DOI article:
Kornecki, Marian: Hanna Pieńkowska (1917 - 1976)
DOI Page / Citation link: https://doi.org/10.11588/diglit.20408#0156
Folia Historiae Artium, T. XIII (1977)
HANNA PIEŃKOWSKA
(1917—1976)
W dniu 18 czerwca 1976 r. zmarła dr Hanna
Pieńkowska, Pełnomocnik Generalnego Konserwa-
tora Zabytków, b. długoletni Wojewódzki Konser-
wator Zabytków w Krakowie, członek Komisji
Teorii i Historii Sztuki Oddziału Krakowskiego
Polskiej Akademii Nauk i Polskiego Komitetu Na-
rodowego ICOM oraz ICOMOS, Prezes Oddziału
Krakowskiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki
w latach 1966—1970 i przejściowo członek zapro-
szony Sekcji Muzeów i Ochrony Zabytków Rady
Kultury przy ministrze kultury i sztuki. Zmarła
była aktywnym historykiem sztuki, a przede
wszystkim niestrudzonym i nieugiętym konserwa-
torem zabytków; umiłowanej, ale twardej służbie
w ochronie pomników kultury narodowej poświę-
ciła swe pracowite życie, oddając jej wszystkie
swe siły i zdolności. Za zasługi odznaczona została
Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Pol-
ski *.
Hanna Pieńkowska urodziła się 22 września
1917 r. w Żytomierzu, jako córka lekarza Stefana
Kazimierza Pieńkowskiego, późniejszego profeso-
ra uniwersytetów Warszawskiego i Jagiellońskie-
go, oraz Wiktorii z d. Sawickiej. Lata dzieciństwa
spędziła początkowo w Warszawie, a następnie
w Krakowie, gdzie uczęszczała do szkół. Z tym
miastem i jego regionem miała się-związać odtąd
na całe życie. Gimnazjum typu humanistycznego
ukończyła w r. 1935 i po krótkim okresie uczę-
szczania do Szkoły Sztuk Zdobniczych rozpoczęła
studia w zakresie historii sztuki na Uniwersytecie
Jagiellońskim. Normalny tok zajęć przerwał jed-
* Niniejsze wspomnienie opracowałem na podsta-
wie dokumentów i innych materiałów biograficznych
znajdujących się w posiadaniu syna dr H. Pieńkowskiej,
Piotra, oraz — w części dotyczącej kierowanego przez
nak wybuch drugiej wojny światowej, a ciężki
okres okupacji i śmierć ojca stały się zarazem
okresem twardej próby życiowej. Nie przerywa
jednak swych studiów, znajdując czas na udział
w tajnych seminariach i przygotowując pracę ma-
gisterską. Po zakończeniu wojny, w lipcu 1945 r.,
uzyskuje dyplom magistra filozofii w zakresie
historii sztuki po złożeniu pracy Średniowieczne
witraże w kościele Bożego Ciała w Krakowie. Stu-
dia nad tą pracą, wprawdzie nie opublikowaną,
stały się zaczątkiem jednej z jej specjalizacji za-
wodowych; w latach 1948—1953 publikuje 5 arty-
kułów i przyczynków na temat witrażownictwa,
a w późniejszym okresie współpracuje z prof.
L. Kalinowskim przy przygotowywanym pod je-
go kierunkiem korpusie średniowiecznych witraży
w Polsce. Równolegle do zainteresowań witrażow-
nictwem zajmuje się malarstwem miniatorskim
(3 publikacje).
We wrześniu 1945 r. mgr Pieńkowska podej-
muje pracę w Oddziale Wojewódzkiego Konser-
watora Zabytków przy ówczesnym Wydziale Kul-
tury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego (w latach
1951—1973 Prezydium WRN) w Krakowie, kiero-
wanym początkowo przez inż. arch. Bohdana Tre-
tera (do r. 1946), a następnie przez prof. dr. Józefa
Edwarda Dutkiewicza (do r. 1951). Wkrótce staje
się jego „prawą ręką”, a zafascynowana osobo-
wością profesora — przejmuje jego zainteresowa-
nia, sama mieniąc się jego uczennicą. Po wstęp-
nym okresie praktyki obejmuje w Urzędzie Kon-
serwatorskim sprawy ochrony tzw. zabytków ru-
Nią Urzędu Konserwatorskiego — na autopsji w zwią-
zku z pełnieniem przez przeszło lat 20 obowiązków Za-
stępcy Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Kra-
kowie.
10*
147
HANNA PIEŃKOWSKA
(1917—1976)
W dniu 18 czerwca 1976 r. zmarła dr Hanna
Pieńkowska, Pełnomocnik Generalnego Konserwa-
tora Zabytków, b. długoletni Wojewódzki Konser-
wator Zabytków w Krakowie, członek Komisji
Teorii i Historii Sztuki Oddziału Krakowskiego
Polskiej Akademii Nauk i Polskiego Komitetu Na-
rodowego ICOM oraz ICOMOS, Prezes Oddziału
Krakowskiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki
w latach 1966—1970 i przejściowo członek zapro-
szony Sekcji Muzeów i Ochrony Zabytków Rady
Kultury przy ministrze kultury i sztuki. Zmarła
była aktywnym historykiem sztuki, a przede
wszystkim niestrudzonym i nieugiętym konserwa-
torem zabytków; umiłowanej, ale twardej służbie
w ochronie pomników kultury narodowej poświę-
ciła swe pracowite życie, oddając jej wszystkie
swe siły i zdolności. Za zasługi odznaczona została
Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Pol-
ski *.
Hanna Pieńkowska urodziła się 22 września
1917 r. w Żytomierzu, jako córka lekarza Stefana
Kazimierza Pieńkowskiego, późniejszego profeso-
ra uniwersytetów Warszawskiego i Jagiellońskie-
go, oraz Wiktorii z d. Sawickiej. Lata dzieciństwa
spędziła początkowo w Warszawie, a następnie
w Krakowie, gdzie uczęszczała do szkół. Z tym
miastem i jego regionem miała się-związać odtąd
na całe życie. Gimnazjum typu humanistycznego
ukończyła w r. 1935 i po krótkim okresie uczę-
szczania do Szkoły Sztuk Zdobniczych rozpoczęła
studia w zakresie historii sztuki na Uniwersytecie
Jagiellońskim. Normalny tok zajęć przerwał jed-
* Niniejsze wspomnienie opracowałem na podsta-
wie dokumentów i innych materiałów biograficznych
znajdujących się w posiadaniu syna dr H. Pieńkowskiej,
Piotra, oraz — w części dotyczącej kierowanego przez
nak wybuch drugiej wojny światowej, a ciężki
okres okupacji i śmierć ojca stały się zarazem
okresem twardej próby życiowej. Nie przerywa
jednak swych studiów, znajdując czas na udział
w tajnych seminariach i przygotowując pracę ma-
gisterską. Po zakończeniu wojny, w lipcu 1945 r.,
uzyskuje dyplom magistra filozofii w zakresie
historii sztuki po złożeniu pracy Średniowieczne
witraże w kościele Bożego Ciała w Krakowie. Stu-
dia nad tą pracą, wprawdzie nie opublikowaną,
stały się zaczątkiem jednej z jej specjalizacji za-
wodowych; w latach 1948—1953 publikuje 5 arty-
kułów i przyczynków na temat witrażownictwa,
a w późniejszym okresie współpracuje z prof.
L. Kalinowskim przy przygotowywanym pod je-
go kierunkiem korpusie średniowiecznych witraży
w Polsce. Równolegle do zainteresowań witrażow-
nictwem zajmuje się malarstwem miniatorskim
(3 publikacje).
We wrześniu 1945 r. mgr Pieńkowska podej-
muje pracę w Oddziale Wojewódzkiego Konser-
watora Zabytków przy ówczesnym Wydziale Kul-
tury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego (w latach
1951—1973 Prezydium WRN) w Krakowie, kiero-
wanym początkowo przez inż. arch. Bohdana Tre-
tera (do r. 1946), a następnie przez prof. dr. Józefa
Edwarda Dutkiewicza (do r. 1951). Wkrótce staje
się jego „prawą ręką”, a zafascynowana osobo-
wością profesora — przejmuje jego zainteresowa-
nia, sama mieniąc się jego uczennicą. Po wstęp-
nym okresie praktyki obejmuje w Urzędzie Kon-
serwatorskim sprawy ochrony tzw. zabytków ru-
Nią Urzędu Konserwatorskiego — na autopsji w zwią-
zku z pełnieniem przez przeszło lat 20 obowiązków Za-
stępcy Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Kra-
kowie.
10*
147