Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 4): Codicis Dn. Ivstiniani Sacratissimi Imp. PP. Avgvsti, Repetitae Praelectionis Libri Duodecim — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0427
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
749 De conſortibus eiuſdem litis. Tit xl. 750

5Sed quando naſcitur?
Actio finium Reſpond. ex quo a cœ-
regundoru perant fines turbari.
quando, & vn Item vnde naſcitur?
de naſcatur Reſpond. non ex con-
tractu, vel quaſi: vel ma-
leficio, vel quaſi: ſed eſt
datiua propter turba-
tionem: vt ffeod. l fin.
Vide ad hãc Sed videtur b tolli
obiectionen, decem annis: vt ff. pro
Balbun diO empt l.Sſed & ſi fun-
ooonum 2.... L iC ..,.
dus & l qui fundum.S.j.
vbi dicit, quod ſi vici-
nus meus vendidit ali-
quid de meo, quod
emptor praſcribit de-
cem annis: ſed certè
non ideô mihi denega-
tur hec actio, vr termi-
ni commodius diſtin-
guantur: ſed ſibi rema-
nebit quod præſcripſit.
2. Vel dic durare trigin-
ta annis, vbi nihil de
meo preſcripſit: vt hic.
aliàs contrà: vt ibi quod
in idem recidit.

DE CONSOR
tibus eiuſdem litis.
Quia in pradictis fi-
nium regundorum, vel
tommuni diuidundo iu-

e ,

DE CONSORTIBVS EIVSDEM LITIS.
TITVLVS XL.

N Baſilicis à uovi drs diuns. quia vt rei, ita litis eiuſdem eſt ſocietas
quædan, quotiens eiuſdem rei nomine plures agunt, aut conueniuntur, & conſor-
tes eiuſdem litis: quorum communis eſt res in iudicium deducta, qui Eſchillo ouv-
dxot, cuius interpres oluot éo vis ior μéreay n rn ajris aliàs Pindaro
obudxot ſunt teſtes illo loco, ùudux ’ axd iodx ruu. Nobis ſyndici actores
ſunt, vel defenſores ciuitatum, aliormve corporum: l.placet.S de epiſ-& cler. qui
procuratorum partibus funguntur:l. 6.S penult.ff-quod cuiuſque vniu. Vel conſor-
tes eiuſdem litis ſunt ſoci, inter quos communis eſt ea res, de qua litem ſimul omnes
conteſtantur, vel vnus eorum tantum. Sed ſi vnus tantum litem conteſtatur ſuo
nomine, & pro parte ſua, ex lege Conſtantini, ſi agat repelli poteſt praſcriptione hu-
iuſmodi, quod agat non adiuncta perſona conſortium: vel ſi conueniatur, tueri ſe po-
teſt hac acceptione, Quod habeat conſortesel.1. Cod. Theod de doim. rei. qu poſſ.
& inde Sidonius Apolinaris 4-ep. Non eſt cur dicere incipias, habeo conſortes,
necdum celebrata diuiſio eſt:quod creditoribus malis dicitur bene. Sed hoc ante
Conſtantinum non obtinuit. Nam & cum quo conſortium ei collibuiſſet actor prate-
ritis aliis, vel ſi haberet actor conſortes, ſine voluntate eorum pro parte ſua experiri
potuit. Et poteſt etiam hodie ex l.I.huius tit reſtituto iure antiquo, & ſublata lege
Conſtantini pro ſua quiſque parte, & perſona agere, & reſpondere indiſtincte, ſiue
vnius fori ſint conſortes omnes, ſiue diuerſi, & ſiue litem iam omnes ſimul conteſtati
ſint, vel defunctus, cui heredes extiterunt:vt l ſi petitor & lnon idcircôffade iu-
diciis. l. tutores.S penultff de adm-tut ſiue nunc primum iudicium dictet, vel ac-
cipiat vnus eorum pro parte, abſentibus aliis. Et male Accurſius leg, I. addit hac
verba, poſt litem conteſtatam ab aliis. Poteſt etiam communi nomine vnus in ſo-
lidum agere ſine mandato conſortium, oblata ſatiſdatione de rato, vel defendere ob-
lata ſaiiſdatione iudicatum ſolui: l.2 hoc tit. ſiue cateri, qui modo abſunt, litem
conteſtati ſint, ſiue ſolus ipſe litem conteſtari velit. Nam hac verba l.2. poſt litem
legitime ordinatam, non ſignificant litis conteſtationem aliud enim eſt litem ordi-
nare, aliud conteſtari. Ordinare eſt praparare, & conſtituere perſonam actoris, & rei,
& iudicis, ac ſe pramunire:l. Papinianus .S.1. & 2ff.de inoff teſt. & quod ordina-
batur.l.2offde prob. id eſt praparabatur in l.liberis.S. vlt. ff-de lib. cau. & Fe-

diciis euenit eiuſdem litis ſtus ordinato iudicio partes litem conteſtari Igitur ſententia l.2. hac, conſortem ca-
eſſe plures conſortes, ſiue uere de rato, vel de iudicato poſt litis ordinationem, & ante litis conteſtationem:vt

agendo, ſiue excipiendo:
qui agentes finium re-
gundorum, vel commu-
ni diuidundo repelleban-
tur ea ratione, quia
quidam eorum abeſſent:
& econtrà ſi conuenie-
bantur ſimul ſe exceptio-
ne tuebantur, quia non
omnes adeſſent: ideo ge-
nerliter remouet in on-
Cd. Theod, nibus.

as celſs plſis- GA vs

i Conſortibus eiuſ-
dem litis, ſiue conue-
niebantur, ſiue agebant,
ſemper obſtabat ex-
ceptio ante legẽ iſtam,
quod nunquam vnus
ſine ali admittebatur
pro parte ſua, & tunc
prcipuè vbi non habe-
ent idem forum, ſi in
diuerſis prouinciis ver-
ſabãtur: sicque in frau-
dem contingebat liti-
gia protelari. hæc inſo-
lentia remouetur hic: &
cauetur, vt ſemper pro
parte audiatur, ſiue
agat, ſiue conueniatur,
etiam conſortis preſen-
tia non habita. & hoc
dicit hœc lex, & loqui-
tur ante litem conteſta-
tam, ſequens poſt litem
conteſtatam.
a Conſortium. dicit
reus, non reſpondebo
tibi, niſi tui, vel mei
conſortes adſint.
b Nec adiunta.id eſt,
ſine.
e Agendi, poſt litem
conteſtatam ab aliis: vt
jl. proxi. Sed reſponde-
re pro aliis poteſt &
ante, & poſt & ad hoc.
ſi cer pet.l cum te, & ff.
de iudil. non idcirco.
d Pro parte. id eſt, pro-
Pter partem, vel pro-
prie.
Codex.

l Pomponius. S penul. ff de procur. Non inficior & poſt litis conteſtationem ca-
uere eum, ſi forte poſt litem ab omnibus, vel aduersus omnes conteſtatam, alij abeſſe
ceperint, & vnus communi nomine rem perſequi velit. ar, leullils. de procur.
Ergo perſonis, quibus ſine mandato agere licet: l.ſed & ex perſonæff. eod. conſors
adiungi poteſt ex d.l.2. CVIAC.

Pro conſorte poſt litis conteſtatio-

Licét plures ſint conſortes eiuſ¬ Pro conjorte po
nẽ abſente poteſt quis agere, & de-

dem litis, tamen quilibet poteſt pro

parte agere, & defendere. BALD.
SALYC.
1. Imp. IVLIANVS A. Secundo PPX
ggqg Xploſis, atque reiectis
dZ praeſcriptionibus, quas
& litigatores ſub obtentu
conſortium, ſtudio protra-
hende diſceptationis excogita-
re conſueuerunt: ſiue vnius
fori omnes ſint, ſiue in diuerſis
prouinciis verſentur, nec adiun-
cta b prſentia conſortis, vel
conſortium, agendiS, vel re-
ſpondendi iurgantibus licentia
pro parte d pandatur . Dat. III.
Non. Septembr. Mamertino, &
Neuita Coss.

fendere ſine mãdato, preſtitis legi-

timis ſatiſdationibus. hoc dicit. &
iſte caſus nõ reperitur alibi.BALD.
I1. Imp. VALENTINIAN. & VALENS
AA. Saluſtio P.P.
Ommune negotium poſt
litem legitime ordina-
tamf, etiam * quibuſdam
abſentibus, in ſolidum agi ſine
mandato poteſt s: ſi prſentes
rem ratam dominum habitu-
rum cauere , parati ſint, vel
(ſi quid ab his petitur) iudi-

catum ſolui ſatiſdatione i fir-

mauerint. PP. * VI. Id. De-

cembr. diuo Iouiniano A. &
Varroniano Coss.

DE NOXALIBVS ACTIONIBVS.

TITVLVS
Oxales actiones ſunt in perſonam, non in rem ex priuatis delictis ſeruori, qua
cõmiſerunt inſcio, aut ſciente, & vetante domino, aut nequeunte vetare. Qui-

N

XLI.

bus non hoc agitur, vt dominus noxa dedat ſeru, ſed vt damnetur damni ſarcire,
quod fecit ſeruus, pœndmq, praſtare l.3. hoc tit. Nã & pœnales, & pecuniaria actio-
nes ſuntl.0oSquotiens f de comp. & eleganter l.6.S. ffade re iud. ſolius noxa
deditionu nullum iudicium eſſe, ſed pecuniariam cõdemnationem pracedere, noxa de-

ditionem ſequi. Denique vt ex edicto de his qui effuderint, vel de iecerint, patet alte-
rius iudicij adiectionem eſſe. Quod etiam exemplum ſentõtiæ monſtrat in tit. de off.
iud. 4. Inſt.P. Mauium L. Titio in decem aureos condemno, aut noxam dedere. De-
nique in cõdemnatione eſt litis aſtimatio, in ſolutione noxæ deditio,ex 12. tab. videli-
cet antequàm acti ſit iudicati:litem veniunt. S idem recte. ff.de pet her. Nec ta-
mẽ noxa deditio,etiã ſi dominum liberet condénatione, eo liberat, quod ex delicto ſer-
ui ad eum peruenit:l penult. hoc tit. Recte dixi, ex priuatis delictis. Nam legibus
iudiciorũ publicori fere omnibus ſerui rei fieri poſſuntel. hos accuſare. Somnibus.
ff de accuſnon legibus priuatorum, quia cum ſeruo nulla actio eſt. Recte, inſcio, aut
vetante domino. Nam ſi ſciente, nec vetante quod vetare potuit, vel iubente, vel
opem, & conſilium dante domino, nox dedenda facultatem non habet, & ſuo nomi-
ne tenetur in ſolidum:l. vlt. Recte autem vindicationibus iunguntur noxales actio-
nes, quia actio ad exhibendum, quæ ſequenti titulo proponitur, tam noxali iudicio
acturo datur, quam vindicaturosl. 3. ſi quis noxali ff.ad exhib. CVIAC.

e Pandatur. id eſt,
prœbeatur.
Ommune. CA-
CSor Suu pirarer-
tu abſentie cõſortis, vel
conſortium eiuſdem li-
tis, non prorogandum
eſt negoti: ſed lite con-
teſtata agi poteſt abſen-
tiu nomine: neque man-
datu exigitur abhis, qui
presẽtes ſunt. Sola enim
cautio de rato ſi agatur,
& de iudicato ſoluendo
ſi cõueniatur, neceſſaria
eſt. quôd ſi certu ſit, eum
non habere mandatum,
admittatur conſors pro
altero, praſtita ſatiſda-
tione: hoc tamen niſi
fuerit inhibitu: quo caſu
aliud eſt. & ſic loquitur
ffde iudiciisl. ſi prator.
f Ordinatam. id eſt,
inchoatam.
Contrà ffde procura.
l. Pomponius. ſed loqui-
tur poſt a lirem con¬ a Defenſor a¬
teſtatamilla ante. Iien litis poſt
fS Ordinatam. non ſtatam inter-
antè, ſi certum ſit, eum ueniens ſatiſ-
non habere mandatum: dare non de-
vt dixiS. de procura. l.j. betante litem
g JPoteſt. immô vide- conteſtatã in-
tur, quod non: vt ffde erueniens ſa-
, uon i Ve-ue tiſdare deber,
iudic lſi petitor. qua eſt ſi tamen peta-
contrà. Solu aliis inuitis tur ſatiſdatio:
non poreſt, vt ibi: ſed aliàs ſi omit.
ignorantibus ſicrvt hie, titur luiuſmo.
& ffde procura. l. Pom- i tnne-
ponius.S fin. bit, & exclude.
ADDITIO. Bartol.hle tur talis exce-
ſie diſtinguit: quia aut prio lite con-
plures conſortes habet teſtaa Vide
rr1 .. Baldum deciſ
eandem litem circa rem ¬-¬
indiuiduam: & poreſt
vnus ſolus agere, & de-
fendere:vt l. ſi cum vno.
ff.ſi ex noxa. cauſa aga.
Aut eſt res diuidua, &
tune ante lité conteſta-
tam non poteſt agere
vnus niſi pro parte ſua: t & quibuſdam.
vt S.l. proxi. Poſt litem vereres, & Co.
verô conteſtatam aut Theodoſ.
vult agere aliis inuitis,
& contradicentibus, &
non poteſt:vt l ſi petitor.
ffde iudi aut aliis igno-
rantibus, & poteſt, præ-t quod.
ſtita cautione de rato:
vt hic. * Data. Cod.
h Cauere. id eſt, ſatiſ-Theodoſ.
dare, cum prætorie ſint.. ...:11
Sed videtur lite b hrceptioeſ
conteſtata huinſmodi opponi-

ſſ, Opponi
cautiones non preſtari: em conteſta-

Cod. Theod.

2.12.2.

vt ff. de procur. l. Pompo- tam. Adde tex-

nius. S. ratihabitionis que ti, & gloſſam
eſt cõtrà. Solu. ibiinter- in c imſinuante,
uenit procurator ante de offic. deles.
litem conteſtatam:vnde
erat quod imputaretur
aduerſario. hîc interue-
nit poſteà:vtS, de procu.
l.nihil. Idem dici poteſt
in cauſa ſuſpicionis: vt
ffde arbit. l. non distin-
guemus. S. cum quidam.
i Satiſdatione. ſcilicet
pro parte ſociorum.

DE NOXALIBVS
actionibus.
Dixit de damno dato à
liberis perſonis, vt S. ad
legem Aquil. nunc de
dato à ſeruis, & omnt
maleficio ab eis comiſſo.
A a 4

4 i
 
Annotationen