Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 4): Codicis Dn. Ivstiniani Sacratissimi Imp. PP. Avgvsti, Repetitae Praelectionis Libri Duodecim — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0768
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
1431

Llher C vs Seruun tuunm manumiſiſti; poſteavis, vt
fodiat in aliquo loco inhoneſto tota die, vel aliquod turpe
ndem in fille faciat:an ad hoc teneatur, quœritur? Reſp. quod nonnec eum?
emãcipato fa ;uineulare pores: ſed ad conſuetum ſeruitium tibi tenebitur:vt
adſurgere tibi, & ſimilia.AccVR.

na mentis. a¬
lias patriinnfi a obſequiun. facitS.
ſtate poſitum de in ius voc. l. venia. &
id permitti S de oper. lib. l. qui manu-
putant, ato mittuntur.
inſi de e lpe b jporperi. id eſt, pari.
mendat. propin. ACevRS.
quia in mari. Nique ICA vs Si
to-v.c quem- qua mulier liber-
neuunonerr. t habeat, facultas nul-
e rmrou7. Ja Iiberto tribuatur in-
ferendi iniuriam priui-
gnis patronæ ſuœ. & hoc
in prima. Si autem li-
bertus patris tui iniu-
rioſus tibi extiterit: pro-
uidebit iudex. AcCVRS.
c J Neque libertis nouer-
c. id eſt, liberti nouer-
cæ non debent eſſe in-
iurioſi priuignis patro-
n ſuæ.
dJNon eſt. vt & ff de
iu re pat. l.iura. & j.tit j.
L.liberti non modo. & in-
tellige iniuriam, etiam
ſi ceſſauerint praſtare
obſequium.
b In arbitra- e Congruentem b.quod
ris iuder cir dices jrit la.
ſlen eeſe Nque arima C .
narum, &. NsSvs. Si mulier ali-
oru qua ſeruum ſuum ma-
numiſit, an ei obſequiu
præſtare teneatur, quæ-
ritur? Reſp quod ſic.
f Fas eſt. nec liberto-
rum eius:cum & operas
cis debeas, & ab inteſta-
to ſuccedãt: vt ffde ope.
lib. L. vt iuriſiurandiin fi.
& de iur patron. l. ſatis
conſtat cvRs.

DE LIBERTIS,
& corum liberis.
Quibus debeat pra-
ſtari obſequium, dictum
eſt S. titul prox. Nune e¬
contrà qui puniantur, &
qualiter propter non pra-
ſtitum obſequium.

B on eſe l Ga srs.
Rogata fuit mu-
lier aliqua in vltima vo-
luntate, vt ſeruum ſuum
al Domno. al manumitteret, & ma-
Dahno. al. De- numiſit: nunquid ſi li-
fano. bertus cauſas ingratitu-
dinis commiſerit: eum
d Extraordi¬ ingratum accuſare poſ-
narie, ſeu e, ſit, quæritur? Reſp. quod
tra ordinẽ id ania¬.¬
.. EL non: quia ille tantu po-
dicitur fieri, .L..
uod fit offi- telt accuſare libertum
cio iudicis: & de ingratitudine, qui
ſie officiu iu- ſponte manumiſit, &
dieur, eſter non ex neceſſitate.
traordinariu Aceu,
remedium fa EAceuſare non poteſt.
Ae... vt reuocet in ſeruitutẽ:
cit lſi cui. fde ,,E.. n
condit. & de¬ led petere, vt caſtigetur:
monſtrat, & ſic vtS. de oper. lib. l. mater.
inquiſitionis, & ffde iure patro.lj.
proceſſus eſt h Extra ordinem. id d

extraordina¬ 1A.
etraordina- eſt, officio iudicis:vt ar-

e Benefieium guff-de pœnis. l.hodie. &
non dicitur, de hoc dices j.l. penult.
quod non fitj

c Continua-
tio.

Codicis Liber ſextus.

VII. Impp. DIOCLET. & MAXIM.

Libertus tenetur adobſequium:
bſequium: VI Le*lA Metrodoro.

non ad operas non impoſitas: nec
poteſt per patronum inuinculari.
SALYC.
VI. Idem A. Cornelio.
Ibertos, ſiue libertas, maxi-
me quibus impoſitæ operæ
non ſunt, conſuetum potius ob-
ſequiu, quâm ſeruile miniſte-
rium manumiſſoribus exhibere
debere:neque vincula perpeti?,
non eſt opinionis incertæ. Dat.
III. Ral. April. Attico, & Præ-
textato CoSS.
Priuignis, & filiis patroni debe-
tur reuerentia:alias punitur liber-
tus. BALD concor.SALYC.

iniuriæ inferend priui-
gnis eius libera facultas eſſe de-
bet: paternos etiã libertos (ſicut
dicis) iniurioſos tibi fuiſſe, ferẽ-
du non eſt?. Preſes igitur pro-
uinciæ vindictam tibi perſona-
rum conditioni congruentem e
impertiri* non dubitabit. Dat.
V.Id. Maij, Maximo II. & Aqui-

lino Coss.
VIII. IidemAA. Hermiæ.

NEque parone tue obſe-

quiis refragari te fas eſtf.
Dat. XII. Ral. Febr. Dioclet. &
Maxim. AA. Coss.

DE LIBERTIS, ET EORVM LIBERIS.
VII.

IEhue ti ule preponitur actis ingrati atio impietais in libortos, qui contra obſe-
quia debita patronis vel minimum deliquerunt, per quam probatis cauſis ingra-
titudinis, reſciſſa manumiſſione retrahuntur ad ſeruitutem, qua obtinuit etiam in
Athenienſium, & Maſſilienſium Rep eadémque actio datur patribus contra liberos
emancipatos, reſciſſa emancipatione, & contra donatarios, reſciſſa donatione: ſed
contra hos vel illos, non niſi ex magnis, certiſque cauſis, l. 1. J de ingr. lib.l. vlt. j.de
reu. don. In libertinos etiam ex leui offenſa, l.2. hoc tit ob violata, non ob deſerta
obſequia. Coërcentur magis libertini, qui plerunque redeunt ad nequitiam ſeruilis
ingenij,l penult. hoc tit. Plautus in Perſa:
Ita pars libertinorum eſt, niſi patrono qui aduerſatus eſt,
Nec ſatis liber ſibi videtur, nec ſatis frugi, nec ſatis honeſtus,
Ni id efficit, ni ei maledixit, ni grato ingratus repertus eſt.
Actio eſt extraordinaria.l. hoc tit. quia legibus non eſt prodita actio ingrati: aut
ſi qua prodita eſt, veluti lege Elia Sentia, in deſuetudinem abiit. De libertorum li-
beris, qua eſt altera pars huius tit hoc habemus in l.2. vt libertina redacta in ſerui-
tutem, ex ea poſteà nati liberi ſerui naſcãtur, & in l. vlt. vt filij libertinorũ ex cau-
ſa ingratitudinis, tametſi ingenui ſint, in ſoruitutem redigi poſſunt: quia patrono pa-

TITVLVS

NEque lberis nouercze,

terno ingenuitatem acceptam ferre debent: vt Nou. 22. & l.z. S. de in ius voc. &
ita eis quoque morientibus ſine legitimis heredibus, ab inteſtato patronus paternus

ſuccedit ex l.4. S. tit.4. CVIAC.

Qui ex neceſſiate manumittit,
ius reuocandi in ſeruitutem non
habet. BALD. ſed ex voluntate ſic.
SALYC.
1. Imp. ANTONINVS A.
Daphno .
v On eſt ignotum, quod
ea, qu ex cauſa fidei-
al cõmiſſi manumiſit, vt
ingrat libertum accuſare non
poteſtg: cum id iudicium extra
ordinem h prbeatur ei, qui vo-
lutate ſeruo ſuo libertatem gra-
tuitami preſtitit, non qui debi-
tam reſtituit PP.V.Ralen. Maij,
Meſſala, & Sabino Coss.
Pro leui iniuria in faciẽdo com-
miſſa, libertus in ſeruitutẽ reuoca-
tur: quod non nocet filiis ante natis:

GratuitamS. maximè: nam idem & ſi pecuniam accepit à

gratis.Aliquã ſeruo:vt S.tit. j.l. etiam. j. AccvRS.

do tamen be-
neficium dici-
tur: licet non

SI manammiſus d& A a rl as ſi libertus tus tibingratus exti-
........ . ſ. ...V.) .. .j. P.1. -.
tit, vel culpa contraxerit offenſam, & hoc coram ordinario ſq Nati. ſcilicet ex ancilla manumiſſa, quæ exing.
fuit reuocata:ſubaudi, & concepti:ſic ff de vſucap.l. ſequitur.

gratuitum ſit. iudice, vel delegato oſtenderis, in ſeruitutem reuocabitur, & filij
Jſi Tiuuss.ff de eius poſt reuocationem, qui in ſeruitute nati, & cõcepti fuerút.

obſequiu.

Si autem coram prinoipe fuit manumiſſus: deinde in ſeruitutem

ſed poſtea naſcituris: nec poterit ſi-
ne licentia principis vlterius ad
libertatem perduci: quia per ſen-
tentiam eſt priuatus. BALD. con-
cor. SALYC.
II. Imp. CONSTANTIN. A.ad
Maximum P.V.
S manumiſſus ingratus cir-
ca patronum ſuum ex-
titerit, & quadam iactantia, vel
contumacia ceruicem aduerſus
eum erexerit, aut leuis l offen-
ſ contraxerit culpam: à pa-
trono rurſus ſub imperiumn,
ditionémquen mittatur f, ſi in
iudicioe, vel apud pedaneos?
iudices patroni querela exorta
ingratum eum oſtendat: filiisr
etiam, qui poſteà natis fuerint,

illo. & ff de pign. l. Paulus. S.I. nam ante concepti, pro natis haben-

tur:vt ff. de ſtat. hom.l. qui in vtero.

ſerui fieri non poſſunt:propter hoc dic, manumiſſus, vel manu-

miſſa, quod quandoque fit: vtff de verb ſignifl1.
lex iſta loquitur de ſeruis murilegulis: qui ſequuntur conditio- detur,

nem patris: vt j de murilegu. l. vlt. lib xj.

1432

vt ingratus reuocatus: poſteà autem ex penitentia ita dignum
ſe oſtendit, vt dominus eum velit fieri liberum: non aliàs ad li-
bertatem perducetur, niſi dominus hoc à principe impetraue-
rit: quia ſine principe non reuocatur in libertatem.
qPatronum ſuum. Quid ſi plures erant patroni: & vnus vult

reuocare, alter non, cui
non fuit ingratus? Vide-
tur omnium conſenſus
neceſſarius: vt ffqui &
à quibus ma. liberi non
fiant.l. ſi quis hac. S. quo-



tiens. Sed puto contraa. A oenõ pla-
quod enim ibi dicitur, Ct Caſtrenſi.

exponitur à Plac. om-
nium conſenſus: ſeilicet ſint offenſi
ofenſorun: alioquin ue vu ſue.
contra: cûm quiſque ſit na reaeui
in ſolidum patronus b. l ſeruitute,
t ſde riu nupt. liluud lounſn le-
filio. es nu on.
IAut leuis Imô vide- tinſea
tur non reuocari pro¬ Pnis quen.
pter leuem offenſam:ve oet ofens
J de lib cau l ſolo qua eſt poe pau
contrà Sol ibi in c non uis enui
faciẽdo fuit offenſa: hic dicentibue
in faciendo. Et not. al. impertire.
hic pro leui d culpa ue iua
magnam penà imponi us ir et
ſic & ſuprà de haret. & ſtatem etiam
Ma. L.omnes vetita. in fin. orum qui nõ
& infr.de primice. I.jlil. ſunt oftenſi.
xi. ſed legata non reuor eupainouit
cantur ex leui culpa le- edo, quinin
gararij: vt ff. de adimen. faciendofacit
leg. l. iij. in fin. hodie ta¬ lſi mora f ſo-
men addut quidã quod lto mar vide
pro leui offenſa non r de panttempe-
trahatur in ſeruitutem: vaseu,
ſed ex certis cauſis ex-adde que ſer-
preſſis in authent. vt lib. pſi n Glſl ſo-
de ca. S.illud colla. vj. Sed ldonfr de li.
nos dicimus contrà arg dProleuteu.
eiuſdem S. in princ. & di- pa an, & quo-
ctum , intellige quan- modo magns
do remiſit ius patrona-pena imponi
tus, nam & adhuc reuo. o ſet
cat: vt ſuprà de bo libl. tiuenern
fin. S reuerentia. cari.
Sub imperium. id e Leuis offen.
eſt, dominium: ſed con¬ ſa reputatur
trà ſuprà titu prori l ſi aui i i.
manumiſſori. vbi dicitur, ain debet&
quod preſes prouinci meretur ma-
ipſum coërcebit. Dicas ximam ponua,
quod in arbitrio patro quandoidſ
ni eſt, vtrum praſidi ve-uaa,
11. coniuncta.
lit oſtendere, vel non.
n 5 Ditionémque. id eſt,
iuriſdictionem.
0J Si in iudicio. ſcilicet
ordinario. T oo..
p Pedaneos. ſc. delega¬ bi lix inſcribi-
tos f. 5 Et ſic eſt con¬ tur, ſmp conſt.
trà ſupra de peda. iuilicé. euuran
lplacet j in fine. Solu ibi fne’ ſ¬
dubius erat ſtatus: hic us delegar
autem certus: ſed reu- non poſſunt.
catur in alium.
qExorta. aliàs exerta:
id eſt, exempta: aliàs
exercita: id eſt, à patro-
no propoſita.
rSFiu Sed nonne
artus ſequitur ven¬ (Nr,.
peeus & ſefaio pre ſiou
tempore liberã matre pouiſſe in
habuiſſe: vt Inſtit. de in¬ ſeruitute re
ge. Sjin fi. ergo filij, qui trahi.
aliquado liberi fuerint, E eiſitunm
patris nocere
filiis non vi-
cã par-
ſequatul

Cor Tacitus
tamẽ hb 13.
(Neronis té-

Vel dic quod

tus

ventrenm.
n Partus a
ſequatur veſt
trem.

ngratitudine

S. de

Et

Tiraqu. trtt.

Quaſi dice-
 
Annotationen