DOI Artikel:
Maltezos, Kōnstantinos: To archaion Attikon ēmerologion kai ē epharmogē tēs enneakaidekaetēridos en Athēnais, [2]
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14658#0090
149
ίό αρχαιον αττικον ημερολογιον
150
ήγοντο πολλάκις δύο συνεχείς πλήρεις ■. Έν τή
τοιαύτη λοιπόν περιπτώσει, τήν ήμέραν καΟ' ήν
εδει νά εϊνε ένη και νέα, ήτο ή προτελευταία του
μηνός και επομένως έγίνετο δικαστήριον, δ'ταν δε
εδει νά εϊνε ή εορτή της νουμηνίας, ήτο ή ένη και
νέα.
ί'πήρ/ε δέ και ετέρα διαφορά μεταξύ των δυο
ημερολογίων. Ότι έν μεν τη όκταετηρίδι εις τους
κοίλους μήνας ή εξαιρουμένη ημέρα ήτο πάντοτε
ή 30 τοΰ μηνός, ένώ έν τή δεκαεννεαετηρίδι δεν
συνέβαινε τούτο. Ό Γέμινος παρέχει τον γενικον
τρόπον, καΟ' δν ευρίσκονται αί εξαιρέσιμοι ήμέραι"
«... ίνα ώς ενδέχεται μάλιστα δι' ίσου ή τών
εξαιρέσιμων ήμερών γένηται πραγματεία, έμέρισαν
τάς (ς^μ ημέρας εις ρι. Γίνονται ούν ήμέραι ξγ.
Δι' ήμερών άρα ξγ έξαιρέσιμον τήν ήμέραν άγειν
δει έν αύτη τή περιόδω. Ονδε γίνεται εξαιρέσιμος
ή τριακάς δια παντός, αλλ ή δια τών ξγ ήμερων
πίπτονσα εξαιρέσιμος λέγεται». Ώστε έλογίζοντο
συνεχώς 03 ήμέραι, ή δέ 64Τι έξηρεΐτο τοΟ ήμερο-
λογίου. Και δ Πλούταρχος ομιλεί περί τοιούτων
έξαιρεσίμων ήμερών έν τω Συμποσίω αύτοΟ: «τήν
δευτέραν τοΟ Βοηδρομιώνος ήμέραν έξαιροϋ'μεν ον
προς τήν σελήνην, άλλ' δτι ταύτη δοκοΟσιν έρίσαι
1 Γέμινος. «"Ωστε |χή αγεσΟαι ένα χαΐ ένα κοίλον και πλήρη, άλλα
και β ποτέ κατα τό έξης πλήρεις. Όπερ έν τη όκταετηρίδι οΰχ ένην».
περι της χώρας οί θεοί». Έν τούτοις δεν πρέπει
νά λάβωμεν ώς κατά γράμμα έφαρμοζόμενον ή
έφαρμόσιμον τό τοιούτον έν τώ πολιτικώ ήμερολο-
γίω. Διότι, ώς εξάγεται έκ της μελέτης τών έπι-
γραφών, και ώς άλλως τε εϊνε λογικώς έπόμενον,
δεν ήδύναντο νά έξαιρώσιν ήμέρας καΟ' άς επιπτον
έν τω μην'ι μεγάλαι έορταί, τότε δέ έξήρουν κατά
πασαν πιθανότητα τήν τελευταίαν ήμέραν τοΟ μη-
νός, ώς και έν τή όκταετηρίδι προηγουμένως συνέ-
βαινε.
Δυνάμεθα λοιπόν, ώς φρονώ, νά συμπεράνωμεν
έκ τών άνωτέρω δτι οί Αθηναίοι έπαυσαν νά ποι-
ώνται χρήσιν της όκταετηρίδος ολίγον χρόνον πρΌ
της δευτέρας διδασκαλίας τών Νεφελών. Το τοι-
ούτο δμως δεν συνέβη καϊ άλλαχου, διότι δ Ύπέρ-
βολος, δστις έςωστρακίσθη τών Αθηνών καϊ δστις
κατέφυγεν εις Σάμον (δ'που και έΟανατώΟη τω 411
π. Χ.), «είσεται κατά σελήνην ώς άγειν χρή τοΟ
βίου τάς ήμέρας ».
Έκ της μελέτης λοιπόν ταύτης άγόμεθα εις τό
συμπέρασμα δτι ή έννεακαιδεκαετηρις έφηρμόσθη
εις τό πολιτικόν Άττικόν ήμερολόγιον είτε από τοΰ"
422/1 π. Χ. είτε άπό του 419/8 π. Χ.
("Επεται συνέχεια).
Κ. Μαλτεζος
Εσφαλμένα Όρ&α
Στήλη 97, στίχ. 9 Βούροις Βούρα
» 102, » 1 8£Κ}Γ3β
Έξεδό&η τί} 30 Ιουλίου 1908.
ίό αρχαιον αττικον ημερολογιον
150
ήγοντο πολλάκις δύο συνεχείς πλήρεις ■. Έν τή
τοιαύτη λοιπόν περιπτώσει, τήν ήμέραν καΟ' ήν
εδει νά εϊνε ένη και νέα, ήτο ή προτελευταία του
μηνός και επομένως έγίνετο δικαστήριον, δ'ταν δε
εδει νά εϊνε ή εορτή της νουμηνίας, ήτο ή ένη και
νέα.
ί'πήρ/ε δέ και ετέρα διαφορά μεταξύ των δυο
ημερολογίων. Ότι έν μεν τη όκταετηρίδι εις τους
κοίλους μήνας ή εξαιρουμένη ημέρα ήτο πάντοτε
ή 30 τοΰ μηνός, ένώ έν τή δεκαεννεαετηρίδι δεν
συνέβαινε τούτο. Ό Γέμινος παρέχει τον γενικον
τρόπον, καΟ' δν ευρίσκονται αί εξαιρέσιμοι ήμέραι"
«... ίνα ώς ενδέχεται μάλιστα δι' ίσου ή τών
εξαιρέσιμων ήμερών γένηται πραγματεία, έμέρισαν
τάς (ς^μ ημέρας εις ρι. Γίνονται ούν ήμέραι ξγ.
Δι' ήμερών άρα ξγ έξαιρέσιμον τήν ήμέραν άγειν
δει έν αύτη τή περιόδω. Ονδε γίνεται εξαιρέσιμος
ή τριακάς δια παντός, αλλ ή δια τών ξγ ήμερων
πίπτονσα εξαιρέσιμος λέγεται». Ώστε έλογίζοντο
συνεχώς 03 ήμέραι, ή δέ 64Τι έξηρεΐτο τοΟ ήμερο-
λογίου. Και δ Πλούταρχος ομιλεί περί τοιούτων
έξαιρεσίμων ήμερών έν τω Συμποσίω αύτοΟ: «τήν
δευτέραν τοΟ Βοηδρομιώνος ήμέραν έξαιροϋ'μεν ον
προς τήν σελήνην, άλλ' δτι ταύτη δοκοΟσιν έρίσαι
1 Γέμινος. «"Ωστε |χή αγεσΟαι ένα χαΐ ένα κοίλον και πλήρη, άλλα
και β ποτέ κατα τό έξης πλήρεις. Όπερ έν τη όκταετηρίδι οΰχ ένην».
περι της χώρας οί θεοί». Έν τούτοις δεν πρέπει
νά λάβωμεν ώς κατά γράμμα έφαρμοζόμενον ή
έφαρμόσιμον τό τοιούτον έν τώ πολιτικώ ήμερολο-
γίω. Διότι, ώς εξάγεται έκ της μελέτης τών έπι-
γραφών, και ώς άλλως τε εϊνε λογικώς έπόμενον,
δεν ήδύναντο νά έξαιρώσιν ήμέρας καΟ' άς επιπτον
έν τω μην'ι μεγάλαι έορταί, τότε δέ έξήρουν κατά
πασαν πιθανότητα τήν τελευταίαν ήμέραν τοΟ μη-
νός, ώς και έν τή όκταετηρίδι προηγουμένως συνέ-
βαινε.
Δυνάμεθα λοιπόν, ώς φρονώ, νά συμπεράνωμεν
έκ τών άνωτέρω δτι οί Αθηναίοι έπαυσαν νά ποι-
ώνται χρήσιν της όκταετηρίδος ολίγον χρόνον πρΌ
της δευτέρας διδασκαλίας τών Νεφελών. Το τοι-
ούτο δμως δεν συνέβη καϊ άλλαχου, διότι δ Ύπέρ-
βολος, δστις έςωστρακίσθη τών Αθηνών καϊ δστις
κατέφυγεν εις Σάμον (δ'που και έΟανατώΟη τω 411
π. Χ.), «είσεται κατά σελήνην ώς άγειν χρή τοΟ
βίου τάς ήμέρας ».
Έκ της μελέτης λοιπόν ταύτης άγόμεθα εις τό
συμπέρασμα δτι ή έννεακαιδεκαετηρις έφηρμόσθη
εις τό πολιτικόν Άττικόν ήμερολόγιον είτε από τοΰ"
422/1 π. Χ. είτε άπό του 419/8 π. Χ.
("Επεται συνέχεια).
Κ. Μαλτεζος
Εσφαλμένα Όρ&α
Στήλη 97, στίχ. 9 Βούροις Βούρα
» 102, » 1 8£Κ}Γ3β
Έξεδό&η τί} 30 Ιουλίου 1908.