1. Arras z indykami, Bruksela, trzecia ćwierć w. XVI, zamek w Osthouse (fot. Mayer, Benfeld)
nej strony tych tkanin, wspomniała o kilku dal-
szych jeszcze seriach i pojedynczych sztukach ta-
piserii mających niejakie analogie z bor-
romejską serią „Jednorożca”, zarówno o tych, któ-
re istnieją do dzisiaj, jak i o tych, które są znane
jedynie z przekazów źródłowych9. Jakaż różnica
między obecną znajomością tapiserii krajobrazo-
wo-zwierzęcych, a dawną!
Z pracą M. Roethlisbergera pierwsza zaznajomi-
9 Wymienia ona m. in. arras Jednorożec zaatakowany
przez lwa oraz dwa inne, a to werdiurę sprzedaną do
Mediolanu w r. 1969, przedstawiającą część małego kar-
tonu (petit patron) o tematyce krajobrazowo-zwierzęcej
w zbiorach British Museum w Londynie (z warsztatu
Coecke van Aalsta ML), i werdiurę przedstawiającą w
odwróceniu część arrasu na Isola Bella, symbolizującego
Z bawienie przez Mękę Chrystusa. Te dwie tkaniny zostały
wykonane już w w. XVII, lecz nie były one wówczas
odosobnione, bo werdiury ze zwierzętami cieszyły się
nadal dużym zainteresowaniem. M. Ferrero Viale zazna-
ła naukę polską Maria Hennel-Bernasikowa, i to
dwukrotnie: po raz pierwszy w referacie wygło-
szonym na sesji naukowej w Muzeum Narodo-
wym w Poznaniu w r. 1971 na temat gobelinów
zachodnioeuropejskich w zbiorach polskich10, po
raz drugi w rozdziale omawiającym arrasy krajo-
brazowo-zwierzęce, zamieszczonym w zbiorowej
publikacji belgijsko-polskiej dotyczącej arrasów
wawelskich, wydanej w czterech wersjach obcoję-
cza, iż „les piec.es isolees sont tres nombreuses [...] il
serait d’ailleurs tres difficile d’en donner une listę com-
plete”. Wspomina ona nadto o dwóch seriach werdiur
ze zwierzętami: jednej — złożonej z dwunastu sztuk z
„wielkimi zwierzętami”, zamówionej w r. 1611 dla kar-
dynała Montalto, drugiej •— w bazjdice Św. Barbary
w Mantui, z czasem zaginionej (M. Ferrero Viale
w pracy jw. drukowanej w Artes Belgicae, s. 111—112).
10 M. Bernasikowa, Geneza artystyczna arra-
sów krajobrazowo-zwierzęcych z kolekcji Zygmunta Au-
gusta (Studia Muzealne, X, Poznań 1974, p. 16—17).
119
nej strony tych tkanin, wspomniała o kilku dal-
szych jeszcze seriach i pojedynczych sztukach ta-
piserii mających niejakie analogie z bor-
romejską serią „Jednorożca”, zarówno o tych, któ-
re istnieją do dzisiaj, jak i o tych, które są znane
jedynie z przekazów źródłowych9. Jakaż różnica
między obecną znajomością tapiserii krajobrazo-
wo-zwierzęcych, a dawną!
Z pracą M. Roethlisbergera pierwsza zaznajomi-
9 Wymienia ona m. in. arras Jednorożec zaatakowany
przez lwa oraz dwa inne, a to werdiurę sprzedaną do
Mediolanu w r. 1969, przedstawiającą część małego kar-
tonu (petit patron) o tematyce krajobrazowo-zwierzęcej
w zbiorach British Museum w Londynie (z warsztatu
Coecke van Aalsta ML), i werdiurę przedstawiającą w
odwróceniu część arrasu na Isola Bella, symbolizującego
Z bawienie przez Mękę Chrystusa. Te dwie tkaniny zostały
wykonane już w w. XVII, lecz nie były one wówczas
odosobnione, bo werdiury ze zwierzętami cieszyły się
nadal dużym zainteresowaniem. M. Ferrero Viale zazna-
ła naukę polską Maria Hennel-Bernasikowa, i to
dwukrotnie: po raz pierwszy w referacie wygło-
szonym na sesji naukowej w Muzeum Narodo-
wym w Poznaniu w r. 1971 na temat gobelinów
zachodnioeuropejskich w zbiorach polskich10, po
raz drugi w rozdziale omawiającym arrasy krajo-
brazowo-zwierzęce, zamieszczonym w zbiorowej
publikacji belgijsko-polskiej dotyczącej arrasów
wawelskich, wydanej w czterech wersjach obcoję-
cza, iż „les piec.es isolees sont tres nombreuses [...] il
serait d’ailleurs tres difficile d’en donner une listę com-
plete”. Wspomina ona nadto o dwóch seriach werdiur
ze zwierzętami: jednej — złożonej z dwunastu sztuk z
„wielkimi zwierzętami”, zamówionej w r. 1611 dla kar-
dynała Montalto, drugiej •— w bazjdice Św. Barbary
w Mantui, z czasem zaginionej (M. Ferrero Viale
w pracy jw. drukowanej w Artes Belgicae, s. 111—112).
10 M. Bernasikowa, Geneza artystyczna arra-
sów krajobrazowo-zwierzęcych z kolekcji Zygmunta Au-
gusta (Studia Muzealne, X, Poznań 1974, p. 16—17).
119