DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.1950#0285
264 1422.
inwoeners derselven lande. Ende desghelikes sullen wy praelaten, provesten, dekenen, greet-
raans, *) rechters ende niene meente in Oestergo ende Westergo myt den eylandeh ende Omme-
landen voerg. ende onse nakomelyngen den coepman veiligen overal voer alle inwoenres derselven
landen an der Westzyd der Lauwerse voersci'even. Item zo sullen wy an beyden zyden in den
landen by Westen ende by Oesten der Lauwerse tot der Wezer to elck van ons in den zinen
alle deven, mordenaren, kercroveren ende brekeren, kraemschyneren ende vrouwenschyneren ende
stratenrovers sturen unde vervolgen, alsmen dat van reclitesweghen sculdieh is to done, tot allen
tyden als geclaget wort. Item zo sullen alle coepluden uet Oestergo ende Westergo landen, ey-
landon en ommelanden voerg. alletyt') moghen varen ende keren vry, in ende doer unse Ocken,
Sybeth ende der stad van Gronyngen landen ende oinmelandcn ende oeek in ende doer de landen
by der Lauwerse op den olden toi sunder anders jenige toi ende anderes ongbelt to betalene,
ende den olden toi zal nien nergbens verhogen. Ende des glielikes sullen Ocko, Sybeth, de stad
van Gronyngen ende de ommelanden vorscr. in Oestergo ende Westergo ende oren eylanden ende
ommelanden vorg. varen ende keren, op den olden toi, als vorscr. is, sunder arghelist. Item weert
sake, dat jenich man brekelik worde van lyve off van gude, dat solde de misdadighe beteren myt
sinen lyve ende gude sunder jenichs anders mans lyfF offte guet daevan belast to wesen in ghener-
leye wys. Item zo en sal men ghenen in den landen vorscr. om des anderen schulden beküm-
meren, toven ende besetten, mer den elager sal men vorderlick rechts behelpen over den ghenen.
de hem schuldicb is; alse men zult yo 8) binnen vyf workeldage uet rechten; licht de elager langer
boven vyf dagen, zo sal de rechter de kost betalen, de die elager verteert. Ende een jewelik
mach zine schulde wynnen myt tween mannen, onverwonnen oers rechtes uet den lande daer de
coep geschien is ende daer de schulde angheleget is; also veer, dat de schulde boven vyftich
Schilde nicht en zie, dertich olde Flamesche grote voer den schilt; weer oeek die schulde boven
vyftich schilde vorscr., zo sal dat tuech ende bewys staen tot des rechters ontkennen. Item weert
zake, dat jenich schip van den lande vorscr. verdorve ende guet daeraf gheberget worde, daer
sal men mede volgen de olde woente, dats to verstaen, wie dat guet berget, de zal hebben den
derden pennynk, ende de coepman de twe pennyngen. Item zo sullen alle prelaten, abten, pro-
vesten, dekenen, greetmans, redgen, rechters,9) ende ghemeenlike alle gbeestliken ende werliken
personen in den vorscr. landen blyven by oren rechte, ende sullen höre heerlicheit, rechten ende
gude vredelike ende rustelike bruken, nemande den anderen daeran to behynderen sunder alle
arghelist. Item so sal men elke hoerseme moneke, jonefrouwen oft monikfrouwen ende hoerseme
gheestelike personen weder wysen in höre convente. Ende weert zake, dat jemant desse vorscr.
personen onthelde, na den dat zie myt des prelaets bi'ieven, daer de gheestelike persone onder-
seten is, vermaent weren, de sal met der daet onhoersaem wesen der heilighen kerken, ende zal
ghebroken den rechter, daer hie onderseten is, tien Schilden, dertich olde Flamesche grote voer
den schilt. Item zo mögen alle de ghene, zie zy gheestlic oft werlic, de gbeweken oft verdreven
zint uet den landen van boren guden, tuschen der Zuderzee ende der Wezer komen op oer gued,
huse ende erve, alse zee dat vynden, uetghesproken de ballynge van Emeden ende van Gronyngen,
6) Worp: hoofrlingen.
') Bei Worp fehlen zwei Zeilen von alletyt bis oek in ende.
s) Worp: ende sahnen.
9) fehlt bei Worp.
inwoeners derselven lande. Ende desghelikes sullen wy praelaten, provesten, dekenen, greet-
raans, *) rechters ende niene meente in Oestergo ende Westergo myt den eylandeh ende Omme-
landen voerg. ende onse nakomelyngen den coepman veiligen overal voer alle inwoenres derselven
landen an der Westzyd der Lauwerse voersci'even. Item zo sullen wy an beyden zyden in den
landen by Westen ende by Oesten der Lauwerse tot der Wezer to elck van ons in den zinen
alle deven, mordenaren, kercroveren ende brekeren, kraemschyneren ende vrouwenschyneren ende
stratenrovers sturen unde vervolgen, alsmen dat van reclitesweghen sculdieh is to done, tot allen
tyden als geclaget wort. Item zo sullen alle coepluden uet Oestergo ende Westergo landen, ey-
landon en ommelanden voerg. alletyt') moghen varen ende keren vry, in ende doer unse Ocken,
Sybeth ende der stad van Gronyngen landen ende oinmelandcn ende oeek in ende doer de landen
by der Lauwerse op den olden toi sunder anders jenige toi ende anderes ongbelt to betalene,
ende den olden toi zal nien nergbens verhogen. Ende des glielikes sullen Ocko, Sybeth, de stad
van Gronyngen ende de ommelanden vorscr. in Oestergo ende Westergo ende oren eylanden ende
ommelanden vorg. varen ende keren, op den olden toi, als vorscr. is, sunder arghelist. Item weert
sake, dat jenich man brekelik worde van lyve off van gude, dat solde de misdadighe beteren myt
sinen lyve ende gude sunder jenichs anders mans lyfF offte guet daevan belast to wesen in ghener-
leye wys. Item zo en sal men ghenen in den landen vorscr. om des anderen schulden beküm-
meren, toven ende besetten, mer den elager sal men vorderlick rechts behelpen over den ghenen.
de hem schuldicb is; alse men zult yo 8) binnen vyf workeldage uet rechten; licht de elager langer
boven vyf dagen, zo sal de rechter de kost betalen, de die elager verteert. Ende een jewelik
mach zine schulde wynnen myt tween mannen, onverwonnen oers rechtes uet den lande daer de
coep geschien is ende daer de schulde angheleget is; also veer, dat de schulde boven vyftich
Schilde nicht en zie, dertich olde Flamesche grote voer den schilt; weer oeek die schulde boven
vyftich schilde vorscr., zo sal dat tuech ende bewys staen tot des rechters ontkennen. Item weert
zake, dat jenich schip van den lande vorscr. verdorve ende guet daeraf gheberget worde, daer
sal men mede volgen de olde woente, dats to verstaen, wie dat guet berget, de zal hebben den
derden pennynk, ende de coepman de twe pennyngen. Item zo sullen alle prelaten, abten, pro-
vesten, dekenen, greetmans, redgen, rechters,9) ende ghemeenlike alle gbeestliken ende werliken
personen in den vorscr. landen blyven by oren rechte, ende sullen höre heerlicheit, rechten ende
gude vredelike ende rustelike bruken, nemande den anderen daeran to behynderen sunder alle
arghelist. Item so sal men elke hoerseme moneke, jonefrouwen oft monikfrouwen ende hoerseme
gheestelike personen weder wysen in höre convente. Ende weert zake, dat jemant desse vorscr.
personen onthelde, na den dat zie myt des prelaets bi'ieven, daer de gheestelike persone onder-
seten is, vermaent weren, de sal met der daet onhoersaem wesen der heilighen kerken, ende zal
ghebroken den rechter, daer hie onderseten is, tien Schilden, dertich olde Flamesche grote voer
den schilt. Item zo mögen alle de ghene, zie zy gheestlic oft werlic, de gbeweken oft verdreven
zint uet den landen van boren guden, tuschen der Zuderzee ende der Wezer komen op oer gued,
huse ende erve, alse zee dat vynden, uetghesproken de ballynge van Emeden ende van Gronyngen,
6) Worp: hoofrlingen.
') Bei Worp fehlen zwei Zeilen von alletyt bis oek in ende.
s) Worp: ende sahnen.
9) fehlt bei Worp.