DOI Artikel:
Philios, Demetrius: O pinax tēs Ni(i)nniou
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14656#0110
190 Ο ΙΙΙΝΑΞ ΤΗΣ Νΐ(ΐ)ΝΝΙΟΤ
όυ.άδος πωγωνοφόρος όντως έ'υεοεν έπ' ώμου ε£γ)ρ-
τημένον άπό τής όάβοου άσκον καϊ τάς όάβοους
επίσης καλώς έρμηνεύσας (σελ. 258), όμως δεν
απετράπη άπό τοΟ νά οώση εις τον πίνακα έρμη-
νείαν προς ταΰτα μη συνωθούσαν. Αδικεί δέ εαυ-
τόν ς Σκιάς αρνούμενος (σελ. 1-2) ότι πρόκειται
περί προσόδου //ετ:ά χοροϋ. Τό πράγμα εϊνε όλο-
ράνερον. Αέν εΐνε οέ κατά πάντα ακριβές το παρ'
αύτοΟ λεγόμενον (σελ. 174 σημ. 1) ότι και ό Κιι-
βθΐΐδοΐιη συντάσσεται τη γνώμη του . Επειτα, ώς
θα ίδωμεν κατωτέρω, ή πρόσοδος Ιρι·οζθ88Ϊοη) δεν
αποκλείει τον '/ορόν. Τουναντίον μάλιστα. Όργού-
μενοι δέ φανερώς ποιούνται την πρόσοδον ή της
κάτω ομάδος άγγειοφόρος γυνή, ο νεανίας της άνω
ομάδος και ή γυνή και δ πωγωνοφόρος άνήρ του
αετώματος. Αλλά και αυτή ή άγγειοφόρος γυνή
της άνω ομάδος έν σεανοτέρω ορχηστικοί βήματι
ποιείται τήν πρόσοδον, ώς ό Δραγούμης παρετήρησε.
Αέν εϊνε δέ ορθόν κατ'έμέ τό υπό τοΰ Σκιά (σελ.
25) και τοϋ' Σβορώνου (σελ. 202) λεγόμενον ότι ό
έν τω άετώματι προς τάριστερά του θεατοΟ νεανίας
εικονίζεται άνακεκλιμένος 2. Επίσης δεν είνε ορθόν
το παρά τοΟ Δραγούμη λεγόμενον (σελ. 48-49) 3
ότι μόνον αί δύο άγγειοφόροί γυναίκες (ή της κάτω
και της άνω ομάδος) ύψουσιν εις σχήμα λατρείας
τήν οεζιάν, διότι τουτ' αυτό κάμνει, νομίζω, και
ό νεανίας της άνω ομάδος (παράβ. κα'ι νοη ΡΉΙζβ
έ. ά. σελ. 170) και ό πωγωνοφόρος τοΰ αετώμα-
τος και ακόμη και ό πωγωνοφόρος της κάτω ομά-
δος καίπερ τη αριστερά τους Οαλλοϋς της μύρτου
κρατών 4. Έν γένει δέ δυνάμεθα νά είπωμεν μετά
τοΟ Σκιά (σελ. 25) ότι πασαι αί μορφαΐ ποοσέο-
χονται και ποιούνται τήν πρόσοδον σεβίζουσαι τάς
θεάς, δΓ ών κρατοΟσιν έν χερσίν οργάνων και συμ-
βόλων."Αξιον δέ παρατηρήσεως και πολλής προσο-
χής είνε ότι καϊ αί τρεις μορφαϊ της κάτω ομάδος
εστραμμένα εχουσι τά βλέμματα προς τά άνω, οιο-
νεί προς την έν τή άνω όμάδι καΟημένην γυναι-
1 Παράβ Κυ&βηΒοΙιη σελ. 293-204
2 Παράβ. και 83118Γ. ΒβΓ. ΡΗΪ1. \νοθ1ΐβη8θ1ΐΓΪίΙ, 1903, σελ.
1422.
* Ό Δραγούμης τοΰτο λέγει και ο/ι ο,τι ό Σβορωνος ποιεί αυτόν
λέγοντα (σελ 265)
4 Και ό παις ό πάρα τήν Δήμητρα έν τω Λακρατειοείω άναγλϋφω
τή αριστερά /ειρί κρατεί τό δράγμα της μύρτου και ταύτην Οψοϊ εις
σή|Α6Ϊον λατρείας (παοάί. εικόνα έν ΛΙΙιβη. Μϊΐίΐΐβϊΐ. 1905, σελ 183
κ. ίξ.).
200
κειαν μορφην ατενίζουσαι, οπερ παραοοςως οΛω^
διέλαθε τήν προσοχών καϊ τών άλλων πάντων και
τοΰ Σβορώνου, εί και ορθώς αυτός ούτος άνέγραψεν
ώς κανόνα (σελ. 184) ότι «-ή έρμψεία πρέπει νά
βασίζψαι επί της όρϋής αναγνωρίσεως της ϋ'έσεως,
στάσεως και δράσεως εκάστου τών εικονιζόμενων
προσώπων αντοϋ τε καϋ· εαυτό και έν σγ έσει πρός
τά λοιπά πρόσωπα της παραστάσεως και δλως ανε-
ξαρτήτως τοϋ ονόματος αυτών » .
Ότι δέ ό πινακογράφος ούτω τά πρόσωπα είκο-
νίσας δέν το επραξεν εική και ώς έτυ'/εν, οϋδε'ις πι-
στεύω Ο' άρνηΟή, τί δέ ήΟέλησε νά δηλώση μέ
τοΰτο θά ίδωμεν κατωτέρω. Σημειωτέον πρός τού-
τοις ότι, ώς ήδη και ό πρώτος έκδούς τον πίνακα
Σκιάς παρετήρησεν, ού μόνον ή αναθηματική επι-
γραφή, άλλά και τά ύπο τοΰ Σβορώνου Εφεσια
κληΟέντα γράμματα ένεν~αρά-/Οησαν έπ'ι τοΰ πίνα-
κος άφοΰ εϊχεν ήδη ούτος καλώς όπτηΰή Τά Εφ.έ-
σια μάλιστα καϊ Έκατίκια γράμματα είνε αιώνας
όλους μεταγενέστερα της άναΟηματικής επιγρα-
φής. (Σκιάς σελ. 2 και 4).
αΰτα ενουασα αναγκαιον να προταςω, οιοτι πά-
σα ερμηνεία μή πρός ταΰτα σύμφωνος αδύνατον
νά εύστοχη τοΟ ορθού. Ότι ή παράστασις τοΰ πί-
νακος σχέσιν ε/ει πρός τήν Ελευσίνα καϊ τά έν
Έλευσΐνι μυστήρια ουδείς ό αρνούμενος1. Όχι
μόνον ό πίναξ ευρέθη έν ΈλευσΤνι και ήν, τό δή-
λοι ή έπιγραφή, ανάθημα τοιν ΰεοΐν, άλλά κα'ι τά
σύμβολα της Έλευσινιακής λατρείας άφΟονοΰσιν
έν αύτω (Σκιάς σελ. 7).
Άλλά καϊ τί εικονίζει;
Ό πρώτος τόν πίνακα έκδούς Σκιάς έθηκε καλ-
λίστην κρηπΐδα έφ' ής κατόπιν έμελλε νά στήριξη
τήν όλην έρμηνείαν τοΰ πίνακος, γράψας ότι ό τε-
χνίτης ύπολαμβάνει πάντα τά έν τώ πινάκι πρόσ-
ωπα μηδ' αυτών τών έν τώ άετώματι έςαιρουμέ-
νων ώς έν τώ αύτώ δαπέδω βαίνοντα καϊ κατ'
άκολουΟίαν τό όλον της έν τώ πίνακι παραστάσεως
αποτελεί ένιαίαν πράξιν, ήτις είναι προσφορά λα-
τρείας, πρόσοδος, ώς έλεγον οί αρχαίοι. Όχι μό-
νον δέν υπάρχει παράδειγμα τάναντία μαρτυροΰν,
1 Διότι και ό Σβορώνος άναφέρων εν μέρος της παραστάσεως εις τα
έν "Αγρας μυστήρια πράττει τοΰτο ΰπολαμβάνων, όρθιος άλλως, τα
μυστήρια ταΰτα (τά έν "Αγρας) άναπόσπαστον μέρος τών έν Έλευσΐνι
(των κατ' έςΌ'/ήν μυστηρίων).
όυ.άδος πωγωνοφόρος όντως έ'υεοεν έπ' ώμου ε£γ)ρ-
τημένον άπό τής όάβοου άσκον καϊ τάς όάβοους
επίσης καλώς έρμηνεύσας (σελ. 258), όμως δεν
απετράπη άπό τοΟ νά οώση εις τον πίνακα έρμη-
νείαν προς ταΰτα μη συνωθούσαν. Αδικεί δέ εαυ-
τόν ς Σκιάς αρνούμενος (σελ. 1-2) ότι πρόκειται
περί προσόδου //ετ:ά χοροϋ. Τό πράγμα εϊνε όλο-
ράνερον. Αέν εΐνε οέ κατά πάντα ακριβές το παρ'
αύτοΟ λεγόμενον (σελ. 174 σημ. 1) ότι και ό Κιι-
βθΐΐδοΐιη συντάσσεται τη γνώμη του . Επειτα, ώς
θα ίδωμεν κατωτέρω, ή πρόσοδος Ιρι·οζθ88Ϊοη) δεν
αποκλείει τον '/ορόν. Τουναντίον μάλιστα. Όργού-
μενοι δέ φανερώς ποιούνται την πρόσοδον ή της
κάτω ομάδος άγγειοφόρος γυνή, ο νεανίας της άνω
ομάδος και ή γυνή και δ πωγωνοφόρος άνήρ του
αετώματος. Αλλά και αυτή ή άγγειοφόρος γυνή
της άνω ομάδος έν σεανοτέρω ορχηστικοί βήματι
ποιείται τήν πρόσοδον, ώς ό Δραγούμης παρετήρησε.
Αέν εϊνε δέ ορθόν κατ'έμέ τό υπό τοΰ Σκιά (σελ.
25) και τοϋ' Σβορώνου (σελ. 202) λεγόμενον ότι ό
έν τω άετώματι προς τάριστερά του θεατοΟ νεανίας
εικονίζεται άνακεκλιμένος 2. Επίσης δεν είνε ορθόν
το παρά τοΟ Δραγούμη λεγόμενον (σελ. 48-49) 3
ότι μόνον αί δύο άγγειοφόροί γυναίκες (ή της κάτω
και της άνω ομάδος) ύψουσιν εις σχήμα λατρείας
τήν οεζιάν, διότι τουτ' αυτό κάμνει, νομίζω, και
ό νεανίας της άνω ομάδος (παράβ. κα'ι νοη ΡΉΙζβ
έ. ά. σελ. 170) και ό πωγωνοφόρος τοΰ αετώμα-
τος και ακόμη και ό πωγωνοφόρος της κάτω ομά-
δος καίπερ τη αριστερά τους Οαλλοϋς της μύρτου
κρατών 4. Έν γένει δέ δυνάμεθα νά είπωμεν μετά
τοΟ Σκιά (σελ. 25) ότι πασαι αί μορφαΐ ποοσέο-
χονται και ποιούνται τήν πρόσοδον σεβίζουσαι τάς
θεάς, δΓ ών κρατοΟσιν έν χερσίν οργάνων και συμ-
βόλων."Αξιον δέ παρατηρήσεως και πολλής προσο-
χής είνε ότι καϊ αί τρεις μορφαϊ της κάτω ομάδος
εστραμμένα εχουσι τά βλέμματα προς τά άνω, οιο-
νεί προς την έν τή άνω όμάδι καΟημένην γυναι-
1 Παράβ Κυ&βηΒοΙιη σελ. 293-204
2 Παράβ. και 83118Γ. ΒβΓ. ΡΗΪ1. \νοθ1ΐβη8θ1ΐΓΪίΙ, 1903, σελ.
1422.
* Ό Δραγούμης τοΰτο λέγει και ο/ι ο,τι ό Σβορωνος ποιεί αυτόν
λέγοντα (σελ 265)
4 Και ό παις ό πάρα τήν Δήμητρα έν τω Λακρατειοείω άναγλϋφω
τή αριστερά /ειρί κρατεί τό δράγμα της μύρτου και ταύτην Οψοϊ εις
σή|Α6Ϊον λατρείας (παοάί. εικόνα έν ΛΙΙιβη. Μϊΐίΐΐβϊΐ. 1905, σελ 183
κ. ίξ.).
200
κειαν μορφην ατενίζουσαι, οπερ παραοοςως οΛω^
διέλαθε τήν προσοχών καϊ τών άλλων πάντων και
τοΰ Σβορώνου, εί και ορθώς αυτός ούτος άνέγραψεν
ώς κανόνα (σελ. 184) ότι «-ή έρμψεία πρέπει νά
βασίζψαι επί της όρϋής αναγνωρίσεως της ϋ'έσεως,
στάσεως και δράσεως εκάστου τών εικονιζόμενων
προσώπων αντοϋ τε καϋ· εαυτό και έν σγ έσει πρός
τά λοιπά πρόσωπα της παραστάσεως και δλως ανε-
ξαρτήτως τοϋ ονόματος αυτών » .
Ότι δέ ό πινακογράφος ούτω τά πρόσωπα είκο-
νίσας δέν το επραξεν εική και ώς έτυ'/εν, οϋδε'ις πι-
στεύω Ο' άρνηΟή, τί δέ ήΟέλησε νά δηλώση μέ
τοΰτο θά ίδωμεν κατωτέρω. Σημειωτέον πρός τού-
τοις ότι, ώς ήδη και ό πρώτος έκδούς τον πίνακα
Σκιάς παρετήρησεν, ού μόνον ή αναθηματική επι-
γραφή, άλλά και τά ύπο τοΰ Σβορώνου Εφεσια
κληΟέντα γράμματα ένεν~αρά-/Οησαν έπ'ι τοΰ πίνα-
κος άφοΰ εϊχεν ήδη ούτος καλώς όπτηΰή Τά Εφ.έ-
σια μάλιστα καϊ Έκατίκια γράμματα είνε αιώνας
όλους μεταγενέστερα της άναΟηματικής επιγρα-
φής. (Σκιάς σελ. 2 και 4).
αΰτα ενουασα αναγκαιον να προταςω, οιοτι πά-
σα ερμηνεία μή πρός ταΰτα σύμφωνος αδύνατον
νά εύστοχη τοΟ ορθού. Ότι ή παράστασις τοΰ πί-
νακος σχέσιν ε/ει πρός τήν Ελευσίνα καϊ τά έν
Έλευσΐνι μυστήρια ουδείς ό αρνούμενος1. Όχι
μόνον ό πίναξ ευρέθη έν ΈλευσΤνι και ήν, τό δή-
λοι ή έπιγραφή, ανάθημα τοιν ΰεοΐν, άλλά κα'ι τά
σύμβολα της Έλευσινιακής λατρείας άφΟονοΰσιν
έν αύτω (Σκιάς σελ. 7).
Άλλά καϊ τί εικονίζει;
Ό πρώτος τόν πίνακα έκδούς Σκιάς έθηκε καλ-
λίστην κρηπΐδα έφ' ής κατόπιν έμελλε νά στήριξη
τήν όλην έρμηνείαν τοΰ πίνακος, γράψας ότι ό τε-
χνίτης ύπολαμβάνει πάντα τά έν τώ πινάκι πρόσ-
ωπα μηδ' αυτών τών έν τώ άετώματι έςαιρουμέ-
νων ώς έν τώ αύτώ δαπέδω βαίνοντα καϊ κατ'
άκολουΟίαν τό όλον της έν τώ πίνακι παραστάσεως
αποτελεί ένιαίαν πράξιν, ήτις είναι προσφορά λα-
τρείας, πρόσοδος, ώς έλεγον οί αρχαίοι. Όχι μό-
νον δέν υπάρχει παράδειγμα τάναντία μαρτυροΰν,
1 Διότι και ό Σβορώνος άναφέρων εν μέρος της παραστάσεως εις τα
έν "Αγρας μυστήρια πράττει τοΰτο ΰπολαμβάνων, όρθιος άλλως, τα
μυστήρια ταΰτα (τά έν "Αγρας) άναπόσπαστον μέρος τών έν Έλευσΐνι
(των κατ' έςΌ'/ήν μυστηρίων).