DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1979#1234
Codicis Li
teneantur: iudicem verô noſſe
oportet, quod graui infamia 7
ſit notandus, ſi violentie crimen
apud ſe probatum diſtulerit, ſeu
omiſerit, vel impunitate? dona-
uerit, aut molliorem, quam præ-
ſtituimus, pœnam protulerit.
Dat. Prid. Non. Mart. Med. Valẽ-
tiniano A. IV. & Neoterio Coss.
Par crimen eſt rapere, & rapi-
nam ſcienter receptare. BALD.
IX. Impp. HONORIVS, & THEOD.
AA. Aurelio P.P.
Rimen ? non diſſimile eſt
rapere, & ei, qui rapuit, ra-
ptam rem ſcientem delictu ſer-
uare. Dat III. Non. Mart. Hono-
rio IX. & Theod. VI.AA. Coss.
Malandrinos, & homines malæ
conditionis quis non debet retinere,
nec receptare:aliàs punitur. BALD.
X. Impp. LEO, & ANTHEMIVS AA.
Nicostrato .P.
OMnibus per ciuitates, &
agros habendi Bucella-
rios, vel Iſauros *d, armatoſ-
er nonus.
ue ſeruos licentiam volumus
eſſe præcluſam. Quod ſi quis
prter haæc, que noſtra manſue-
tudo ſalubriter ordinauit, arma-
ta mancipia, ſeu Bucellarios, aut
Iſauros in ſuis prediis, aut iux-
ta ſe habere tentauerit, poſt exa-
ctam cẽtum librarum auri con-
demnationem, vindictam in eos
ſeueriſſimã proferri ſancimus.
Viri quoque clariſſimi prouin-
ciarum rectores in ſpeculis e eſ-
ſe debebunt, ne quis audeat hœc
ſtatuta noſtræ manſuetudinis
in aliquo violare: ſcientes quod
ex diſſimulatione, dignitatis, &
adminiſtrationis cingulo pri-
uabuntur, & poſt centum libra-
rum auri multam, ſalutis, vite-
que ſuæ periculum ſuſtinebunt:
primatibus videlicet apparitio-
nis ſuæ perſonis praæter amiſſio-
nem fortunarum ſuarum capi-
tali quoque ſupplicio feriendis.
Dat. V. Ralend. Septembr. An-
themioA. II. Coss.
DE RAPTV VIRGINVM, SEV VIDVARVM,
necnon ſanctimonialium.
TITVLV
S XIII.
Tuprum, vel adulterium vi commiſſim vindicatur lege Iulia de vi publica,
itémque conſtitutionibus: & his quidem multô ſeuerius. Leges Iuli mitiores
ſunt Conſtitutionibus. Eſt autem proprie Constitutio huius tit. de ſtupro vi com-
miſſo in virginem, aut viduam cuiuſcunque conditionis, aut ſecta. At venit etiam
in eam, & quidem multô magis adulterium vi commiſſum, quo caſu ius eſt marito,
vel fponſo deprehenſum in flagranti crimine quemlibet ſine vlla exceptione iugu-
lare: ſicut raptorem virginis, aut vidua parentibus, fratribus, tutoribus, curatori-
bus, patronis, dominis. Et publicum eſt vtrumque crimen, & ius pena vltimum
ſupplicium, & ademptio omnium bonorum, vt cedant raptis, ſi ingenuæ fuerint, vel
monasterio, aut Eccleſia, ſi deuota virgines, aut diaconiſſæ, in quibus etiam ſcelus, ſi
citra exitum ſubſederit, punitur:raptis autem ancillis, vel libertinis ex hac Conſti-
tutione raptori irrogatur quidem vltimum ſupplicium: ſed bona non auferuntur:
ſicut nec conſcijs, & ministris huius criminis, quod eſt vltimo ſupplicio inconſe-
quens, nec ita ſolet fieri. Item ex hac cauſa rei poſtulati non audiuntur opponentes
praſcriptionem fori, vel appellantes: quod Iuſtin ſumit ox l.1. Cod. Theod. eod. cu-
ius pars eſt l.pen.S quibus ex cauſ ſeru pro prem interdicitur nuptijs raptoris, &
matrimonio raptus ſcelere contracto, non petita muliere à parentibus, vel alijs, à
quibus eam peti debet more maiorum, etiamſi volens abducatur: quia nec velle
intelligitur, qua circumuenitur, & ſeducitur, l.1.S.ſi quis volentemſf de lib bon.
exhib. nec minus habetur pro raptore, qui eam volentem ducit clam inconſultà pa-
rentum, aut cognatorum eius. Et idem Ioannes, vsuſque trahit non male ad ado-
leſcentes ad matrimonium illeceberis, & conciliaturis peſſimarum mulierum inſcijs
parentibus, & cognatis illicefactos. CVIAC.
1. Imp. IVSTINIANVS A. He rmogeni
Pro raptu mulieris honestæ im 1. - v .e
magistro officiorum.
ponitur pœna amiſſionis capitis. Et
deprehenſus in flagranti crimine:
id eſt instanti, poteſt à coniunctis
perſonis, & tutoribis, & curato-
bus mulieris occidi impuné, & fu-
giens, vbicunque comprehendi po-
teſt: & debet ad mortem damna-
ri. Res verô rapientium non publi-
cantur: ſed ſi rapta non ſit inge-
nua, ſucceſſoribus reſeruantur: ſi
autem ſit ingenua, ipſi applican-
tur: & pœna, quæ imponitur ra-
pienti, imponitur præstantibus ei-
dem auxilium, & fauorem in ipſo
raptu: & rapta non poteſt nube-
re raptori. h. d. tota lex in effe-
ctu: & boc vltimum dictum de-
bet præcedere primum dictum.
BALD.
6 APTORES vir-
.1 n
ginum honeſtarõf,
vel ingenuarum, ſi-
ue iam deſponſate
e non, vel quarum-
libet viduarum s fœminarum,
licet libertin, vel ſeruæ alienæ
ſint, peſſima criminum peccan-
tes, capitis ſupplicio h plecten-
2364
mô premittit crimen
deteſtatú. Secundo, pro
crimine iſto imponitur
pœna capitalis. Terti
dat licentiam quibuſdã
occidendi raptores in-
uẽtos in crimine. Quar-
tô monet iudicẽ, quod
comprehendat raptores
fugiẽtes, & quod omnes
vltimo tradat ſuppli-
cio, fori declinatione, &
appellatione remotis.h.
h. Bald.J CASVS. Si quis
virginem rapuerit, vel
viduã, vel ſanctimonia-
lem, capite plectendus
eſt: & ſi velit appellare,
non audietur: bona ta-
men eius non applica-
buntur fiſco, ſed dabun-
tur raptæ: vel diſponat
de his, ſecundûm quod
voluerit: & poterit nu-
bere cui voluerit, rapto-
re excepto:& nõ ſolum
predicta pena punietur
raptor, ſed eius fauto-
res, ſiue volẽte, ſiue no-
lente muliere tale faci-
nus fuerit perpetratum.
Si verô fuerit ſeruus,
qui tale quid admiſerit,
concremabitur, abolitis
his, quæ de raptore vir-
ginum antiquis legibus
ſtatuta ſunt: & hac lege
ſuam obtinente firmi-
tatem.
fVirginum honesta-
rum, ſecus eſt in mere-
trice:vt S. ad leg. Iul. de
adult. l qua adulterium.
& ff do furt. l. verum ij.
& determinat hc di-
ctio b, honeſtari, etiam
ſequent ia. Sed nonne
hec eſt lex ſuperflua, per
illam S. de epiſc. & cler.
l. raptores? Reſp. nõ: quia
multa ſunt hîc, que non
ſunt ibi, & de nupta, &
de ſponſa, & de liberti-
na, & de parentibus, &
de rapta, quod non poſ-
ſit nubere raptori.
gViduarum. quæc
autem ſint, & dicantur
vidue, dicitur ffade verb.
ſign. l. malum. S. vidua.
h Capitis ſupplicio. vt
& ſf. ad legem Iul. de vi
public. l. qui cœtu. S. qui
vacantem.
i q Reſtitui non poſſit d.
etiam à Deo, ſecundûm
Aug. licèt omnia Deo
ſint poſſibilia: vt xxxj.
q v.c. ſi Paulus. ſed illud
aliter ibi exponitur: & à
Deo poteſt e reſtitui,
non ab homine: vt hic.
e Vacui f. cûm ple-
rumque in talibus rapi-
nis homicidia perpe-
trentur.
dos decernimus: & maxime ſi Deo fuerint virgines,
vel vidu dedicatæ: quod non ſolum ad iniuriam ho-
minum: ſed etiam ipſius omnipotentis Dei irreue-
rentiam committitur: maximè cûm virginitas, vel
caſtitas corrupta reſtitui non poſſit i f. Et meritô
mortis damnantur ſupplicio: cum nec ab homici-
dij crimine huiuſmodi raptores ſint vacui l. Ne igi-
tur ſine vindicta talis creſcat inſania, ſancimus per
hanc generalem conſtitutionem, vt hi, qui huinſmodi
crimen
teneantur: iudicem verô noſſe
oportet, quod graui infamia 7
ſit notandus, ſi violentie crimen
apud ſe probatum diſtulerit, ſeu
omiſerit, vel impunitate? dona-
uerit, aut molliorem, quam præ-
ſtituimus, pœnam protulerit.
Dat. Prid. Non. Mart. Med. Valẽ-
tiniano A. IV. & Neoterio Coss.
Par crimen eſt rapere, & rapi-
nam ſcienter receptare. BALD.
IX. Impp. HONORIVS, & THEOD.
AA. Aurelio P.P.
Rimen ? non diſſimile eſt
rapere, & ei, qui rapuit, ra-
ptam rem ſcientem delictu ſer-
uare. Dat III. Non. Mart. Hono-
rio IX. & Theod. VI.AA. Coss.
Malandrinos, & homines malæ
conditionis quis non debet retinere,
nec receptare:aliàs punitur. BALD.
X. Impp. LEO, & ANTHEMIVS AA.
Nicostrato .P.
OMnibus per ciuitates, &
agros habendi Bucella-
rios, vel Iſauros *d, armatoſ-
er nonus.
ue ſeruos licentiam volumus
eſſe præcluſam. Quod ſi quis
prter haæc, que noſtra manſue-
tudo ſalubriter ordinauit, arma-
ta mancipia, ſeu Bucellarios, aut
Iſauros in ſuis prediis, aut iux-
ta ſe habere tentauerit, poſt exa-
ctam cẽtum librarum auri con-
demnationem, vindictam in eos
ſeueriſſimã proferri ſancimus.
Viri quoque clariſſimi prouin-
ciarum rectores in ſpeculis e eſ-
ſe debebunt, ne quis audeat hœc
ſtatuta noſtræ manſuetudinis
in aliquo violare: ſcientes quod
ex diſſimulatione, dignitatis, &
adminiſtrationis cingulo pri-
uabuntur, & poſt centum libra-
rum auri multam, ſalutis, vite-
que ſuæ periculum ſuſtinebunt:
primatibus videlicet apparitio-
nis ſuæ perſonis praæter amiſſio-
nem fortunarum ſuarum capi-
tali quoque ſupplicio feriendis.
Dat. V. Ralend. Septembr. An-
themioA. II. Coss.
DE RAPTV VIRGINVM, SEV VIDVARVM,
necnon ſanctimonialium.
TITVLV
S XIII.
Tuprum, vel adulterium vi commiſſim vindicatur lege Iulia de vi publica,
itémque conſtitutionibus: & his quidem multô ſeuerius. Leges Iuli mitiores
ſunt Conſtitutionibus. Eſt autem proprie Constitutio huius tit. de ſtupro vi com-
miſſo in virginem, aut viduam cuiuſcunque conditionis, aut ſecta. At venit etiam
in eam, & quidem multô magis adulterium vi commiſſum, quo caſu ius eſt marito,
vel fponſo deprehenſum in flagranti crimine quemlibet ſine vlla exceptione iugu-
lare: ſicut raptorem virginis, aut vidua parentibus, fratribus, tutoribus, curatori-
bus, patronis, dominis. Et publicum eſt vtrumque crimen, & ius pena vltimum
ſupplicium, & ademptio omnium bonorum, vt cedant raptis, ſi ingenuæ fuerint, vel
monasterio, aut Eccleſia, ſi deuota virgines, aut diaconiſſæ, in quibus etiam ſcelus, ſi
citra exitum ſubſederit, punitur:raptis autem ancillis, vel libertinis ex hac Conſti-
tutione raptori irrogatur quidem vltimum ſupplicium: ſed bona non auferuntur:
ſicut nec conſcijs, & ministris huius criminis, quod eſt vltimo ſupplicio inconſe-
quens, nec ita ſolet fieri. Item ex hac cauſa rei poſtulati non audiuntur opponentes
praſcriptionem fori, vel appellantes: quod Iuſtin ſumit ox l.1. Cod. Theod. eod. cu-
ius pars eſt l.pen.S quibus ex cauſ ſeru pro prem interdicitur nuptijs raptoris, &
matrimonio raptus ſcelere contracto, non petita muliere à parentibus, vel alijs, à
quibus eam peti debet more maiorum, etiamſi volens abducatur: quia nec velle
intelligitur, qua circumuenitur, & ſeducitur, l.1.S.ſi quis volentemſf de lib bon.
exhib. nec minus habetur pro raptore, qui eam volentem ducit clam inconſultà pa-
rentum, aut cognatorum eius. Et idem Ioannes, vsuſque trahit non male ad ado-
leſcentes ad matrimonium illeceberis, & conciliaturis peſſimarum mulierum inſcijs
parentibus, & cognatis illicefactos. CVIAC.
1. Imp. IVSTINIANVS A. He rmogeni
Pro raptu mulieris honestæ im 1. - v .e
magistro officiorum.
ponitur pœna amiſſionis capitis. Et
deprehenſus in flagranti crimine:
id eſt instanti, poteſt à coniunctis
perſonis, & tutoribis, & curato-
bus mulieris occidi impuné, & fu-
giens, vbicunque comprehendi po-
teſt: & debet ad mortem damna-
ri. Res verô rapientium non publi-
cantur: ſed ſi rapta non ſit inge-
nua, ſucceſſoribus reſeruantur: ſi
autem ſit ingenua, ipſi applican-
tur: & pœna, quæ imponitur ra-
pienti, imponitur præstantibus ei-
dem auxilium, & fauorem in ipſo
raptu: & rapta non poteſt nube-
re raptori. h. d. tota lex in effe-
ctu: & boc vltimum dictum de-
bet præcedere primum dictum.
BALD.
6 APTORES vir-
.1 n
ginum honeſtarõf,
vel ingenuarum, ſi-
ue iam deſponſate
e non, vel quarum-
libet viduarum s fœminarum,
licet libertin, vel ſeruæ alienæ
ſint, peſſima criminum peccan-
tes, capitis ſupplicio h plecten-
2364
mô premittit crimen
deteſtatú. Secundo, pro
crimine iſto imponitur
pœna capitalis. Terti
dat licentiam quibuſdã
occidendi raptores in-
uẽtos in crimine. Quar-
tô monet iudicẽ, quod
comprehendat raptores
fugiẽtes, & quod omnes
vltimo tradat ſuppli-
cio, fori declinatione, &
appellatione remotis.h.
h. Bald.J CASVS. Si quis
virginem rapuerit, vel
viduã, vel ſanctimonia-
lem, capite plectendus
eſt: & ſi velit appellare,
non audietur: bona ta-
men eius non applica-
buntur fiſco, ſed dabun-
tur raptæ: vel diſponat
de his, ſecundûm quod
voluerit: & poterit nu-
bere cui voluerit, rapto-
re excepto:& nõ ſolum
predicta pena punietur
raptor, ſed eius fauto-
res, ſiue volẽte, ſiue no-
lente muliere tale faci-
nus fuerit perpetratum.
Si verô fuerit ſeruus,
qui tale quid admiſerit,
concremabitur, abolitis
his, quæ de raptore vir-
ginum antiquis legibus
ſtatuta ſunt: & hac lege
ſuam obtinente firmi-
tatem.
fVirginum honesta-
rum, ſecus eſt in mere-
trice:vt S. ad leg. Iul. de
adult. l qua adulterium.
& ff do furt. l. verum ij.
& determinat hc di-
ctio b, honeſtari, etiam
ſequent ia. Sed nonne
hec eſt lex ſuperflua, per
illam S. de epiſc. & cler.
l. raptores? Reſp. nõ: quia
multa ſunt hîc, que non
ſunt ibi, & de nupta, &
de ſponſa, & de liberti-
na, & de parentibus, &
de rapta, quod non poſ-
ſit nubere raptori.
gViduarum. quæc
autem ſint, & dicantur
vidue, dicitur ffade verb.
ſign. l. malum. S. vidua.
h Capitis ſupplicio. vt
& ſf. ad legem Iul. de vi
public. l. qui cœtu. S. qui
vacantem.
i q Reſtitui non poſſit d.
etiam à Deo, ſecundûm
Aug. licèt omnia Deo
ſint poſſibilia: vt xxxj.
q v.c. ſi Paulus. ſed illud
aliter ibi exponitur: & à
Deo poteſt e reſtitui,
non ab homine: vt hic.
e Vacui f. cûm ple-
rumque in talibus rapi-
nis homicidia perpe-
trentur.
dos decernimus: & maxime ſi Deo fuerint virgines,
vel vidu dedicatæ: quod non ſolum ad iniuriam ho-
minum: ſed etiam ipſius omnipotentis Dei irreue-
rentiam committitur: maximè cûm virginitas, vel
caſtitas corrupta reſtitui non poſſit i f. Et meritô
mortis damnantur ſupplicio: cum nec ab homici-
dij crimine huiuſmodi raptores ſint vacui l. Ne igi-
tur ſine vindicta talis creſcat inſania, ſancimus per
hanc generalem conſtitutionem, vt hi, qui huinſmodi
crimen