DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.26592#0535
GOLIATH.
515
band, maar dan ware de zedelijke beteekenis van
het dichterlijk verhaal van de verhevenste hoogte
tot alledaagschheid verlaagd geweest. Nu stijgt de
grootheid van Olafs en Margits karakter zoover
boven het peil der gewone menschelijke verhou-
dingen als de bergtoppen van Noorwegen boven
het zeevlak. En toch zijn zulke typen niet onna-
tuurlijk; want, behalve dat de grond van het verhaal
historisch is, moet men bedenken dat in Noorwegen,
de karakters door arbeid, strijd cn ontberingen meer
getemperd zijn, vermits de zedelijke toestanden van
een volk altijd met de natuurlijke gesteltenis van
het land in nauwe betrekking staan.
In Noorwegen, het land der bergen en der strenge
werkzame eenzaamheid, zijn de wetten van God min-
der door do verfijnde beschaving onzer moderne
groo'.e steden in den wind geslagen. En welk een
verheffenden, versterkenden invloed werken zulke
figuren als Goliath en Margit op ons uit! In plaats van
alle wetten te leeren afbreken bouwen zulke boeken
eene vesting van kloeke, schoone zedelijkheid in
de ziel der lezers op. In plaats van ons hart en onze
ziel te verflauwen en ons, bij de eerste moeielijkheid
in den strijd tegen kwade lusten, de vlag te doen
strijken, storten zulke werken kracht en moed in
onze ziel.
De idealen van Weber hebben dan groote waarde
tot zedelijke verheffing. Niet nochtans dat de toe-
standen zoo geïdealiseerd zouden zijn alsof zij met
de waarheid niets gemeens konden hebben. Veel
realisme en werkelijkheid hechten personen en zaken
aan de wereld, aan onze wereld vast. Het karakter
van Knud, den gierigen, stijf hoofdigen en daardoor
onredelijken, landelijken eigenaar, alsook dit van de
515
band, maar dan ware de zedelijke beteekenis van
het dichterlijk verhaal van de verhevenste hoogte
tot alledaagschheid verlaagd geweest. Nu stijgt de
grootheid van Olafs en Margits karakter zoover
boven het peil der gewone menschelijke verhou-
dingen als de bergtoppen van Noorwegen boven
het zeevlak. En toch zijn zulke typen niet onna-
tuurlijk; want, behalve dat de grond van het verhaal
historisch is, moet men bedenken dat in Noorwegen,
de karakters door arbeid, strijd cn ontberingen meer
getemperd zijn, vermits de zedelijke toestanden van
een volk altijd met de natuurlijke gesteltenis van
het land in nauwe betrekking staan.
In Noorwegen, het land der bergen en der strenge
werkzame eenzaamheid, zijn de wetten van God min-
der door do verfijnde beschaving onzer moderne
groo'.e steden in den wind geslagen. En welk een
verheffenden, versterkenden invloed werken zulke
figuren als Goliath en Margit op ons uit! In plaats van
alle wetten te leeren afbreken bouwen zulke boeken
eene vesting van kloeke, schoone zedelijkheid in
de ziel der lezers op. In plaats van ons hart en onze
ziel te verflauwen en ons, bij de eerste moeielijkheid
in den strijd tegen kwade lusten, de vlag te doen
strijken, storten zulke werken kracht en moed in
onze ziel.
De idealen van Weber hebben dan groote waarde
tot zedelijke verheffing. Niet nochtans dat de toe-
standen zoo geïdealiseerd zouden zijn alsof zij met
de waarheid niets gemeens konden hebben. Veel
realisme en werkelijkheid hechten personen en zaken
aan de wereld, aan onze wereld vast. Het karakter
van Knud, den gierigen, stijf hoofdigen en daardoor
onredelijken, landelijken eigenaar, alsook dit van de