DOI article:
Kuruniōtēs, Kōnstantinos: Kernoi
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.14647#0022
23
ΚΕΡΝΟΙ
24
Άλλ' έκτος των νομισμάτων άπεικονίζετο τό
ήμέτερον άγγεϊον συχνότατα και έπί μιας τάξεως
νομισματοειδών αντικειμένων συνήθως έν Άττικη
εύρισκομένων, ών ή χρήσις και σημασία εινε δυ-
στυχώς εισέτι αόριστος7, δήλα δή έπί των μολύβδι-
νων συμβόλων, ών πολλά ύπό Ποστολάκα 8 και
Εη^βΐ 9 έ'χουσιν δημοσιευθή. Επίσης δ' άπαντα ή
παράστασις τοΟ έν λόγω άγγείου και έπί τίνων των
Οπό Ποστολάκα έν Άθηναίω 10 δημοσιευθέντων
χαλκών συμβολικών κερματίων.
Τά σχήμα τών άγγείων και έπί τών διαφόρων
τούτων καλλιτεχνημάτων έλαχίστας μόνον διαφο-
ράς παρουσιάζει, κυρίως δέ τοιαΟται παρατηρούν-
ται, δπως και εις τά έν Έλευσϊνι ευρεθέντα άγ-
γεϊα, μόνον εις τους λαιμούς αύτών, οί'τινες άλ-
λοτε μεν εινε στενότεροι και μακρότεροι, άλλοτε
δέ βραχύτεροι. και εις τά πώματα.
Οί μικροί κοτυλίσκοι, οί'τινες άπαντώσιν έπί
πολλών άγγείων της Έλευσϊνος, ουδόλως δηλοΟν-
ται έπί τών έν τοις μνημονευθεϊσιν εργοις άπεικο-
νισμένων, σημειοΟνται δ' δμως εις τινα έξ αύτών
τά άνοίγματα τών πωμάτων και οί ένίοτε έπί τών
ώτων τών άγγείων άπαντώντες μεγαλείτεροι κοτυ-
' 11
λισκοι .
Τό ύπό Εη^βΐ πίν. VI, 183 δημοσιευόμενον
σύμβολον εχει, ώς φαίνεται, είς τόπον λαβής τοΟ
πώματος ομοίωμα μήκωνος' προς κάλυκα δ' άν-
θους ροιας ομοιάζει και ή λαβή του πώματος τοΟ
άγγείου έπί τοΟ ανάγλυφου Γοργοπήκο. Έπί τών
νομισμάτων και μολύβδινων συμβόλων άπεικονί-
ζονται τά άγγεϊα συνήθως έντός στεφάνου δάφνης
ή έλαίας και έχοντα τάς λαβάς κεκοσμημένας διά
μικρών κλαδίσκων. Έν τοΟ ημετέρου νομισματι-
κού μουσείου σύμβολον φέρει το άγγεϊον άπεικονι-
σμένον έντάς στεφάνου άποτελουμένου έκ δύο στά-
χεων, έπί άλλων δ' έκ τών συμβόλων τό άγγεϊον
εινε γεγλυμμένον έπί χιαστί άπεικονισμένων μή-
κωνος και στάχεος. "Απαξ άπαντα κάτωθεν τοΟ άγ-
γείου ή ιδιάζουσα Έλευσινιακή δάς και άπαξ θύρ-
λευσινιαχόν νόμισμα τών άρχων τοΰ γ' αιώνος φέρον τό ήμέτερον
άγγεϊον έπί δύο πλαγίως έπί τοϋ εδάφους κειμένων καλάθων, οπερ μοι
Οπέδειξεν ό Σβορώνος.
7 Πρβλ. ϋ&Γβπι1)βΓ8-8&^Ιϊο ϋϊοΐ. II1 σελ. 571.
8 Ποστολάχας ένΑπηαϋ 1866 χαί 1868 ( Μοηιιπι. 8 ρΐ. 32χαί)
• 9 ΒαΙΙ. 1884 πίν. I, 17 πίν. VI, 183, 189, 187, 190 191.
<° 'ΑΟηναιόν 9 (1880) πίν. 6, 189.
" Έφημ. Άρχ. 1885 σίλ. 172.
σος κεκοσμημένος διά ταινιών. "Απαξ δ' έπίσης
φαίνεται δτι πρός τω άγγείω άπεικονίζετο όφις.
Έκ του άνωτέρω καταλόγου έξάγεται ό'τι τά
ημέτερα άγγεϊα ήσαν στενώς συνδεδεμένα πρός
την Έλευσινιακήν λατρείαν και κατεΐχον, ώς προ
πάντων έκ τών άναγλύφων Γοργοπήκο, Άπ. Πούλ-
χρου και τών καλαθηφόρων καταφαίνεται, την πρω-
την θέσιν μεταξύ τών έπισημοτέρων ίερών σκευών
της Έλευσΐνος, ώς έκ τούτου δέ και είς τά έπί-
σημα σύμβολα της πόλεως τών Αθηνών και της
Έλευσΐνος κατετάχθησαν.
Ό ν. Ρπίζβ έν τη πραγματεία αύτοΟ καταδει-
κνύει μεν τήν χρήσιν λιβανωτου και θυμιατηρίων
έν Έλευσϊνι, ήτις άλλως τε δεν ελειπεν και έκ
τών λοιπών κυριωτέρων γνωστών Ελληνικών ίε-
ρών, δεν άποδεικνύει ό'μως, ό'τι ή χρήσις τών θυ-
μιατηρίων έν Έλευσϊνι ήτο τοιαύτη, ώστε έξ
αύτής νά δικαιολογήται ή κατάταξις τών θυμια-
τηρίων είς τά τήν πρώτην θέσιν κατέχοντα σύμ-
βολα της Έλευσινιακής λατρείας.
Αλλά και αύτό τό σχήμα αύτών αν έξετάσω-
μεν, βλέπομεν ό'τι τά αγγεία ήμών ήσαν όλως ά-
κατάλληλα διά τήν άποδιδομένην αύτοΐς χρήσιν
ώς θυμιατηρίων διότι ένώ τά θυμιατήρια εϊνε συ-
νήθως άβαθη και εχουσι τό εύρύτερον σημεΐον αύ-
τών κατά τά άνοιγμα, κατά φυσικόν λόγον, διά νά
εύκολύνηται ή ροή τοΟ άέρος διά της πρός καΟσιν
τοΟ λιβανωτοΟ χρησιμοποιουμένης έν αύτοΐς πύ-
ρας, τά ημέτερα άγγεϊα εχουσι πάντοτε άρκετόν
βάθος τό δέ στόμιον αύτών εινε πάντοτε ίκανώς
στενότερον της κοιλίας, τοΟθ' δ'περ θά έδυσκόλευε
λίαν, αν μή καθίστα παντελώς άδύνατον τήν έπί
μακρόν διατήρησιν της πύρας έν αύτοϊς, προ πάν-
των δταν δεχθώμεν, δτι τών άγγείων έγίνετο χρή-
σις πεπωμασμένων, ώς τοΟτο φαίνεται έκ τοΟ πί-
νάκος της Νιιννίου, εστω και αν τά πώματα ήσαν
διάτρητα. Και άλγος δέ θά προύξένει είς τους φέ-
ροντας έπί κεφαλής τό ήμέτερον άγγεϊον, αν διαρ-
κούσης έπί τινα χρόνον της καύσεως τοΟ λιβανω-
τοΟ έν αύτοϊς, ή άναπτυσσομένη θερμότης μετεδί-
δετο και εις τό κατώτατον άκρον τοΟ ποδός κ«ί
έκεϊθεν είς τήν κεφαλήν αύτών, λαμβανομένης ύπ'
οψιν της μικρας άποστάσεως τοΟ άκρου τοΟ ποδός
από τοΟ σώματος αύτοΟ τοΟ άγγείου.
Άλλά και έπί τών περισωθέντων ήμΐν άγγείων
ΚΕΡΝΟΙ
24
Άλλ' έκτος των νομισμάτων άπεικονίζετο τό
ήμέτερον άγγεϊον συχνότατα και έπί μιας τάξεως
νομισματοειδών αντικειμένων συνήθως έν Άττικη
εύρισκομένων, ών ή χρήσις και σημασία εινε δυ-
στυχώς εισέτι αόριστος7, δήλα δή έπί των μολύβδι-
νων συμβόλων, ών πολλά ύπό Ποστολάκα 8 και
Εη^βΐ 9 έ'χουσιν δημοσιευθή. Επίσης δ' άπαντα ή
παράστασις τοΟ έν λόγω άγγείου και έπί τίνων των
Οπό Ποστολάκα έν Άθηναίω 10 δημοσιευθέντων
χαλκών συμβολικών κερματίων.
Τά σχήμα τών άγγείων και έπί τών διαφόρων
τούτων καλλιτεχνημάτων έλαχίστας μόνον διαφο-
ράς παρουσιάζει, κυρίως δέ τοιαΟται παρατηρούν-
ται, δπως και εις τά έν Έλευσϊνι ευρεθέντα άγ-
γεϊα, μόνον εις τους λαιμούς αύτών, οί'τινες άλ-
λοτε μεν εινε στενότεροι και μακρότεροι, άλλοτε
δέ βραχύτεροι. και εις τά πώματα.
Οί μικροί κοτυλίσκοι, οί'τινες άπαντώσιν έπί
πολλών άγγείων της Έλευσϊνος, ουδόλως δηλοΟν-
ται έπί τών έν τοις μνημονευθεϊσιν εργοις άπεικο-
νισμένων, σημειοΟνται δ' δμως εις τινα έξ αύτών
τά άνοίγματα τών πωμάτων και οί ένίοτε έπί τών
ώτων τών άγγείων άπαντώντες μεγαλείτεροι κοτυ-
' 11
λισκοι .
Τό ύπό Εη^βΐ πίν. VI, 183 δημοσιευόμενον
σύμβολον εχει, ώς φαίνεται, είς τόπον λαβής τοΟ
πώματος ομοίωμα μήκωνος' προς κάλυκα δ' άν-
θους ροιας ομοιάζει και ή λαβή του πώματος τοΟ
άγγείου έπί τοΟ ανάγλυφου Γοργοπήκο. Έπί τών
νομισμάτων και μολύβδινων συμβόλων άπεικονί-
ζονται τά άγγεϊα συνήθως έντός στεφάνου δάφνης
ή έλαίας και έχοντα τάς λαβάς κεκοσμημένας διά
μικρών κλαδίσκων. Έν τοΟ ημετέρου νομισματι-
κού μουσείου σύμβολον φέρει το άγγεϊον άπεικονι-
σμένον έντάς στεφάνου άποτελουμένου έκ δύο στά-
χεων, έπί άλλων δ' έκ τών συμβόλων τό άγγεϊον
εινε γεγλυμμένον έπί χιαστί άπεικονισμένων μή-
κωνος και στάχεος. "Απαξ άπαντα κάτωθεν τοΟ άγ-
γείου ή ιδιάζουσα Έλευσινιακή δάς και άπαξ θύρ-
λευσινιαχόν νόμισμα τών άρχων τοΰ γ' αιώνος φέρον τό ήμέτερον
άγγεϊον έπί δύο πλαγίως έπί τοϋ εδάφους κειμένων καλάθων, οπερ μοι
Οπέδειξεν ό Σβορώνος.
7 Πρβλ. ϋ&Γβπι1)βΓ8-8&^Ιϊο ϋϊοΐ. II1 σελ. 571.
8 Ποστολάχας ένΑπηαϋ 1866 χαί 1868 ( Μοηιιπι. 8 ρΐ. 32χαί)
• 9 ΒαΙΙ. 1884 πίν. I, 17 πίν. VI, 183, 189, 187, 190 191.
<° 'ΑΟηναιόν 9 (1880) πίν. 6, 189.
" Έφημ. Άρχ. 1885 σίλ. 172.
σος κεκοσμημένος διά ταινιών. "Απαξ δ' έπίσης
φαίνεται δτι πρός τω άγγείω άπεικονίζετο όφις.
Έκ του άνωτέρω καταλόγου έξάγεται ό'τι τά
ημέτερα άγγεϊα ήσαν στενώς συνδεδεμένα πρός
την Έλευσινιακήν λατρείαν και κατεΐχον, ώς προ
πάντων έκ τών άναγλύφων Γοργοπήκο, Άπ. Πούλ-
χρου και τών καλαθηφόρων καταφαίνεται, την πρω-
την θέσιν μεταξύ τών έπισημοτέρων ίερών σκευών
της Έλευσΐνος, ώς έκ τούτου δέ και είς τά έπί-
σημα σύμβολα της πόλεως τών Αθηνών και της
Έλευσΐνος κατετάχθησαν.
Ό ν. Ρπίζβ έν τη πραγματεία αύτοΟ καταδει-
κνύει μεν τήν χρήσιν λιβανωτου και θυμιατηρίων
έν Έλευσϊνι, ήτις άλλως τε δεν ελειπεν και έκ
τών λοιπών κυριωτέρων γνωστών Ελληνικών ίε-
ρών, δεν άποδεικνύει ό'μως, ό'τι ή χρήσις τών θυ-
μιατηρίων έν Έλευσϊνι ήτο τοιαύτη, ώστε έξ
αύτής νά δικαιολογήται ή κατάταξις τών θυμια-
τηρίων είς τά τήν πρώτην θέσιν κατέχοντα σύμ-
βολα της Έλευσινιακής λατρείας.
Αλλά και αύτό τό σχήμα αύτών αν έξετάσω-
μεν, βλέπομεν ό'τι τά αγγεία ήμών ήσαν όλως ά-
κατάλληλα διά τήν άποδιδομένην αύτοΐς χρήσιν
ώς θυμιατηρίων διότι ένώ τά θυμιατήρια εϊνε συ-
νήθως άβαθη και εχουσι τό εύρύτερον σημεΐον αύ-
τών κατά τά άνοιγμα, κατά φυσικόν λόγον, διά νά
εύκολύνηται ή ροή τοΟ άέρος διά της πρός καΟσιν
τοΟ λιβανωτοΟ χρησιμοποιουμένης έν αύτοΐς πύ-
ρας, τά ημέτερα άγγεϊα εχουσι πάντοτε άρκετόν
βάθος τό δέ στόμιον αύτών εινε πάντοτε ίκανώς
στενότερον της κοιλίας, τοΟθ' δ'περ θά έδυσκόλευε
λίαν, αν μή καθίστα παντελώς άδύνατον τήν έπί
μακρόν διατήρησιν της πύρας έν αύτοϊς, προ πάν-
των δταν δεχθώμεν, δτι τών άγγείων έγίνετο χρή-
σις πεπωμασμένων, ώς τοΟτο φαίνεται έκ τοΟ πί-
νάκος της Νιιννίου, εστω και αν τά πώματα ήσαν
διάτρητα. Και άλγος δέ θά προύξένει είς τους φέ-
ροντας έπί κεφαλής τό ήμέτερον άγγεϊον, αν διαρ-
κούσης έπί τινα χρόνον της καύσεως τοΟ λιβανω-
τοΟ έν αύτοϊς, ή άναπτυσσομένη θερμότης μετεδί-
δετο και εις τό κατώτατον άκρον τοΟ ποδός κ«ί
έκεϊθεν είς τήν κεφαλήν αύτών, λαμβανομένης ύπ'
οψιν της μικρας άποστάσεως τοΟ άκρου τοΟ ποδός
από τοΟ σώματος αύτοΟ τοΟ άγγείου.
Άλλά και έπί τών περισωθέντων ήμΐν άγγείων