Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 4): Codicis Dn. Ivstiniani Sacratissimi Imp. PP. Avgvsti, Repetitae Praelectionis Libri Duodecim — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0859
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
16;

augent rem¬ bon dam.l.fin. & ff de iure dol.j.
Puniunt. vt & S de arbit.l.ne in arbitris. in principio. Et not.

non dari viam malignandi P:vt J. vnde vi. meminerint. & ff de
tranſactio.L.cum hi S ſi cum lis. & ffquemadmodum toſta. aperian.

publicam.

Malignandi
via prclu-

denda.j.S. diem. & Institut. vi

bonori rap. Squia. & j.
de Lati. liber tol l.j. S.ille
autem. & ff. de iudi. l. ſi
2 Periurij oe- legationis. in fin. & l. eum,
caſio non prx qui. S.fin.
tandai Vi relitum.IC A¬
norun, s’vs. Hac authen.
& mulierum. corrigit l. Codicis, & di-
cit, quod intra annum
non poteſt mulier aſſe-
qui relictú: niſi certum
eſſet, quod nuptias con-
trahere non poſſet, vt
quia monacha facta eſt:
ſed poſt ann bene po-
teſt aſſequi relictum, ſi
caueatur de non nuben-
do. Sed quã cautionem
debet prœſtare? Certe ſi
legata erat res immobi-
lis:preſtabit iuratoriam
cautionem, & obligabit
bona ſua: ſi eſt mobilis,
praſtabit fideiuſſoriam
cautionem, ſed ſi nubat,
perdit relictum: & reſti-
tuit rem cum fructi-
bus.VIVIAN.
c Cui relictum. ſumi-
tur ex auth.de nup . qua
vero coll iiij.
dA coniuge. id eſt, à vi-
ro vxori, vel econtrà: vel
etiam ab extraneo: vt
ſubiicit.
e Intra annum. à tem-
pore mortis teſtatoris.
ACCVRS.
J Deficiat. vt quia ſit
eSimilis Gl. monacha facta, vel
in Nouella de conuer ſa: vel ſacerdos,
nuptiu.21 ca.23. ſi eſt vir: vt in cor. hu-
in verbo, ſacoe ius authent.
doi. Et not. quod hæc au-
thent. corrigit l. Codicis
ſecúdam huius tit.
permittebat capere
tim.
gJCum fructibus. ſci-
licet præteriti temporis:
vel ſi dat pecuniam, &
eam mutuatus fuerit a¬
Iicui, reſtituet quantum
percepit: ſed ſi in rem
ſuam vertit, tune vſque
ad tertiam centeſime.
Vel ſi fiat res deterior,
ſuſtinet medietatem pe-
riculi:vt in corpor. hu ius
authent. ACCVRS.
h Idonea. id eſt, ido-
neã habet ſubſtantiam:
vt in cor. ACCVRS.
i Contractis nuptiis. ſci-
licet ſecundis.
Sed an idem in pri-
mis: vt ſi relinquo vir-
gini, ne nubat: vel ei,
quæ nunquam nupſit?
Reſp. ſecundûm loan.
legem veterem ſeruari,
vt nubere poſſit, & ha-
bere legatum. vt ff. de
conditio. & dem. l. cum

d Legati vir-
gini relictum
ne nubat, an
valeat.

ua
¬

eis cupiditas in hoc conſtitura
ſit: quare ſcientes, prudentéſque
periurium committi patimur?
Tale igitur iuramentum con-
quieſcat, & lex Iulia Miſcella

cedat cû Mutiana cautione ſu-
per hoc introducta, à noſtra re-
publica ſeparata. Augeri a ete-
nim magis noſtram rempubli-
cam, & multis hominibus legi-
timè progenitis frequẽtari, quã
impiis periuriis affici volumus:
cum ſatis eſſe inhumanum vi-
deatur, per leges, quaæ periuria
puniunt, viã periuriis aperiri.
Dat. X. Ral. Mart. Conſtanti-
nop. poſt conſulatum Lampadij,
& Oreſtis VVCC.
IN AVTHENTIC.
de nupt.S. que verô nunc ſequi-
tur collaiiij conſtit.j.
Hodie conditio viduitatis in
vidua non ſpernitur, & legatum ei
forma hac lege ſtatuta debetur.
SALYC.
Vi relictum quid fuerit à
coniuged, vel à qualibet
perſona, ne ſecundas ineat nu-
ptias: intra annum quidem non
petat, niſi ſpes nuptiarum defi-
ciat f: poſt annum verô capiat,
praſtita cautione rei cum fru-

ctibus e reſtituendæ, ſi contrà

fecerit. Pro re immobili iurato-
ria cautio fiat cum hypothecis:
pro mobili (ſi perſona ſit ido-
nea h jeadem ſit cautio: alioqui
& fideiuſſor exigitur, ſi praſtari
poteſt. Contractis nuptiisi res
data vindicari poteſt: quod ſic
admittitur, ac ſi ei relictum, vel
ordinatum non eſſet.
Lex Iulia Miſcella correcta in
muliere, eſt correcta in viro: & cõ-
ditio in viduitate appoſita, ſi perſe-
uerantiam non requirit, eſt expe-
ctanda BALD. Vel ſic: Conditio,
quæ viduitatem indicit, ſicut ſper-
nitur in fœminis:ita & in maſcu-
lis: & relictum in caſu viduitatis

De his, que pœnæ, &c. Titxlj.

a Marrimonia a JAugeri. quod fit per matrimonia: vt ff. ſol. matri. l.j. & de

1614

eſt:ita & in maſculis tollẽda eſt: ſed ſi aliquis vxori ſux legaue-
rit, cûm vidua erit, vel quotiens vidua erit: vel econtrà viro,
quando vxorem amiſerit: qualiter intelligenda ſint iſta ver-
ba, queritur? Reſpond quod ſtatim, ex eo quod vidua ert, petit
legatum: non quod habeat neceſſe ſtare in viduitate: ſimili-

futuræ, debetur ſtatim in euentum
ipſius. SALYC.
II1. Idem A. Ioanni P.P.
Egem Iuliam Miſcellam
quemadmodum in fœmi-
nis ſuſtulimus:ita & in maſculis
eſſe ſublatam, pertinere quidem
ad ſenſum noſtræ legis, quã ſu-
per hoc promulgauimus , non
eſt incertum: ne tamen quadam
ambiguitas ſimplices animos
moueat, etiam expreſſiml ſan-
cimus legẽ Iuliam Miſcellam,
& ſenatuſconſultú, m quod cir-
ca eam factum eſt, nécnon Mu-
tianam cautionem, que ſuper
talibus nuptiis introducta eſt,
nõ ſolum in fœminis: ſed etiam
in maſculis ceſſare. Sed quia
apud Vlpianum in libris Sabi-
nianis inuenimus qudam ver-
ba, quæ effugiunt legis Miſcel-
læ obſeruationem:ne quis & ea
ſublata eſſe putauerit, ſanci-
mus, cum huiuſmodi verbis mu-
lieribus aliquid relinquatur n,
ſi vidua erit, vel quotiens vidua
erit, vel cum vidua erit: vel à
contrario maribus, ſi amiſerint
vxores: vel quando ad cœlibatum
peruenerint: non vetari ea vindi-
care, vel legitimo modo ſu-
meré, quæ eis derelicta sut. Ne-
que enim vt permancãt P vel
fœmine in viduitate, vel ma-
ſculi in cœlibatu, videtur eſſe
relictum: vt locum ante f no-
ſtram legem habeat lex Iulia
Miſcellar, qua iam perempta
eſt: ſed cum primum hoc enene.
rit, illic competat talibus per-
ſonis eius, quod relictum eſt,
perſecutio ſ:quia ſub conditio-
ne relictum eſſe videtur, ſiue ſe-
mel, ſiue in annos ſingulos hec
liberalitas fuerit conſcripta qua-
ſi pro ſolatio ſu triſtitiet. Dat.
Ralend. Nouembr. Conſtanti-
nop. poſt conſulatum Lampadij,

& OreſtisVVCC.

ea

DE HIS, QVE POENE NOMINE IN TE-

ſtamento, vel codicillis ſcribuntur, vel relinquuntur.

TITVLV

C

S XLI.

Onstitutio quoque huius tituli noua eſt de legatis, fideicommiſſis, libertatibus,
hereditatibus datis, ademptis, vel tranſlatis pœne cauſa. Et penæ cauſa lega-

tum relinquitur: quod non gratia legatarij: ſed in odium, & pœnà heredis relinqui-
tur, vt putà hoc modo, Heres, ne Gaio filiam tuam deſpondeas; ſi deſponderis,

tale. 3. Mauiæ. & l. quotiens & l.Titia. quæ ſunt contrari huic
auth. hîc enim tantûm de ſecundis dicit nuptiis. 2. Alij: vt Ir.
e Virgines st dicunt idem in virgine multô magis: cûm virginum vita ſit
feliciores con- felicior, quam continentium: vt in auth. de leno. coll. iij.

tinentibus.
fadde Fabianu
de Mõte trat ma huiuo¬¬
de empt.3. parte tenent communi

rincn52.

Codex.

ADDITI O. Tu teneas opinionem Ioan quam Azo in ſum-
huius tituli in fine putat indubitanter eſſe veram: & eam
ter doctores.
Egem IuliamCAS vS. In prima parte dicit Imperator,l
Li ſeut in feminis lex lulia, & Mutiana cautio ſublata,1

ter in viro, cûm huiuſ-
modi liberalitas ſit pro
ſolatio ſu triſtiriœ: &
non pro indicenda vi-
duitate. ff. de verborum
ſignificatione. iſta lex ſe-
quens debet poni: quia
pulchra eſt, & vltima
ſuggeſtioni, &c. quæ ſe-
quitur. VIVIAN.
e Promulgauimus. vt
S. l proxi.
l Expreſſim. nam ali-
ter videtur eſſe negle-
ctum: vr ff de iniur. l.
item apud. S hoc edictum.
ACCVR.
m Senatu ſconſultum
quod non habemus.
n Relinquatur. ab ex-
traneo, & non à marito:
vel etiam à marito.
o 5 Legitimo. ſcilicet
actione ex teſtamen-
to, vel hypothecaria-
ACCVRS.
p J Permaneant. ſuffi-
cit ergo vel modicum
ſie ſtetiſſe: vt hic, &
ff de ann. lega. l. filiæ.
quod ſi vt perpetuô ſie
ſtaret, non expectare-
tur conditionis euen-
tus: quia ſtatim vt im-
poſſibilis, haberetur
pro nulla, ſiue à viro,
ſiue ab alio relinqua-
tur: vt Sl proxi. & ffade
cond. & demon. l. cum
ita legatum ſit. hodie
tamen contrà: vt in au-
then.S eod. l cui relictum.
ACCVRS.
q Vel pro ſaltem.
r Miſcella. hoc ergo
caſu non habet locum
lex Iulia Miſcella.
ſ Perſecutio. & perpe-
tuô apud eu remaneat,
etiam ſi nubat: niſi vir
vxori, vel vxor viro re-
liquerit: quia tunc ſer-
uantur ea, que de ſe-
cundis nupriis dicuntur:
ſiue intra tempus lu-
ctus, ſiue poſteà ſecun-
das ineat auptias: vtS.
de ſec.nup l.j. & l.fœmi-
n. Quid ergo dices
de eo, quod quotidie
habemus in vſu relin-
quendi, ſ vxoribus no-
ſtris victu, & veſtitum,
quãdiu in domo noſtra
caſté vixerint? nonne
quodammodo videtur
indici viduitas? & ſie b bEt male Ca-
videtur eſſe: vt dicit au¬ ſle enim etiã
.. viuere intelli-
then. S. eod.l. cui relictum. gitur, qua ſe-
ADDITIO. Tu dicas, cundo nubit:
quod per talia verba neque ſecun-
non impeditur mulier dis nuptiis
tranſire ad ſecunda vo¬ contractis ca-
ſtitas amitti
ta, & capere relictu, videtur.
ſecundûm Bartol. hic.

a Impoſſibilis
cõditio habe-
tur pro nulla-

J Aliàs, vt lo-
cu vel ante
nostram legem
habuerit lex
Iulia, &c.



quia caſte, & honeſtè viuere dicitur, que virum accepit:vt l mu-

lier.j. S-cum proponeretur. ff.ad Trebell. licet Bald. in l. cum filius.S.

qui Mutianam ff de lega. . teneat contrarium. Vnde conſilium
eſt, qud addatur in verbis teſtamenti: & quod ad ſecunda vo-

ta non tranſierit.
t Triſtitiæ. quia amiſit vxorem: vel

econtrà vxor virum.

DE HIS, QVE POENE NOMINEINTE-
ſtamento, vel codicillis ſcribuntur, &c.

EEe 4 Suporua
 
Annotationen