DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.25711#0035
pojemnik porcelanowy ze święconą wodą oraz „obicie pustelnicze z trzciny morskiej",
będące zapewne rodzajem stroju do umartwień i medytacji.
Tematyka książek odzwierciedla duchowość religijną Radziwiłła „Rybeńki". Wśród
przechowywanych dzieł obecne są żywoty świętych połączone z charakterystyczną dla
nich religijnością: św. lana Nepomucena, bł. Jana z Dukli, św. Filipa Nereusza, św. Sta-
nisława Kostki, św. Onufrego. Znalazły się również pobożne medytacyjne, kazania,
pisma moralne, polemiki z herezjami, modlitewniki (godzinki. Droga Krzyżowa, ko-
ronki [różańce], Psałterz) oraz rozważania Męki Pańskiej.
Przy większości z 61 książek religijnych znajdujących się w sypialni księcia, a wymie-
nionych w inwentarzu z 1758, odnotowano rok wydania. W podręcznej biblioteczce
znajdowały się jedynie trzy egzemplarze z xvn w, pozostałe zaś pochodziły z 1. poł.
xvm w. Po zestawieniu ilościowym według lat wydania wynika, że najwięcej wolumi-
nów (po cztery lub pięć sztuk) wydrukowanych zostało w latach 1741-1744. Pozostałe
egzemplarze powstawały od poł. lat 20. do 1740. Z późniejszego okresu, po 1744, od-
notowane zostały jedynie cztery obiekty, z których najpóźniejszy pochodził z 1752 r. Ta
komasacja zakupów na pocz. lat 40. zdaje się potwierdzać wspomnianą już generalną
przebudowę Eremitorium zakończoną w roku 1745. Oczywiście większość książek po-
chodziła z biblioteki zamkowej lub była specjalnie zakupiona do Eremitorium.
Również przy drugim dziedzińczyku znajdowały się naprzeciw siebie dwie po-
dłużne, trzyizbowe oficynki. Jedna z nich, w tym przypadku oba inwentarze i rzut
historyczny są zgodne, zajmowana była przez piekarnię i kuchnię poprzedzone sion-
kami. Z kolei w pawilonie naprzeciwko, w 1758 r. znajdowały się sionki, korytarz i re-
fektarz. Ich dekoracja także odzwierciedlała sakralny charakter budowli. Najokazalej
ze wszystkich wnętrz zespołu ozdobiony został refektarz, który miał „suht, ściany far-
bami adumbrowane, na lewej wizerunek Wieczerzy Pańskiej, na prawej stronie efhgies
Zbawiciela naszego uczniom chleb rozdawającego", nad kominkiem zaś namalowano
„hostyję ś. z kielichem". Jak powiedziano wcześniej, w 1776 r. refektarz wymieniony zo-
stał w pawilonie przy głównym dziedzińcu, a tu mówi się o jedynie o sionkach, izbie
i komorze. Prawdopodobnie po 20 latach uległy one zniszczeniu, jak to zapisano na
początku inwentarza: „sufity i ściany z malowaniem różnym obrazowym i pustelni-
czym popsute". Zapewne dlatego przeniesiono jadalnię książęcą do alkierza, należą-
cego pierwotnie do mieszkania księdza.
Interesująco wyglądało zagospodarowanie obu dziedzińców, choć nie mamy pew-
ności, co na nich się znajdowało i w którym miejscu.
Na rzucie Plan de PremdonHMi de Meswtez na środku głównego dziedzińca widzimy
drzewo, a wokół cztery partery haftowe. Inwentarz z 1776 r. sporządzony już po kon-
federackich zniszczeniach, potwierdza, że na środku rosła lipa, natomiast na drugim
[32]
będące zapewne rodzajem stroju do umartwień i medytacji.
Tematyka książek odzwierciedla duchowość religijną Radziwiłła „Rybeńki". Wśród
przechowywanych dzieł obecne są żywoty świętych połączone z charakterystyczną dla
nich religijnością: św. lana Nepomucena, bł. Jana z Dukli, św. Filipa Nereusza, św. Sta-
nisława Kostki, św. Onufrego. Znalazły się również pobożne medytacyjne, kazania,
pisma moralne, polemiki z herezjami, modlitewniki (godzinki. Droga Krzyżowa, ko-
ronki [różańce], Psałterz) oraz rozważania Męki Pańskiej.
Przy większości z 61 książek religijnych znajdujących się w sypialni księcia, a wymie-
nionych w inwentarzu z 1758, odnotowano rok wydania. W podręcznej biblioteczce
znajdowały się jedynie trzy egzemplarze z xvn w, pozostałe zaś pochodziły z 1. poł.
xvm w. Po zestawieniu ilościowym według lat wydania wynika, że najwięcej wolumi-
nów (po cztery lub pięć sztuk) wydrukowanych zostało w latach 1741-1744. Pozostałe
egzemplarze powstawały od poł. lat 20. do 1740. Z późniejszego okresu, po 1744, od-
notowane zostały jedynie cztery obiekty, z których najpóźniejszy pochodził z 1752 r. Ta
komasacja zakupów na pocz. lat 40. zdaje się potwierdzać wspomnianą już generalną
przebudowę Eremitorium zakończoną w roku 1745. Oczywiście większość książek po-
chodziła z biblioteki zamkowej lub była specjalnie zakupiona do Eremitorium.
Również przy drugim dziedzińczyku znajdowały się naprzeciw siebie dwie po-
dłużne, trzyizbowe oficynki. Jedna z nich, w tym przypadku oba inwentarze i rzut
historyczny są zgodne, zajmowana była przez piekarnię i kuchnię poprzedzone sion-
kami. Z kolei w pawilonie naprzeciwko, w 1758 r. znajdowały się sionki, korytarz i re-
fektarz. Ich dekoracja także odzwierciedlała sakralny charakter budowli. Najokazalej
ze wszystkich wnętrz zespołu ozdobiony został refektarz, który miał „suht, ściany far-
bami adumbrowane, na lewej wizerunek Wieczerzy Pańskiej, na prawej stronie efhgies
Zbawiciela naszego uczniom chleb rozdawającego", nad kominkiem zaś namalowano
„hostyję ś. z kielichem". Jak powiedziano wcześniej, w 1776 r. refektarz wymieniony zo-
stał w pawilonie przy głównym dziedzińcu, a tu mówi się o jedynie o sionkach, izbie
i komorze. Prawdopodobnie po 20 latach uległy one zniszczeniu, jak to zapisano na
początku inwentarza: „sufity i ściany z malowaniem różnym obrazowym i pustelni-
czym popsute". Zapewne dlatego przeniesiono jadalnię książęcą do alkierza, należą-
cego pierwotnie do mieszkania księdza.
Interesująco wyglądało zagospodarowanie obu dziedzińców, choć nie mamy pew-
ności, co na nich się znajdowało i w którym miejscu.
Na rzucie Plan de PremdonHMi de Meswtez na środku głównego dziedzińca widzimy
drzewo, a wokół cztery partery haftowe. Inwentarz z 1776 r. sporządzony już po kon-
federackich zniszczeniach, potwierdza, że na środku rosła lipa, natomiast na drugim
[32]