DOI issue:
Rozprawy
DOI article:Skierski, Marcel: Twórczość Aliny Szapocznikow w świetle hermeneutyki egzystencjalnej (na wybranych przykładach)
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.42381#0095
Marcel Skierski
TWÓRCZOŚĆ ALINY SZAPOCZNIKOW
W ŚWIETLE HERMENEUTYKI EGZYSTENCJALNEJ
(NA WYBRANYCH PRZYKŁADACH)
WPROWADZENIE
Pokaźna liczba opracowań, z jaką mamy do czynienia w przypadku
twórczości Aliny Szapocznikow, świadczy o dużym zainteresowaniu, z ja-
kim spotyka się ona wśród badaczy, kuratorów wystaw i - szerzej - od-
biorców sztuki. Jednak kształtowane na łamach większości publikacji
dyskursy w niewielkim stopniu przybliżają nas do ujęcia specyficznego
przedmiotu badań, jakim w przypadku historii sztuki powinien być
obiekt artystyczny. Zapoznanie się z literaturą poświęconą twórczości
Szapocznikow prowadzi do wniosków, iż dzieło samo w sobie nie stanowi
rdzenia, wokół którego budowana jest narracja tekstów. Pomimo wciąż
wzrastającej liczby artykułów, same artefakty pozostają zmarginalizo-
wane, na rzecz instrumentalizujących je zewnętrznych dyskursów.
Niniejszy tekst ma na celu przełamanie tej tendencji poprzez zapro-
ponowanie innej perspektywy, która mogłaby przywrócić refleksję nad
istotą twórczości artystki. Przesunięcie środka ciężkości z kontekstu na
obiekt ma skutkować ograniczeniem ciążącej na literaturze przedmiotu
obudowy teoretycznej, która prowadzi często do spekulacji obcej nauko-
wej refleksji. Odrzucona zostanie również oczywistość, jaka rzekomo wy-
nika z ustalenia tematu dzieła przez twórcę; tematu, który wyłania się
dopiero w bezpośrednim kontakcie widza z dziełem.
Aby wykazać zasadność podjętej próby, w pierwszej kolejności zary-
sowany zostanie - w formie skróconej z uwagi na ograniczenia formalne
niniejszego tekstu - stan badań nad twórczością artystki. Znajdzie się
tutaj krytyka najczęściej eksponowanych w literaturze przedmiotu sta-
nowisk, wykazująca niedostatki wynikłe z zastosowania zewnętrznych
wobec dzieła dyskursów i kontekstów interpretacyjnych. Następnie za-
proponowana zostanie bardziej owocna, zdaniem autora, perspektywa
TWÓRCZOŚĆ ALINY SZAPOCZNIKOW
W ŚWIETLE HERMENEUTYKI EGZYSTENCJALNEJ
(NA WYBRANYCH PRZYKŁADACH)
WPROWADZENIE
Pokaźna liczba opracowań, z jaką mamy do czynienia w przypadku
twórczości Aliny Szapocznikow, świadczy o dużym zainteresowaniu, z ja-
kim spotyka się ona wśród badaczy, kuratorów wystaw i - szerzej - od-
biorców sztuki. Jednak kształtowane na łamach większości publikacji
dyskursy w niewielkim stopniu przybliżają nas do ujęcia specyficznego
przedmiotu badań, jakim w przypadku historii sztuki powinien być
obiekt artystyczny. Zapoznanie się z literaturą poświęconą twórczości
Szapocznikow prowadzi do wniosków, iż dzieło samo w sobie nie stanowi
rdzenia, wokół którego budowana jest narracja tekstów. Pomimo wciąż
wzrastającej liczby artykułów, same artefakty pozostają zmarginalizo-
wane, na rzecz instrumentalizujących je zewnętrznych dyskursów.
Niniejszy tekst ma na celu przełamanie tej tendencji poprzez zapro-
ponowanie innej perspektywy, która mogłaby przywrócić refleksję nad
istotą twórczości artystki. Przesunięcie środka ciężkości z kontekstu na
obiekt ma skutkować ograniczeniem ciążącej na literaturze przedmiotu
obudowy teoretycznej, która prowadzi często do spekulacji obcej nauko-
wej refleksji. Odrzucona zostanie również oczywistość, jaka rzekomo wy-
nika z ustalenia tematu dzieła przez twórcę; tematu, który wyłania się
dopiero w bezpośrednim kontakcie widza z dziełem.
Aby wykazać zasadność podjętej próby, w pierwszej kolejności zary-
sowany zostanie - w formie skróconej z uwagi na ograniczenia formalne
niniejszego tekstu - stan badań nad twórczością artystki. Znajdzie się
tutaj krytyka najczęściej eksponowanych w literaturze przedmiotu sta-
nowisk, wykazująca niedostatki wynikłe z zastosowania zewnętrznych
wobec dzieła dyskursów i kontekstów interpretacyjnych. Następnie za-
proponowana zostanie bardziej owocna, zdaniem autora, perspektywa