DOI issue:
Nr. 2
DOI article:Vičkienė, Aukse: [Rezension von: Vladas Drėma, Vilniaus Šv Jono bažnyčia]
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.49349#0380
370
AUKSE VIĆKIENE
Wilno, Instytut Kultury )i Sztuki
Vladas Drema, Vilniaus Śv Jono baźnyćia,
red. R. Brogiene, N. Kvaracjejute,
Vilnius, R. Paknio Leidykla 1997, ss. 287, il. 243.
Dorobek litewskich historyków sztuki po-
większyła ważna monografia kościoła
św. Jana w Wilnie autorstwa Vladasa Dre-
my. Jest ona plonem żmudnej pracy, wybitnego li-
tewskiego badacza, który całe życie poświęcił
studiom sztuki dawnej terenów obecnej Litwy. Na-
wet złożony chorobą pracował nad ukończeniem re-
cenzowanej książki: Pracę o historii kościoła św.
Jana w Wilnie mam doprowadzoną do 1910 roku.
Mam zamiar ją kontynuować po uporaniu się ze
Smokowskim. Materiał do jego ukończenia jest go-
towy, zabierze mi może 2-3 łata. [...] Na moje obec-
ne siły i możliwości fizyczne nie mogę dużo liczyć,
chociaż nie tracę nadziei. Przekazać te zadania swo-
im dzieciom, ani tym bardziej wnukom - bardzo ni-
kłe nadzieje. Młode pokolenie nie daje się skłonić
do studiów historii sztuki — za dużo w niej pracy
i zbyt mało opłatny zawód1. Przygotować książki do
druku Drema już nie zdążył. Dzięki staraniom córki
Grażyny Dremaite i całego zespołu współpracowni-
ków spuścizna pisana autora została uporządkowa-
na i opublikowana. Wypada jedynie ubolewać, że
tak ważna dla historii sztuki litewskiej publikacja
pozostała bez autorskiej korekty, bez ostatnich po-
prawek i uzupełnień.
Recenzowana książka jest jedną z nielicznych
monografii kościoła w litewskim piśmiennictwie na-
ukowym. Vladasowi Dremie udało się zgromadzić i
usystematyzować bogaty materiał dokumentacyjny -
historiografię, źródła pisane, ikonografię, pomiary
architektoniczne i badania techniczne murów świą-
tyni. Litewskiego uczonego interesowały nie tylko
etapy budowy i rekonstrukcji świątyni, lecz także
1 V. DREMA, St. LORENTZ, Laiśkai / listy, red. R. Jano-
niene, V. Jankauskas, R. Dićiuviene, Vilnius 1998, s. 463,
list z 6 XI 1989 r.
posługujący w niej duchowni, bogaci i skromni fun-
datorzy, bractwa i cechy. Słowem wszystko, co w
jakikolwiek sposób wiązało się z historią kościoła
św. Jana, jako instytucji i jako zabytku architektury
i sztuki. Monografia składa się kilku podstawowych
rozdziałów: historia kościoła od jego założenia
w roku 1386 do 1736; pożar w 1737 r. i przebudowy
świątyni w 1. połowie XVIII w. (architekt Jan
Krzysztof Glaubitz); nadzór nad kościołem i prze-
budowa wnętrza do powstania listopadowego
w 1831 r. (architekt Karol Podczaszyński); kościół
w okresie niewoli trwającej 150 lat (oraz prace re-
stauracyjne 1963-1990). Podstawowe rozdziały są
podzielone na mniejsze podrozdziały.
AUKSE VIĆKIENE
Wilno, Instytut Kultury )i Sztuki
Vladas Drema, Vilniaus Śv Jono baźnyćia,
red. R. Brogiene, N. Kvaracjejute,
Vilnius, R. Paknio Leidykla 1997, ss. 287, il. 243.
Dorobek litewskich historyków sztuki po-
większyła ważna monografia kościoła
św. Jana w Wilnie autorstwa Vladasa Dre-
my. Jest ona plonem żmudnej pracy, wybitnego li-
tewskiego badacza, który całe życie poświęcił
studiom sztuki dawnej terenów obecnej Litwy. Na-
wet złożony chorobą pracował nad ukończeniem re-
cenzowanej książki: Pracę o historii kościoła św.
Jana w Wilnie mam doprowadzoną do 1910 roku.
Mam zamiar ją kontynuować po uporaniu się ze
Smokowskim. Materiał do jego ukończenia jest go-
towy, zabierze mi może 2-3 łata. [...] Na moje obec-
ne siły i możliwości fizyczne nie mogę dużo liczyć,
chociaż nie tracę nadziei. Przekazać te zadania swo-
im dzieciom, ani tym bardziej wnukom - bardzo ni-
kłe nadzieje. Młode pokolenie nie daje się skłonić
do studiów historii sztuki — za dużo w niej pracy
i zbyt mało opłatny zawód1. Przygotować książki do
druku Drema już nie zdążył. Dzięki staraniom córki
Grażyny Dremaite i całego zespołu współpracowni-
ków spuścizna pisana autora została uporządkowa-
na i opublikowana. Wypada jedynie ubolewać, że
tak ważna dla historii sztuki litewskiej publikacja
pozostała bez autorskiej korekty, bez ostatnich po-
prawek i uzupełnień.
Recenzowana książka jest jedną z nielicznych
monografii kościoła w litewskim piśmiennictwie na-
ukowym. Vladasowi Dremie udało się zgromadzić i
usystematyzować bogaty materiał dokumentacyjny -
historiografię, źródła pisane, ikonografię, pomiary
architektoniczne i badania techniczne murów świą-
tyni. Litewskiego uczonego interesowały nie tylko
etapy budowy i rekonstrukcji świątyni, lecz także
1 V. DREMA, St. LORENTZ, Laiśkai / listy, red. R. Jano-
niene, V. Jankauskas, R. Dićiuviene, Vilnius 1998, s. 463,
list z 6 XI 1989 r.
posługujący w niej duchowni, bogaci i skromni fun-
datorzy, bractwa i cechy. Słowem wszystko, co w
jakikolwiek sposób wiązało się z historią kościoła
św. Jana, jako instytucji i jako zabytku architektury
i sztuki. Monografia składa się kilku podstawowych
rozdziałów: historia kościoła od jego założenia
w roku 1386 do 1736; pożar w 1737 r. i przebudowy
świątyni w 1. połowie XVIII w. (architekt Jan
Krzysztof Glaubitz); nadzór nad kościołem i prze-
budowa wnętrza do powstania listopadowego
w 1831 r. (architekt Karol Podczaszyński); kościół
w okresie niewoli trwającej 150 lat (oraz prace re-
stauracyjne 1963-1990). Podstawowe rozdziały są
podzielone na mniejsze podrozdziały.