DOI Artikel:
Gębarowicz, Mieczysław: Wawrzyniec-Laurenty Krzczonowicz, nieznany sztycharz drugiej połowy XVII wieku
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.20404#0080
mento. Joela v. 24". (,,I napełnią się gumna zbo-
żem"), na dolnej cytat z Wergiliusza: „Arma:
Queis sine, nec potuere seri, nec surgere mes-
ses., Vdr., I, Geor." („Bez których plony nie mo-
gą ani być zasiane, ani wschodzić"). Jest to oczy-
wiście aluzja do herbowych „lemieszy".
Dolną część figuralną oddziela od górnej wstę-
ga z napisem: „Germinat et virtus ex simili si-
mile" („I w cnocie rzeczy podobne wyrastają z
podobnych"), który odnosi się do postaci Cnoty,
stanowiącej część środkową całej kompozycji. Ta
zaś składa się z trzech figur umieszczonych na
różnych poziomach, z łanami dojrzałego zboża
w tle; między figurami znajduje się wciśnięty od
dołu duży kartusz, utworzony z trzech wgdętych
linii łukowych, z pełnym tytułem panegiryku.
Środek zajmuje stojąca na wzniesieniu ale-
goria Cnoty w postaci młodej kobiety z wieńcem
laurowym na głowie i dwoma dużymi skrzydła-
mi u ramion. Ręce wyciągnięte ma poziomo w
bok, lewa trzyma dwa lemiesze, prawa infułę
biskupią, stopa depcze leżącą na ziemi kopię, po-
niżej której rzucono gałązkę lauru — obydwie
odnoszą się do figur, stojących niżej, oznaczają
7.&Ś zapewne, że cnota góruje nad mądrością i
rręstwem. Tło tej postaci stanowi czworoboczny
łan dojrzałego zboża, na którym rozmieszczono
oznaki osiągniętych przez adresata godności —
szczebli jego kariery życiowej: infuła opacka i
pastorał = administrator opactwa w Trzemesz-
nie, dwa klucze = pisarz prowentowy królewski
w Koronie, gęsie pióro = sekretarz królewski,
I biret = kanonik poznański, II biret = kanonik
gnieźnieński, infuła i pastorał biskupi = biskup
płocki, III biret = kanonik włocławski53.
Po stronie lewej, nieco niżej, stoi Pallas Ate-
na jako młoda kobieta w pancerzu i hełmie ze
strusimi piórami na głowie. Na prawym ramie-
niu ma tarczę z herbem Laryssa, na jej zaś oto-
10. Wawrzyniec-Laurenty Krzczonowicz, frontispis pa- ku napig; ))Literas non łittus" („Wiedzę, a nie
ne?iryku Area Triplex , .. ,, , . , -, , , TTT
kre — zapewne zbierał w młodości). W prawej
ręce trzyma otwartą książkę, o ramię opiera się
kopia z trzema wieńcami laurowymi. Obok ma-
nego schematu karty tytułowej, której głównym ły łan zboża, z którego kłosów wystrzelają dwie
elementem jest nagromadzenie figur alegorycz- gałązki wawrzynu.
nych (ryc. 10). Po stronie prawej, naprzeciw Ateny, stoi
Frontispis nasz (28X17 cm) opatrzony jest Mars z hełmem i piórami strusimi na głowie, w
sygnaturą autora, która umieszczona w obrębie pancerzu i w długiej szacie, rozciętej na udzie,
obrazu nad jego dolną ramką brzmi: „Vilnae L. Prawą ręką trzyma kopię, na której zawieszone
Krzozon: scul:". Kompozycja składa się z dwóch są przedmioty uzbrojenia: łuk, kołczan ze strza-
części, z których górną, zajmującą m.in. trzecią łami, pancerz, miecz albo czekan, szabla, trąba
część całości, tworzy kartusz z herbem Laryssa,
z infułą i pastorałem biskupim u góry, w obło-
kach, między dwiema wstęgami; na górnej wid- „ w Muller, Madaliński Bonawentura (PSB,
meje werset z Biblii: „Implebuntur areae fru- xix/i, 1974, s. 108—109), (życiorys Madalińskiego).
74
żem"), na dolnej cytat z Wergiliusza: „Arma:
Queis sine, nec potuere seri, nec surgere mes-
ses., Vdr., I, Geor." („Bez których plony nie mo-
gą ani być zasiane, ani wschodzić"). Jest to oczy-
wiście aluzja do herbowych „lemieszy".
Dolną część figuralną oddziela od górnej wstę-
ga z napisem: „Germinat et virtus ex simili si-
mile" („I w cnocie rzeczy podobne wyrastają z
podobnych"), który odnosi się do postaci Cnoty,
stanowiącej część środkową całej kompozycji. Ta
zaś składa się z trzech figur umieszczonych na
różnych poziomach, z łanami dojrzałego zboża
w tle; między figurami znajduje się wciśnięty od
dołu duży kartusz, utworzony z trzech wgdętych
linii łukowych, z pełnym tytułem panegiryku.
Środek zajmuje stojąca na wzniesieniu ale-
goria Cnoty w postaci młodej kobiety z wieńcem
laurowym na głowie i dwoma dużymi skrzydła-
mi u ramion. Ręce wyciągnięte ma poziomo w
bok, lewa trzyma dwa lemiesze, prawa infułę
biskupią, stopa depcze leżącą na ziemi kopię, po-
niżej której rzucono gałązkę lauru — obydwie
odnoszą się do figur, stojących niżej, oznaczają
7.&Ś zapewne, że cnota góruje nad mądrością i
rręstwem. Tło tej postaci stanowi czworoboczny
łan dojrzałego zboża, na którym rozmieszczono
oznaki osiągniętych przez adresata godności —
szczebli jego kariery życiowej: infuła opacka i
pastorał = administrator opactwa w Trzemesz-
nie, dwa klucze = pisarz prowentowy królewski
w Koronie, gęsie pióro = sekretarz królewski,
I biret = kanonik poznański, II biret = kanonik
gnieźnieński, infuła i pastorał biskupi = biskup
płocki, III biret = kanonik włocławski53.
Po stronie lewej, nieco niżej, stoi Pallas Ate-
na jako młoda kobieta w pancerzu i hełmie ze
strusimi piórami na głowie. Na prawym ramie-
niu ma tarczę z herbem Laryssa, na jej zaś oto-
10. Wawrzyniec-Laurenty Krzczonowicz, frontispis pa- ku napig; ))Literas non łittus" („Wiedzę, a nie
ne?iryku Area Triplex , .. ,, , . , -, , , TTT
kre — zapewne zbierał w młodości). W prawej
ręce trzyma otwartą książkę, o ramię opiera się
kopia z trzema wieńcami laurowymi. Obok ma-
nego schematu karty tytułowej, której głównym ły łan zboża, z którego kłosów wystrzelają dwie
elementem jest nagromadzenie figur alegorycz- gałązki wawrzynu.
nych (ryc. 10). Po stronie prawej, naprzeciw Ateny, stoi
Frontispis nasz (28X17 cm) opatrzony jest Mars z hełmem i piórami strusimi na głowie, w
sygnaturą autora, która umieszczona w obrębie pancerzu i w długiej szacie, rozciętej na udzie,
obrazu nad jego dolną ramką brzmi: „Vilnae L. Prawą ręką trzyma kopię, na której zawieszone
Krzozon: scul:". Kompozycja składa się z dwóch są przedmioty uzbrojenia: łuk, kołczan ze strza-
części, z których górną, zajmującą m.in. trzecią łami, pancerz, miecz albo czekan, szabla, trąba
część całości, tworzy kartusz z herbem Laryssa,
z infułą i pastorałem biskupim u góry, w obło-
kach, między dwiema wstęgami; na górnej wid- „ w Muller, Madaliński Bonawentura (PSB,
meje werset z Biblii: „Implebuntur areae fru- xix/i, 1974, s. 108—109), (życiorys Madalińskiego).
74