Zakład Architektury Polskiej i Historii Sztuki <Warschau> [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki i Kultury (10.1948)

fot. inż. arch. J. Jamroz
Ryc. 77. Zawichost — widok ogólny.

JÓZEF S. JAMROZ
KOŚCIÓŁ POFRANCISZKANSKI W ZAWICHOŚCIE
Praca poniższa ma z,a zadanie uzupełnić dotychczasową znajomość architek-
tury kościoła pofranciszkańskiego w Zawichoście, na podstawie wiadomości
o historii budowy, pomiarów budowli (1), opisu, badań murów i wykopalisk,
przeprowadzonych w latach 1945—49, w okresie odbudowy kościoła (2). Sil-
ny stopień zniszczenia budowli, dostarczył wyjątkowej sposobności do przepro-
wadzenia gruntownych badań, które dały nieoczekiwanie obfity materiał, umo-
żliwiający pełną rekonstrukcję wyglądu kościoła w XIII wieku.
1. HISTORIA BUDOWY
Zawichost jako stara osada z grodem założonym w korycie Wisły już w pierw-
szej połowie XIII w. otrzymał prawo niemieckie (3). Salomea w r. 1245 przyj-
muje welon klaryski z rąk prowincjała czesko-polskiego Rajmunda, na kapi-
tule franciszkańskiej w Sandomierzu (4) i zapewne w tym już roku wraz ze
swym bratem Bolesławem Wstydliwym wybiera Zawichost na miejsce dla kla-
sztoru i kościoła. 0 tym, że pierwsze klaryski przybyły do Polski z Pragi czes-
kiej, gdzie już w 1233 r. Agnieszka córka Ottokara czeskiego funduje pierw-
szy dla nich klasztor (5), zadecydowało istnienie już wtedy prowincji francisz-
kańskiej czesko-polskiej, które sprawiło, że nie z Węgier mogła otrzymać Sa-