DOI issue:
Nr. 3-4
DOI article:Engblom, Sören: Mapa szwedzkiej sztuki współczesnej. Impresja
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.49349#0423
409
SÓREN ENGBLOM
Mapa szwedzkiej sztuki współczesnej. Impresja
Sztokholm, styczeń 2002 r. Z jaką sztuką spotyka się zwiedzający galerie i inne
instytucje kulturalne? Instalacje? Performance? Fotografia? Medialna rzeczywi-
stość? Sztuka będąca czymś pośrednim między sztuką a rzeczywistością? Sztuka
powszednia? Sztuka poszukująca rzeczywistości, a nie patosu? Można by się spodziewać
tego rodzaju sztuki, gdyż właśnie takich terminów używa się mówiąc o sztuce współcze-
snej. Jednak przypadkowy świąteczny dzień w Sztokholmie daje nam - przynajmniej po
części - nieco inny obraz.
Sztuka współczesna nie ma charakteru narodowego, rozwija się w kontekście ciągłych
międzynarodowych kontaktów. Twórcy, kuratorzy, muzealnicy pedagodzy, krytycy, urzęd-
nicy zajmujący się kulturą oraz dziennikarze, spotykają się często na różnych sympozjach
i innych przedsięwzięciach poświęconych sztuce. Odbywają się one w wielu krajach, sąto
między innymi biennale w Wenecji, Istambule, Sao Paolo, Sydney, Dokumenta w Kassel.
Niektórzy artyści dostają atrakcyjne stypendia i wyjeżdżają by wziąć udział w międzyna-
rodowych warsztatach w Sztokholmie, Berlinie, Londynie, San Francisco czy w Nowym
Jorku (część z nich wyraża chęć pozostania w tych miastach na dłużej). Dlatego też obraz
sztuki współczesnej jest bardziej jednolity i ma charakter międzynarodowy. Mimo to skan-
dynawscy i co za tym idzie szwedzcy twórcy w latach 90. XX w. wyróżniali się osiągnęli
międzynarodowy sukces nie mający sobie równych.
Sztuka prezentowana w Sztokholmie ma wciąż silne związki z przeszłością, a malar-
stwo, rysunek, rzeźba i instalacje są mimo wszystko zdominowane przez sztukę lokalną.
Postmodernizm zawiera także spuściznę po modernizmie, ekspresjonizmie (szczególnie
malarstwie tego kierunku), surrealizmie (poezji), malarstwie narracyjnym, abstrakcjoni-
zmie, sztuce pop z lat 60., grupie Fluxus i po rygorystycznym pod względem formy mini-
malizmie. Mówi się często, że sztuka współczesna gustuje w braku klarowności
estetycznej. Spojrzenie na prezentowaną twórczość, potwierdza z nawiązką tę tezę, ale nie
zawsze w taki sposób, w jaki zwykli to określać najbardziej żarliwi apologeci współcze-
snej sztuki. I tak wśród tematów podejmowanych obecnie przez artystów łatwo można
odnaleźć problematykę związaną ze środowiskiem, a także ze specyfiką szwedzkiej histo-
rii współczesnej, którą cechuje alienacja, postęp techniczny i urbanistyczny niepokój.
Do Paryża
A jak to wygląda z perspektywy historycznej? Pojęcie sztuka współczesna wiąże się w
Szwecji z kręgiem artystów postępowych, których poglądy od drugiej połowy XIX w.
SÓREN ENGBLOM
Mapa szwedzkiej sztuki współczesnej. Impresja
Sztokholm, styczeń 2002 r. Z jaką sztuką spotyka się zwiedzający galerie i inne
instytucje kulturalne? Instalacje? Performance? Fotografia? Medialna rzeczywi-
stość? Sztuka będąca czymś pośrednim między sztuką a rzeczywistością? Sztuka
powszednia? Sztuka poszukująca rzeczywistości, a nie patosu? Można by się spodziewać
tego rodzaju sztuki, gdyż właśnie takich terminów używa się mówiąc o sztuce współcze-
snej. Jednak przypadkowy świąteczny dzień w Sztokholmie daje nam - przynajmniej po
części - nieco inny obraz.
Sztuka współczesna nie ma charakteru narodowego, rozwija się w kontekście ciągłych
międzynarodowych kontaktów. Twórcy, kuratorzy, muzealnicy pedagodzy, krytycy, urzęd-
nicy zajmujący się kulturą oraz dziennikarze, spotykają się często na różnych sympozjach
i innych przedsięwzięciach poświęconych sztuce. Odbywają się one w wielu krajach, sąto
między innymi biennale w Wenecji, Istambule, Sao Paolo, Sydney, Dokumenta w Kassel.
Niektórzy artyści dostają atrakcyjne stypendia i wyjeżdżają by wziąć udział w międzyna-
rodowych warsztatach w Sztokholmie, Berlinie, Londynie, San Francisco czy w Nowym
Jorku (część z nich wyraża chęć pozostania w tych miastach na dłużej). Dlatego też obraz
sztuki współczesnej jest bardziej jednolity i ma charakter międzynarodowy. Mimo to skan-
dynawscy i co za tym idzie szwedzcy twórcy w latach 90. XX w. wyróżniali się osiągnęli
międzynarodowy sukces nie mający sobie równych.
Sztuka prezentowana w Sztokholmie ma wciąż silne związki z przeszłością, a malar-
stwo, rysunek, rzeźba i instalacje są mimo wszystko zdominowane przez sztukę lokalną.
Postmodernizm zawiera także spuściznę po modernizmie, ekspresjonizmie (szczególnie
malarstwie tego kierunku), surrealizmie (poezji), malarstwie narracyjnym, abstrakcjoni-
zmie, sztuce pop z lat 60., grupie Fluxus i po rygorystycznym pod względem formy mini-
malizmie. Mówi się często, że sztuka współczesna gustuje w braku klarowności
estetycznej. Spojrzenie na prezentowaną twórczość, potwierdza z nawiązką tę tezę, ale nie
zawsze w taki sposób, w jaki zwykli to określać najbardziej żarliwi apologeci współcze-
snej sztuki. I tak wśród tematów podejmowanych obecnie przez artystów łatwo można
odnaleźć problematykę związaną ze środowiskiem, a także ze specyfiką szwedzkiej histo-
rii współczesnej, którą cechuje alienacja, postęp techniczny i urbanistyczny niepokój.
Do Paryża
A jak to wygląda z perspektywy historycznej? Pojęcie sztuka współczesna wiąże się w
Szwecji z kręgiem artystów postępowych, których poglądy od drugiej połowy XIX w.