeis effi-
cit, quominus exiſtimetur contra ſenatuſconſultum mutuam pecuniam accepiſſe,
& vt conuentus filiusfamilius non reſtituatur in integrum. CVIAC.
Auctoritas patris non firmat poteſt d Dat. Ralend. Iul. Gor-
diano A.II. & Pompeiano Coss.
reſtitutionem in integrum. BALD.
Vel ſic: Minor fideiubens etiam
Filiusfamilias minor reſtituitur
aduerſus mutuum,niſi iuſſus patris
interuenerit:vel iuuetur per Ma-
cedonianum. SAL. & ALEx.
II. Idem A. Tryphoni militi.
I frater * tuus cûm mutuam
pecuniam acciperet, in pa-
tris fuit poteſtate, nec iuſſu
eius, nec contra ſenatuſconſul-
tum f contractum eſt: propter
lubricum tatis, aduerſus eam
cautionem s in integrum reſti-
tutionem potuit poſtulare. PP.
IIl. Non. Octobr. Pio, & Pontia-
no Coss.
niſi ſibi ſucceſſerit. ALEXAND.
1. Imp. GORDIANVS A.
Gaudiano f militi.
Iliusfamilias ſi minor
Q vigintiquinque annis
pro extraneo fideiuſ-
ſit, in integrum reſtitutionem
implorare non prohibetur a.
Sed & ſi pro patre ſuo fideiuſ-
ſor extitit, eique diem ſuum
functo non lucceſſit c: in inte,
grum reſtitutionem poſtulare
DE FIDEIVSSORIBVS MINORVM.
TITVLVS XXIII.
al T patré ita ſideiuſſori reſtitutio in integrunm rei principalit lubrico in-
Dl uenta lapſi non prodeſtllStichums quod vulgo ffide ſolut. niſeſal.
NVll ua ſit adaurſaris ranſlatioiudieij in aliuml minor, fr de proc. lſi
Ail pupillus ſe hereditateſfde adqu hered veeiſi ſadeiuſſor ienoraue.
rit minorem eum eſſe, pro quo interceſſit: arg.l. Titius. ff de fideiuſſor. Restitutio
autem minoris circumſcripti dolo aduerſarij, etiam fideiuſſori prodeſt: l. 7. in fin.
ff.de except. 1. & 2hoc tit. CVIAC.
Reſtitutio conceſſa minori, non
prodeſt fideiuſſori: ideo ſi fideiuſſor
ſoluat, vel ad ſoluendum condem-
natus ſit, repetere poteſt à minore,
niſi minor aduerſus fideiuſsorem
reſtitutionem petat. ALEx.
1. Impp. SEVERVS, ANTONINVS
.AA. Mironi.
ſtudiorum cauſa aberat, vel in nece
tantûm non reſtituitur, quia non eſt
pillo. ſed ibi in facto loquitur.
vſuris.
464
rio conuenitur: ibi ſuo nomine. ACCVRSIVS.
d( Poteſt aduerſus cautionemvvj, ſi aduer. credit.l.j & j.l, proxi.
Ifrater tuus. Titulus iſte habet duas leges: & prima conſue-
uit incipere, filiusfamil. ſecunda, ſi frater. quæ autem earuim
CASVS. Minor vigin-
tiquinque annis in po-
teſtate patris conſti-
tutus, mutuam accepit
pecuniam, & eam con-
ſumpſit: an poſſit reſti-
tui, ne cautione amiſſa
de reddenda ea conue-
niri poſſit, quœritur? Et
reſpond. quod poreſt,
niſi iuſſu parris eam ac-
ceperit: quo caſu ceſſa-
bit reſtitutio: vel con-
tra ſenatuſconſultum
Macedonianum: quo
caſu iure communi tu-
tus per Macedonianum
non reſtituitur, vt ſi
cûm cauſa ſtudij abe-
rat, mutuum accepit.
Vel dic, quôd publice
habebatur vt paterfa-
milias.
5 Nota duo, quæ fa-
ciunt ceſſare reſtitutio-
nem in integrum. Pri-
mum eſt, cõtractus fir-
mitas, vt quia iuſſu pa-
tris contraxit mutuum.
Eſt enim firmus, & in-
expugnabilis propter
patrem, qui habet in
hac ſpecie contractus
*al. poſtulare.
non poteſt.
ius pracipuum. 2. Se-
cundum eſt, contractus
infirmitas, vr quia con-
traxit mutuum in caſu
prohibito. nam ceſſat
reſtitutio, quia eſt tu-
tus ipſo iure per Ma-
cedonianum. BAL.
e Nec iuſſu. quo ca-
ſu ſpecialiter eſt reſti-
tutio deneganda, aliàs
autem ſi iuſſu patris
contrahat, reſtituitur
filius, ſi ipſe conuenia-
* Hac lex, ſi
frater, & lex,
filiusfamilias.
inuerſa ſunt,
vt liquet ex
omnibus ma.
nuſeriptis.
tur, ſi verô pater, tune
nec ipſe, nec filius reſti-
tuitur:vt habes hîc, &
ff eod. l. iij. S. ſed vtrum.
Si verô nomine filij di-
recta actione pater con-
ueniatur, datur reſti-
tutio patri, etiam filio
inuito, ſecundûm quoſ-
dam:vt ff. eod l patri. Sj.
quod non placet.a &
illam aliter expone, vt
ibi.
f Contra ſenatuſcon-
ſultum. quia tunc P iu-
re communi tutus per
Macedonianum non
reſtituitur:vt ff eod. l in
cauſa ij. in princip.
J Sed d qualiter eſſe
poreſt, quod tunc detur
reſtitutio, quando non
contra ſenatuſconſul
tum factum eſt? ſi enim
publice paterfamilias
, quamuis videbatur
vt ff eod l verum.
gJ Ean cautionem. quam forté emiſerat de ſorte reddenda, &
..
DE FIDEIVSSORIBVS MINORVM.
De minoribus dixit,nunc de eorum fideiuſſoribus
dicit.
Poſtquam.
a Filiusfami-
lias minor ſi
pro patre fi-
deiuſſit, & no-
mine proprio
cõuenitur, re-
ſtitui poteſt:
ſecus ſi patris
nomine.
d’Et bene ſe.
cundum Paul.
intelligende
Gloſſ. quando
pater nonerat
obligatus, nec
ſperatur obli-
gari.
e Filiusfami-
lias m’nor ne
reſtituitur, ſi
tutus eſſe po-
e auerat, vel in neceſſarias cauſas accepit, non teſt per ſena-
iuuatur. Sed dic, loqu; necellarias cauſas accepir, non teſt p
, loqui tantum, cum
videbatur: vt ffad Mace. lii. & l penult. & j. ad Mace l.j. & ij.
2. Item & quando in neceſſariam cauſam accepit, & poſt ſua
facilitate amilit. nam puto eum reſtt er eit,
vſus iure communi:vt S.tit. j l,fin. ſecus ſi fato:
S. ſciendum. 3. Vel dic, eun non reſtitui:vt arg. ffde ſol. l. in pu-
tuſconſultum
Macedonia-
num. Cur it
dicvt hac Gl.
d Fideiuſſori-
bus minorun
an, & quemo-
do proſie mi-
nori reſtitu-
tio: vide apui
Sfortiam Od-
dum tract. de
reſtit. in integr.
part.I. q.48e