1959
care tenore ſententiæ
perſeuerante, benè po-
teſt:vve ffde re tudic. l. a¬
ctor. JSed an interpreta-
ri verbum dubiu ſentẽ-
tiæ poteſt idem iudex?
Reſpon quod ſie, ſecun-
dûm H. vt ffde app lab
executore, in princ.
NterlocutioJCCAAsvs.
Pracepit iudex alicui
ſoluere pecuniam: & ſi
non intra certum tem-
pus ſolueret, quod da-
ret duplum:an tale pre-
ceptum habeat vim rei
iudicatæ, quaritur? Di-
citur quod non.
a Voluntas. condem-
natur aliquis in pecu-
nia: ſed ſummam, vel
cuius moneta ſit, non
interpretatus eſt.
b J Potius. ſic & ſuprà
de ſentent.ax ſtipulatio-
ne. & ſupra eodem. l. j.
AccvRs.
Vdex. CASVS. Si
Ider lleuatus au
cauſam, eam exami-
nare, nec audire volue-
rit: ſed dié partibus, quo
iuri ſe præſentent, aſſi-
gnauit, & libellum al-
teri parti miſit: & ei ſub-
ſcripſit, ſignificans quod
aduerſarius in poſſeſ-rei
petitæ mitteretur: an
eiuſmodi ſeriptura vim
rei iudicate habeat, que-
ritur? Dicitur quod non.
VIVIAN.
e Locum dederat. id eſt,
7 Sententia
ſeceſſerat: aliàs, id eſt
prereartn ſil levlerat; auas, u er,
ſorumteſtiunm ceſſauerat. Accurſ ſic e¬
pecunia cor¬ nim dicimus in vulgari.
ruptorum lata vel verius, id eſt, ſtatue-
meo iure va rat.
let, ſed contra dq Debuit. vt j. ſi per
cam reſtiturio, im, vel alio modo. lfin
in integrû da¬ Vim, veu auo nouo. uſn.
tur. V. ramen e Datam ante diem
Socinum regu, forté quo debebant
367. incipiente, conuenire.
ſententia, pr fNon ambigitur. vtff.
textu adde a de regul iur l. omnia, qua.
pellam Tholo e regul. iur.. omnia, q
ſanà deciſaea Sed videtur contra, ſf.
de acquir. poſſeſſion. l. iu-
fe. Sed illud intellige
ſi ritè data eſt, etſi non
iuſtè: quia benè fuit
ſeruatus ordo iudicio-
rum.
Rogramma.J CASVS.
Pone quod iudex
propoſuit ſcripturam,
qua continebatur, quod
qui ita faceret, ita puni-
retur: nunquid vim rei
iudicatæ obtinet? dici-
tur quôd non, & hoc in
prima. Idem eſt, ſi alicui
minatus fuerit, niſi ſol-
beret:quia talis eſt com-
minatio. VIVIAN.
gJ Programma. cum i¬
t Programma dem in diuerſis traditur
quid eſt. libellis, tune dictum
bNuga. eſt programma: quaſib
procedens gramma: id
eſt, litera, que per diuer-
ſa dirigitur loca præce-
pro iudicis, ſecundûm
Azo. Sic enim plerun-
que in cor, authen poni-
tur.2. Vel dic ſecundûm
Ioan. vt differat ab epi-
ſtola. cum de ea hic in
l. ij dicatur quod pro-
gramma ſit ſcriptura
Codicis Liber ſeptimus.
Hdus Septembris, Albino, &
Maximo Conſulibus.
Verbum iudicis indiſtincte pro-
latum, neceſſitatem non importat,
iam ſcriptum in actis. BALD. Vel
ſie; Verba comminatoria non ha-
bent auctoritatem rei iudicatæ. SA-
LYC.
III1. Imp. GORDIANVS A.
Aſclepiodoto.
Iterlocutio praeſidis apuda-
cta ſignata, vt niſi ſolutioni
debiti is, qui conuenitur, obſe-
quium praeſtitiſſet, duplum, ſeu
quadruplum inferat: voluntas?
potius comminantis, quam
ſententia iudicantis eſt: cum
placitum huiuſmodi, ne rei iu-
dicatz auctoritatem obtineat,
iuris ratio declaret.
Iudex debet audire, & exami-
nare, non fulminare. BALD. Vel
ſic: Fulminatio iudicis ſtatim libel-
lum exequentis non habet auctori-
tatem rei iudicatæ.SALYC.
v.Idem A. Iucundo.
Vdex, qui diſceptationi lo-
Ioe erir e, partiun al-
legationes audire, & examina-
re debuit d nam ſubſcriptionem
ad libellum datame talem,
qua diuerſam partem in poſ-
ſeſſionem fundi mitteret, vi-
cem rei iudicatæ non obtinere,
non ambigitur f.PPXII. Ralen.
Februar. Gord. A. V. & Pom-
peiano Coss.
Literæ præſidis in præſidiali pa-
latio poſitæ, vel in prouinciam miſſæ
terrorem continentes, vel ipſius me-
ram auctoritutem reſpicientes, non
habent vim rei iudicatæ.h. d. ſecun-
dum vtramque expoſitionem gloſ-
ſe.SAL.
V1. Impp PHLIPPVS A. & PHILIPP.
C. Caſſiano.
Rogramma, s ſi quod à
præſide prouinciæ propo-
ſitum eſt, vim rei iudicatæ ne-
quaquam obtinere poteſt: nec
comminationem vim rei iudica-
tæ obtinere manifeſtum eſt.
Per ſententiam altera partium
confligitur & alteri victoria da-
tur:ideô cum paucis literis, & ſine
magna deliberatione ad illam non
proceditur.SAL.
VI1. Imp. CONsTANTIN. A. ad
Baſſum. P.P.
Vod magno conflictu h
ſententiai decerni ſolet,
id paucis literis temere de-
ſcriptis * definiri fas non eſt.
Dat. XV. Ralend. April. Con-
ſtant. A. VI. & Maxi. Coss.
¬
SI EX FALSIS INSTRVMENTISa,
vel teſtimoniis iudicatum ſit.
TITVLVS
LVIII.
SEquiur in hue iitlo ſuſpendieeeteutinen rei iudieate ex falſs inſtrumenti,
vel teſtimoniis. Teſtimonia ſunt dicta teſtium relata in literas, attrahitur idem
etiam ad falſos teſtes, l. Diuus. D. de re iud. & falſum iuſiurandum, quod iudex
ſecutus fuerit, l.admonendi, D.de iureiur. & falſas allegationes, l. ſi prætor. pen.
D. de iud. & Stit-ſi fal. all. exc.ſit. Et hoc quidem iuris ita procedit, ſi quis probaue-
rit falſa inſtrumenta eſſe & eorum inſtrumentor fidem ſecutum iudicem ita iudi-
caſſe, hoc modo cireumuentam iudicis
religionẽ fuiſſe, l.3. nam ſi variis in iudi-
cio prolatis inſtrumentis quibuſdam veris, quibuſdam falſis, iudex ex veris iudica-
uerit non ex falſis, rata ſententia eſt:at ſi ex falſis ipſo iure citra appellationem, vel
pratoriam reſtitutionem, reſcinditur, l.2.
quia habet, vt eleganter Theodorus ait,
vroSy rô vlovpuu, & in d.l. Diuus. in integrum reſtitutio eſt nardtxia, vt l.3.
Diuus. D de iu fiſc. non iuris amiſſi redintegratio, quia amiſſum non eſt re iudi-
cata ex falſis inſtrumentis. CVIAc.
Sententia lata ex falſis teſtibus,
vel inſtrumentis, reuocatur falſo
probato, & quod iudex tulit ſen-
tentiam ex eo, niſi de crimine falſi
ante fuerit cognitum. BALD. Vel
ſic: Sententia prætextu falſorum
inſtrumentorum lat, reſcinditur
tribus concurrentibus, ſeu conue-
nientibus: ſi falſ ſunt producta,
& de falſ non ſit cognitum, &
propter illa falſa ſit iudicatum:
quod prodeſt ad tria, ſcilicet ad
ſententiam reſcindendam & ade-
xecutionem impediendam, & ad
ſolutum répetendum. hoc dicit to-
tus iſte titul. ſecũdum BART. Vel
ſic: Sententia lata ex falſis inſtru-
mentis, vel teſtimoniis, reuocatur
falſo probato, & quod iudex mo-
tus fuerit ex illis, etiam præter ap-
pellationem: niſi de falſo primo fuiſ-
ſet cognitum hoc dicunt primæ tres
leges huius tit. Vel ſi vis ſummare
quamlibet per ſe: Sententia lata ex
falſis teſtibus, vel inſtrumentis, re-
uocatur falſo probato, & quod iu-
dex motus fuerit ex illis niſi prius
de fulſo cognitum fuerit.SAL.
I. Impp. SEVERVS & ANTONINuS
AA.ad Baſſianum *.
j I tabulas teſtamenti,
quas ſecutus procon-
ſul vir clariſſimus
ſentẽtiaml dixit, fal-
ſas dicere vis : prœbebit notio-
nem ſuam nõ obſtante preſcri-
ptione rei iudicatæ o:quia nõ-
dum de falſo quaſitum eſtP.
Appellatione non interpoſita ſub-
uenitur victo ex falſis inſtrumen-
tis per reſtitutionem in integrum.
BAL. & SALYCETVS.
II.Imp. ALEXAND. A. Optato.
1960
publice propoſita in al-
bo. ACCVRS.
QVond ma-
Svs. Iudex delega-
tus ad cauſam, ſapiûs
debet interrogare an ita
ſit, ſicut dicit actor: & an
velint partes plura dice-
re: & allegationes exa-
minare. Cæterum ſi hoe
non obſeruauerit: ſedli-
teras miſerit, in quibus
condenet, vel abſoluat,
partib. non preſentibus:
tale reſcriptum non ob-
tinet vim rei iudicat.
hS Quod magno confli-
cu id eſt, prehabita par-
tium examinatione. nã
cauſe, &cvt j ſi per vim,
vel alio modo.l fin.
iJ Sententia. ſeilicet de-
finitiua.
e 5 Temere. id eſt, non
cauſa cognita: nec par-
tibus præſentibus:vt di-
ximus in rubri.
an
SIEX FAL-
ſis, &c.
e JVide ſcripta ad l vlt.
S.de fide inſtr. CVIAC.
Deficit ſententia propter
omiſſam ſolennitatem :vt
ſupra, ſed & propter ad-
iuctam falſitatem: vt hic.
l Itabulas. CAsvS.
M Mota controuer-
ſia inter me, & Titium
de hereditate Seiana, in
qua dixit ſe heredem in-
ſtitutu, & ad probatio-
nem intẽtionis ſux pro-
duxit teſtamentum: iu-
dex eum abſoluit. volo
poſtea arguere teſta. de
falſos an poſſim, queri-
tur? Dicitur quodſic, nec
obſtabit exceptio rei iu-
dicatæ. VIVIAN.
l q Sententiã. qua pro-
nuciauit heredem ex eo
teſtamento eſſe prfe-
rendum. AccvRs.
m Vis. ciuiliter, vel
criminaliter:vt j de fal-
ſis l. damus.
n Praſcriptione. Con-
tra, S. de fide inſtrumentl.
vlt. non eſt contra:quia
de falſo hic non fuit
quſitum: ſed ibi fuit.
O JRei iudicata. vt ff. de
except. l. qui agnitis. &
S.de tranſactiolſi ex fal.
ſis. AccvRs.
pS Quaſitum eſt ſecus ſi
fuiſſet iu primo iudi-
cio queſitum, licèt non
pronunciatum: vts. de
fide inſtrlfi. qua eſt cõ-
tra. arguff de except. rei!
iudie. l. duobus. JItem In-
ſtit qui.ex cau ma non li.
S. ſemel. contrà. Sol. ibi
dicit falſa:id eſt, non iu-
ſta. & eſt ſimile ad prin-
eipium gl. quod ſufficit
in iudicio hereditatis
quœri de libertate, licet
non pronuncietur, vtS.
de ordin, iudic. l. j. Ac-
CVRS.
T qui non prouocaue-
runt.JCASvS. Pere-
bas à me decem, & ad
probationem intẽtionis
tue induxiſti falſum in-
ſtrumen
care tenore ſententiæ
perſeuerante, benè po-
teſt:vve ffde re tudic. l. a¬
ctor. JSed an interpreta-
ri verbum dubiu ſentẽ-
tiæ poteſt idem iudex?
Reſpon quod ſie, ſecun-
dûm H. vt ffde app lab
executore, in princ.
NterlocutioJCCAAsvs.
Pracepit iudex alicui
ſoluere pecuniam: & ſi
non intra certum tem-
pus ſolueret, quod da-
ret duplum:an tale pre-
ceptum habeat vim rei
iudicatæ, quaritur? Di-
citur quod non.
a Voluntas. condem-
natur aliquis in pecu-
nia: ſed ſummam, vel
cuius moneta ſit, non
interpretatus eſt.
b J Potius. ſic & ſuprà
de ſentent.ax ſtipulatio-
ne. & ſupra eodem. l. j.
AccvRs.
Vdex. CASVS. Si
Ider lleuatus au
cauſam, eam exami-
nare, nec audire volue-
rit: ſed dié partibus, quo
iuri ſe præſentent, aſſi-
gnauit, & libellum al-
teri parti miſit: & ei ſub-
ſcripſit, ſignificans quod
aduerſarius in poſſeſ-rei
petitæ mitteretur: an
eiuſmodi ſeriptura vim
rei iudicate habeat, que-
ritur? Dicitur quod non.
VIVIAN.
e Locum dederat. id eſt,
7 Sententia
ſeceſſerat: aliàs, id eſt
prereartn ſil levlerat; auas, u er,
ſorumteſtiunm ceſſauerat. Accurſ ſic e¬
pecunia cor¬ nim dicimus in vulgari.
ruptorum lata vel verius, id eſt, ſtatue-
meo iure va rat.
let, ſed contra dq Debuit. vt j. ſi per
cam reſtiturio, im, vel alio modo. lfin
in integrû da¬ Vim, veu auo nouo. uſn.
tur. V. ramen e Datam ante diem
Socinum regu, forté quo debebant
367. incipiente, conuenire.
ſententia, pr fNon ambigitur. vtff.
textu adde a de regul iur l. omnia, qua.
pellam Tholo e regul. iur.. omnia, q
ſanà deciſaea Sed videtur contra, ſf.
de acquir. poſſeſſion. l. iu-
fe. Sed illud intellige
ſi ritè data eſt, etſi non
iuſtè: quia benè fuit
ſeruatus ordo iudicio-
rum.
Rogramma.J CASVS.
Pone quod iudex
propoſuit ſcripturam,
qua continebatur, quod
qui ita faceret, ita puni-
retur: nunquid vim rei
iudicatæ obtinet? dici-
tur quôd non, & hoc in
prima. Idem eſt, ſi alicui
minatus fuerit, niſi ſol-
beret:quia talis eſt com-
minatio. VIVIAN.
gJ Programma. cum i¬
t Programma dem in diuerſis traditur
quid eſt. libellis, tune dictum
bNuga. eſt programma: quaſib
procedens gramma: id
eſt, litera, que per diuer-
ſa dirigitur loca præce-
pro iudicis, ſecundûm
Azo. Sic enim plerun-
que in cor, authen poni-
tur.2. Vel dic ſecundûm
Ioan. vt differat ab epi-
ſtola. cum de ea hic in
l. ij dicatur quod pro-
gramma ſit ſcriptura
Codicis Liber ſeptimus.
Hdus Septembris, Albino, &
Maximo Conſulibus.
Verbum iudicis indiſtincte pro-
latum, neceſſitatem non importat,
iam ſcriptum in actis. BALD. Vel
ſie; Verba comminatoria non ha-
bent auctoritatem rei iudicatæ. SA-
LYC.
III1. Imp. GORDIANVS A.
Aſclepiodoto.
Iterlocutio praeſidis apuda-
cta ſignata, vt niſi ſolutioni
debiti is, qui conuenitur, obſe-
quium praeſtitiſſet, duplum, ſeu
quadruplum inferat: voluntas?
potius comminantis, quam
ſententia iudicantis eſt: cum
placitum huiuſmodi, ne rei iu-
dicatz auctoritatem obtineat,
iuris ratio declaret.
Iudex debet audire, & exami-
nare, non fulminare. BALD. Vel
ſic: Fulminatio iudicis ſtatim libel-
lum exequentis non habet auctori-
tatem rei iudicatæ.SALYC.
v.Idem A. Iucundo.
Vdex, qui diſceptationi lo-
Ioe erir e, partiun al-
legationes audire, & examina-
re debuit d nam ſubſcriptionem
ad libellum datame talem,
qua diuerſam partem in poſ-
ſeſſionem fundi mitteret, vi-
cem rei iudicatæ non obtinere,
non ambigitur f.PPXII. Ralen.
Februar. Gord. A. V. & Pom-
peiano Coss.
Literæ præſidis in præſidiali pa-
latio poſitæ, vel in prouinciam miſſæ
terrorem continentes, vel ipſius me-
ram auctoritutem reſpicientes, non
habent vim rei iudicatæ.h. d. ſecun-
dum vtramque expoſitionem gloſ-
ſe.SAL.
V1. Impp PHLIPPVS A. & PHILIPP.
C. Caſſiano.
Rogramma, s ſi quod à
præſide prouinciæ propo-
ſitum eſt, vim rei iudicatæ ne-
quaquam obtinere poteſt: nec
comminationem vim rei iudica-
tæ obtinere manifeſtum eſt.
Per ſententiam altera partium
confligitur & alteri victoria da-
tur:ideô cum paucis literis, & ſine
magna deliberatione ad illam non
proceditur.SAL.
VI1. Imp. CONsTANTIN. A. ad
Baſſum. P.P.
Vod magno conflictu h
ſententiai decerni ſolet,
id paucis literis temere de-
ſcriptis * definiri fas non eſt.
Dat. XV. Ralend. April. Con-
ſtant. A. VI. & Maxi. Coss.
¬
SI EX FALSIS INSTRVMENTISa,
vel teſtimoniis iudicatum ſit.
TITVLVS
LVIII.
SEquiur in hue iitlo ſuſpendieeeteutinen rei iudieate ex falſs inſtrumenti,
vel teſtimoniis. Teſtimonia ſunt dicta teſtium relata in literas, attrahitur idem
etiam ad falſos teſtes, l. Diuus. D. de re iud. & falſum iuſiurandum, quod iudex
ſecutus fuerit, l.admonendi, D.de iureiur. & falſas allegationes, l. ſi prætor. pen.
D. de iud. & Stit-ſi fal. all. exc.ſit. Et hoc quidem iuris ita procedit, ſi quis probaue-
rit falſa inſtrumenta eſſe & eorum inſtrumentor fidem ſecutum iudicem ita iudi-
caſſe, hoc modo cireumuentam iudicis
religionẽ fuiſſe, l.3. nam ſi variis in iudi-
cio prolatis inſtrumentis quibuſdam veris, quibuſdam falſis, iudex ex veris iudica-
uerit non ex falſis, rata ſententia eſt:at ſi ex falſis ipſo iure citra appellationem, vel
pratoriam reſtitutionem, reſcinditur, l.2.
quia habet, vt eleganter Theodorus ait,
vroSy rô vlovpuu, & in d.l. Diuus. in integrum reſtitutio eſt nardtxia, vt l.3.
Diuus. D de iu fiſc. non iuris amiſſi redintegratio, quia amiſſum non eſt re iudi-
cata ex falſis inſtrumentis. CVIAc.
Sententia lata ex falſis teſtibus,
vel inſtrumentis, reuocatur falſo
probato, & quod iudex tulit ſen-
tentiam ex eo, niſi de crimine falſi
ante fuerit cognitum. BALD. Vel
ſic: Sententia prætextu falſorum
inſtrumentorum lat, reſcinditur
tribus concurrentibus, ſeu conue-
nientibus: ſi falſ ſunt producta,
& de falſ non ſit cognitum, &
propter illa falſa ſit iudicatum:
quod prodeſt ad tria, ſcilicet ad
ſententiam reſcindendam & ade-
xecutionem impediendam, & ad
ſolutum répetendum. hoc dicit to-
tus iſte titul. ſecũdum BART. Vel
ſic: Sententia lata ex falſis inſtru-
mentis, vel teſtimoniis, reuocatur
falſo probato, & quod iudex mo-
tus fuerit ex illis, etiam præter ap-
pellationem: niſi de falſo primo fuiſ-
ſet cognitum hoc dicunt primæ tres
leges huius tit. Vel ſi vis ſummare
quamlibet per ſe: Sententia lata ex
falſis teſtibus, vel inſtrumentis, re-
uocatur falſo probato, & quod iu-
dex motus fuerit ex illis niſi prius
de fulſo cognitum fuerit.SAL.
I. Impp. SEVERVS & ANTONINuS
AA.ad Baſſianum *.
j I tabulas teſtamenti,
quas ſecutus procon-
ſul vir clariſſimus
ſentẽtiaml dixit, fal-
ſas dicere vis : prœbebit notio-
nem ſuam nõ obſtante preſcri-
ptione rei iudicatæ o:quia nõ-
dum de falſo quaſitum eſtP.
Appellatione non interpoſita ſub-
uenitur victo ex falſis inſtrumen-
tis per reſtitutionem in integrum.
BAL. & SALYCETVS.
II.Imp. ALEXAND. A. Optato.
1960
publice propoſita in al-
bo. ACCVRS.
QVond ma-
Svs. Iudex delega-
tus ad cauſam, ſapiûs
debet interrogare an ita
ſit, ſicut dicit actor: & an
velint partes plura dice-
re: & allegationes exa-
minare. Cæterum ſi hoe
non obſeruauerit: ſedli-
teras miſerit, in quibus
condenet, vel abſoluat,
partib. non preſentibus:
tale reſcriptum non ob-
tinet vim rei iudicat.
hS Quod magno confli-
cu id eſt, prehabita par-
tium examinatione. nã
cauſe, &cvt j ſi per vim,
vel alio modo.l fin.
iJ Sententia. ſeilicet de-
finitiua.
e 5 Temere. id eſt, non
cauſa cognita: nec par-
tibus præſentibus:vt di-
ximus in rubri.
an
SIEX FAL-
ſis, &c.
e JVide ſcripta ad l vlt.
S.de fide inſtr. CVIAC.
Deficit ſententia propter
omiſſam ſolennitatem :vt
ſupra, ſed & propter ad-
iuctam falſitatem: vt hic.
l Itabulas. CAsvS.
M Mota controuer-
ſia inter me, & Titium
de hereditate Seiana, in
qua dixit ſe heredem in-
ſtitutu, & ad probatio-
nem intẽtionis ſux pro-
duxit teſtamentum: iu-
dex eum abſoluit. volo
poſtea arguere teſta. de
falſos an poſſim, queri-
tur? Dicitur quodſic, nec
obſtabit exceptio rei iu-
dicatæ. VIVIAN.
l q Sententiã. qua pro-
nuciauit heredem ex eo
teſtamento eſſe prfe-
rendum. AccvRs.
m Vis. ciuiliter, vel
criminaliter:vt j de fal-
ſis l. damus.
n Praſcriptione. Con-
tra, S. de fide inſtrumentl.
vlt. non eſt contra:quia
de falſo hic non fuit
quſitum: ſed ibi fuit.
O JRei iudicata. vt ff. de
except. l. qui agnitis. &
S.de tranſactiolſi ex fal.
ſis. AccvRs.
pS Quaſitum eſt ſecus ſi
fuiſſet iu primo iudi-
cio queſitum, licèt non
pronunciatum: vts. de
fide inſtrlfi. qua eſt cõ-
tra. arguff de except. rei!
iudie. l. duobus. JItem In-
ſtit qui.ex cau ma non li.
S. ſemel. contrà. Sol. ibi
dicit falſa:id eſt, non iu-
ſta. & eſt ſimile ad prin-
eipium gl. quod ſufficit
in iudicio hereditatis
quœri de libertate, licet
non pronuncietur, vtS.
de ordin, iudic. l. j. Ac-
CVRS.
T qui non prouocaue-
runt.JCASvS. Pere-
bas à me decem, & ad
probationem intẽtionis
tue induxiſti falſum in-
ſtrumen