Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 4): Codicis Dn. Ivstiniani Sacratissimi Imp. PP. Avgvsti, Repetitae Praelectionis Libri Duodecim — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0917
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
1729

De bonis quæ liberis, &c. Titlxj.

I viua.) CASVS. virili. & hac habent locum in ne-

Si mater decedens
lios reliquerit: aut om-
nes ſunt à patre emanci-
pari, aut omnes in ſa-
cris partis conſtituti, aut
quidam emancipati, aut
quidã non. Primo caſu
proprietas reru mater-
naru penes filios reſta-
bit, & in virilem vſusfru.
partẽ pater vocabitur. In
ſecundo caſu, vſusfru.o¬
mnium rerum penes pa-
trem reſtat proprietate
remanente apud filios.
Tertio caſu, rerum filiis
in poteſtate exiſtentib.
quaſitarum vſusfructus
apud patrẽ in ſolidum
remanet: cum emacipa-
tis in partem vocabitur.
& hoc in prima. Idem
eſt in nepotibus vel pro
nepotibus conſtitutis in
poteſtate vel emancipa-
tis. & hoc in ſecunda:vt
fiat ſc. ſimilis diſtributio
in his, que in filiis.
a Deſtituitur. ſecun-
dûm ius autiquum.
b Vtrique ſe caſui.
cJ Praſcripſimus. id eſt,
diximus quid iuris ſit.
d Accipiet. ſc. dimit-
tendo eos à ſacris.
e S Praſcripta. dicta hac
1. J Sed nunquid idem
in ceteris aduẽtitiis ho-
die? Reſp. non:quia hæc
lex ideo hoc admittit,
quia deceſſit vxor huius
viri, que vnum corpus
erat cu eo, & eius frue-
batur bonis ea viuente.
Et ſic no. caſum quo
ſuccedit vir vxori in ali-
quo: vt no.S. com. ſuc-
ceſſl adfinitatis.
fJ In nepotib. quidquid
ſequitur, vno verbo di-
xiſſe potuit, ſcilicet idẽ
eſt in nepotibus & pro-
nepotibus, & cœteris in
poreſtate conſtitutis, vel
emancipatis.
gJEx hac lege. ſi ſunt
nepotes iſti emancipati:
vt & de filiis dixit. aliàs
totu pater habet vſum-
fructum:vt S.ad Tertul.
l fin.Sfi& S proxi.S..
hVocandus eſt. in bonis
vxoris, qu eſt auia ne-
potum q Et dic vel in
totum, veluti ſi ſunt in
tur, triente ..ſ.....
ſed ideo id de poreſtate: vel in virilem,
traxit Iuſti. ſi emancipati.
nianus, quia i Conſtitutum eſt. ſed
illu trienté ſu- diſtinguitur ſint in po-
ſtulit per l cs teſtate vel non.
toqua li R J Conſtituat. ſcilicer
contra eos, id eſt, in ne-
cem eorum.
I Deteriores. vt filiorũ
quidem iura per partes
minuantur: nepotum
verô immutilata iura
ſeruentur.
m JHabeat nunc ſepa-
rat quod ſuprà cõiunxit.
b PrEmium nSPramium quod P eſt
manumiſſis. hodie dimidiu vſusfru-
nis patri dimi ctus:vt j. tit. jl. cü opor-

um vſusfru- tet. S. cum autem. & In-

* al. alijin au: ſtitu per quas perſo noac-
poteſtate: alij quiri S hoc quoque.
ſu iuris ſintcir. OS Accipiat. quod ho-
aa &c. die eſt dimidia vſus-
Codexs

peod. Theo.
b..tit. 9-lS-

t e in meis
manuſe.

a Vir ſuccedit
vxori in ali-
quo.

J In Codice
Theod. pro
incluſ legeba-

potibus & pronepotibus, SALYc.

I1I. Impp. THEOD. & VALENTINI.
AA. ad Senatum vrbis Romæ.

Iviua f matre emancipati
ſunt filij, & poſtea deceſſit
mater: quoniam omni commo-
do deſtituitur? pater, neque
retinet vſumfructum, viriles ei
inter filios(ſiue vnus, ſiue plures
ſint) vſusfructus tribuimus por-
tiones.Sin verô mulier moriẽs
alios ex filiis emancipatos à pa-
tre, alios in patria poreſtate di-
miſerit:in hoc caſu diſpari vte-
tur maritus defunctæ beneficio,
quo caſu vtrique? praſcripſi-
mus c: id eſt, circa eorum quidẽ
portionẽ qui adhuc in ſacris re-
tinentur , vſumfructum ex le-
gu auctoritate retinebit parer: &
prmium delatæ emãcipationis
cûm volet accipiet d. In eorum
verô parte quos exiſſe de pore-
ſtate viua matre cõſtiterit, vſum
fructû virilis inter eos portionis
ſecundum preſcriptae percipiet.
In nepotibus f etiam vel ne-
ptibus hoc obſeruandum eſſe
cenſemus, vt maritus qui vxore
mortua nõ extantibus filiis cum
ſolis nepotibus vel neptibus ex
hac legesad emolumentum vo-
candus eſt h:ſi vnus, vel vna, plu-
réſve nepotes ex filio vno, vel
pluribus, qui in poteſtate defe-
cerunt, procreati ſunt: hoc iure
vtatur, quod de filiis conſtitu-
tum eſt i. Nam licet hoc nouum
præſens lex conſtituatin nepo-
tes, non tamẽ ab re eſt, vt in hoc
caſu deterioresl’eſſe nepotibus
filij non ſinantur. Habeat P igi-
tur auus ventẽs cum nepotibus
in poteſtate durantibus, vſum-

fructum bonorum omnium que

ex defuctæ auie ſucceſſione de-
lata ſunt. Cum verô his quoque
libertatem emancipatione largi-
tur: ſimiliter & ab ipſis (ſicut de
filiis conſtitutum eſt) præ-
miumn manumiſſionis)y acci-
piat e:vel ſi ex pluribus alteros
manumittit P, alteros retinet: ex
parte manumiſſorum legiti-
mum prœmium, ex parte verà
in poteſtate manentium reti-
neat vſumfructum.
Quod ſi nepotes aſint neptéſ-
ve, aut ex emancipator filio aut
ex filia procreati, aut ab ipſos
auia viuente ſacris dimiſſi: idem
auus virilis cum ipſis portionis
habeat vſumfructum. Si verô ex
nepotibus neptibûſve tempore
quo in auiæ ſucceſſionem vocã-
tur, alij in aui ſunt poteſtate*,
id eſt, mariti defunctæ, alij ſui iu-
ris ſunt circa perſonas quidẽ eo-
rum qui in poreſtate conſiſtunt,
& in vſufructu conſequendo, &

Valentiniano Ill.AA. Coss.

1730
fructus.

p y Manumittit. poſt
mortem auiæ. & ſemper
dic, id eſt, emancipat: vr
ff.quando ac. de pec. eſt an.
LjSSj.
qy Quod ſi nepotes. dixit
de nepotib. filij qui re-
manſit in poreſtate. nuc
ponit de nepotibus filij
emãcipati, vel fili, ſub-
iungitur poſtea de mix-
tis, id eſt, quando aliqui
ſunt in poteſtate aui!
aliqui non.
r J Emãcipato. poſt éus
emancipationem. & ſie
nõ ſunt in poteſtate aui:
vt Inſtit quib, mod ius pa.
po ſolu.S. finali.
ſ Ab ipſo. ſ auo.
t Nepotes. ex altero fi-
lio.

in emancipationis premin con-
quirendo, ratio ſupradicta ſer-
uetur. In his verd qui ſui iuris
ſunt, facultas capiendi vſusfru-
ctus virilis inter eos portionis
habeatur. Eadem autem & de
pronepotib. vtriuſq; ſexus ſan-
cimus: manente definitione qua
de ſingulis ſancita eſt, etſi filij
ſint pariter ac nepotest. Dat.
VI.Id. Nouemb. Theod. XIII. &

Pater per tranſitum ad ſecunda
vot, non perdit vſumfructum ſibi
quaſitum in rebus filiorum. SAL.
III1. Imp. LEO A. Calliſtrato.
P.P. per Illyricum.
Mnem ambiguitatis con-
fuſionem amputantes, hac
liquida & compẽdioſa lege ſan-
cimus circa vſumfructum ma-
ternarum rerú nullam eſſe diffe-
rentiam, ſiue in priore matri-
monio pater ex quo filios habuit
permanere voluerit, ſiue nouer-
cã filiis ſuperinduxerit: legibus
que de maternis bonis late ſunt,
ſuam habentibus firmitatemv.
Parres igitur vſumfructum ma-
ternarum rerum etiam ſi ad ſe-
cundas migrauerint nuptias, ſine
dubio habere debebunt: nec vl-
lam filiis, vel quibuſlibet ex per-
ſona eorum cõtra patres impro-
bam vocem * accuſationémque
poſſe competere. Dat. Ral. Sept.
Anthemio A. Il. Coss.

DE BONIS QV LI-
beris in poteſtate patris con-
ſtitutis, ex matrimonio vel a¬
liàs acquiruntur, & eorut
adminiſtratione.

Si mater filiis reli-
ctis deceſſerit, bonorum
eius vſusfru, penes pa-
trem remanebit, pro-
prietate apud filios exi-
ſtente, ſiue pater ad ſe-
cundas nuptias conuo-
lauerit, ſiue non.
u Firmitatem. vt bona
eius eo cõuolante ad ſe-
cundas nuptias, filiis no-
mine rerum maternarû
ſint obligata, & reſeruẽ-
tur hc commoda filiis
primi matrimonijve S.

de ſe nup. lſi quis prioris.

facit mentionem de tri-
bus ſuperioribus legib.
xVocem vt J.ti.jl.cum
oportet S.non autem,

DE BONIS, &c.
Superiori titulo modi-
cum quid dicti eſt de bo-
nis filijsfamilias obueniõ-
tibus. Nunc autem gene-
raliter ponit de omnibus
bonis eis ex quacunque
cauſa obuenientibus, &
adminiſtratione patri in
talib. competenti. AZo. Ge-
neralior eſt hic tit. quam

LXI.

Onis maternis & materni generis in
lhoc tit adiũgitur l. 1.3. 4. qua filiuf. ſuperior, cum ſuperior de
vel filiaf ex cauſa matrimonu, adquirit, delatis à linea materna,
putà ex cauſa dotis qué maritus, vel ex
caſu donntionis propter nuptias, quẽ vxor lucratur ſoluto matrimo-
nio, vel ex hereditate legato fideicommiſſo mariti vel vxoris vt eodẽ
iure ſint, quo dicti eſt titulo ſuperiore eſſe materna & materni gene-
ris. Ab his ver qua ex matrimonio adquirũt, recte l. 2. ſeparat doté
quã filie nomine, aut donationë propter nuptias, quã fil nomine pa-
ter dedit, quoniã ea ſine vlla deminutione ad pleni redit ad patrem
ſoluto matrimonio, vel ipſo iure, vel ex cõuẽtione: vt ait l. vlt S. cõm.
vtr iud quia profectitia eſt, nõ aduẽtitia Mortuo autẽ patre inteſta-
to filiis ſuperſtitib. ea dos vel donatio propter nuptias in cõmune re-
digitur ex teſtamento, ſi collatio bonor fuerit à patre prohibita nomi-
natim, vt exigit Nou. 18 adſcriptis heredib extraneis filij filiaj, do-
tes ſuas pracipuas habẽt, qua ad patrẽ redierãt, teſtaméto auté facte
inter ſolos liberos, nõ habẽt eas pracipuas, niſi eatenus quatents ex bo-
nis ſuis pater aliis filiis dedit ex eadẽ cauſa, vel militiæ adipiſcenda
gratial. vlt. Porrô in l-y-huius t-bonis qua ex matrimonio filuf. ad-
quirt, adiugutur etiã qua ex ſpõſalib. adquirãt, putà munera ſpõ ſa-

TITVLVS

conſtituit l. 6 vt nullori bõ aduẽtitiorum dominiũ adquiratur patri
per filiüf aut filiãf ſed vt eorũ vſufructu cõtentus ſit. Et ſeruandum
quib gradib res lente proceſſerit, ne repẽtino quo iure populus vteba-
tur eius, quod etiã factu difficile eſt, populo mãdaretur obliuio. Qua-
ſtionis eſt, mortuofiliof ad quẽ hodie pertinet bona eius aduentitia,
& an heredẽ in eis habere poſſit. Et cõſtat teſtamentarii heredẽ ei
habere nõ poſſe; quia filisf teſtamenti factionẽnõ habet, niſi de caſtr.
aut quaſi caſtr. bonis, ex priuilegio militia, nõ item de aduẽtitiis, qua
nec alienare aut obligare poteſt ſine voluntate patris, l.2. J. de caſtr.
pec. mil. teſtamenti facere nec voluntate patris qui eor bonorû v¬
umfructum habet. l.vlt.S. filiis. h.t. imô nec ſi eorum quorundã bon-

vſumfr n hahet l. Impf ad Trebl pen, qui teſt fac poſ quia
IIi lex

t Calligrato.

Mnem. J CASVS.

* y text & ibi
Barrol. Nouel-
la de Nuptis.
22.3.S. ſoluto.
vbi dicitur
manentem in
viduitate in
priore matri-
monio mane-
re intelligi.

S.in illo.2. Vel dic quod-

Continuatin.

litia qua & ſpõſalia dicütur, & ad extremi Iuſtinianus generaliter
 
Annotationen