Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 4): Codicis Dn. Ivstiniani Sacratissimi Imp. PP. Avgvsti, Repetitae Praelectionis Libri Duodecim — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0795
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
1485 De teſtamento militis. Titxx

a Surdus, & a Sihune peritum. non ergo aliàs: ar. ſumpto à contrario
mutus teſtari ſenſu:arg.ff de offis eius, cui manda. eſt iuriſ l.jS. huius rei.



poſſunt,ſi o b Diſcrimine. id eſt, differentia.

à natura: ſe
ex accidenti

Aauu meiunt vimos Iaſtit e SS fin
dumodo ſer Eme.) CASVS.
here ſeiat, & Nin rebus acquiſitis
atuen des per filiumfan putà in
clatauerit. profectitiis, vel aduen-
t Id’eſt, qui titiis: quia proprietatem
ſſit literas habet filiusfamil. pater
ſcribere, aut vſumfruct. teſtandi non
t r habeat licentia filiusfa.
b Argumentû niſi tanrûm in his caſi-
à contrario bus, in quibus ei à vete-
ſenſu in iure ribus legibus permiſ-
Valee urdus ſum eſt: hoc autem eſt
Mieauſdun in caſtrenſibus, vel qua-
& hodie po¬ ſinec tale teſtamentum
teſt facere te- querelæ inofficioſi ſub-
ſtamentum. iacebit. & hoc dicit cum
v. Vaſquium l ſeq.
contro, illuſtr. c. n.....I..:.
to3 num, d Promulgauimus. vt
13 num. 302. j.: 1. .. r .. LVI ..
S dixi de colll fin. Vel die
vtj.de bon qua lib. l fin.
S filiis autem familias.
e Permittimus. ſcilicet
vt poſſit facere teſtamẽ-
d Etiam ſi in tum in aduentitiis.
illis patri non f Antiqua lex. multæ
queratur vſus ſunt leges antiquæ, qu
fructus. Arſ hoc dicunt:vt ſf. de de
Paul. Alexand. noe ucuntvt p. de don.
& laſ. cauſa morl.tam is.S. j. &
feodeml qui in potesta-
te. in prinp. & ſupr. eod.
I ſenium. in fin. & Inſtit.
ao. in princ.
Cortis. in caſtrenſi,
vel quaſi: vt jl. proxim.
in fin.
h Perſonis. inſtituen-
dis.
i qPacultatem. capa-
cem, ſcil.
L5 Conceſſa ſunt. q. d.
non relinquant non ca-
paci in illis caſibus, iu
quibus poſſunt facere
teſtamen tum.
ADDITIO. An autẽ
filiusfamilias poſſit te-
ſtari in his aduentitiis,
in quibus patri nõ quæ-
ritur vſusfructus (quod
eſt in caſibus, aut exci-
pitur cum duob. ſequen.
iuncta gloſ vlii. authent.
infrà de bon. que lib.)
dubitari poteſt: ſed e¬
munis opinio Bart. &
aliorum in d. l. qui in

poteſtate. ff. eodem- eſt, &

quod non, per textum

iſtum.
l Mnes. Ex legi-
bus. permittitur
enim ex diuerſis legi-
bus:vtS. de epiſc.& cler.
l ſacroſancta. & l. cum le-
ge. & de aduoc. diuer iu-
dicio. l fori.
m 5 Conſtitutionis. vtS.
t Catonium de inoffic teſtal fin.
Verum appel- n Praſtitit in caſu con-
latTheophn¬ ravt s de epiſco. & cler.
ſti. eS ſed cum V ue eer.
authent. presbyteros. . ſu-

aliquis. & ita uuvttre.1.
ſeriprun hie per la cim lege Sed die

reperi in duo¬ vt ibi.
ls manuſ. Il-
lud autem ob-
ſeruãdum eſt,

hanc ſingula. ALEXAND. & IaS.

eJ In maſculis niſi in militibus: Evt Inſtit. de teſta. mili.S quini-
ſu. mo Item dic hic eos, qui non poſſunt facere teſtamentum:vt di-

ſpiûs de hoc variatum eſt: at-
tamen ſi hunc peritum ? litera-
rum eſſe * proponamus, nihil
prohibet eum ſcribẽtem hac
omnia facere, ſiue naturaliter,
ſiue per interuentum morbihu-
luſmodi infortunium ei acceſſe.
rit: nullo diſcrimine neque
in maſculis, neque in fœminis
in omni iſta conſtitutione ſer-
uando. Dat.XV. Ralend. Mar-
tij, Conſtatinopoli poſt con-
ſulatum Lampadij, & Oreſtis
VV.CC.
Filiusfamilias nõ poteſt teſtari,
vel codicillari in aduentitiis: ſed in
caſtrenſibs, vel quaſi bene poteſt.
h.d cum l. ſequent. ALEx.

x 1. Idom A. Ioanni P.P.
NEno ee lege, quan nuper
promulgauimus ſ, in re-
bus, qu parentibus acquirinõ
poſſunt, exiſtimet aliquid eſſe
innouandum, aut permiſſum eſ-
ſe filiisfamilias cuiuſcique gra-
dus vel ſexus teſtamenta facere:
ſiue ſine patris conſenſu bona

t t &

1j.

1486

mentum, & habuerit ſeptem teſtes, & credebantur omnes eſſe

liberi, cum duo eſſent ſerui:an hoc

comperto poſtea valeat

minus teſtamentum, quœritur? Reſpond. quod non: cûm eo
tempore, quo adhibiti fuerunt, eis ſtatus queſtio non moue-

batur.VIVIAN.

poſſideant ſecundûm noſtræ le-
gis diſtinctionem, ſiue cum eo-
rum voluntate. Nullo etenim
modo hoc eis permittimuse:
ſed antiqua lex! per omnia cõ-
ſeruetur, quæ filiisfamilias, niſi
in certis caſibus, teſtamenta
facere nullo modo concedit, &
in his perſonis, h qu huiuſmo-
di facultatem i habere iam con-
ceſſ ſunt .S. Dat. Ralend. Se-
ptembr. Conſtantinopol. poſt
conſulatum Lampadij, & Ore-
ſtis VV. CC.

II1. Idem A. Ioanni P.P.
Mnes omnino, quib. quaſi
caſtrenſia peculia habere
ex legibus! conceſſum eſt, ha-
beant licentiam in ea tantum-
modô vltimas voluntates con-
dere ſecundûm noſtr conſtitu-
tionis m tenorem, que talibus
teſtamentis de inofficioſi que-
rela immunitatem prœſtititn.
Da. III. Non. Decembr. Conſtan-
tinopo. poſt conſulatum Lam-

padij, & Oreſtis VV CC.

DE TESTAMENTIS, ET QVEMADMODVM

teſtamenta ordinentur.

TITVLVS

XXIII.

E teſtamentis:id eſt, de variis generibus teſtamentorum, déque eis aperiendis,

ſtamenti.h.d. SAL. Vel ſic: Valet

ADDIT10. Imô dic quôd hodie teſtamenta filiorum teſtantium
de caſtrenſibus vel quaſi, poſſunt expugnari per querelam. PAvL.

& apud acta publicandis ab ipſo teſtaiore, vt ſi quando intercidant, ſit vnde
fides eorum peti poſſit. Et quemadmodum teſtamenta ordinentur: id eſt, de ſolen-
nitatibus, & regulu iuris quas in testamentis ſeruari opus eſt: qua dua inſpectiones
ita inuicem coniunctæ ſunt, atque connexa, vt ſimul explicari poſſint, & debeant. Et
eſt quidem aliud genus teſtamenti, quod myſticum dicitur, cuius ſolennia explicat
l.2 1. Aliud, quod fit per nuncu pationem, d.l.21.S-per nuncupationem. quorum
in vtroque ſeptem claſſici testes exiguntur. Eſt & aliud, quod fit precibus principi
oblatis, ex l. 9 aliud municipalibus gestis, d.l. 19. & Nou. Valentiniani de te-
ſtament. Alia genera teſtamentorum antiqua obſoleuerunt: & nominatim id quo-
que quod per as, & libram fiebat, aboletur l.15. CVIACIVS.

tractari oportet: cûm eo tempo-
re, quo teſtamentum ſignaba-
turr, omnium conſenſu li-
berorum loco habiti ſint, nec
quiſquam eis vſque adhuc rſta-
tus controuerſiam mouerit.
Sine die, & conſule f.
Scriptura teſtamenti publicata
fidem facit, etiam ſi originalis ſcri-
ptura ſit deperdita. h.d. ALEXA.
contord. BAL.& SAL.

II. Imp. ALEXANDER A.
Expedito.

Pblicati ſ ſemel teſtamenti

Conditio testis ſpectatur ſecun-
dum tempus, quo teſtamentum ſi-
natur & error communis pro ve-
ritate habetur.hoc dicit. BAL. Vel
ſic: Sufficit habilitas vera, vel cõ-
muniter putatiua teſtis teſtamẽta-
ri, ſecund tempus ſignationis te-

teſtamentum, ad quod teſtis ſeruus
communi opinione roputatus tunc
liber, fuit adhibitus. ALEXAN.

1. Imp. HADRIAN. A. Catonio Vero *.

Eſtes ſerui a an liberi fue-
rint, non in hac cauſa 9

rem eſſe Ha-

driani legem DE TESTAMENTIS, ET QVEMADMODVM
teſtamenta ordinentur.
Dixit de testante! nunc de teſtamento.
Estes. JCASVS. Siue teſtamentum in ſeriptis fucrit, ſiue
non, ſeptem teſtes ſunt neceſſarij. Vel dic certius, quod hîc

cipum. cont. loquatur de teſtamẽtis in ſcriptls factis. Si ergo quis fecit teſta-

in toto hoc
codice: cte-
ras ver om-
nes poſterio-
tum eſſe prin-

Codex.

Testes ſerui. Huius
reſcripti mentio fit in S.
ſed cum aliquid. Inſtitu.
eod. CVIACIVS.
o In hac cauſa id eſt, in
caſu primo huius legis.
p S Signabatur. quo tem-
pore conſideratur con-
ditio vera, vel putatiua,
vr valeat teſtamentum.
vt hic, & ff. eod. l. ad te-
ſtium. S. conditio.
qOmnium. Error aer-
go cõmunis aliquid fa-
cit: vt ffde officio praſil.
Barbarius. & j. de Lati.
lib. toll.l.j.S ſed & qui do-
mini. & ff.ad Macedon.
lii & jde ſenten, & in-
terlocuto, om. iudicl ſi ar-
biter.
rVſque adhuc. ſcilie.
quando fuit adhibitus.
5Et not quod licèt va-
leat teſtamentum: non
tamen in iudici pote-
rit hic teſtis produci: ve
S de teſt l quoniam liberi.
Et ſi dicas, quid ergo
prodeſt, quod valeat te-
ſtamentum? Reſp, mul-
tum: quia poteſtP pro-
bari per publicam ſcri-



pturam. Vel fortè confi-
tetur aduerſarius taliter
cõditum eſſe teſtamen-
tum. Nam & pereos, qui
mortui ſunt, vel infa-
mes facti, vel abſentes,
non poreſt probari:vt ff.
de Carbo edict. l. iij. S. dua
cauſa. & tamen valet: ſie
ergo & in nuncupatiuo
poteſt hec lex loqui,
quôd vel per publicam
ſcripturam, vel per con-

feſſionem probetur: &

ſie habet ſe conſuetudo:
& facit ad hoc j. de dona.
l in donationibus & S ar-
bit. tut. l. fin. & j.de edic.
diui Hadriani toll. l fina.
2. Alij dicunt eam loqui
tantûm quando fit in
ſcriptis: & ſic intelligut
quod eſt Inſtit. de teſtam.
S. teſtes. Et nuncupari-
uum dicunt non poſſe
probaei per ila an
tum duoru teſtium vim
obtineat: vt j. de fide in-
ſtrul. in exercendis. & ſic
oportet hodie viuentes
eſſe ſeptem:vt jde fidei-
com. l. fin. & ibi plenè de
hoc dixi.
Pieaii l CASS.
Fecit quis teſtamen-
tum non in ſcriptis, vel
in ſcriptis: ſed à priuato
confectum: heres de
morte teſtium timens,
vel quia fuit corroſum,

vel membrana in breui peritura, fecit illud publicari coram iu-
dice, & teſtes fecit iurare omnia eſſe vera, que in eo contineban-
tur, & publica chârta confecta eſt:an valeat publicatio, quari-

tur? Reſp. quod ſic, licèt caſu amiſſum fuerit: quod probare debet



heres: quia qui caſum allegat, ipſum probare debet. VIVIAN.
ſ Publicati. Hœc publicatio ſie fieri debet, vt coram iudice or-
dinario f:vt jcodem l. testamenta omnia. & teſtamentum ape-
riatur, & teſtes iurent, ita eſt verumſicut ſcriptum eſt: & poſteà
in publica charta conſcribetur, ſecundûm lo vel etiã in cadem,
vbi prius erat ſcriptumaſed ſi ſcriptã non erat, publicabitur bac
A a 4

volunpas,
 
Annotationen