DOI Artikel:
Szablowski, Jerzy: Z badań nad flamandzkimi tapiseriami krajobrazowo-zwierzęcymi z w. XVI: (Arras w zamku Osthouse koło Kolmaru)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.20405#0130
4. Personifikacja Sławy, szczegół bordiury arrasu z in-
dykami w zamku w Osthouse (fot. Mayer, Benfeld)
11 M. Hennel-Bernasikowa, Verdures aux
animaux [w:] Les Tapisseries flamandes au Chateau du
Wawel a Craconie, sous la direction du Jerzy Szabło-
wski, Antwerpen 1972, s. 205—212; taż, Yerdures
zycznych w r. 1972 n, a w wersji polskiej
w r. 1975 12. Autorka, omawiając analogiczne do
wawelskich tapiserie, wymienia prócz tkanin na
Isola Bella nadto dwie werdiury ze zwierzętami,
które iigurują na rycinie Fransa Hogenberga ze
sceną Abdykacji cesarza Karola V w r. 1555, jako
dekoracja czołowej ściany Wielkiej Sali pałacu
brukselskiego, po obu stronach umieszczonego na
jej osi tronowego baldachimu 13. Zarówno kompo-
zycja krajobrazów, jak i sposób umieszczenia
w nich zwierząt, wyłącznych aktorów przedsta-
wień, są istotnie bardzo bliskie. Przybył zatem
jeszcze jeden przykład świadczący, iż arrasy wa-
welskie o tematyce krajobrazowo-zwierzęcej nie
były w w. XVI osamotnione.
Tak się w naszej dyscyplinie (zresztą nie tylko
w niej) dziwnie składa, iż jedno „odkrycie” pocią-
ga za sobą w krótkim czasie następne. Może wyni-
ka to z tej przyczyny, że to pierwsze uwrażliwia
niejako badaczy interesujących się daną proble-
matyką, zaostrza ich uwagę, dzięki czemu łatwiej
mogą spostrzec dalsze ogniwa tematu. W ten spo-
sób przeglądając niebawem po zaznajomieniu się
z artykułem M. Roethlisbergera świeżo wydany,
październikowy zeszyt francuskiego czasopisma
Connaissance des Arts z r. 1970, natrafiłem w nim
na ilustrację przedstawiającą jedną z komnat al-
zackiego zamku w Osthouse, w głębi której zau-
ważyłem przesłoniętą w znacznej części meblami
i innymi sprzętami werdiurę, bardzo podobną do
jednej z werdiur wawelskich. Wspomniałem o niej,
bardzo zresztą ogólnikowo, w referacie wygłoszo-
with animals [w:] The Flemish Tapestries at Wawel
Castle in Cracow. Treasures of King Sigismund Augustus
Jagiełło. Edited under the direction of Jerzy Szabło-
wski, Antwerp 1972, p. 205—211; taż, Die Tierverdii-
ren [w:] Die fłdmischen Tapisserien im Wawelschłoss zu
Krakau. Der Kunstschatz des Kónigs Sigismund II August
Jagello. Unter der Gesamtleitung von Jerzy Szabło-
wski, Antwerpen 1972, s. 205—212; taż, Verdures met
dieren [w:] De ulaamse Wandtapijten van de Waweł-
burcht te Krakau. Kunstschat van koning Sigismund II
Augustus Jagello. Onder algemene leideing van Jerzy
Szabłowski, Antwerpen 1972, s. 205, 211.
12 M. Hennel-Bernasikowa, Arrasy kraj-
obrazowo-zwierzęce [w:] Arrasy flamandzkie w zamku
królewskim na Wawelu, oprać, pod kierunkiem Jerzego
Szabłowskiego, Warszawa-Antwerpia 1975, s. 202—211.
13 Bernasikowa, Geneza .... s. 14—16, ryc. 5.
Rycinę tę opublikowała również S. Schneebalg-
-Perelman, Arrasy flamandzkie i świadectwo ich
wielkości na Wawelu [w:] Arrasy flamandzkie w zamku
królewskim na Wawelu, s. 378; zob. także C h. T e r 1 i n-
d e n, Charles Quint Empereur des Deux Mondes, Bru-
xelles 1965, ił. 146.
122
dykami w zamku w Osthouse (fot. Mayer, Benfeld)
11 M. Hennel-Bernasikowa, Verdures aux
animaux [w:] Les Tapisseries flamandes au Chateau du
Wawel a Craconie, sous la direction du Jerzy Szabło-
wski, Antwerpen 1972, s. 205—212; taż, Yerdures
zycznych w r. 1972 n, a w wersji polskiej
w r. 1975 12. Autorka, omawiając analogiczne do
wawelskich tapiserie, wymienia prócz tkanin na
Isola Bella nadto dwie werdiury ze zwierzętami,
które iigurują na rycinie Fransa Hogenberga ze
sceną Abdykacji cesarza Karola V w r. 1555, jako
dekoracja czołowej ściany Wielkiej Sali pałacu
brukselskiego, po obu stronach umieszczonego na
jej osi tronowego baldachimu 13. Zarówno kompo-
zycja krajobrazów, jak i sposób umieszczenia
w nich zwierząt, wyłącznych aktorów przedsta-
wień, są istotnie bardzo bliskie. Przybył zatem
jeszcze jeden przykład świadczący, iż arrasy wa-
welskie o tematyce krajobrazowo-zwierzęcej nie
były w w. XVI osamotnione.
Tak się w naszej dyscyplinie (zresztą nie tylko
w niej) dziwnie składa, iż jedno „odkrycie” pocią-
ga za sobą w krótkim czasie następne. Może wyni-
ka to z tej przyczyny, że to pierwsze uwrażliwia
niejako badaczy interesujących się daną proble-
matyką, zaostrza ich uwagę, dzięki czemu łatwiej
mogą spostrzec dalsze ogniwa tematu. W ten spo-
sób przeglądając niebawem po zaznajomieniu się
z artykułem M. Roethlisbergera świeżo wydany,
październikowy zeszyt francuskiego czasopisma
Connaissance des Arts z r. 1970, natrafiłem w nim
na ilustrację przedstawiającą jedną z komnat al-
zackiego zamku w Osthouse, w głębi której zau-
ważyłem przesłoniętą w znacznej części meblami
i innymi sprzętami werdiurę, bardzo podobną do
jednej z werdiur wawelskich. Wspomniałem o niej,
bardzo zresztą ogólnikowo, w referacie wygłoszo-
with animals [w:] The Flemish Tapestries at Wawel
Castle in Cracow. Treasures of King Sigismund Augustus
Jagiełło. Edited under the direction of Jerzy Szabło-
wski, Antwerp 1972, p. 205—211; taż, Die Tierverdii-
ren [w:] Die fłdmischen Tapisserien im Wawelschłoss zu
Krakau. Der Kunstschatz des Kónigs Sigismund II August
Jagello. Unter der Gesamtleitung von Jerzy Szabło-
wski, Antwerpen 1972, s. 205—212; taż, Verdures met
dieren [w:] De ulaamse Wandtapijten van de Waweł-
burcht te Krakau. Kunstschat van koning Sigismund II
Augustus Jagello. Onder algemene leideing van Jerzy
Szabłowski, Antwerpen 1972, s. 205, 211.
12 M. Hennel-Bernasikowa, Arrasy kraj-
obrazowo-zwierzęce [w:] Arrasy flamandzkie w zamku
królewskim na Wawelu, oprać, pod kierunkiem Jerzego
Szabłowskiego, Warszawa-Antwerpia 1975, s. 202—211.
13 Bernasikowa, Geneza .... s. 14—16, ryc. 5.
Rycinę tę opublikowała również S. Schneebalg-
-Perelman, Arrasy flamandzkie i świadectwo ich
wielkości na Wawelu [w:] Arrasy flamandzkie w zamku
królewskim na Wawelu, s. 378; zob. także C h. T e r 1 i n-
d e n, Charles Quint Empereur des Deux Mondes, Bru-
xelles 1965, ił. 146.
122