Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 4): Codicis Dn. Ivstiniani Sacratissimi Imp. PP. Avgvsti, Repetitae Praelectionis Libri Duodecim — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#0946
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
1787

Codicis Liber ſeptimus.

nor viginti annis inter viuos, niſi cauſa cognita: quia nec lex
Iuſtiniani permittit minori xvij. annis, niſi in teſtamento, vt In-
ſtit. qui manumitlere non poſſ.S.fin. & S eadem l.
I in fraudem. CASVS. Libertas in fraudem eorum qu fi-
Ses leben r dara, non valet Siverô debitori fiſcal aliquis

pecuniam qui ſeruo
ſubminiſtrauit, & ſie
manumiſſus eſt, non re-
uocabitur libertas: cum
nihil de bonis debito-
ris per hoc fuit deminu-
tum.

aPraſeriptior a Non valet. * vtff. de
ne decem an¬ a: n-’
iur fiſci. in fraudem. S. à

defen¬ te;
oouu deten dobiore uiſi preſcriptio.
bertas in frau- ne decem annorum de-
dem fiſci da fendatur: vt ff.qui & à
ta quibus.l. ſi cum fideicom-
miſſa. S. Ariſto.
bB Patrem vt cûm eſſet
ſeruus, & pater tuus
erat ſcilicet naturalis.
c S Emptori. ſcilicet ſup-
poſito à ſe qui emerat à
fiſci debitore.
JEmptori. Ex ſpecie hu.
ius l. ſatis conſtat legẽ-
dum venditori. Grci ſie
vertunt, r apéru. Hæc
nomina ſæpe commu-
tantur. Vide ſcripta lib.
1.obſer cap. 10. Vide not.
ad l ſi in emptionem ff. de
at. emp. & ſeripta adl.
vbi ff de rebus dubiis. Cv-
LAC.
d Defuiſſe. cum pre-
cium ſuccedit loco rei:

vtff. de petit. hered. l. ſi

rem.
fideicommiſſa-

Ec
triam. CASVS.
Libertatem ſeruo teſta-
toris per fideicommiſ-
ſum relictam dandam à
pupillo, an tutor pupilli
preſtare poſſit, quari-
tur? Dicitur quod non.
Idem erit ſi rogata erat
pupilla ſeruum ſuú ma-
numittere certo tempo-
re ætatis ſuæ, nec fecit,
ſed ante tempus illum
tutor manumiſit quia
manebit in ſeruitute,
nec erit liber. alij mo-
di caſuum ponẽdi ſunt
ſicur dicitur in glo.
commiſſaria eS Praſtare. niſi b in-
Iibertar e fans ſit, tunc enim ſuffi-
mine ſui pus cit ſolus tutor, ſicut in
pilli, an & hereditate: vt S. de iur.
quando poſſit deliberandi.l. potuit. & l.
prſtare. ſi infanti. & hoc in ſer-
uis teſtatoris. ſi autem
eſſent pupillæ, non opus
forſan eſſet inquiſitio-
ne: & ſufficeret auctori-
tas tutoris: vtS quando
decreto opus non eſt. l fin.
& l. j. Vel dic ſecundô

quod non poteſt tutor
manumittere ante cer-
tam etatem quam ſta-
tuerat teſtator. nã poſt-
ea poſſet ſolus tutor,
arg ff de manu. L iiij. S ni-
hil autem. & de minori.l.
verum. Sitem quari. Vel
Claudius cen- tertiô dic quod hie eſt
tum annis ſe- caſus qui eſt ffde manu.
nior fuerit ho¬ l. ſeruus furioſi. Sed arg.
um Impera- contraffde fideicomlib.
orum pater ex cauſa.
Idebitor. CASVS.
Si ex adminiſtratio-
ne tutelæ vel curæ, adul-
to vel pupillo factus ſis
debitor in x, & te non



Tutor fidei-

al. ſimplici-
ter Antoninus.
aliàs nullus A.
ſeribitur.
* Verbû Clau-
dius prauo
ertore à libra-
riis inſertum,
delendum eſt:
cum nec ſit in
vllo manu-
ſeript. nec

cium fuit ſolutum redemptori ma-

numittenti. SALYC.
V.Idem A. Priſco.

I in fraudem eorum quæ fi-

ſco debebantur, probari po-
teſt libertas data: non valet a.
Sed ſi pecuniamis quem patrẽ?
tuum appellas emptorice dedit,
& ab eo redemptus, ad liberta-
tem perductus eſt: nihil vide-

tur bonis defuiſſe d eius qui fiſ-

ci debitor dicitur.

Solus tutor non praſtat liberta-
tem à pupillo debitam SALYC.

VI.Impp. DIOCLET. & MAXIM.
AA & CC. Olympio.

Ec fideicommiſſariam li-
Nhecaaren à pupila ſua ſer-
uis debitam tutorem poſſe pre-
ſtaree, certi iuris eſt, vnde ſi
hos quos tu rogata fueras ma-

non valet legatum.

numittere tempore certo ætatis
tuœ, ad libertatem non perduxi-
ſti, ſed tutor manumiſir, reman-
ſerunt in ſeruitute.
In fideicõmiſſariis libertatibus
fraus conſideratur ex euẽtu tatiim.
SAL. Et collige hic quod fauora-
bilius eſt directũ quam obliquum:
quod tene menti, ſecundum BAL.
VII. Iidem AA. & CC. Zotico.
I debitor ex adminiſtratio-
She eure dominus tuus non
ſoluendo conſtitutus, fideicom-
miſſariã tibi reliquit libertatem:
cûm in fideicommiſſariis liber-
tatibus euentû inſpici tantum f
obtinuerit, nihil eius voluntas
tibi prodeſſe poteſt.
Græcam constitutionẽ hic deeſſe
putat Anton. Auguſtinus, cuius ar-
gumẽtum extatS. vlt. Inſtit. quib.
ex cauſis manumit non licet.

QVI NON POSSVNT AD LIBER-
TATE 1M PERVENIRE.

TITVLVS

XII.

DIerit dehil qui mamutmiti
non poſſunt, id eſt, qui apud dominos perpetuam ſeruitutem colunt. Quales ſunt
damnati in vincula perpetua ob maleficium aliquod. Nam damnati in tempora-
ria vincula, finito tempore pnæ perduci ad libertatem poſſunt. & hac eſt ſententia
l.I.qua Diuis fratribus tribuitur à Papiniano in l.fratres. . de pœnis, vnde in in-
ſcriptione l.Lita videtur eſſe legendum, Imperator Antoninus & Verus AA. vel
vt in quibuſdam libris, Imp. Antoninus A ſuppreſſo nomine fratris, vt fit alias ſa-
pe, & in ſubſcriptione, Dat.XVI. Xal. Iul.ipſis Antonino & Vero AA. Coſſ.Vnde
quem patrem ſuum Imperator dicit l.t.is eſt Antoninus Pius, non quem perperam
ſubiecerunt, Claudius. Et hoc quoque notandum eſt ex l.. ſeruum in perpetua
vel temporaria vincula damnatum, non fiari ſeruum pœna, ſed in dominio & po-
teſtate eius remanere cuius fuit antequam damnaretur, vt l.aut damnum. in fin.
ff. de pœnis. Huic vero in l.2. adiungitur ſeruus testatoris vel heredis, quem te-
ſtator in teſtamento ſuo pœna cauſa manumitti vetuit. Nam & hic in ſeruitute
perpetua moratur, vt nec ſubiiciatur emptor aliquis fiduciarius qui eum redimat
ipſius ſerui nummis, interpoſita manumittendi fide, ab eo manumitti poſſit. l.4.S.
in illis. ff.de manum. Et his quoque addamus eum, qui in perpetuam ſeraitutem
vaniit, & qui à prefecto vrbi vel praſide prouinciæ in perpetuam ſeruitutem dam-

natus eſt,

Serui damnati ad perpetua vin-
cula, non poſſunt ad libertatẽ per-
duci: nec damnati ad tempus, du-
rante tempore pœnæ: ſed finito ſic:
& libertas medio tempore eis reli-
cta, tunc eis prodeſt. SAL.

1. Impp. SEVERVS & ANTONIN.
AA. Toquato.

gſ Vm diuus Claudius
e pater meus conſtitue-
rit, à præſidibus pro-
uinciarum, vel qui coërcendo-
rum maleficioru poteſtatem ha-
bent, in perpetua vincula dam-
natos ad libertatem perduci non
poſſe: hi qui intra tempora
pœnæ liberi & heredes eſſe iuſſi
ſunt, aut legatum fideicommiſ-
ſûmve acceperunt: neque liber-
tatem h adipiſci, neque quic-
quam eorum qua his data ſunt

capere poſſunti. Quod ſi pœnæ

eum qui exportandus veniit. CVIAe.

tempus compleuerint: iam omni
vinculo exoluti, & quaſi ad pri-
ſtinam vel ſimplicem l ſeruitu-
tis conditionem redacti j, & li-
bertatem, & ſi qua teſtamentis
dominorum illol tempore de-
functorum acceperunt, ſine vlla
quaeſtione poœnæ prterit con-
ſequanturm.
Prohibitus in pœnam à teſtatore
manumitti, non poteſt eti per em-
ptorem ad libertatem perduci:pro-
hibitus verô propter aliquod mini-
ſterium familiare, offici ne ceſſitate
ceſſante non prohibetur venire &
manumitti.SAL.

I 1. Impp. VALERIANVS, &
GALLIENVSAA.
Theodoro.

Is quiden qui ſin Jteſtamen-
Ato vetitus eſt manumitti, ad

1788

exiſtente ſoluendo, fideicommiſſ. libertatem non fraudis con-
ſilio Sticho reliqueris: cûm in fideicommiſſ. libertatem ſolus
eu entus damni ſufficiat: licèt fraudis conſilium non interceſſit,

f Inspici tantum. vt ff de reg iur. l fraudis. Sed cur eſt ſecus in

directis:vt Seodl.j. Reſ.
direct quiparantur
illis: quæ dãtur inter vi-

uos:at illæ exigunt hæc

duo.vr Inſtit. qui manu.
non poſ. S. in fraudem. 2.
Vel directe b compe-
tunt ſtatim adita here-
ditate, nullo heredis
beneficio: fideicommiſ-
ſarias ipſe praſtat:at ni-
hil vltra vires hæredita-
tis preſtare tenetur: vt
S.ad le Falc. l. ſucceſſores.

& ff. ad Trebel. l.jj pen.

QVI NON POS-
ſunt ad libert. &c.
Dixit ſuprà quando
manumiſſio impeditur ex
perſona manumittentis:
nunc quande ex perſona
manumiſſi.
5 Leg. Impp. Verus
& Antoninus. Nam ij
ſunt eiuſdem conſtitut.
auctores, qui aliàs diui
fratres ſœpè in iure di-
cuntur, vt conſtat ex l.

fratres Impp. ff de pnis.

CVIAC.
ſs vn diue ea.
ss vs S ſſeuusso
delictum condemnatus
fuerit vt in perpetuis ſit
vinculis:an ſi ei libertas
fuerit relicta vel here-
ditas, poſſit illam cape-
re, quæritur? Dicitur
quod non. vel dic quod
debeat eſſe in vinculis
vſque ad annum, ſi me-
dio tempore fuerit ci re-
licta, &c. Si verô tem-
pus penæ iam effluxe-
rat, & poſtea aliquid ei
relictum eſt: ſine vlla
quaſtione ponæ prate-
ritæ, quæ ei relicta ſunt,
conſequetur. & hoc iu
ſecunda. VIVIAN...
g(Hi qui ſub. à ſimili.
hi qui, &c. & ſic mutat
caſum.
h Neque libertatem. vt
& ff.de manumiſl. ſeruus
hac lege & qui & à quib.
l.ille. S fin.
i Poſſunt. niſi cauſa vi-
ctus legetur: vt ff de his
qua pro non ſcriptis ha-
ben. l. ſi in metallum. &
de ali legal ſeruos.
Simplicem. namS
prius dupliciter erãt ſer-
ui, cûm eſſent in vincu-
lis. Dic ergo ſimplicem
ad differentiam gemina
ſeruitutis.
l Illo. quo erant capa-
ces, & ſic contrà ffde le-
ga ij. l. cum filius. S. ſer-
uus. Solu. hic eo tempo-
re quo iam ſunt capa-
ces. 2. Vel ſecundûm Il.
illa ſecundûm iſtampro
prima, ff-communia pra-
l.fin in fin.
m Conſequantur. vt ff-
de pœnis. l fratres.
S quidem. CASVS.
Si teſtator in teſta-
mento ſuo vetuerit ler-
uum ſuum manumitti:
an

Directarum
libertatum &
inter viuos da.

tarum ſimilid
tudo.

b Directarum
& fideicõmiſ-
ariarſ liber-

tatum diffe-
rentiæ.

Lib. 48. Baſil.
tit.17.

tretracti.

cSimplex ſer-
uitus qu his
dicatur.
 
Annotationen