DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#1129
2153
ticipauerit cum eredito-
ribus.
a Conſueuerunt. vt di-
citur j. de iur. do impel.
fin. & ſie non teneat ven-
ditio, ſecundûm Irn.
b Creditorem. ſcilicet
actione pignoratitia.
ACCVRSIVS.
c JPoſſeſſionem. etiam
non conuento credito-
re: licet ſit ſecus quando
tenuiſſet venditio: vtS.
eod. I. j. vel ſi vis, potes
hanc ſecundûm illam
intelligere.
Sed quid ſi hic malæ
fidei poſſeſſor velit ſup-
lere iuſtum precium?
Videtur audiri, argum.
competir ma-ffiman. l. diligenter. Sed
la fidei em¬ dico cõtrà:quia hic non
prori, aut ſi erat dominus, qui ven-
res vẽdita eſt debat. Item qui emebat,
ànõ domin mala fide emebat, & hoc
es vet,do idem quare ſuprà eod.
minus re ſua l.j. ACCVRS.
ſpolietur. ad-IcreditoreJCASVS.
de Gl in l3. in Creditore vendente
fin. infr, de iure pignus lege, vel pacto
iſei. pluris, quam fuerit debi-
tum, puta debrtum erat
quinque, & pignus vale-
bat decem: ad reſiduum
debitor conueniet cré-
ditorem:neque ad reſti-
tutionem rei habebit
regreſſum aduerſus em-
ptorem. VIVIAN.
d Superfluo. vt & S. tit.
ij.l fin. &ll ſi ceſſante.
a JNon emptors. Quia
hoc caſu debitori non
datur actio in heredem:
ſed in perſonam, l. vlti.
ſupra de distract. pign.
CVIAC.
docere.
aIus ſupplen-
di pretij non
DE LVITIONE
pignoris.
Pignoris diſtractio im-
peditur per eius luitionem,
vel liberationemy ide
ponit de ea. Azo.
Vi pro parte.JCa
QEes eoitor in
x. mihi tenebatur: de-
ceſſit quatuor heredibus
relictis: an vno ſoluen-
te pro parte ſua, libera-
tur pignus pro ea parte,
quaœritur? & reſp. quod
non. VIVIANVS.
e Non poteſt. vt & ſu-
prà tit. ii. l. vnus. & j.
tit. j. lj. & ff. de
pignor. actl. ſi neceſſarias.
bHeredû per¬ S ſi vnusnec enim ex
ſona ius de perſona heredum &c. ve
functi mutari ff de verb.blig. l. iS.
non deetl ſ de verb-blig. LyS, ex
Ntelligere.JCASVS.
A Tenebaris mihi actio
ne perſonali, & preſcri-
pta eſtxxx. ann. ſpacio:
an adhuc remaneat hy-
poth quaritur? Et dici-
tur quod ſic: quia durat
vſque ad xl.ann.VIVIA.
A Vincula pignoris. Hoc
explicandum eſt ex l.1.
huius tit. & ex l. vlt infrà
tit proxim. Sublata igi-
tur actione perſonali,
qua tenebatur coheres:
ſi ſoluerit, tenetur ta-
men adhue hypothecaria
Codex.
IV. Imp. GORDIAN. A.
Eudemo.
Vm contra bonam fidem
venditionem obligatæ poſ-
ſeſſionis à creditore factam
alleges, non obſeruatis, que in
diſtrahendis pignoribus cele-
brari conſueuerunt?, adito
præſide prouinciæ experire a¬
ctione competenti non tantum
aduerſus creditoremP, verum-
etiam aduerſus poſſeſſorems,
ſi fraudem eum participaſſe
cum creditore docere potue-
ris; vt reuocatis, que mala fide
geſta conſtiterit, & fructuum
ratio, & damni, quod irroga-
De luitione pignoris. Tit xxxxj.
tum apparuerit, haberi poſſit.
PP. Ralend. April. Sabino II. &
Venuſto Coss.
Iuſtus emptor non debet pati
controuerſiam:ſed debet conueniri
creditor, vel eius heres. BALD.
V. Impp. DIOCLET. & MAXIM.
AA. & CC. Nonin *.
Icreditore pignus, priuſ-
Shuln ſarsferee, dſtra-
hente non per colluſionem em-
ptor comparauerit: ſucceſſor
eius de ſuperfluo d, non em-
ptoris heres, qui rem poſſi-
det, conueniendus eſt. SXVI.
Ral lan. Nicomedie, CC. CosS.
DE LVITIONE PIGNORIS.
TITVLVS
H
XXXI.
Ic etiam titulus pertinet ad distractiones pignorum. Nam ex ep intelligimus
non impediri diſtractionem pignorum niſi debitor luat pignus in ſolidum ſo-
luta omni pecunia, & idem in l.1. proponitur, quod l.16.S. de diſtr. pign. qua ſpecies
etiam aptanda eſt ad l. 2. vt iam olim memini me docere in Obſeruationibus:
quamquam & aliis caſibus non inficiar, ſummota perſonali actione, durare hypo-
thecariam, vt ſi creditor non merito cauſa: ſed vitio, culpa ſua principalem litem
amiſerit forte quia male inſtitit, vel quia plus petiit, vel quia iudicio non adfuit,
vt l. ſi Stichum. penult.D. de ſol.l. pen. Dſi ſer vind l. qui occidit. S. rad leg.
Aquil l ſeruum, quem D de pign. Nam in cauſa hypothecaria nullum ſimile vi-
tium arguitur. Itémque ſi creditor debitori, vel contrà, heres extiterit: quia confuſio
tantum fit perſonarum, & pignora harent in rebus:non in perſonis. Itémque certis
caſibus ſublata actione per ſonali, ſilentio tricennij. Quia naturalis obligatio manet.
At hic tit. quamuis, vt dixi, poſſit accommodari ad diſtractionem pignorum, tamen
eſt potiſſimum de luitione eorum, qua fit ante, non poſt distractionem, vel poſt addi
ctionem beneficio principis creditori fatam intra conſtitutum tempus, monétque
eam eſſe indiuiduam, & luere, quod verbum eſt XII. tab. pro quo etim dixerunt,
reluere & repignerare, non ſolum eſſe ſoluere pecuniam: ſed etiam obſignare, & de-
ponere, vel pignus creditori dare in ſolutum, vel vendere eidem pretio compenſato
cum debito: & ſuperfluo, reſiduove reddito. Et luitionem parere debitori actionem
pignoratitiam, qua de pignore recuperando proponitur. CVIAC.
Niſi debitu integraliter ſolua-
tur, pignus non recuperatur. hoc
dicit. Vel ſic: Pignoris obligatio
eſt indiuidua. Vel ſic: In perſonis
heredum obligationis conditio non
mutatur.h. d. BVL.& BALD.
I. Impp. SEVERVS, & ANTONI-
NVS AA. Antiochia.
Vi pro parte heres
l extitit: niſi totum
ſ debitum exoluat,
debitum
pignoribus recipere non po-
teſt . PP.III. Ralend. April.
Albino, & Æmiliano Coss.
Inuenitur hypothecaria per ſe
ſtans ſiue perſonali, ſiue ſublata
perſonali. BALD. Vel ſic: Actio-
ne perſonali ſublata tempore, po
teſt durare hypothecaria. SALYC.
I1. Imp. GORDIANVS A.
Domitio.
Jlreligere debes vincula pi-
gnoris p durare f perſonali
actione ſubmota8. PP. XII.
Halend. Iun. Sabino, & Venuſto
COSS.
nitſiotum ſolutum ſit. Vide ſcripta
l r.
ſuam portionem ex
Soluto debito, vel aliter ſatisfa-
cto, poteſt creditor pignoratitia
conueniri. BALD. Vel ſic: Sicut
per ſolutionem debiti:ita per obla-
tionem, & depoſitionem eiuſdem
pignora liberantur. SALYCET.
II1. Impp. DIOCLETIANVS,
& MAxIMIAN. AA.
& CC. Floro.
Sl redlita debita quantirare,
vel rebus h in ſolutú datis,
ſiue diſtractis, & compenſatoi
precio, ſatis ei, contra quem
ſupplicas, factum eſſe adito
præſide prouinciz probaue-
ris: vel ſi quod reſiduum debe-
tur, obtuleris, ac, ſi non acce-
perit, depoſueris conſignatuml:
reſtitui tibi res pacto pigno-
ris obligatas prouidebit: cûm
etiam edicto perpetuo actio-
ne propoſitan, pecunia ſo-
luta creditori, vel ſi per eum
factum ſit y, quo minus ſolue-
retur: ad reddenda ea, quæ pi-
gnori acceperat, iure eum ſatis
euidenter vrgeri, manifeſtum
eſt. S. VI. Idib. Octobr. AA.
Coss.
inl vle ſup. de pign, act. Vide not. & ſcripta ad d. Lvlt. CvIAC.
1
2154
hle, & adl. debitor. ff. ad
Trebell. ex qua caſum
vnum ſume ad hanc l.
vide etiarn e. 31. de præ-
ſcript. & ſeripta ad l. 20.
ſupr de vſuris. CVraC.
f J Durare. id eſt, poſſe
agere hypothecaria.
g Actione ſubmota per
preſcriptionẽ xxx ann.
Ponunt? quidam ca¬ * Nouns.
ſum: quando erant duo a Hypotheca-
rei debendi, quorum ria qualiter
quilibet obligauit ſuam poreſt durare
remvno eorum defun-ulau pee-
cto, & altero ei ſucce- tione.
dente, tollitur obliga-
tio perſonalis: & rema-
net hypothecaria etiam
in rem ſuam: ſed etian
hoc nõ placet: quia non
tollitur perſonalis:vt ſ.
de fideiuſſor. l generaliter.
2. Alij ponunt quando
creditor ſucceſſit debi-
tori, & alij ex aliqua
cauſa hereditatem reſti-
tuit: vt ff ad Trebellia-
num l.de bitor in princ. &
ff de exceptrei iudic. l.ex
ſoxtante in fin. 3. Tu dic....
perſonalem b ſublatam b Hypotheca-
ann. durare hy por. la 4o. anno-
xxx ann durare hypoth. an durat, ſi
xl ann. vtS de praſcript. ſubla ta lit per-
xxx ann l. cum notiſſimi. ſonalis actio
ſecus autem ſi tollatur 3oannis: non
perſonalis pacto, vel ſo¬ durat autẽ, ſi
lutione, vel re iudicata, perſnnalis pa-
,.T ctoſolutione,
vel iureiurando vel alio peiudieata iu-
modoiquia & hypothe- reiurando, vel
caria tune tollitur:ve f. alin modo ſit
quibus modis pignus, vel ſublata.
hypotheca ſolui. l. ſoluitur.
S. pen & lſeq & l ante-
pen. & ff de nau. fœn. l.
fœnerator. & de pactis. l.
Labeo. & ſecundûm hoc
etiam poteſt intelligi
regula iuris, cum princi-
palis. nam & ibi eſt ple-
runque propter, caſum
huius legis.
Item nota ex hac l.
ſublato principali, re¬ c Principali
manet acceſſorium: ſie ſublato vtrum
f. de conſtit pecunial. teſne u, ¬
item illa. S. proinde. Sed oouur.
contra. S. de vſur. L.eos.
in prin. Solue vt vbi. Ac-
CVRSIVS.
I reddita.J CASVS.
Si debitor pecuniam
ſoluat, vel aliquas res
dederit in ſolutum, vel
debiti, quo ad inuicem
tenebâtur, fiat compen-
ſatio: petere poterit rem
obligatam ſibi reſtitui:
vel ſi offeratur debitum,
nec ille velit recipere,
deponere, conſig. &c.
h Rebus. aliis non ob-
ligatis.
i Compenſato. vt&& .
de compenſat. l. inuicem.
E Prouinciæ. qui dabit
calculatorem, ſi occur-
rat dubium: vtS. de di-
ſtract pig.l ſi reſiduum.
I J Conſignatum. ſio S.de
diſtrac. pig...j. & lſi prius.
& de vſur. l. acceptam.
m JEdicto. non ſolum
iure ciuili.
n Propoſita pignorati-
tia. AccvRS..
y Factum ſit. Hæc sut
edicti verba. Eadẽ ſunt
Yy 3 S1
ticipauerit cum eredito-
ribus.
a Conſueuerunt. vt di-
citur j. de iur. do impel.
fin. & ſie non teneat ven-
ditio, ſecundûm Irn.
b Creditorem. ſcilicet
actione pignoratitia.
ACCVRSIVS.
c JPoſſeſſionem. etiam
non conuento credito-
re: licet ſit ſecus quando
tenuiſſet venditio: vtS.
eod. I. j. vel ſi vis, potes
hanc ſecundûm illam
intelligere.
Sed quid ſi hic malæ
fidei poſſeſſor velit ſup-
lere iuſtum precium?
Videtur audiri, argum.
competir ma-ffiman. l. diligenter. Sed
la fidei em¬ dico cõtrà:quia hic non
prori, aut ſi erat dominus, qui ven-
res vẽdita eſt debat. Item qui emebat,
ànõ domin mala fide emebat, & hoc
es vet,do idem quare ſuprà eod.
minus re ſua l.j. ACCVRS.
ſpolietur. ad-IcreditoreJCASVS.
de Gl in l3. in Creditore vendente
fin. infr, de iure pignus lege, vel pacto
iſei. pluris, quam fuerit debi-
tum, puta debrtum erat
quinque, & pignus vale-
bat decem: ad reſiduum
debitor conueniet cré-
ditorem:neque ad reſti-
tutionem rei habebit
regreſſum aduerſus em-
ptorem. VIVIAN.
d Superfluo. vt & S. tit.
ij.l fin. &ll ſi ceſſante.
a JNon emptors. Quia
hoc caſu debitori non
datur actio in heredem:
ſed in perſonam, l. vlti.
ſupra de distract. pign.
CVIAC.
docere.
aIus ſupplen-
di pretij non
DE LVITIONE
pignoris.
Pignoris diſtractio im-
peditur per eius luitionem,
vel liberationemy ide
ponit de ea. Azo.
Vi pro parte.JCa
QEes eoitor in
x. mihi tenebatur: de-
ceſſit quatuor heredibus
relictis: an vno ſoluen-
te pro parte ſua, libera-
tur pignus pro ea parte,
quaœritur? & reſp. quod
non. VIVIANVS.
e Non poteſt. vt & ſu-
prà tit. ii. l. vnus. & j.
tit. j. lj. & ff. de
pignor. actl. ſi neceſſarias.
bHeredû per¬ S ſi vnusnec enim ex
ſona ius de perſona heredum &c. ve
functi mutari ff de verb.blig. l. iS.
non deetl ſ de verb-blig. LyS, ex
Ntelligere.JCASVS.
A Tenebaris mihi actio
ne perſonali, & preſcri-
pta eſtxxx. ann. ſpacio:
an adhuc remaneat hy-
poth quaritur? Et dici-
tur quod ſic: quia durat
vſque ad xl.ann.VIVIA.
A Vincula pignoris. Hoc
explicandum eſt ex l.1.
huius tit. & ex l. vlt infrà
tit proxim. Sublata igi-
tur actione perſonali,
qua tenebatur coheres:
ſi ſoluerit, tenetur ta-
men adhue hypothecaria
Codex.
IV. Imp. GORDIAN. A.
Eudemo.
Vm contra bonam fidem
venditionem obligatæ poſ-
ſeſſionis à creditore factam
alleges, non obſeruatis, que in
diſtrahendis pignoribus cele-
brari conſueuerunt?, adito
præſide prouinciæ experire a¬
ctione competenti non tantum
aduerſus creditoremP, verum-
etiam aduerſus poſſeſſorems,
ſi fraudem eum participaſſe
cum creditore docere potue-
ris; vt reuocatis, que mala fide
geſta conſtiterit, & fructuum
ratio, & damni, quod irroga-
De luitione pignoris. Tit xxxxj.
tum apparuerit, haberi poſſit.
PP. Ralend. April. Sabino II. &
Venuſto Coss.
Iuſtus emptor non debet pati
controuerſiam:ſed debet conueniri
creditor, vel eius heres. BALD.
V. Impp. DIOCLET. & MAXIM.
AA. & CC. Nonin *.
Icreditore pignus, priuſ-
Shuln ſarsferee, dſtra-
hente non per colluſionem em-
ptor comparauerit: ſucceſſor
eius de ſuperfluo d, non em-
ptoris heres, qui rem poſſi-
det, conueniendus eſt. SXVI.
Ral lan. Nicomedie, CC. CosS.
DE LVITIONE PIGNORIS.
TITVLVS
H
XXXI.
Ic etiam titulus pertinet ad distractiones pignorum. Nam ex ep intelligimus
non impediri diſtractionem pignorum niſi debitor luat pignus in ſolidum ſo-
luta omni pecunia, & idem in l.1. proponitur, quod l.16.S. de diſtr. pign. qua ſpecies
etiam aptanda eſt ad l. 2. vt iam olim memini me docere in Obſeruationibus:
quamquam & aliis caſibus non inficiar, ſummota perſonali actione, durare hypo-
thecariam, vt ſi creditor non merito cauſa: ſed vitio, culpa ſua principalem litem
amiſerit forte quia male inſtitit, vel quia plus petiit, vel quia iudicio non adfuit,
vt l. ſi Stichum. penult.D. de ſol.l. pen. Dſi ſer vind l. qui occidit. S. rad leg.
Aquil l ſeruum, quem D de pign. Nam in cauſa hypothecaria nullum ſimile vi-
tium arguitur. Itémque ſi creditor debitori, vel contrà, heres extiterit: quia confuſio
tantum fit perſonarum, & pignora harent in rebus:non in perſonis. Itémque certis
caſibus ſublata actione per ſonali, ſilentio tricennij. Quia naturalis obligatio manet.
At hic tit. quamuis, vt dixi, poſſit accommodari ad diſtractionem pignorum, tamen
eſt potiſſimum de luitione eorum, qua fit ante, non poſt distractionem, vel poſt addi
ctionem beneficio principis creditori fatam intra conſtitutum tempus, monétque
eam eſſe indiuiduam, & luere, quod verbum eſt XII. tab. pro quo etim dixerunt,
reluere & repignerare, non ſolum eſſe ſoluere pecuniam: ſed etiam obſignare, & de-
ponere, vel pignus creditori dare in ſolutum, vel vendere eidem pretio compenſato
cum debito: & ſuperfluo, reſiduove reddito. Et luitionem parere debitori actionem
pignoratitiam, qua de pignore recuperando proponitur. CVIAC.
Niſi debitu integraliter ſolua-
tur, pignus non recuperatur. hoc
dicit. Vel ſic: Pignoris obligatio
eſt indiuidua. Vel ſic: In perſonis
heredum obligationis conditio non
mutatur.h. d. BVL.& BALD.
I. Impp. SEVERVS, & ANTONI-
NVS AA. Antiochia.
Vi pro parte heres
l extitit: niſi totum
ſ debitum exoluat,
debitum
pignoribus recipere non po-
teſt . PP.III. Ralend. April.
Albino, & Æmiliano Coss.
Inuenitur hypothecaria per ſe
ſtans ſiue perſonali, ſiue ſublata
perſonali. BALD. Vel ſic: Actio-
ne perſonali ſublata tempore, po
teſt durare hypothecaria. SALYC.
I1. Imp. GORDIANVS A.
Domitio.
Jlreligere debes vincula pi-
gnoris p durare f perſonali
actione ſubmota8. PP. XII.
Halend. Iun. Sabino, & Venuſto
COSS.
nitſiotum ſolutum ſit. Vide ſcripta
l r.
ſuam portionem ex
Soluto debito, vel aliter ſatisfa-
cto, poteſt creditor pignoratitia
conueniri. BALD. Vel ſic: Sicut
per ſolutionem debiti:ita per obla-
tionem, & depoſitionem eiuſdem
pignora liberantur. SALYCET.
II1. Impp. DIOCLETIANVS,
& MAxIMIAN. AA.
& CC. Floro.
Sl redlita debita quantirare,
vel rebus h in ſolutú datis,
ſiue diſtractis, & compenſatoi
precio, ſatis ei, contra quem
ſupplicas, factum eſſe adito
præſide prouinciz probaue-
ris: vel ſi quod reſiduum debe-
tur, obtuleris, ac, ſi non acce-
perit, depoſueris conſignatuml:
reſtitui tibi res pacto pigno-
ris obligatas prouidebit: cûm
etiam edicto perpetuo actio-
ne propoſitan, pecunia ſo-
luta creditori, vel ſi per eum
factum ſit y, quo minus ſolue-
retur: ad reddenda ea, quæ pi-
gnori acceperat, iure eum ſatis
euidenter vrgeri, manifeſtum
eſt. S. VI. Idib. Octobr. AA.
Coss.
inl vle ſup. de pign, act. Vide not. & ſcripta ad d. Lvlt. CvIAC.
1
2154
hle, & adl. debitor. ff. ad
Trebell. ex qua caſum
vnum ſume ad hanc l.
vide etiarn e. 31. de præ-
ſcript. & ſeripta ad l. 20.
ſupr de vſuris. CVraC.
f J Durare. id eſt, poſſe
agere hypothecaria.
g Actione ſubmota per
preſcriptionẽ xxx ann.
Ponunt? quidam ca¬ * Nouns.
ſum: quando erant duo a Hypotheca-
rei debendi, quorum ria qualiter
quilibet obligauit ſuam poreſt durare
remvno eorum defun-ulau pee-
cto, & altero ei ſucce- tione.
dente, tollitur obliga-
tio perſonalis: & rema-
net hypothecaria etiam
in rem ſuam: ſed etian
hoc nõ placet: quia non
tollitur perſonalis:vt ſ.
de fideiuſſor. l generaliter.
2. Alij ponunt quando
creditor ſucceſſit debi-
tori, & alij ex aliqua
cauſa hereditatem reſti-
tuit: vt ff ad Trebellia-
num l.de bitor in princ. &
ff de exceptrei iudic. l.ex
ſoxtante in fin. 3. Tu dic....
perſonalem b ſublatam b Hypotheca-
ann. durare hy por. la 4o. anno-
xxx ann durare hypoth. an durat, ſi
xl ann. vtS de praſcript. ſubla ta lit per-
xxx ann l. cum notiſſimi. ſonalis actio
ſecus autem ſi tollatur 3oannis: non
perſonalis pacto, vel ſo¬ durat autẽ, ſi
lutione, vel re iudicata, perſnnalis pa-
,.T ctoſolutione,
vel iureiurando vel alio peiudieata iu-
modoiquia & hypothe- reiurando, vel
caria tune tollitur:ve f. alin modo ſit
quibus modis pignus, vel ſublata.
hypotheca ſolui. l. ſoluitur.
S. pen & lſeq & l ante-
pen. & ff de nau. fœn. l.
fœnerator. & de pactis. l.
Labeo. & ſecundûm hoc
etiam poteſt intelligi
regula iuris, cum princi-
palis. nam & ibi eſt ple-
runque propter, caſum
huius legis.
Item nota ex hac l.
ſublato principali, re¬ c Principali
manet acceſſorium: ſie ſublato vtrum
f. de conſtit pecunial. teſne u, ¬
item illa. S. proinde. Sed oouur.
contra. S. de vſur. L.eos.
in prin. Solue vt vbi. Ac-
CVRSIVS.
I reddita.J CASVS.
Si debitor pecuniam
ſoluat, vel aliquas res
dederit in ſolutum, vel
debiti, quo ad inuicem
tenebâtur, fiat compen-
ſatio: petere poterit rem
obligatam ſibi reſtitui:
vel ſi offeratur debitum,
nec ille velit recipere,
deponere, conſig. &c.
h Rebus. aliis non ob-
ligatis.
i Compenſato. vt&& .
de compenſat. l. inuicem.
E Prouinciæ. qui dabit
calculatorem, ſi occur-
rat dubium: vtS. de di-
ſtract pig.l ſi reſiduum.
I J Conſignatum. ſio S.de
diſtrac. pig...j. & lſi prius.
& de vſur. l. acceptam.
m JEdicto. non ſolum
iure ciuili.
n Propoſita pignorati-
tia. AccvRS..
y Factum ſit. Hæc sut
edicti verba. Eadẽ ſunt
Yy 3 S1