DOI Heft:
Przekłady
DOI Artikel:Didi-Huberman, Georges; Loba, Mirosław [Übers.]: Obraz jako rozdarcie i śmierć wcielonego Boga
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.28185#0231
PRZEKLADY
Georges Didi-Huberman
OBRAZ JAKO ROZDARCIE I SMIERC WCIELONEGO
B O GA
Otworzyc? A wiçc naruszyc cos. Co najmniej nacigc, rozedrzec. O co
chodzi naprawdç? O szarpanie siç w sidiach, ktôre narzuca wszelkie po-
znanie i o pragnienie nadania samemu gestowi owego zmagania - bez-
granicznie bolesnemu - wartosci niestosownosci lub naciçcia. O to, aby to
proste pytanie miaio przez chwilç takg ostra, i krytyczng wartosc: takie
byïoby pierwsze zyczenie.
Kant, trafnie, zarysowal nam granice. Zakreslii, jakby od srodka, kon-
tury sied - dziwnej, nieprzezroczystej sieci, ktôrej wpziy bylyby zrobione
z luster. To przyrzgd sluzgcy do zamykania, rozciggliwy tak, jak moze
byc siée, a zarazem zamknipty jak pudeiko: pudelko przedstawienia, w
ktôrym kazdy uderzy siç o jego sciankç jak o odbicie samego siebie. Otôz
i on, podmiot wiedzy: spekulatywny i spekularny, a to wiasnie w odnajdo-
waniu odbitego w spekulatywnym - postrzeganiu siebie samego w reflek-
sji intelektualnej - lezy magiczny charakter pudeika, charakter rozpu-
szczajgcego sip zamknipcia, samowynagradzajgcego sie szwu. Jak zatem
wyjsc z magicznego krçgu, z lustrzanego pudeika, skoro ow krgg okresla
nasze wiasne granice poznajapych podmiotôw?
Trzeba sip zmagac dalej i, wbrew Kantowi, napierac na sciankp, naru-
szyc jg, znalezc w niej szezelinp. Trzeba sip starac zniszczyc ten odbijajg-
cy obszar, gdzie odbite i spekulatywne zbiegajg sip, aby stworzyc przed-
miot wiedzy jako prosty obraz dyskursu, ktôry go wypowiada i osgdza.
Zrozumiemy wtedy, ile w takim gescie moze byc cierpienia, a nawet sa-
mobôjczego lpku - udrpczenia doswiadezonego, jak i zadanego, co mozna
wyczytac w niemieckich tekstach samego Panofsky’ego. Gdyz odrzucajgc
* Prezentowany w polskim tiumaczeniu tekst G. Didi-Hubermana pochodzi z ksi^zki
tego autora Devant L’image, Paris 1990 i obejmuje jej ostatni rozdzial pt. L’image comme
déchirure et la mort du Dieu incarné.
Georges Didi-Huberman
OBRAZ JAKO ROZDARCIE I SMIERC WCIELONEGO
B O GA
Otworzyc? A wiçc naruszyc cos. Co najmniej nacigc, rozedrzec. O co
chodzi naprawdç? O szarpanie siç w sidiach, ktôre narzuca wszelkie po-
znanie i o pragnienie nadania samemu gestowi owego zmagania - bez-
granicznie bolesnemu - wartosci niestosownosci lub naciçcia. O to, aby to
proste pytanie miaio przez chwilç takg ostra, i krytyczng wartosc: takie
byïoby pierwsze zyczenie.
Kant, trafnie, zarysowal nam granice. Zakreslii, jakby od srodka, kon-
tury sied - dziwnej, nieprzezroczystej sieci, ktôrej wpziy bylyby zrobione
z luster. To przyrzgd sluzgcy do zamykania, rozciggliwy tak, jak moze
byc siée, a zarazem zamknipty jak pudeiko: pudelko przedstawienia, w
ktôrym kazdy uderzy siç o jego sciankç jak o odbicie samego siebie. Otôz
i on, podmiot wiedzy: spekulatywny i spekularny, a to wiasnie w odnajdo-
waniu odbitego w spekulatywnym - postrzeganiu siebie samego w reflek-
sji intelektualnej - lezy magiczny charakter pudeika, charakter rozpu-
szczajgcego sip zamknipcia, samowynagradzajgcego sie szwu. Jak zatem
wyjsc z magicznego krçgu, z lustrzanego pudeika, skoro ow krgg okresla
nasze wiasne granice poznajapych podmiotôw?
Trzeba sip zmagac dalej i, wbrew Kantowi, napierac na sciankp, naru-
szyc jg, znalezc w niej szezelinp. Trzeba sip starac zniszczyc ten odbijajg-
cy obszar, gdzie odbite i spekulatywne zbiegajg sip, aby stworzyc przed-
miot wiedzy jako prosty obraz dyskursu, ktôry go wypowiada i osgdza.
Zrozumiemy wtedy, ile w takim gescie moze byc cierpienia, a nawet sa-
mobôjczego lpku - udrpczenia doswiadezonego, jak i zadanego, co mozna
wyczytac w niemieckich tekstach samego Panofsky’ego. Gdyz odrzucajgc
* Prezentowany w polskim tiumaczeniu tekst G. Didi-Hubermana pochodzi z ksi^zki
tego autora Devant L’image, Paris 1990 i obejmuje jej ostatni rozdzial pt. L’image comme
déchirure et la mort du Dieu incarné.