DOI issue:
Nr. 1
DOI article:Recenzje i sprawozdania
DOI article:Jodkowski, Józef: [Rezension von: A. Sziggał, Graficzeskaja osnowa russkogo grażdanskogo szrifta]
DOI article:M. J.: [Rezension von: Polska Sztuka Ludowa, miesięcznik, organ Państwowego Instytutu Badania Sztuki Ludowej]
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.37712#0095
(25)
Recenzje
89
w 1700 r. zakłada w Amsterdamie własną oficynę i z nim głównie Piotr W.
pertraktuje w sprawie przekomponowania czyli „europeizacji’* alfabetu rosyj-
skiego — t’zw. „grażdanki” (dla druku i takoż pisma świeckiego). Powstają no,
we wzory czcionek, których korektą i aprobatą zajmuje się car osobiście. Udział
Kopijewicza w tej reformie Piotra W. musiał być uzasadniony, ponieważ car
bawił w Holandii, poznał tamtejsze środowisko kulturalne, toteż nasz rodak
niezawodnie należał do prawdziwych mistrzów w zakresie grafiki, liternictwa
i poligrafiki w ogóle. Faktem jest, że ten artysta-grafik położył wybitne zasługi
w dziejach poligrafii rosyjskiej, tymbardziej, że w r. 1707 udał się wraz z eki-
pą specjalistów do Rosji, gdzie zamierzenia Piotra W. ostatecznie zrealizował
i zorganizował drukarstwo na skalę europejską.
Autor omawia liternictwo rosyjskie pod względem historycznym, uwzględ-
niając paleografię i sztukę drukarską na Zachodzie. Praca zasługuje na uwagę,
przede wszystkim artystów-grafików, interesujących się liternictwem.
Józef Jodkowski
Polska Sztuka Ludowa, miesięcznik, organ Państwowego Instytutu Bada-
nia Sztuki Ludowej. Rok 1. Listopad — grudzień 1947 nr 1 — 2.
W lutym br. pojawił się pierwszy podwójny zeszyt nowego pisma poświęconego bada-
niu sztuki. Treść zeszytu podzielono na cztery, względnie trzy grupy: teoretyczną, opiso-
wą (opracowania i materiały) oraz informacyjną. Słowo wstępne Ministra Kultury i Sztuki
podnosi nie tylko naukowe zadanie pisma, ale też jego funkcję łącznika „przy pomocy
którego rezultaty badań nad sztuką ludową będą mogły wsączać się w bieżące życie kul-
turalne". Fo wprowadzeniu „od redakcji" — następują dwa artykuły teoretyczne na
temat plastyki ludowej: Ksawerego Piwockiego: Pojęcie szułki ludowej i Józefa Gra-
bowskiego: Zagadnienie stylu ludowego (cz. I).
W pierwszym autor rozgranicza pojęcie sztuki ludowej od sztuki chłopskiej, podaje
próbę definicji, sztuki chłopskiej, przypominając, że cechą jej zasadniczą jest swoisty styl,
nie szczegóły ikonograficzne. Drugi artykuł — to zestawienie i omówienie najstarszych
publikacji z zakresu sztuki ludowej, zakończony zebraniem cech, które uważano dla
niej za charakterystyczne.
W artykule z zakresu badań literackich Julian Krzyżanowski (O poznanie litera-
tury ludowej) podaje cechy literatury ludowej oraz program pracy Instytutu w tym za-
kresie (reedykcja tekstów drukowanych, publikacje nowych badań). W 'zakresie muzy-
kologii Adolf Chybiński (O potrzebach polskiej etnografii muzycznej. Zagadnienia kolber-
gowskie) — porusza przykrą, bo mocno* zaniedbaną sprawę wydania niepublikowanych
prac Kolberga nieco przestarzałych metodycznie, ale będących niekiedy jedynymi źród-
łami wiadomości o folklorze muzycznym niektórych okolic (np. Żywieczczyzny).
Pierwszym artykułem z działu „Opracowań" — jest monograficzny szkic o garncarzu
iłżeckim Stanisławie Kosiarskim —- Marii Żukowskiej. W artykule „Zbójnickie obrazy
na szkle" Józef Grabowski rozpatruje ikonograficzne, a przede wszystkim formalno-
kompozycyjne cechy obrazów o tematyce zbójnickiej. Badań nad budownictwem ludowym
dotyczy artykuł Gerarda Ciołka (Dach w polskim budownidwit wiejskim). Wiadomości
o pracach i życiu rzeźbiarzy biłgorajskich podaje J. Świeży.
W dziale informacyjnym podano program prac Instytutu, sprawozdanie z badań
nad zdobnictwem ludowym w Krakowskiem, na Góralszczyźnie i Dolnym Śląsku (Zofia
Cieśla-Reinfussowa), wreszcie sprawozdanie z prac sekcji do badań malarstwa i rzeźby.
Zeszyt bogato ilustrowany, o bardzo zmiennym i niespokojnym układzie graficznym.
Forma zeszytu zbliżona do przedwojennych „Arkad" — czasopisma o typie popularnym,
wydaje się niezgodna ze ściśle naukową i mało popularną treścią wydawnictwa.
M. /.
Recenzje
89
w 1700 r. zakłada w Amsterdamie własną oficynę i z nim głównie Piotr W.
pertraktuje w sprawie przekomponowania czyli „europeizacji’* alfabetu rosyj-
skiego — t’zw. „grażdanki” (dla druku i takoż pisma świeckiego). Powstają no,
we wzory czcionek, których korektą i aprobatą zajmuje się car osobiście. Udział
Kopijewicza w tej reformie Piotra W. musiał być uzasadniony, ponieważ car
bawił w Holandii, poznał tamtejsze środowisko kulturalne, toteż nasz rodak
niezawodnie należał do prawdziwych mistrzów w zakresie grafiki, liternictwa
i poligrafiki w ogóle. Faktem jest, że ten artysta-grafik położył wybitne zasługi
w dziejach poligrafii rosyjskiej, tymbardziej, że w r. 1707 udał się wraz z eki-
pą specjalistów do Rosji, gdzie zamierzenia Piotra W. ostatecznie zrealizował
i zorganizował drukarstwo na skalę europejską.
Autor omawia liternictwo rosyjskie pod względem historycznym, uwzględ-
niając paleografię i sztukę drukarską na Zachodzie. Praca zasługuje na uwagę,
przede wszystkim artystów-grafików, interesujących się liternictwem.
Józef Jodkowski
Polska Sztuka Ludowa, miesięcznik, organ Państwowego Instytutu Bada-
nia Sztuki Ludowej. Rok 1. Listopad — grudzień 1947 nr 1 — 2.
W lutym br. pojawił się pierwszy podwójny zeszyt nowego pisma poświęconego bada-
niu sztuki. Treść zeszytu podzielono na cztery, względnie trzy grupy: teoretyczną, opiso-
wą (opracowania i materiały) oraz informacyjną. Słowo wstępne Ministra Kultury i Sztuki
podnosi nie tylko naukowe zadanie pisma, ale też jego funkcję łącznika „przy pomocy
którego rezultaty badań nad sztuką ludową będą mogły wsączać się w bieżące życie kul-
turalne". Fo wprowadzeniu „od redakcji" — następują dwa artykuły teoretyczne na
temat plastyki ludowej: Ksawerego Piwockiego: Pojęcie szułki ludowej i Józefa Gra-
bowskiego: Zagadnienie stylu ludowego (cz. I).
W pierwszym autor rozgranicza pojęcie sztuki ludowej od sztuki chłopskiej, podaje
próbę definicji, sztuki chłopskiej, przypominając, że cechą jej zasadniczą jest swoisty styl,
nie szczegóły ikonograficzne. Drugi artykuł — to zestawienie i omówienie najstarszych
publikacji z zakresu sztuki ludowej, zakończony zebraniem cech, które uważano dla
niej za charakterystyczne.
W artykule z zakresu badań literackich Julian Krzyżanowski (O poznanie litera-
tury ludowej) podaje cechy literatury ludowej oraz program pracy Instytutu w tym za-
kresie (reedykcja tekstów drukowanych, publikacje nowych badań). W 'zakresie muzy-
kologii Adolf Chybiński (O potrzebach polskiej etnografii muzycznej. Zagadnienia kolber-
gowskie) — porusza przykrą, bo mocno* zaniedbaną sprawę wydania niepublikowanych
prac Kolberga nieco przestarzałych metodycznie, ale będących niekiedy jedynymi źród-
łami wiadomości o folklorze muzycznym niektórych okolic (np. Żywieczczyzny).
Pierwszym artykułem z działu „Opracowań" — jest monograficzny szkic o garncarzu
iłżeckim Stanisławie Kosiarskim —- Marii Żukowskiej. W artykule „Zbójnickie obrazy
na szkle" Józef Grabowski rozpatruje ikonograficzne, a przede wszystkim formalno-
kompozycyjne cechy obrazów o tematyce zbójnickiej. Badań nad budownictwem ludowym
dotyczy artykuł Gerarda Ciołka (Dach w polskim budownidwit wiejskim). Wiadomości
o pracach i życiu rzeźbiarzy biłgorajskich podaje J. Świeży.
W dziale informacyjnym podano program prac Instytutu, sprawozdanie z badań
nad zdobnictwem ludowym w Krakowskiem, na Góralszczyźnie i Dolnym Śląsku (Zofia
Cieśla-Reinfussowa), wreszcie sprawozdanie z prac sekcji do badań malarstwa i rzeźby.
Zeszyt bogato ilustrowany, o bardzo zmiennym i niespokojnym układzie graficznym.
Forma zeszytu zbliżona do przedwojennych „Arkad" — czasopisma o typie popularnym,
wydaje się niezgodna ze ściśle naukową i mało popularną treścią wydawnictwa.
M. /.