Instytut Sztuki (Warschau) [Editor]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Editor]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Editor]: Biuletyn Historii Sztuki (65.2003)

246

Arkadiusz Wagner

12. Krzysztof Perwanger,
anioł (fragment), figura
z rzeźbiarskiej grupy
św Piotra z Alcantary,
kościółpw. Nawiedzenia
Najświętszej Maryi Panny
w Stoczku, 1 744


Porównując ze sobą figury z prawych stron nastaw: anioła z Elbląga i św. Katarzyny
Sieneńskiej, dopatrzyć się można dużych zbieżności w relacjach między tułowiami, gło-
wami i rękoma. Górne partie tułowi oraz głowy są nieznacznie pochylone. Prawe ręce są
zaś przyciśnięte do piersi. Niemal identyczny układ prawej ręki widocznyjest też u anioła
z północnej strony zwieńczenia ołtarza w Dobrym Mieście. Jest ona wyraźnie zgięta w
łokciu i przyciśnięta do piersi dłońmi o finezyjnym rozstawie palców.
W opracowaniu draperii wszystkich rzeźb zwraca uwagę wspólnota podstawowych zało-
żeń formalnych. Jednakowoż, w każdej z grup figuralnych istnieją minimalne odmienności,
wiążące się z różnym rodzajem okryć postaci. Perwangerowskie draperie cechuje generalnie
spokój, płynność i spłaszczenie. Budowane są one głównie obszernymi, wygładzonymi po-
wierzchniami. Oddzielająje od siebie fałdy i zmarszczenia o prostej lub zaokrąglonej linii i
złagodzonym, owalnym przekroju. Jedynie tam, gdzie podkreślono sztywność tkaniny (np.
środkowe skłębienie fałd rokiety św. Wojciecha) bądź ich gwałtowne poruszenie (szaty pra-
wego anioła z Elbląga) forma fałdowań staje się bardziej ostra i nerwowa.
Absolutnie dominujący - łagodny i płynny kształt drapowań wskazuje na preferowanie
przez rzeźbiarza dłut o płaskich i zaokrąglonych wylotach ostrzy. Z kolei rozległe i wygła-
dzone powierzchnie rzeźbiarskiej bryły wskazują na posługiwanie się dłutami o bardzo